Hôm nay,  

Xuân Và Tết Trong Nhạc Việt Nam

31/12/201300:00:00(Xem: 4126)
Chơi Xuân kẻo hết Xuân đi,
Xuân tàn hoa rụng còn gì vui Xuân
(Nguyễn công Trứ)


Thời gian cứ thế mà trôi. Mười hai con giáp thay nhau chạy. Hết con này đi, con kia lại tới, đúng như tục ngữ ta vẫn thường nói: „Năm hết, Tết đến!“.

Thắm thoát Đông qua và Xuân lại về. Khắp nơi, tất cả mọi người, già trẻ lớn bé hớn hở vui mừng, yêu đời ca hát chờ đón nàng Xuân.

Nhạc sĩ Minh Kỳ đã chào đón nàng Xuân:

Một bài ca đón chào mừng, hoà theo tiếng pháo đì đùng,
Mừng Xuân nay đã về rồi và Đông đã tàn qua
Về gieo bao thắm tươi, lòng ta thấy yêu đời
(Xuân Đã Về của NS Minh Kỳ)

Xuân đã về, vạn vật đổi thay. Người nhạc sĩ mượn lời nhạc để diễn tả cảnh Xuân:
Xuân đã về, Xuân đã về,
Kià bao ánh Xuân về tràn lan mênh mông.
Trên cánh đồng,
chim hót mừng đang thướt tha từng đàn tung bay vui say
Xuân đã về, Xuân đã về,
Ngàn hoa hé môi cười tươi đón gió mới
Xuân đã về, Xuân đã về,
Ta hát vang lên câu ca mừng chào Xuân
Ngoài trời bao la, xinh tươi,
Bao cô gái đẹp cười trong xinh như hoa, lập loè bao aó xanh xanh,
chen bông tím vàng, đẹp hơn Tiên Nga.
Ngoài bầy em bé ríu rít, khúc khích tiếng cuời rủ nhau vui ca.
Xuân đã về, trên cánh đồng
Bao bác nông ngừng cày ruộng vui say xuân
Xuân đã về, Xuân đã về,
Ngàn cô gái quê cười tươi đón gió mới,
Xuân đã về, Xuân đã về,
Ta hát vang chào mừng Xuân sang, Xuân sang
(Xuân Đã Về của Minh Kỳ)


Nhớ khi xưa lúc còn ở quê nhà (Việt Nam), một hai tháng trước khi Xuân về thì phố xá, chợ búa trở nên tấp nập. Thiên hạ rủ nhau đi mua đồ chuẩn bị đón Tết. Các cô cậu thanh niên, thiếu nữ choi choi cũng xí xọn đi chọn đồ đẹp để chưng diện trong những ngày Tết. Phải nói, người Việt chuẩn bị đón Tết rất trân trọng và vui chơi đôi khi kéo dài cả tháng. Bà con thân thuộc thăm viếng chúc tụng liên miên....Và cũng có những đêm văn nghệ mừng Xuân, cũng có chương trình ca nhạc trên Ti-Vi với những bài hát ca tụng Xuân, vui có, buồn có... Không khí Tết sao mà tưng bừng khó quên và rất khó diễn tả cho đúng.
xuan-tet-pho-ong-do-tet-resized
Hình câu đối Xuân tại Sài Gòn.

Và cứ mỗi lần Tết về là trên Ti-Vi không bao giờ thiếu bản nhạc bất hủ của nhạc sĩ Phạm đình Chương với tựa đề „Ly Rượu Mừng“. Chỉ thoáng nghe qua tựa đề thôi chúng ta cũng có thể đoán được nội dung bản nhạc hàm chứa những gì. Bài hát thâm thúy quá, chúc Tết mọi người ở khắp nơi, chúc Tết mọi giới, từ anh nông phu đến người thương gia:

Ngày Xuân nâng chén ta chúc nơi nơi,
Mừng anh nông phu vui luá thơm hơi,
Người thương gia lợi tức, người công nhân ấm no,
thoát ly đời cam go nghèo khổ!
A, á, a, à. Nhắp chén đầy vơi chúc người người vui....


Để tiễn đưa, để bộc lộ tâm tình của người hậu phương được gắn bó với với sự hy sinh cao cả của người chiến sĩ Việt Nam Cộng Hoà đang lên đường ra tiền tuyến, tác giả đã khéo léo:

Rót thêm tràn đây chén quan san
Chúc người chiến sĩ lên đàng, chiến đấu công thành...


