Đường vào Bạch Cung có thể ví như một cuộc chạy đua đường trường 50 vòng và với khoảng 15 vận động viên ở mức khởi hành, chia làm hai đội: Cộng Hoà và Dân Chủ.
Tại bang Iowa vào ngày 3.1 vừa qua phát súng khai mạc cuộc đua đã nổ và kết quả không như những tiên đoán của giới truyền thông và quan sát chính trị Hoa Kỳ ngay từ vòng đầu. Bầu cử sơ bộ đầu tiên trên nước Mỹ không đưa chiến thắng đến cho Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton và cựu Thống Đốc Mitt Romney. Kết quả của Đảng Dân Chủ là Thượng Nghị Sĩ Barack Obama về nhất với 38%, Thượng Nghị Sĩ John Edwards, 30% và Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton, 29%. Vài hôm trước ngày họp chọn, cựu Thống Đốc bang Iowa là Tom Vilsack có phát biểu là nhờ những lá phiếu của cử tri gốc Việt ở tiểu bang này mà phần thắng sẽ nghiêng về Hillary Clinton. Nhưng kết quả không như thế.
Đảng Cộng Hoà có Thống Đốc Mike Huckabee về nhất với 34%, Thống Đốc Mitt Romney về nhì với 25%. Còn lại Thượng Nghị Sĩ Fred Thompson được 13.4%, Thượng Nghị Sĩ John McCain 13.1%, Dân Biểu Ron Paul 10%. Cựu thị trưởng Thành Phố New York Rudy Giuliani chỉ được 3.5%.
Đa số cử tri dân chủ ở Iowa đều muốn có những thay đổi cho tương lai nước Mỹ và đã chọn ứng viên mà họ tin là có khả năng đem lại thay đổi nhiều nhất. Còn cử tri cộng hoà chọn Thống Đốc Huckabee vì ông là một cựu mục sư với khuynh hướng bảo thủ.
Kết quả ở Iowa đã làm sôi động cuộc bầu cử sơ bộ ở bang New Hampshire vào tuần sau đó với những tiên đoán là Obama lại hơn Clinton từ 5 đến 10 điểm. Điều này làm đau lòng Clinton như bà đã phát biểu trong cuộc tranh luận giữa 4 ứng viên Dân Chủ vào cuối tuần rồi. Trong một lúc gặp gỡ với cử tri, Hillary Clinton cũng đã xúc động đến nhỏ lệ khi được hỏi về những hi sinh và khó khăn trong cuộc tranh cử.
Vì nếu những tiên đoán Clinton sẽ lại thua Obama thì tương lai tranh cử của bà coi như chấm dứt vì kể từ năm 1972, là năm đầu tiên Iowa tổ chức họp chọn sơ bộ, ứng viên Dân Chủ nào thắng cả hai bang Iowa và New Hampshire thì người đó sẽ được đề cử, chỉ trừ một lần vào năm 1972 có Thượng Nghị Sĩ Edmund Muskie đã không được đảng để cử dù thắng cả hai bang.
Nhưng kết quả ngày 8.1 ở New Hampshire lại đã không như những thăm dò dư luận tiên đoán, ít nhất là với phiá Dân Chủ, vì Hillary Clinton đã lật ngược kết quả của những thăm dò để về nhất với (39%), Barack Obama (36%), John Edwards (17%) và Bill Richardson (5%). Chiến thắng này đã đem đến cho ban vận động của Hillary Clinton niềm tin mãnh liệt hơn là cựu đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ vẫn có thể được Đảng Dân Chủ đề cử và sẽ trở thành tổng thống thứ 44 của Hoa Kỳ.
Về phiá Cộng Hoà kết quả ở New Hampshire không có gì ngạc nhiên: Thượng Nghị Sĩ John McCain về nhất (37%), Thống Đốc W. Mitt Romney (31%), Thống Đốc Mike Huckabee (11%) và cựu Thị Trưởng Thành Phố New York Rudy Giuliani (9%).
