SHAOSHAN, China - Trung quốc kỷ niệm 50 năm cách mạng thành công, các vị cách mạng Trung hoa đang tranh thủ cái di sản của nhà đại lãnh tụ. Các băng mầu đỏ ngạo nghễ bay theo gió, nông dân tụ tập để xem đoàn vũ công đang nhẩy cửng trong không trung trước bức hình Mao Trạch Đông to vĩ đại. Những giọng ca the thé mang sặc mầu sắc Trung hoa từ chiếc loa vọng lại. Chỉ có một ngày như thời gian đã trôi ngược lại, thế hệ Mao xuất hiện lại tại ngay chính xóm nghèo nơi Mao đã sinh ra đời.
Nhưng chỉ có một cặp lẫn trong dân chúng Trung hoa đã được các nhà cách mạng Trung hoa làm gợi lại hình ảnh thủa xa xưa của cuộc cách mạng cách đây 50 năm để tổ chức ngày lễ thứ 50 của cuộc cách mạng Trung hoa thành công vào năm 1949.
He Shoujing còn nhớ cái ngày còn là một em gái bé nhỏ được chọn lựa để tặng bó hoa cho đứa con trai lớn của làng Shaoshan, đứa con này nay đã trở thành một hoàng đế của thời đại mới và về thăm ngôi làng quê cổ lỗ ở tỉnh Hunan, nằm giữa Trung quốc. Jiang Hangyu cũng hãnh diện nhớ lại thủa còn bé là một thiếu nhi tiền phong được lựa chọn để quấn khăn đỏ lên cổ Mao, vị chủ tịch nhà nước Trung hoa. Mao vui vẻ ngắm nhìn cặp nhi đồng và ôm chặt vào lòng giữa tiếng hoan hô vang dậy của đám nhi đồng địa phương.
Vào ngày 26 tháng sáu 1959, sau cách mạng cả chục năm, nạn đói đã tàn phá mảnh làng này, Mao như là một nhà thiết kế cho cả triệu người chết, cần phải làm như một người rộng lượng, một bậc vua khôn ngoan của dân làng. Chính lúc này nha tuyên huấn đã cho tung hình Mao và cặp nhi đồng để mang ra tuyên truyền.
Từ đó cặp nhi đồng này tự nhiên trở nên bất tử, một hình ảnh biểu tượng cho cuộc cách mạng của Trung quốc. Hình ảnh Mao và cặp nhi đồng được in ra cả triệu lần: hình in vào áp phích tuyên truyền, hình in trên bưu thiếp, hình trong trang sách loại hình chụp, hình được đúc trên những huy chương, hình còn được xuất hiện vô số trên những cuộc mít-tinh có tính cách thần thánh hóa Mao là người có một không hai đã xuất hiện ra sau 4000 năm của lịch sử Trung quốc. Đời sống dân Trung hoa như chưa bao giờ được đẹp như thế.
Chính vì sự thần thánh hóa He và Jiang được đưa ra để xuất hiện trong ngày lễ thứ 50 của cách mạng Trung hoa. 40 năm sau mỗi lần có ngày lễ này, dân làng Shaoshan nhắc lại chuyện xưa và tưởng chừng như Mao hãy còn sống và nhớ lại cái ngày gặp chủ tịch của cả nước.
Bề mặt ngoài, nó như câu chuyện thần tiên. Sau khi Mao ra đi, cặp nhi đồng này đã được đảng coi chừng trong khi hai đứa trẻ cùng đi học tại trường làng Shaoshan. Hai đứa nhỏ chẳng bao giờ được gặp mặt Mao nữa.
Hai đứa nhỏ lớn lên, rồi thương nhau. Chúng lấy nhau và có được hai đứa con. Đảng đã bảo đảm cho chúng có việc làm ngay tại Bắc Kinh, chúng được cấp dưỡng đủ thứ, không thiếu một món gì.
Jang kể lại: “Ngày từ trường chúng tôi bước ra, chúng tôi sung sướng được gặp Chủ tịch Mao. Chủ tịch hỏi chúng tôi: Chúng tôi có được sung sướng không" Chúng tôi có học hành chăm chỉ không" Chúng tôi tặng chủ tịch bó hoa và riêng tôi quàng cột chiếc khăn đỏ vào cổ chủ tịch. Chủ tịch hỏi tôi: Cháu cho bác chiếc khăn quàng đỏ này ư, bác có thể giữ nó được không" Tôi trả lời là lẽ dĩ nhiên, chủ tịch có thể mang nó về Bắc Kinh và cho chúng tôi gửi lời chào mừng tất cả thiếu nhi tiền phong của toàn nước Trung hoa.
