Thuần Vu Ý làm quan ở Tề Trung. Lấy lòng nhân mà xử. Lượng hải hà mà dung, khiến bàn dân trong huyện nơi nơi đều khoan khoái. Ngày nọ, Vu Ý đang ngồi soạn tấu chương. Chợt thấy mí mắt bên trái giựt liên hồi như người ta đánh trống, bèn nhộn nhạo trong lòng mà tự nhủ lấy thân:
- Mí mắt giựt vào giờ Ngọ là điềm vui báo trước. Chẳng biết chuyện gì đây"
Nói rồi, bụng dạ nao nao không sao mần tiếp được, liền gọi Hoàn Côn là tên hầu cận thân tín đến, mà hỏi rằng:
- Khi tâm bất định. Hồn bất an. Phải làm sao cho hết"
Hoàn Côn ngẫm nghĩ một lúc, rồi cẩn thận đáp rằng:
- Làm người, mà hồn an lạc. Tâm đặng bình yên, thì còn ở cõi… dương gian làm chi nữa"
Vu Ý giựt mình tỉnh ngộ, mới hớn hở nhìn Hoàn Côn, mà khoái trá nói rằng:
- Khi không có điều mình yêu, thì phải yêu điều mình có. Cũng vậy, khi hồn chưa an lạc. Tâm chẳng đặng bình yên, thì cũng cứ phây phây như chưa có gì hết cả.
Đoạn, thét tả hữu bày đồ ra nhậu, rồi trong lúc đang ào lên khí thế, mới thấy quân hầu chạy vào báo tin, là có mẹ ở phương xa thân hành đến gặp, khiến Vu Ý mừng vui quá xá, vội chạy ra ngoài đón mẹ vào ngay, rồi hớn hớ hớn ha mà nói này nói nọ:
- Xa quê hương nhớ mẹ hiền. Nay mẹ đã về đây, thì nỗi nhớ nhung tiêu tan gần phân nửa…
Mẹ của Vu Ý là Dương thị, lặng ngắm nhìn con, rồi tha thiết nói rằng:
- Làm cha mẹ. Khi con còn nhỏ thì mong con mau lớn. Khi con lớn khôn rồi lại mong đỗ đạt thành tài để mua nhà mua cửa với người ta. Khi nhà cửa mua xong thì lại lo đến bề gia thất. Nay con đã thành danh hiển đạt. Làm đến huyện quan, thì không thể cứ khơi khơi mà chơi hoài mãi được!
Vu Ý xụ mặt xuống, rồi ấp úng nói rằng:
- Lấy vợ về rồi mà nghe vợ, thì mẹ buồn. Còn nghe mẹ, thì vợ… la. Làm sao mà sống"
Dương thị lắc đầu, nói:
- Mẹ chồng và nàng dâu chỉ lục đục khi ở gần. Còn tao ở xa, thì dẫu muốn… ăn thua cũng hông sao mà có đặng!
Vu Ý bỗng nhẹ cả người, liền hăm hở nói:
- Xả láng sáng về sớm! Nếu được như lời mẹ thốt ra, thì chờ chi nữa mà không mần tới tới!
Dương thị nỡ một nụ cười độ lượng, rồi nhỏ nhẹ nói rằng:
- Cha con bi bạo bệnh mà mất sớm. Mẹ một lòng ở vậy nuôi con. Chớ nhất quyết không bước tới bước lui gì nữa cả. Nay mẹ thấy trong người thấm mệt. Thân thể nhừ đau, nên biết phút ra đi sắp kề sắp cận. Mẹ lại bàng hoàng chợt nghĩ: Nếu con chưa thành gia thất - mà mẹ lại lìa xa - thì trách nhiệm kia khó mà chu toàn cho đặng!
Vu Ý nghe vậy, liền chạy tới nắm tay mẹ, mà thảng thốt nói rằng:
- Mẹ da dẻ hồng hào như con gái, lại chết được hay sao"
Dương thị thở hắt ra một cái, rồi chậm rãi đáp rằng:
- Gần hai tháng nay, mẹ đếm tiền thấy… mõi tay, thì biết mình đã già yếu. Không sống được lâu, nên phải mau mau tính lo điều hỷ sự.
