Con Cọp ...Con Rồng

Con Cọp ...Con Rồng

Đặng quang Chính
Vào lúc này, 15:50, sau cái nhảy xa hơn một chút của Áo, đoàn tranh giải của nước này đã đưa thành tích lên đầu bảng. Na Uy đứng kế, hạng nhì, qua môn nhảy ski (skihopp -trượt tuyết trên dàn phóng) cho toàn đội Nam. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng sẽ được công bố, chưa phải là lúc này.
Trước đó, vào khoảng 13:30, Na Uy đoạt giải nhất môn đi ski 30 Km. Điều này trái ngược với kết quả ngày thứ năm, khi Petter Northug, chỉ đoạt được huy chương bạc, sau Heller, người Thụy Điển.
Chương trình của Thế vận Hội mùa đông, của các hoạt động khác kèm theo ...cũng như những diễn tiến thi đấu mấy ngày qua, đều được báo, đài phát thanh, truyền hình của quốc gia loan tải. Hơn nữa, trên trang mạng www.vinof.no, "phóng viên" của chúng ta cũng rán cung cấp những tin tức cập nhật hóa. Dù sao, theo ý kiến riêng, những ghi nhận ngoài cuộc cũng có những nét đặc biệt và hấp dẫn riêng, nên chúng tôi cố gắng đưa ra ý nghĩa của lần tranh giải thể thao này.
***
Tiếp theo phần bài viết: "Có nhớ ngày gì không "", phần này mang đề tựa: "Con cọp... con rồng".
- Thứ tư, anh bạn "phóng viên" trang nhà gọi điện, rủ ra trung tâm phố Oslo. Sau đó, anh kể là việc tổ chức ngày tranh giải này ngoài phố thật là chu đáo và có những trang trí đẹp 
- Chiều thứ năm, rủ anh ta cuối tuần ra phố thì anh ta nói, phải làm phụ trội. Anh nói, anh vừa đưa hai đứa con của anh ra phố. Rồi kết luận, hình như không có nhiều người Việt trong phố vào lúc đó. Tôi, trong giờ làm việc, không thể nói chuyện nhiều. Lúc ra về, trời hơn 21:00, trên xe Metro (t-banen) chật người, vì nhiều người từ phố đã ra về.
***
Gần 17:00, lúc đang viết, kết quả với ski nhảy (skihopp) đồng đội như sau: (1) Áo (2) Na Uy (3) Đức. Dù sao, kết quả khá hơn hôm qua, cùng môn này, nhưng thi đấu cá nhân.
***
Những đứa con của anh ấy có cảm nghĩ ra sao, sau này khoảng 10 năm, lúc sấp xỉ cùng tuổi của vận động viên Bjørgen, Northug bây giờ (25 tuổi), chắc chúng sẽ nhớ lại một cách thích thú những gì mà chúng đã chứng kiến, khi cha chúng đã dắt chúng ra phố vào ngày hội thể thao của đất nước.
Tôi nhớ lại hai gia đình chị em người Na Uy nào đó, dẫn 3 đứa con lên Holmenkollen vào buổi trưa, trên xe Metro. Họ mang ba lô như đi hành quân. Thật thế, trong đó, có thể có đủ thứ lỉnh kỉnh như thức ăn, thức uống ..v..v..và những không thể thiếu thứ này: những tấm trải chân bằng cao su dày. Chúng ta nhìn qua hình ảnh trên truyền hình, vì họ chỉ thâu phần trên, nên chúng ta không thể thấy dưới chân họ, trên tuyết lạnh là những tấm cao su như thế. Đứng đôi ba tiếng, đừng nói nữa buổi mà không có "vũ khí" đó, chắc họ sẽ bỏ cuộc nữa chừng!. Ba đứa nhỏ, đều vẽ trên mặt cờ Na Uy; nhưng đứa trai, tuy mặt dễ thương ...nhưng do lá cờ phủ trên mặt nên trông cũng ngầu ngầu làm sao!... 
- Sáng thứ sáu, khoảng sau 7:00, trên xe chật cứng vì những gia đình theo xe Metro lên Homelkollen. Túi ba lô của họ chất đầy những cây cờ nhỏ, trang bị đủ cho mỗi người một cái.
- Trưa qua, thứ bảy, xe Metro trên tuyến đường này đã phải ưu tiên cho các chuyến chở người lên Holmenkollen.