Đám dân làng giữ im lặng để lắng nghe Jiang kể lại chuyện ngày xưa được gặp Mao. Những lũ trẻ con trai leo lên cây, các bà cụ già leo lên ghế, tất cả đều ngển cổ cò vươn ra khỏi đám đông để nghe chuyện kể lại và mường tượng.
Jiang nói: “Chúng tôi còn nhớ mãi hình ảnh chủ tịch Mao 40 năm nay. Chủ tịch Mao hiện vẫn còn xuất hiện trong tâm khảm của chúng tôi mỗi ngày. Chúng tôi chân thành cảm ơn chủ tịch Mao đang cho chúng tôi cuộc sống tươi đẹp, một hình bóng đẹp khó quên và một cuộc hôn nhân như mơ.”
Đây chắc chắn đúng là lời nói của bộ máy tuyên truyền ngày xưa đang kiểm soát tư tưởng và hướng dẫn sự bầy tỏ này như là một sự thực để thần thánh hóa Mao như môt thượng đế sống trên đời. Các tay tuyên truyền của Trung quốc tế nhị dàn cảnh về hạnh phúc của cặp nhi đồng nay đã lớn lên để mê hoặc quần chúng sự thành tựu của cách mạng mà người cộng sản đã mang lại.
Ngày nay các nhà lãnh đạo đảng cộng sản không ngần ngại đem phương thức của Mao để đề xướng nghị trình quốc gia Trung hoa. Mao là một hình tượng vĩ đại và là một nhân vật có phẩm giá. Sự trùng hợp trong ngày lễ là giấy tiền ngân hàng có in hình chủ tịch Mao trên nền đỏ được tung ra cùng ngày.
Nhưng khuôn mặt của Mao quá ư là lớn so với các khuôn mặt của các lãnh tụ Trung hoa ngày nay. Mao là một dũng sĩ, một nhà thơ, một yếu nhân, một nhà triết, một anh chàng ưa khoái lạc, còn là người mơ mộng có sẵn sức thu hút quần chúng như một quân vương đã được các học giả Trung hoa gọi là đệ nhất triều đại bần cố nông sau 600 năm của lịch sử Trung quốc.
Mặc dầu Mao chỉ là tên bần cố nông của làng Shaoshan, Chủ tịch Giang Trạch Dân, kể cả toàn Bộ Chính trị và các vị tướng lãnh Trung hoa thuộc loại thượng thừa cũng thể nào bì sánh với Mao được.
Chính sách lãnh đạo của đảng Cộng sản Trung quốc ngày nay phải dựa vào chủ thuyết Mao, nhưng không có Mao dẫn dắt. Đảng có ý nhắc nhở lại cuộc cách mạng minh chính của đảng mà không cần phải mang sự tương phản về thành tựu của Mao đã đạt được với thành tựu ngày nay là trò tham nhũng, cửa quyền, kinh tế trong nước đang bị căng thẳng.
Tại làng Shaoshan, Jiang và He chỉ biết đóng vai trò về bổn phận đạo đức. Như khi cặp này đi xuống khán đài để cắm bông, đoàn phóng viên truyền hình châu nhau vào thu hình từ nơi khán đài tới nơi cắm bông và cho phát thanh lời nói của cặp này khắp nơi trên lục địa Trung quốc. Cặp này đã được tập luyện kỹ càng.
Cả hai không đề cập tới Mao ngay. Trước hết cả hai ngỏ lời cám ơn nhà nước đã săn sóc tận tình cho họ. Cả hai mong rằng Trung quốc sẽ có một tương lai sáng lạn. Cả hai mong trở về quê xưa tại Shaoshan.
Một người hoài nghi có nói: “Cả hai đều sợ. Khi họ đề cập tới nhà nước đã lo cho họ, theo dân Trung hoa hiểu rõ hơn ai hết là cả hai đều sợ thất thố và chỉ nói những gì đã dặn dò trước.”
Người Trung hoa có tập tục hay nói láo và bẻ quẹo câu chuyện, như chuyện thường trong cuộc sống hàng ngày.