Hai năm sau. Vợ của Vu Ý là Hàn thị, sanh được đứa con gái đầu lòng, đặt tên là Uyển Chi. Vu Ý không vui, mới nhân buổi thôi nôi mà trải phơi niềm tâm sự:
- Nữ sanh ngoại tộc. Con gái là con người ta, thì giỗ chạp khói hương mần răng mà lo được"
Hàn thị mĩm cười, đáp:
- Thiếp đi xin lá số Tử vi. Thầy tướng số nói: Thiếp có tất cả là năm người con, thì cớ chi lại ưu tư để lây lan đến tình phu phụ"
Vu Ý nhìn vào mắt của Hàn thị, rồi mạnh dạn nói rằng:
- Ăn cơm dưới đất mà tính chuyện trên trời. Bà còn tin được hay sao"
Năm sau. Hàn thị lại cho ra đời cô công chúa. Vu Ý thẫn thờ nói:
- Lẽ nào hương khói của nhà ta như cung đàn lạc điệu" Như sóng vỗ vào bờ. Như dã tràng xe cát ở bể Đông"
Hàn thị bực mình, gắt:
- Tận nhân lực rồi mới tri thiên mệnh. Nay chàng chưa tận nhân lực, mà trách cõi cao xanh, thì sao lại nhận vơ là quân tử"
Vu Ý chẳng buồn trả lời trả vốn gì cả. Ba năm sau. Hàn thị lại tiếp tục cho ra đời ba cô công chúa, khiến Vu Ý như ngồi trên đống lửa, rồi rầu rầu tự nhủ lấy thân:
- Quá tam ba bận. Nay đã bận thứ năm, thì hương khói họ ta coi như vào miên viễn!
Ngày nọ, Vu Ý bị người ta giá họa, Phải tội chịu nhục hình, nên bị giải đến Trường an. Lúc bị bắt đi, ông gọi vợ đến, mà tức tối nói rằng:
- Sanh con chẳng chịu sanh con trai. Rặt một đám toàn con gái, rồi đến khi nguy cấp. Chẳng có ai đỡ đần công việc!
Người con gái út tên là Uyển Thanh, mới chạy đến bên chị, mà vội vã nói rằng:
- Cha nói như vậy. Chị nghĩ làm sao"
Uyển Chi đáp:
- Làm thân con gái thì xuất giá tòng phu. Chớ mần răng mà tòng… cha cho được"
Uyển Thanh lắc đầu nói:
- Nhưng bây giờ chị đang ở cùng cha mẹ, thì… phu đâu mà tòng" Chẳng lẽ nỡ nào thây kệ hay sao"
Uyển Chi xua lia xua lịa đôi tay, rồi dứt khoát nói rằng:
- Thiên chức của phụ nữ là làm mẹ, mà muốn làm mẹ thì trước hết phải làm vợ, mà muốn làm vợ thì dứt khoát phải tòng phu. Chớ khỏi nói lôi thôi gì nữa cả!
Uyển Thanh không biết làm sao, bèn lạy mẹ một lạy, rồi bọc theo hai chục lượng vàng, đoạn lội bộ theo cha đến tận Trường an. Khi đến nơi, Uyển Thanh viết một lá thư. Gởi cho vua. Đại ý nói rằng:
- … Cha tôi làm quan. Cả miền Tề trung ai cũng ca tụng là thanh liêm công chính. Rất là mẫu mực. Nay bỗng dưng bị họa tù đày, thật là oan quá. Vả lại, tôi buồn rầu trộm nghĩ: Người đã chết thì không thể nào sống lại được. Đã chém thì không thể liền lại, nên dù có muốn đổi lỗi. Sửa chữa điều sai, cũng không có cách chi hàn gắn. Nay tôi xin bán mình làm đứa hầu, đứa ở - để chuộc tội cho cha - hầu cha tôi đặng bình yên trong quãng đời còn lại, thì ân đức ấy tôi nguyện kết cỏ ngậm vành. Tạc dạ ghi ơn. Suốt đời mang nhớ!