Và người nhạc sĩ cũng đã tìm thấy ý Xuân trong tình yêu, cầu mong cho những đôi tình nhân:

Rượu hân hoan mừng đôi uyên ương,
Xây tổ ấm trên cành yêu đương.


Vẫn biết, nếu không có những người nhạc sĩ thì lấy ai mà diễn tả nguồn rung cảm thay mình nên:

Nào cạn ly mừng, mừng người nghệ sĩ
Tiếng thi ca nét chấm phá tô thêm đời mới.


NS Phạm đình Chương cũng không quên chúc lành quê hương Việt Nam mến yêu.

Mời quí vị hãy nghe:

Bạn hỡi vang lên lời ước thiêng liêng,
chúc non sông hoà bình, hoà bình
Ngày máu xương thôi tuôn rơi, ngày ấy quê hương yên vui
Đợi anh về trong chén tình đầy vơi.
Nhấc cao ly này. Hãy chúc ngày mai sáng trời tự do.
Nước non thanh bình.
Muôn người hạnh phúc chan hòa.
(Ly Rượu Mừng của NS Phạm đình Chương)


Bài hát hay, nội dung phong phú quá phải không quí vị?. Còn nhiều bài hát Xuân nữa, lát đây tôi sẽ ghi lại vài bản nhạc để chúng ta cùng thưởng lãm. Bài „Ly Rượu Mừng“ nói trên theo những người Việt tị nạn cộng sản ra tới hải ngoại sau biến cố 30.4.1975! Và cứ mỗi lần Xuân về, hầu như nơi nào có tổ chức Tết, dù nhỏ hay lớn, nơi đó người Việt tha hương chúng ta lại hát, lại có dịp được nghe hợp ca bài này. Và „Ly Rượu Mừng“ lại được hát vang lên trong cộng đồng người Việt tị nạn cộng sản ở hải ngoại, trên khắp năm châu.

Chúng ta, người Việt tị nạn cộng sản sau hơn ba mươi tám năm xa xứ, dù sống ở Mỹ, Úc, Nhật, Gia Nã Đại, Anh, Pháp, Bỉ, Thụy Sĩ hay Đức....có lẽ bạn cũng như tôi nhận thấy rằng người bản xứ vui Tết không giống như người Việt mình. Trên phương diện văn nghệ, theo thiển ý của tôi thì họ chơi đủ loại nhạc, miễn sao ồn ào để vui, nhảy loạn lên là được rồi. Mang âm hưởng Tết hầu như thiếu hẳn. Trừ những quốc gia có nhiều người Việt tị nạn cs sinh sống như Mỹ, Úc, Pháp hay Gia Nã Đại, những nơi có thể nói là hưởng được một cái Tết tha hương không khác lắm so với quê nhà chứ ở nơi tôi đang định cư, lạnh lẽo mà đồng hương lại sống rải rác nên Tết xứ người... dù hai lần, Tết Dương Lịch theo Tây Phương và Tết ta theo người Việt mình, tôi nói riêng cảm thấy sao mà buồn chi lạ. Bởi vậy xin mạo muội ghi ra đây vài bài hát Xuân tôi biết, đã nghe qua để quí vị cùng nghe với tôi, để thấy rằng không những Tết Việt Nam hình thức đã dị biệt mà ngay cả nhạc Tết của mình cũng khác, thâm thúy, ướt át hơn nhiều.


Tết còn là dịp để gặp gở hàn huyên, thăm hỏi chúc tụng nhau. Bản tính người Á Đông thân thiện và muốn mọi người cùng chia vui với mình. Mời quí vị lắng nghe những lời ca sau đây:

Xuân đã đến rồi gieo rắc ngàn hồn hoa xuống đời
Vui trong bình minh muôn loài chim hót vang mọi nơi
Đem trong tiếng cười cho kiếp người tình thương đắm đuối,
ánh Xuân đêm vui với đời
.
.... Cùng đón Chúa Xuân, đang giáng xuống trần.
Thế gian lắng nghe tình Xuân nồng,
Kiếp hoa hết phai đời hương phấn.
Nào ai hững hờ. Xuân vẫn ngóng chờ,
Tới đây nắm tay cùng ca múa.
Hát lên đón Xuân của tuổi thơ.
(Đón Xuân của NS Phạm Đình Chương)


Xuân về, già trẻ lớn bé ai cũng vui mừng chào đón. Nhất là giới thanh niên, thiếu nữ và trẻ con, vui đùa hớn hở. Mà không vui sao được khi:

Ngày thắm tươi bên đời Xuân mới.
Lòng đắm say bao nguồn vui sống.
Xuân về với ngàn hoa tươi sáng.
Ta muốn hái muôn ngàn đóa hồng.
(Xuân và Tuổi Trẻ của NS La Hối)


Mừng Xuân mới, người ta cảm thấy yêu đời hơn, trẻ trung hơn và hy vọng nhiều cho ngày mai:

Ta trẻ vui, ta trẻ vui đời Xuân thắm tươi.
Vui sướng đi cho đời tươi sáng.
Vui sướng đi cho lòng thêm tươi.
Ta hát ca đón mừng Xuân mới.
Ta hát ca cho lòng thêm hăng hái.
(Xuân và Tuổi Trẻ của NS La Hối)


Thời gian qua nhanh như thoi đưa, hết một năm tảo tần vì sinh kế. Tết lại đến, người người hân hoan vì Xuân:

Thấm thoát là đây,
một mùa Xuân mới muôn ngàn cánh hoa vàng
Nụ cười trên môi, trên làn má ai.
Đón Xuân tươi vừa sang...
(Hạnh Phúc Đầu Xuân của Minh Kỳ và Lê Dinh)


Người Việt dù xa quê hương nhưng không quên bà con, bạn bè của mình ở bên kia bờ đại dương. Hãy nghe người ta mừng tuổi, chúc lành nhau nhân dịp đầu Xuân:

Xuân nay tôi chúc,
người miền quê hương, muôn ngàn câu mến thương.
Mong Xuân yên lành, trong bao gia đình,
để đời người yên vui, cuộc sống thanh bình.
Xuân nay tôi chúc, người người nơi nơi...
Cho bền duyên lứa đôi, như hoa Xuân đời
Tay trong tay cười, dựng xây ngày hôm nay.
Cho ngày mai sáng tươi.
(Hạnh Phúc Đầu Xuân của Minh Kỳ và Lê Dinh)


Tết là dịp để thân nhân, họ hàng, những cặp tình nhân gặp gỡ, đoàn tụ nhưng đôi khi vì hoàn cảnh chiến tranh, trước 30.4.1975 đã có biết bao nhiêu người lính không có diễm phúc này. Họ đã thi hành bổn phận người trai thời chiến để trấn giữ biên thùy, bảo vệ an ninh cho đồng bào ở hậu phương an lòng hưởng Tết.

Dầu vậy vẫn có nhiều người lính Việt Nam Cộng Hoà chẳng buồn lòng, dù cho tâm trạng của họ lúc nào cũng nhớ nàng Xuân:

Ôi nhớ Xuân nào thưở trời yên vui.
Nghe pháo giao thừa rộn ràng nơi nơi.
Bên mái tranh nghèo ngồi quên bếp hồng.
Trông bánh chưng chờ trời sáng...
(Xuân Này Con Không Về của NS Trịnh Lâm Ngân)

Và họ vẫn hy sinh, kiên trì nhất định:
Con biết không về mẹ chờ em trông.
Nhưng nếu con về bạn bè thương mong.
Bao lứa trai cùng chào Xuân chiến trường.
Không lẽ riêng mình êm ấm.
Mẹ ơi, con Xuân này vắng nhà.
Mẹ thương con, xin đợi ngày mai!
(Xuân Này Con Không Về của NS Trịnh Lâm Ngân)


Ý Xuân trong tình yêu đã làm nên những bản nhạc tình thật dễ thương. Đôi lứa yêu nhau, lắm khi vụng dại từ lúc còn trẻ, đi chung đường, học chung lớp. Anh chàng ôn lại kỷ niệm xưa, tỏ tình:

Chuyện xửa chuyện xưa. Chuyện từ Xuân trước,
Xuân nay chưa nhòa.
Anh nói em nghe, thương em từ lúc hoa chưa mặn mà.
Cầu cho mùa Xuân, nồng nàn lên má em tôi đợi chờ.
(Đám Cưới Đầu Xuân của NS Trần Thiện Thanh)


Xuân về rồi Xuân đi nhưng kỷ niệm lúc nào cũng còn đó, nhất là đối với những đôi uyên ương:

Đón Xuân này tôi nhớ Xuân kia,
Hẹn gặp nhau khi pháo giao thừa,
Em đứng chờ tôi trước song thưa,
Tôi đi qua đầu ngõ. Hỏi nhau thầm, Xuân đã về chưa.
(Đón Xuân Này Nhớ Xuân Kia của NS Châu Kỳ)


Riêng đối với người Việt tỵ nạn cộng sản vì hoàn cảnh phải xa lìa quê hương, dù không có được cái may mắn hưởng cái Tết đúng ý Xuân toàn vẹn theo truyền thống Việt Nam nhưng trong lòng lúc nào cũng ước mơ có một mùa Xuân Quang Phục trên đất Mẹ.