Một nhà giáo chức đã về hưu có kể lại: “Thời gian Mao còn quyền, mọi người như một đứng sát cánh nhau và có cùng một ý nghĩ. Nhưng ngày nay tôi không có thể nói chuyện trước công chúng bởi vì mỗi người có những ý khác nhau trong bất cứ vấn đề gì. Tôi nay cảm thấy cô quạnh. Không một ai còn nói cùng một thứ tiếng với tôi nữa.”
Nhưng chỉ có một cặp lẫn trong dân chúng Trung hoa đã được các nhà cách mạng Trung hoa làm gợi lại hình ảnh thủa xa xưa của cuộc cách mạng cách đây 50 năm để tổ chức ngày lễ thứ 50 của cuộc cách mạng Trung hoa thành công vào năm 1949.
He Shoujing còn nhớ cái ngày còn là một em gái bé nhỏ được chọn lựa để tặng bó hoa cho đứa con trai lớn của làng Shaoshan, đứa con này nay đã trở thành một hoàng đế của thời đại mới và về thăm ngôi làng quê cổ lỗ ở tỉnh Hunan, nằm giữa Trung quốc. Jiang Hangyu cũng hãnh diện nhớ lại thủa còn bé là một thiếu nhi tiền phong được lựa chọn để quấn khăn đỏ lên cổ Mao, vị chủ tịch nhà nước Trung hoa. Mao vui vẻ ngắm nhìn cặp nhi đồng và ôm chặt vào lòng giữa tiếng hoan hô vang dậy của đám nhi đồng địa phương.
Vào ngày 26 tháng sáu 1959, sau cách mạng cả chục năm, nạn đói đã tàn phá mảnh làng này, Mao như là một nhà thiết kế cho cả triệu người chết, cần phải làm như một người rộng lượng, một bậc vua khôn ngoan của dân làng. Chính lúc này nha tuyên huấn đã cho tung hình Mao và cặp nhi đồng để mang ra tuyên truyền.
Từ đó cặp nhi đồng này tự nhiên trở nên bất tử, một hình ảnh biểu tượng cho cuộc cách mạng của Trung quốc. Hình ảnh Mao và cặp nhi đồng được in ra cả triệu lần: hình in vào áp phích tuyên truyền, hình in trên bưu thiếp, hình trong trang sách loại hình chụp, hình được đúc trên những huy chương, hình còn được xuất hiện vô số trên những cuộc mít-tinh có tính cách thần thánh hóa Mao là người có một không hai đã xuất hiện ra sau 4000 năm của lịch sử Trung quốc. Đời sống dân Trung hoa như chưa bao giờ được đẹp như thế.
Chính vì sự thần thánh hóa He và Jiang được đưa ra để xuất hiện trong ngày lễ thứ 50 của cách mạng Trung hoa. 40 năm sau mỗi lần có ngày lễ này, dân làng Shaoshan nhắc lại chuyện xưa và tưởng chừng như Mao hãy còn sống và nhớ lại cái ngày gặp chủ tịch của cả nước.
Bề mặt ngoài, nó như câu chuyện thần tiên. Sau khi Mao ra đi, cặp nhi đồng này đã được đảng coi chừng trong khi hai đứa trẻ cùng đi học tại trường làng Shaoshan. Hai đứa nhỏ chẳng bao giờ được gặp mặt Mao nữa.
Hai đứa nhỏ lớn lên, rồi thương nhau. Chúng lấy nhau và có được hai đứa con. Đảng đã bảo đảm cho chúng có việc làm ngay tại Bắc Kinh, chúng được cấp dưỡng đủ thứ, không thiếu một món gì.
Jang kể lại: “Ngày từ trường chúng tôi bước ra, chúng tôi sung sướng được gặp Chủ tịch Mao. Chủ tịch hỏi chúng tôi: Chúng tôi có được sung sướng không" Chúng tôi có học hành chăm chỉ không" Chúng tôi tặng chủ tịch bó hoa và riêng tôi quàng cột chiếc khăn đỏ vào cổ chủ tịch. Chủ tịch hỏi tôi: Cháu cho bác chiếc khăn quàng đỏ này ư, bác có thể giữ nó được không" Tôi trả lời là lẽ dĩ nhiên, chủ tịch có thể mang nó về Bắc Kinh và cho chúng tôi gửi lời chào mừng tất cả thiếu nhi tiền phong của toàn nước Trung hoa.
Đám dân làng giữ im lặng để lắng nghe Jiang kể lại chuyện ngày xưa được gặp Mao. Những lũ trẻ con trai leo lên cây, các bà cụ già leo lên ghế, tất cả đều ngển cổ cò vươn ra khỏi đám đông để nghe chuyện kể lại và mường tượng.