Thư được dâng lên cho vua. Vua liền cho gọi quan Tể Tướng là Dương Tu đến, bảo đọc cho nghe, rồi từ tốn nói rằng:
- Cha phải như thế nào, mới có được đứa con hiếu thảo dường ấy. Cam chịu phận tôi đòi - để chuộc tội cho cha - thì thế gian ni cũng cho là hi hữu.
Nói rồi, vua mới nhìn vào lá thư một lần nữa, rồi gấp gáp hỏi rằng:
- Ngươi nghĩ thế nào về cha con của Thuần Vu Ý" Tha đặng hay chăng"
Dương Tu bỗng lùng bùng trong dạ, nên giật mình trộm nghĩ:
- Lãnh đạo là phải sợ… trách nhiệm. Ta mà không cẩn thận giữ mình, để bị lôi kéo vào những chuyện không đâu, đến nỗi mất cái đầu để đội nón, thì thiệt là không phải. Chi bằng cứ lẽ trung dung mà phang tới tới. Ba rọi hai màu chẳng thắng cũng đừng thua, thì vẫn hơn chính nghĩa phất lên mà trong lòng hãi sợ…
Đoạn, đập đầu binh binh mấy cái, rồi ấp úng thưa rằng:
- Nước một nguồn dòng trong dòng đục. Cây một cội trái ngọt trái chua, thì trong phút chốc khó lòng minh xét được!
Vua liền đưa tay vuốt râu một phát, rồi xoay qua nhìn Hoàng hậu, mà chậm rãi nói rằng:
- Khanh nghĩ thế nào về chuyện của cha con Vu Ý"
Hoàng hậu đáp:
- Nếu bệ hạ muốn lưu danh vào kim cổ. Tận đến ngàn sau, thì phải tha Vu ý ngay mới đặng.
Vua đực mặt ra hỏi:
- Hậu nói vậy là nghĩa làm sao"
Hoàng hậu tươi cười đáp:
- Bệ hạ hãy công bố lá thư này cho quốc dân được biết, cùng đề cao lòng hiếu thảo, để nơi nơi được thấm nhuần cái đẹp của ngàn xưa. Ấy là bước thứ nhất. Bệ hạ phục chức cho Vu Ý, với điều kiện năm năm hưởng án treo, hầu đoái công chuộc tội. Ấy là bước thứ hai. Bệ hạ cho mời Uyển Thanh vào cung. Ban cho lụa là gấm vóc, cùng hết sức ngợi khen con người nhiều hiếu đạo. Ấy là bước thứ ba. Bệ hạ nhân câu chuyện này, để bỏ bớt các nhục hình đau đớn, hầu nêu đặng chữ Nhân. Quyết lấy sự thương yêu để xóa đi những lỗi lầm vấp phạm. Ấy là bước thứ tư. Làm được bốn điều đó, thì chẳng những danh tiếng của Bệ hạ sáng rực ở đời này, mà còn lưu tận đến ngàn sau…
Dương Tu đang đứng hầu bên cạnh, nghe Hoàng hậu nói thế, mới cảm trong lòng cháy rực niềm đau, bèn thì thầm bảo dạ:
- Vợ của người ta biết xây dựng cho chồng. Nói đâu ra đó. Biết lấy cái… tiếng tăm coi là quan trọng. Còn vợ của mình chuyện nhỏ thì xé thành to. Chuyện hơi to thì đòi ra tòa ly dị - mà chẳng chịu nghĩ suy - đến nỗi lúc nào cũng sẵn sàng vang… tiếng súng, thì có khác nào lấy cái giả làm vui. Lấy cái không hay ra làm điều thú vị…
Mấy ngày sau. Vu Ý cùng Uyển Thanh về được đến nhà. Vợ chồng cha con đoàn tụ thật là khắng khít. Không sao mà tả được, và trong lúc mặn nồng ra như thế, Vu Ý bèn nốc vài chung rượu, rồi mạnh dạn nói rằng:
- Theo phong tục của mình, thì lẽ thường vẫn trọng con trai hơn là con gái, bởi vì con trai bao giờ cũng được việc hơn, nhất là trong lúc nguy cấp. Dầu sôi lửa đỏ, hoặc vạ gió tai bay, thì vẫn có thể với cha tay chèo tay chống, nhưng hôm nay, cha được một người con gái như Uyển Thanh. Chẳng những cứu được cha thoát khỏi vòng tù tội, mà lại còn nhờ lòng hiếu thảo, để xóa bỏ các nhục hình - thì công đức ấy - Dẫu nam nhi cũng khó làm được vậy.