Cuộc chạy đua vào Bạch Cung năm nay tuy mới qua hai vòng đầu nhưng đã có nhiều bất ngờ và còn hứa hẹn nhiều ngạc nhiên khác trong 48 vòng kế tiếp vì đây là một cuộc tranh cử mà các ứng viên đều là những người không đang nắm giữ một vai trò quan trọng nào trong hành pháp hay lập pháp, như đương kim tổng thống, phó tổng thống hay lãnh đạo của một khối ở quốc hội.
Gây sôi nổi nhất là phiá Đảng Dân Chủ với một nữ ứng viên và một ứng viên da đen.
Thượng Nghị Sĩ Barack Obama, một người gốc Châu Phi nhưng không có trong gia phả từ những gia đình nô lệ da đen. Bố của Obama người gốc Kenya, mẹ là một người da trắng từ bang Kansas của miền Trung Tây Hoa Kỳ. Bố mẹ gặp nhau trong môi trường Đại Học Hawaii rồi lấy nhau và Obama ra đời năm 1961. Bố mẹ li dị, ông theo mẹ qua Indonesia sống với bố dượng người đạo hồi trong thời thơ ấu rồi lại về Hawaii sống với gia đình bên ngoại thời niên thiếu. Obama tốt nghiệp ngành luật từ Đại Học Harvard và là người da đen đầu tiên được chọn làm chủ tịch tạp chí luật học danh tiếng Harvard Law Review. Vào đời Obama sinh sống và làm việc ở bang Illinois, tham gia chính trị và được bầu vào thượng viện tiểu bang. Năm 2004 Obama được bầu chọn vào thượng viện liên bang từ bang Illinois, nơi mà người da đen chỉ có số phần trăm nhỏ. Barack Obama hiện là một trong ba dân cử da đen trong Thượng Viện Hoa Kỳ.
Tầm nhìn của Obama về vấn đề sắc tộc là tại Hoa Kỳ đã có nhiều tiến bộ trong quan hệ giữa người da trắng và da mầu, đặc biệt với người da đen và ông tin là xã hội Mỹ có nhiều cơ hội cho người da đen mà ông là một trường hợp điển hình. Quan điểm này không được sự tán đồng của một số lãnh đạo chính trị người da đen như các mục sư Jessie Jackson, Al Sharperd vì thế Obama không được họ ủng hộ.
Trong khi đó nhiều cử tri da trắng đã ủng hộ Obama. Bang Iowa có đến 95% da trắng và ở bang New Hampshire thì người da đen chỉ chiếm hơn 1% dân số.
Tuy con số những đại biểu của hai chính đảng mà ứng viên đạt được trong bầu cử sơ bộ ở Iowa và New Hampshire chưa đến 100 cho mỗi đảng, so với tổng số 4.050 đại biểu Dân Chủ và khoảng 2.400 đại biểu của Cộng Hoà. Nhưng đó là những vòng đua đầu tiên nên rất được chú ý nhiều vì quán tính của tiến trình bầu chọn đã được đẩy tới và sẽ không dừng lại cho đến ngày 4.11.2008.
Trong tháng Giêng sẽ còn bầu sơ bộ ở những bang Michigan, Nevada, South Carolina, Hawaii và Florida. Cao điểm của việc chọn ứng viên tổng thống của hai chính đảng sẽ là ngày 5 tháng Hai với bầu cử sơ bộ tại 22 bang trên toàn nước Mỹ, có bang California, New York, New Jersey với cả nghìn đại biểu mỗi đảng được chọn trong ngày này. Sau đó cử tri Hoa Kỳ sẽ biết rõ hơn ai là ứng viên tổng thống được đề cử trong đại hội đảng vào muà hè.
Qua hai vòng đầu, phiá Dân Chủ có Barack Obama và Hillary Clinton mỗi người thắng một vòng. Phiá Cộng Hoà hai người về nhất là Mike Huckabee và John McCain.
Như vậy ai sẽ là người có triển vọng thay thế George W. Bush nhất" Một người Cộng Hoà hay Dân Chủ, một cựu chiến binh từng tham chiến và là tù binh chiến tranh ở Việt Nam hay một tín đồ đạo Mormon, một phụ nữ hay một người da đen đầu tiên trong lịch sử"
Thật khó mà tiên đoán được trong lúc này.
Gửi ý kiến của bạn