Tâm cảm đó được thể hiện qua lời nhạc và niềm hy vọng:

Người về đây giữa non sông này.
Hội trùng dương hát câu sum vầy.
Về cho thấy con thuyền nước Nam.
Đi vào mùa Xuân mới sang. Xa vời ngày ấy ly tan...
(Hải Ngoại Thương Ca của NS Nguyễn văn Đông)


Lúc ấy người Việt tỵ nạn lưu vong chúng ta sẽ cùng nhau ca vang khúc Xuân Ca, sẽ nâng cao „Ly Rượu Mừng“, quên đi những ưu phiền, tị hiềm trong quá khứ, để nhấp cạn ly rượu, trên đất Mẹ Việt Nam dấu yêu và cùng nhau:

Nhấc cao ly này, hãy chúc ngày mai sáng trời tự do.

Nước non thanh bình.
Muôn người hạnh phúc chan hoà.
Ước mơ hạnh phúc nơi nơi.
Hương thanh bình đang phơi phới.


Trên đây chỉ là một vài bản nhạc Xuân tiêu biểu, rất tiếc bài viết có giới hạn nên tôi không thể trích dẫn hết để trình bày cùng quí vị, xin thông cảm. Nhưng qua đó cũng đủ gói ghém ý Xuân của dân tộc Việt Nam....

* © NC_Lê Hoàng Thanh
(Vào Xuân.... )