Đoạn, hướng mắt về Hàn thị, mà nhỏ nhẹ đôi lời nghe mát ruôt mát gan:
- Thế mới hay, con trai con gái cũng vậy mà thôi. Miễn hồ ăn ở hết đạo với cha mẹ. Giúp ích cho xã hội, thì cũng là quý giá chớ chẳng thể nào bên trọng bên khinh. Chẳng vậy mà Cổ ngữ có câu: Gái mà chi, trai mà chi. Con nào có nghĩa, có nghì là hơn. Thực là phải lắm!
Nói rồi, cười cười luôn miệng. Như thể chẳng bận tâm đến… hương khói làm chi nữa. Phần Hàn thị thấy chồng như dzậy, mới dằn lòng thủ thỉ tự mình ên:
- Chồng ta vừa thoát ra chữ… tù ngục. Trong lòng hưng phấn, nên nhất thời mới nói vậy mà thôi. Chớ ít nữa quên đi sẽ quay về bến củ. Chừng lúc ấy mới chằng ăn trăn quấn, bởi nối dõi tông đường sẽ riêng chịu mình ta, thì cái… tiếng kia sông nào mới rửa sạch" Chi bằng tính trước cho hồn ta yên chí. Tránh được thói đời cứ miệng thế mà chê, thì mới vô lo sống êm đời phu phụ…
Nghĩ vậy, Hàn thị mới cười tươi một phát, rồi tha thiết nói rằng:
- Thiếp từ ngày làm vợ chàng đến nay, luôn ao ước sinh được đứa con trai để họ Thuần không mất giống, nhưng có lẽ tâm chưa thành. Tu chưa đủ, nên chỉ mang đến cho chàng hai chữ ngũ long, mà thiếu phần… hương khói. Thôi thì nhân ngày chàng thoát vòng tù tội. Thiếp sẽ làm một bữa thật ngon, rồi mời phụ mẫu hai bên thân hành đến dự. Trước là mừng vui chàng qua cơn sóng gió. Sau xin cưới nàng hầu để tính chuyện ngày sau. Khỏi phải lo âu vì sống đời tuyệt tự. Chớ lúc nhắm mắt mà chưa nhìn thấy… giống - thì ở suối vàng - Cũng chẳng thể nào phan phái được đâu!
- Mí mắt giựt vào giờ Ngọ là điềm vui báo trước. Chẳng biết chuyện gì đây"
Nói rồi, bụng dạ nao nao không sao mần tiếp được, liền gọi Hoàn Côn là tên hầu cận thân tín đến, mà hỏi rằng:
- Khi tâm bất định. Hồn bất an. Phải làm sao cho hết"
Hoàn Côn ngẫm nghĩ một lúc, rồi cẩn thận đáp rằng:
- Làm người, mà hồn an lạc. Tâm đặng bình yên, thì còn ở cõi… dương gian làm chi nữa"
Vu Ý giựt mình tỉnh ngộ, mới hớn hở nhìn Hoàn Côn, mà khoái trá nói rằng:
- Khi không có điều mình yêu, thì phải yêu điều mình có. Cũng vậy, khi hồn chưa an lạc. Tâm chẳng đặng bình yên, thì cũng cứ phây phây như chưa có gì hết cả.