- Sáng nay, Chủ nhật, trước 7:00, khi ngồi chờ xe Metro, tôi hỏi một thanh niên Na Uy
rằng giữa Northug và đối thủ người Thụy Điển, ai có thể thắng. Anh chàng trả lời một cách khéo léo là, Northug là một trong những vận động viên được yêu thích (favorite)!...
"Tầm nhìn -vision- của chúng tôi là tạo nên một sự kích thích và niềm vui mùa đông" Svein Aaser, Trưởng ban điều hành việc tổ chức giải Thế vận hội mùa đông đã nói như thế, khi khai mạc buổi lễ. Thật là đơn giản!...
Tối thứ ba, chương trình Migrapolis (Chương trình của đài truyền hình NRK, nhằm đưa ra những tình thế khác nhau của các nền văn hóa nước ngoài) có chủ đề: Den store folkefesten. Người tổ chức, chịu trách nhiệm với khán giả tại nơi khu vực thi đấu chính, là một phụ nữ Na Uy, gốc Thổ nhĩ Kỳ. Cô nhận trách nhiệm với tính thiện nguyện, nói rằng " Đây là sự kiện có ý nghĩa nhất trong năm nên tôi muốn cùng tham gia". Thật là đơn giản!...
Anh chàng người Keneya, phụ trách nhóm cổ vũ các vận động viên, suốt trên quảng đường họ thi đấu. Ngoài ba người trong nhóm đó, -một người khác là người bản xứ chính gốc- họ có sự hỗ trợ khoảng 1.000 người thiện nguyện khác.
Chương trình, khi làm phỏng vấn với những người họ tình cờ gặp trên đường phố, có lúc làm người xem hơi hoang mang, với những câu hỏi liên quan đến hai chữ "Tinh thần dân tộc" (nationalism-nasjonalism) và "Người yêu nước" (patriot). Những người làm chương trình chắc đã không thấy những biểu ngữ tại các trạm xe Metro, ý rằng, không gì thích thú hơn khi thấy thắng người Thụy Điển ngay trên hệ thống truyền hình của họ"!.
Chuyện thi đấu thể thao dĩ nhiên là phải có kẻ thắng người bại. Nhưng Thủ tướng Na Uy, trong đêm phát giải tại Trung tâm phố, tối thứ năm, nói rằng, ông ta cũng mong các đội thi đấu của các nước khác cũng đoạt được giải. Dĩ nhiên, đoạt những giải thấp hơn (mà ông ta không nói hết ra!...). Đêm thứ năm, kết quả sơ khởi cho thấy, Na Uy đứng đầu bảng, với 2 huy chương vàng, 1 bạc và 1 đồng.
Marit Børgen, nữ vận động viên Na Uy, đã lấy huy chương vàng đầu tiên trong lần thi đấu này. Cô ấy đi như một con thú. Chính xác hơn là, đi như là một con cọp. Tajet-Foxell, cựu huấn luyện viên của cô, đã giúp Bjørgen tìm đến con cọp bên trong cô ta trước cuộc thi đấu tại Vancouver-OL (Thế vận hội Omlypic) năm rồi. Lần này, tối hôm trước cuộc thi đấu, chính Foxell đã đặt một bức hình con cọp thật lớn trên giường của Bjørgen. Đó là một khích lệ đúng mức. Vì Bjørgen đã có những bước thăng trầm đáng kể như sau: VM 2001: hạng 24 trong cuộc thi 10 km. VM 2003: huy chương vàng. VM 2005, Ba vàng, một bạc, một đồng. VM 2007: dấu hiệu suy thoái. VM 2009: tiếp tục dấu hiệu suy thoái.
Ca ngợi sự thành công đó, Anniken Huitfeldt, Bộ trưởng văn hoá và thể thao cho rằng, bà Gro Harlem Brundtland (Nữ Thủ tướng đầu tiên của Na Uy, năm 1981), đội chạy tiếp sức nữ với huy chương vàng 1982, những cô gái shihopp và Marit Bjørgen hôm nay, là những biểu tượng của cuộc đấu tranh phụ nữ, chống sự kỳ thị giống phái (Không giống như biểu tượng người hùng Rambo của Mỹ). Bà nói thêm rằng, vào thế hệ mẹ bà ta, hai sự việc vào năm 1981 và 1982 là hai sự kiện quan trọng. Ông cố của Huitfeldt, trước kia, đã là người tham dự và đánh dấu địa điểm mà bây giờ, nơi đây là Homlekollen. Bọn đàn ông hồi đó chống lại việc phụ nữ đi trượt tuyết đường dài (từ 10 Km trở lên). Ông ta có thể đã trở mình trong ngôi mộ của ông. Bà với đứa con trai 9 tuổi đã đến Homelkollen để xem thi đấu. Bà nói, lẽ ra, bà dẫn theo người con gái vì sự việc shihopp của nữ giới hôm nay sẽ được ghi lại trong lịch sử (thể thao).