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thời Hoàng Kim (Golden Age) – khẩu hiệu mới của chính quyền Trump – hiện ra rõ nhất trong buổi lễ nhậm chức không như mong đợi của Trump và những cử tri ủng hộ. Ngồi ở hàng ghế đầu, vị trí xưa nay vốn thuộc về gia đình tổng thống, các cựu tổng thống, và những vị khách danh dự khác, là những tỷ phú giàu nhất thế giới. CEO Meta Mark Zuckerberg và vợ; CEO Amazon Jeff Bezos và hôn thê Lauren Sánchez, CEO Google Sundar Pichai và Elon Musk, người giàu nhất thế giới đã dựng “bệ phóng Space X” đưa Trump trở lại Tòa Bạch Ốc, đã soán chỗ của các tổng thống tiền nhiệm. Điều này đối lập hẳn với những phát ngôn tranh cử khi Trump luôn xem mình là một tổng thống đứng cùng tầng lớp trung lưu và lao động.
Nếu chúng ta, trong thị trường giải trí, từng một thời ướt át “tân cổ giao duyên” thì bây giờ người Mỹ, trong “thị trường chính trị”, như là biến thể mới nhất của nền chính trị quốc gia, đang khô khốc với sát khí “chăn lái giao duyên”. Nước Mỹ của thế kỷ 21, xem ra, đang đối mặt với nguy cơ tụt lùi về thế kỷ 19 của chủ nghĩa tư bản hoang dã và chủ nghĩa thực dân.
Ngày 20 tháng 1 năm 2025, lịch sử Hoa Kỳ lật qua một trang sử mới. Qua một thủ tục chuyển quyền hiến định, tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 47 và sẽ thay đổi một số chính sách cơ bản cho nhiệm kỳ sắp tới...
Đó là cuốn sổ thông hành vừa đóng con dấu bất tử cho nước Mỹ đi vào một kỷ nguyên vô pháp, siêu thực, bất chấp hiến pháp – kỷ nguyên của một tội phạm lên ngôi vua, sẵn sàng để đưa nước Mỹ quay ngược về thời đại bành trướng bờ cõi bằng quân đội và vũ lực. Tất cả bốn vụ án hình sự, dân sự của Donald Trump mở ra bằng những khẩu đại bác và kết thúc bằng những viên pháo xì hơi. Tất cả cơ quan luật pháp truy tố Trump với hàng loạt tội chứng, bằng chứng, đều bất lực, trong khi cơ quan duy nhất là Bộ Tư Pháp có quyền kết tội Trump thì đã không bao giờ thực hiện đúng cán cân công lý.
Ở trong giai đoạn nước Mỹ chia rẽ cùng cực như hiện nay, việc chuyển giao quyền lực tổng thống vào ngày 20/01/2025 hứa hẹn sẽ có nhiều thay đổi mang tính đối nghịch. Khi chính phủ chuyển sang nhiệm kỳ mới dưới sự lãnh đạo mới của tổng thống đắc cử Donald Trump, bối cảnh quản lý công nghệ thông tin tại Hoa Kỳ cũng sẽ đối mặt với nhiều sự thay đổi.
Cuộc bầu cử tổng thống Belarus năm 2020 bị ảnh hưởng bởi gian lận bầu cử tràn lan, cùng lúc với sự trấn áp dữ dội phe đối lập và đàn áp tàn bạo những người biểu tình phản đối kết quả. Tuyên bố chiến thắng với 80% số phiếu bầu của nhà độc tài Alexander Lukashenko đã gây tranh cãi và bị lên án rộng rãi, với Liên minh Âu châu và một số các quốc gia khác từ chối công nhận kết quả. Alexander Lukashenko đã nắm quyền từ năm 1994. Kể từ đó, tổ chức nhân quyền Belarus Viasna đã báo cáo hơn 50.000 người đã bị bắt vì lý do chính trị. Không có khả năng có thay đổi trong cuộc bầu cử sắp tới, dự kiến diễn ra vào ngày 26/01/2025. Theo hãng thông tấn nhà nước Belta vào tháng 11, Lukashenko đã cảnh báo có thể cắt hoàn toàn quyền truy cập internet trong cuộc tranh cử tổng thống năm 2025 nếu nổ ra các cuộc biểu tình tương tự như năm 2020 .
Cô Tổng Thống Park Geun-hye của chú bé dân chủ Nam Hàn đang tại chức, làm bậy, bị lôi ra tòa kết án, cho vào tù tức thì, người khác lên thay. Mọi sinh hoạt của quốc gia vẫn tiếp tục và đất nước phát triển như thường lệ. Tổng thống Trump của Mỹ, làm bậy trong lúc đang tại chức. Hết nhiệm kỳ, bị kết 34 tội, không bị một ngày tù, rồi lại ra tranh cử, thắng lợi, thành Tổng thống Mỹ ngon lành. Cùng theo chế độ dân chủ, hiến pháp, luật lệ nước nhỏ, nước lớn không mấy khác biệt. Nước Mỹ không vì to quá, lớn quá, mà luật pháp trở nên hết thiêng, hóa thành chuyện khôi hài.
Cuối năm nhìn người ta hàng hàng lớp lớp, mua sắm bao bị mừng Giáng Sinh, hoan hỉ đón năm mới, hàng tỷ món quà, có bao nhiều quà tặng tinh thần? Có bao nhiêu cuốn sách được gói giấy xanh đỏ? Có mấy tác phẩm văn chương ở trong đó? Câu trả lời bỗng dưng rụt rè. Ở trong một thời đại việc “làm tiền” là trọng đại nhất, “Làm tình” đứng thứ nhì và thứ ba, “tự hào đã làm hai việc trước.” Nếu bạn thuộc vào hàng ngũ trí tuệ tôn vinh vật chất, thì tất nhiên, văn chương đứng hàng gần chót hoặc không hiện diện. Lần cuối cùng, bạn đọc một văn bản văn chương là lúc nào? Và văn bản văn chương là gì?
Những cuộc bầu cử tại Âu châu trong năm 2025 hứa hẹn mang tới những thay đổi chính trị lớn: cuộc bỏ phiếu bất thường của Quốc hội Liên bang Đức (Bundestag), cuộc đua giành chức tổng thống tại Romania, cuộc trưng cầu dân ý về chính phủ Tusk tại Ba Lan, và sự trỗi dậy của các lực lượng dân túy tại Cộng hòa Séc, tại Na Uy cũng như nhiều nơi khác. Những cuộc tranh dành này có thể sẽ định hình lại tương lai của Liên minh Âu châu
Tấm bảng treo trước cửa văn phòng số H-1127 trong tòa nhà Longworth House Office Building dành cho các dân biểu liên bang Quốc Hội khóa 119 vừa gắn tên một người gốc Việt, Derek T. Tran – California. Đó là kết quả của cuộc đua nghẹt thở giữa một cựu quân nhân, luật sư gốc Việt và một dân cử đương nhiệm của địa hạt 45, California. Luật sư Derek Trần đã kết thúc cuộc đua bằng buổi tuyên thệ tại Capitol Hill chiều Thứ Sáu 3/1/2025, cũng là ngày Quốc Hội bầu chủ tịch Hạ Viện mới.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.