Đoạn, thét tả hữu bày đồ ra nhậu, rồi trong lúc đang ào lên khí thế, mới thấy quân hầu chạy vào báo tin, là có mẹ ở phương xa thân hành đến gặp, khiến Vu Ý mừng vui quá xá, vội chạy ra ngoài đón mẹ vào ngay, rồi hớn hớ hớn ha mà nói này nói nọ:
- Xa quê hương nhớ mẹ hiền. Nay mẹ đã về đây, thì nỗi nhớ nhung tiêu tan gần phân nửa…
Mẹ của Vu Ý là Dương thị, lặng ngắm nhìn con, rồi tha thiết nói rằng:
- Làm cha mẹ. Khi con còn nhỏ thì mong con mau lớn. Khi con lớn khôn rồi lại mong đỗ đạt thành tài để mua nhà mua cửa với người ta. Khi nhà cửa mua xong thì lại lo đến bề gia thất. Nay con đã thành danh hiển đạt. Làm đến huyện quan, thì không thể cứ khơi khơi mà chơi hoài mãi được!
Vu Ý xụ mặt xuống, rồi ấp úng nói rằng:
- Lấy vợ về rồi mà nghe vợ, thì mẹ buồn. Còn nghe mẹ, thì vợ… la. Làm sao mà sống"
Dương thị lắc đầu, nói:
- Mẹ chồng và nàng dâu chỉ lục đục khi ở gần. Còn tao ở xa, thì dẫu muốn… ăn thua cũng hông sao mà có đặng!
Vu Ý bỗng nhẹ cả người, liền hăm hở nói:
- Xả láng sáng về sớm! Nếu được như lời mẹ thốt ra, thì chờ chi nữa mà không mần tới tới!
Dương thị nỡ một nụ cười độ lượng, rồi nhỏ nhẹ nói rằng:
- Cha con bi bạo bệnh mà mất sớm. Mẹ một lòng ở vậy nuôi con. Chớ nhất quyết không bước tới bước lui gì nữa cả. Nay mẹ thấy trong người thấm mệt. Thân thể nhừ đau, nên biết phút ra đi sắp kề sắp cận. Mẹ lại bàng hoàng chợt nghĩ: Nếu con chưa thành gia thất - mà mẹ lại lìa xa - thì trách nhiệm kia khó mà chu toàn cho đặng!
Vu Ý nghe vậy, liền chạy tới nắm tay mẹ, mà thảng thốt nói rằng:
- Mẹ da dẻ hồng hào như con gái, lại chết được hay sao"
Dương thị thở hắt ra một cái, rồi chậm rãi đáp rằng:
- Gần hai tháng nay, mẹ đếm tiền thấy… mõi tay, thì biết mình đã già yếu. Không sống được lâu, nên phải mau mau tính lo điều hỷ sự.
Hai năm sau. Vợ của Vu Ý là Hàn thị, sanh được đứa con gái đầu lòng, đặt tên là Uyển Chi. Vu Ý không vui, mới nhân buổi thôi nôi mà trải phơi niềm tâm sự:
- Nữ sanh ngoại tộc. Con gái là con người ta, thì giỗ chạp khói hương mần răng mà lo được"
Hàn thị mĩm cười, đáp:
- Thiếp đi xin lá số Tử vi. Thầy tướng số nói: Thiếp có tất cả là năm người con, thì cớ chi lại ưu tư để lây lan đến tình phu phụ"
Vu Ý nhìn vào mắt của Hàn thị, rồi mạnh dạn nói rằng:
- Ăn cơm dưới đất mà tính chuyện trên trời. Bà còn tin được hay sao"
Năm sau. Hàn thị lại cho ra đời cô công chúa. Vu Ý thẫn thờ nói:
- Lẽ nào hương khói của nhà ta như cung đàn lạc điệu" Như sóng vỗ vào bờ. Như dã tràng xe cát ở bể Đông"
Hàn thị bực mình, gắt:
- Tận nhân lực rồi mới tri thiên mệnh. Nay chàng chưa tận nhân lực, mà trách cõi cao xanh, thì sao lại nhận vơ là quân tử"
Vu Ý chẳng buồn trả lời trả vốn gì cả. Ba năm sau. Hàn thị lại tiếp tục cho ra đời ba cô công chúa, khiến Vu Ý như ngồi trên đống lửa, rồi rầu rầu tự nhủ lấy thân:
- Quá tam ba bận. Nay đã bận thứ năm, thì hương khói họ ta coi như vào miên viễn!