Phần Bjørgen, sau cuộc chạy, nói rằng: "...Khi tôi nghe tên tôi được reo to ở mức khởi hành...hoàn toàn điên lên được". Cô gái huy chương vàng đã nói với NRK như thế. Thật là đơn giản!...
Đơn giản như những bảng quảng cáo về món ăn trên xe buýt, khi những bảng đó nói rằng, món thịt cá lak với brokkoli (bông cải xanh) và không thêm gia vị nào hết là món ăn thuần túy Na Uy!...
Đơn giản cũng giống như quảng cáo về thức ăn, các bảng quảng cáo trên xe Metro (T-banen) vẽ lên những khuôn mặt khác nhau, cùng khẩu hiệu: "Chúng tôi đem tiếng hò reo đến Holmenkollen"(*), với những cái miệng há rộng, chứng tỏ sự hưng phấn tột độ, trong niềm vui chung của nhiều người. Bây giờ, báo Aften Posten (Thứ sáu 25.02.11), lấy được ba khuôn mặt khác nhau của bà Bộ trưởng văn hóa và thể thao, đã chứng tỏ được niềm vui chung (từ dân thường đến giới có chức quyền) của đất nước này như thế nào!....
Nếu đúng thế, cái nhìn (vision-visjon) của người Trưởng ban điều hành việc tổ chức giải Thế vận Hội mùa đông năm nay tại Na Uy đã thành hiện thực.
Nếu đúng thế, chúng ta mới thấy được tầm quan trọng của những người ở vai trò lãnh đạo đất nước. Họ phải có tầm nhìn xa. Không phải nới rộng Thủ đô Thăng Long qua địa hạt của hai, ba tỉnh khác là đủ. Không phải chi phí cho công trình mừng 1000 năm Thăng Long, với số tiền đến cả triệu đô la (khoảng 1/10 ngân sách quốc gia) là đã nâng cao được địa vị đất nước, hay có thể tạo được sự khâm phục nơi người nước ngoài. Người lãnh đạo phải làm sao tạo được hướng đi chung cho đất nước, hay cái nhìn chung của cả dân tộc. Khi còn rụt rè trước áp lực ngoại bang, hay tệ hại hơn, bán lãnh thổ lãnh hải để bảo tồn địa vị của mình, mọi sự gắng sức khác của chính quyền không thể nào tạo nên một giá trị to lớn.
Từ những con cọp con trong lãnh vực thể thao chẳng hạn, đất nước mới có lúc trở thành những con cọp kinh tế trong vùng, hoặc ở tầm vóc quốc tế. Gương Nhật Bản, Nam Đại Hàn, Trung quốc chẳng hạn. Việt Nam, lẽ ra có thể cũng trở thành một con rồng như truyền thuyết từ xưa để lại. Nhưng, hiện nay, điều đó chưa thể thực hiện được, vì trong dịp làm đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long mà y phục trong một cuốn phim nhắc lại lịch sử trước kia của dân tộc, lại là y phục của Tàu. Nhắc lại sự tích Hai bà Trưng mà phải đưa qua Tàu trình duyệt. Điều này chưa thực hiện được, khi sinh viên biểu tình chống việc Trung quốc chiếm đảo Hoàng sa, Trường Sa đã bị chính quyền áp chế bằng nhiều cách; kể cả cách không cho được tiếp tục theo học tại trường. Điều đó cũng chỉ là giấc mơ, khi sự đoàn kết của dân tộc chưa thể thực hiện (lúc nào nhóm cầm quyền cũng xem người Việt tại hải ngoại là lực lượng thù địch)...khi chế độ độc đảng vẫn còn và kéo theo đó là một hệ thống tham nhũng hết sức tệ hại và kinh khiếp!... Nợ nần trong chương trình Vinashin hiện nay của chính quyền tại VN là nợ nần con cháu sau này phải gồng gánh để trả lại. E rằng với tình hình tham nhũng như thế này kéo dài, giấc mơ con Rồng không thấy, mà kết quả chỉ là một con giun, luôn bò chậm chạp sau đuôi những nước khác trong vùng Á châu.
