Việt Nam miễn cưỡng phê chuẩn TPP là tin xấu cho Washington
Tác giả: Kazuki Kagaya
Dịch giả: Trần Văn Minh
Ngành công nghiệp dệt may của Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ TPP, nếu thỏa thuận thương mại này cất cánh.
Quyết định của Việt Nam hoãn phê chuẩn Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương là một đòn giáng nữa xuống hiệp định thương mại đang bị trở ngại và một bước lùi trong tham vọng kinh tế của Mỹ ở Châu Á.
Hiệp định TPP gồm 12 nước nhằm mục đích tự do hóa thương mại và đầu tư trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, và Việt Nam hy vọng việc tham gia hiệp ước sẽ dẫn đến sự gia tăng xuất khẩu. Nhưng ngay cả ở Mỹ, nước dẫn đầu các cuộc đàm phán về hiệp định, sự phê chuẩn TPP vẫn chưa thấy đâu. Điều này rõ ràng thuyết phục Việt Nam cũng nên xúc tiến từ từ.
Một quan chức của Phòng Thư ký Quốc hội Việt Nam nói với các phóng viên vào ngày 18 tháng 10 rằng sự phê chuẩn TPP không nằm trong nghị trình của kỳ họp hiện nay, kéo dài tới cuối tháng Mười Một, cho thấy điều chắc chắn rằng nước này sẽ không phê chuẩn hiệp ước trong năm nay.
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Quốc hội, cho biết trong tháng Chín rằng sự phê chuẩn của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như động thái của các thành viên đàm phán khác của TPP và kết quả của cuộc bầu cử tổng thống ngày 8 tháng 11 tại Hoa Kỳ.
Cùng thời gian, Philippines, đang cứu xét sẽ tham gia TPP sau Việt Nam, rõ ràng đã thay đổi lập trường trong những tuần gần đây, tách xa khỏi Washington và tiến gần hơn với Bắc Kinh.
Với sự phê chuẩn TPP có nhiều khả năng bị khựng lại ở một số quốc gia, ảnh hưởng của Mỹ ở Châu Á có vẻ suy yếu một cách nhanh chóng.
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đặt hết khả năng của mình đằng sau TPP, và 12 quốc gia đã đạt đến một thỏa thuận sơ khởi vào năm 2015. Tuy nhiên, Quốc hội Hoa Kỳ không hứng thú với thỏa thuận này, sợ sẽ gây tổn thương cho ngành sản xuất của Mỹ và các ngành công nghiệp khác. Cả hai ứng cử viên tổng thống Hillary Clinton và Donald Trump đều chống lại hiệp định.
Thậm chí nếu TPP sống sót sau cuộc bầu cử tổng thống, có vẻ chắc chắn rằng sẽ có những thay đổi trong hiệp định. Đối với Việt Nam, điều này có nghĩa là càng ít cần phải vội vã phê chuẩn.
Để có hiệu lực, TPP phải được phê chuẩn bởi ít nhất 6 nước với tổng sản phẩm nội địa (GDP) cộng lại bằng ít nhất 85% tổng GDP của 12 quốc gia ký kết. Điều này có nghĩa là Hoa Kỳ và Nhật Bản phải là một trong 6 nước, với hai nước cộng lại tạo nên khoảng 80% GDP trong khu vực.
.