Jiang nói: “Chúng tôi còn nhớ mãi hình ảnh chủ tịch Mao 40 năm nay. Chủ tịch Mao hiện vẫn còn xuất hiện trong tâm khảm của chúng tôi mỗi ngày. Chúng tôi chân thành cảm ơn chủ tịch Mao đang cho chúng tôi cuộc sống tươi đẹp, một hình bóng đẹp khó quên và một cuộc hôn nhân như mơ.”
Đây chắc chắn đúng là lời nói của bộ máy tuyên truyền ngày xưa đang kiểm soát tư tưởng và hướng dẫn sự bầy tỏ này như là một sự thực để thần thánh hóa Mao như môt thượng đế sống trên đời. Các tay tuyên truyền của Trung quốc tế nhị dàn cảnh về hạnh phúc của cặp nhi đồng nay đã lớn lên để mê hoặc quần chúng sự thành tựu của cách mạng mà người cộng sản đã mang lại.
Ngày nay các nhà lãnh đạo đảng cộng sản không ngần ngại đem phương thức của Mao để đề xướng nghị trình quốc gia Trung hoa. Mao là một hình tượng vĩ đại và là một nhân vật có phẩm giá. Sự trùng hợp trong ngày lễ là giấy tiền ngân hàng có in hình chủ tịch Mao trên nền đỏ được tung ra cùng ngày.
Nhưng khuôn mặt của Mao quá ư là lớn so với các khuôn mặt của các lãnh tụ Trung hoa ngày nay. Mao là một dũng sĩ, một nhà thơ, một yếu nhân, một nhà triết, một anh chàng ưa khoái lạc, còn là người mơ mộng có sẵn sức thu hút quần chúng như một quân vương đã được các học giả Trung hoa gọi là đệ nhất triều đại bần cố nông sau 600 năm của lịch sử Trung quốc.
Mặc dầu Mao chỉ là tên bần cố nông của làng Shaoshan, Chủ tịch Giang Trạch Dân, kể cả toàn Bộ Chính trị và các vị tướng lãnh Trung hoa thuộc loại thượng thừa cũng thể nào bì sánh với Mao được.
Chính sách lãnh đạo của đảng Cộng sản Trung quốc ngày nay phải dựa vào chủ thuyết Mao, nhưng không có Mao dẫn dắt. Đảng có ý nhắc nhở lại cuộc cách mạng minh chính của đảng mà không cần phải mang sự tương phản về thành tựu của Mao đã đạt được với thành tựu ngày nay là trò tham nhũng, cửa quyền, kinh tế trong nước đang bị căng thẳng.
Tại làng Shaoshan, Jiang và He chỉ biết đóng vai trò về bổn phận đạo đức. Như khi cặp này đi xuống khán đài để cắm bông, đoàn phóng viên truyền hình châu nhau vào thu hình từ nơi khán đài tới nơi cắm bông và cho phát thanh lời nói của cặp này khắp nơi trên lục địa Trung quốc. Cặp này đã được tập luyện kỹ càng.
Cả hai không đề cập tới Mao ngay. Trước hết cả hai ngỏ lời cám ơn nhà nước đã săn sóc tận tình cho họ. Cả hai mong rằng Trung quốc sẽ có một tương lai sáng lạn. Cả hai mong trở về quê xưa tại Shaoshan.
Một người hoài nghi có nói: “Cả hai đều sợ. Khi họ đề cập tới nhà nước đã lo cho họ, theo dân Trung hoa hiểu rõ hơn ai hết là cả hai đều sợ thất thố và chỉ nói những gì đã dặn dò trước.”
Người Trung hoa có tập tục hay nói láo và bẻ quẹo câu chuyện, như chuyện thường trong cuộc sống hàng ngày.
Một nhà giáo chức đã về hưu có kể lại: “Thời gian Mao còn quyền, mọi người như một đứng sát cánh nhau và có cùng một ý nghĩ. Nhưng ngày nay tôi không có thể nói chuyện trước công chúng bởi vì mỗi người có những ý khác nhau trong bất cứ vấn đề gì. Tôi nay cảm thấy cô quạnh. Không một ai còn nói cùng một thứ tiếng với tôi nữa.”
(Kim Lai chuyển ngũ từ Maoism without Mao do phóng viên Michael Sheridan của Times of London tường trình)
Gửi ý kiến của bạn