Trước khi kết luận bài viết, nhân nói chuyện với các bậc cha mẹ có con em đang tuổi trở thành thiếu niên (trên 10 tuổi), tôi muốn sẵn dịp tâm sự với anh bạn phóng viên "tài tử" của trang mạng chúng tôi rằng, chúng ta nuôi dưỡng con em chúng ta không phải chỉ là lo cho chúng có đủ miếng ăn. Được đến trường và được khuyến khích tốt trong việc học là điều kiện cần thiết. Nhưng, nếu chúng không hoà nhập được vào cái tinh thần chung nơi chúng đã và đang trưởng thành, chúng có thể cũng thành công; nhưng cái thành công đó chỉ là có đủ một đời sống cơm no, áo ấm. Chúng phải trở thành một người có thêm khả năng điều hành những chương trình lớn; chẳng hạn cô gái Na Uy gốc Thổ nhĩ Kỳ nói trên; những người góp phần vào một buổì lễ hội lớn của người dân (Den store folkefesten) . Hay ít ra anh chàng người Keynea, sẵn sàng lao mình vào các công việc thiện nguyện. Những năm gần đây, những người sắc dân nước ngoài, trưởng thành tại xứ sở này, đã được giao phó những công việc có tầm vóc đáng kể.
Nói gần gũi hơn, nếu người con gái đang học đàn (dù là loại nhạc cụ gì), những sự kiện lớn mà cô bé được tham dự, sẽ góp phần làm cái chất nghệ sĩ trong người phong phú thêm. Nếu người con trai, sau này, đi theo đường âm nhạc, biết đâu dân Na Uy sẽ được thưởng thức những bản nhạc bất hủ, để đời. Chẳng hạn trường hợp Alexandre Rybak, một người Na Uy gốc Liên Xô.
Gần hơn với đời sống hằng ngày, chúng ta thấy rất rõ, khi còn nhỏ, nếu trẻ em không có thói quen tốt, sẽ không thể làm việc gì tốt hơn trong tương lai. Khi chúng không thể giúp cha mẹ lau quét nhà bếp, đừng mong, chúng sẽ giúp nhiều hơn trong việc dọn dẹp nhà cửa. Khi mà chúng vì nhiều lý do (hoặc do cha mẹ lơ là không dẫn dắt) không muốn tham dự vào những sự kiện nào đó, chẳng hạn như cuôc tranh giải thể thao mùa đông năm nay (**), làm sao chúng có thể gắn liền sinh hoạt của chúng vào những việc nặng nề khác. Các gia đình đã đưa con đến Homelkollen, họ đã lấy cả tuần nghĩ hè trong năm để làm công việc này. Có những người dám hy sinh sự thoải mái của riêng mình như thế, chính những người này sẽ sẵn sàng lấy 2(3) tuần nghỉ hè trong năm để chăm sóc riêng cha mẹ, khi họ đã trở nên quá già và đau yếu; nhất là khi phải trải qua một cuộc giãi phẩu nguy hiểm. Nếu dân chúng trong một nước sẵn sàng bỏ những thoải mái riêng tư để hoà nhập vào niềm vui chung, khi đất nước cần đến cái gọi là tinh thần quốc gia, hay muốn kêu gọi những người con dân của mình trở thành những người yêu nước, sự việc đó chỉ là một tiếng hô. Giống như khí thế tại Hội nghị Diên Hồng của một dân tộc Việt hào hùng thuở trước, khi nhà vua hỏi: "Thế nước yếu lấy gì lo chiến tranh", đã được tất cả đồng thanh hô to: "Hy sinh"!.
Đặng quang Chính
Oslo 27.02.2011
23:33
Ghi chú:
* Vi bringer brølet til kollen (We bring the roar to the hill)** Sau lần tổ chức này, phải đợi đến 10 hay 20 năm sau, Na Uy mới có cơ hội tổ chức lại một giải như thế.

• Tâm Sự Với Người Y sĩ
• Ảnh Thiếu Nhi: Mùa Halloween
• Giải Thưởng Boeing Cho Công Ty Việt
• Phân Ưu Cựu Đại Tá Lê Khắc Lý