Ngày nọ, Vu Ý bị người ta giá họa, Phải tội chịu nhục hình, nên bị giải đến Trường an. Lúc bị bắt đi, ông gọi vợ đến, mà tức tối nói rằng:
- Sanh con chẳng chịu sanh con trai. Rặt một đám toàn con gái, rồi đến khi nguy cấp. Chẳng có ai đỡ đần công việc!
Người con gái út tên là Uyển Thanh, mới chạy đến bên chị, mà vội vã nói rằng:
- Cha nói như vậy. Chị nghĩ làm sao"
Uyển Chi đáp:
- Làm thân con gái thì xuất giá tòng phu. Chớ mần răng mà tòng… cha cho được"
Uyển Thanh lắc đầu nói:
- Nhưng bây giờ chị đang ở cùng cha mẹ, thì… phu đâu mà tòng" Chẳng lẽ nỡ nào thây kệ hay sao"
Uyển Chi xua lia xua lịa đôi tay, rồi dứt khoát nói rằng:
- Thiên chức của phụ nữ là làm mẹ, mà muốn làm mẹ thì trước hết phải làm vợ, mà muốn làm vợ thì dứt khoát phải tòng phu. Chớ khỏi nói lôi thôi gì nữa cả!
Uyển Thanh không biết làm sao, bèn lạy mẹ một lạy, rồi bọc theo hai chục lượng vàng, đoạn lội bộ theo cha đến tận Trường an. Khi đến nơi, Uyển Thanh viết một lá thư. Gởi cho vua. Đại ý nói rằng:
- … Cha tôi làm quan. Cả miền Tề trung ai cũng ca tụng là thanh liêm công chính. Rất là mẫu mực. Nay bỗng dưng bị họa tù đày, thật là oan quá. Vả lại, tôi buồn rầu trộm nghĩ: Người đã chết thì không thể nào sống lại được. Đã chém thì không thể liền lại, nên dù có muốn đổi lỗi. Sửa chữa điều sai, cũng không có cách chi hàn gắn. Nay tôi xin bán mình làm đứa hầu, đứa ở - để chuộc tội cho cha - hầu cha tôi đặng bình yên trong quãng đời còn lại, thì ân đức ấy tôi nguyện kết cỏ ngậm vành. Tạc dạ ghi ơn. Suốt đời mang nhớ!
Thư được dâng lên cho vua. Vua liền cho gọi quan Tể Tướng là Dương Tu đến, bảo đọc cho nghe, rồi từ tốn nói rằng:
- Cha phải như thế nào, mới có được đứa con hiếu thảo dường ấy. Cam chịu phận tôi đòi - để chuộc tội cho cha - thì thế gian ni cũng cho là hi hữu.
Nói rồi, vua mới nhìn vào lá thư một lần nữa, rồi gấp gáp hỏi rằng:
- Ngươi nghĩ thế nào về cha con của Thuần Vu Ý" Tha đặng hay chăng"
Dương Tu bỗng lùng bùng trong dạ, nên giật mình trộm nghĩ:
- Lãnh đạo là phải sợ… trách nhiệm. Ta mà không cẩn thận giữ mình, để bị lôi kéo vào những chuyện không đâu, đến nỗi mất cái đầu để đội nón, thì thiệt là không phải. Chi bằng cứ lẽ trung dung mà phang tới tới. Ba rọi hai màu chẳng thắng cũng đừng thua, thì vẫn hơn chính nghĩa phất lên mà trong lòng hãi sợ…
Đoạn, đập đầu binh binh mấy cái, rồi ấp úng thưa rằng:
- Nước một nguồn dòng trong dòng đục. Cây một cội trái ngọt trái chua, thì trong phút chốc khó lòng minh xét được!
Vua liền đưa tay vuốt râu một phát, rồi xoay qua nhìn Hoàng hậu, mà chậm rãi nói rằng:
- Khanh nghĩ thế nào về chuyện của cha con Vu Ý"
Hoàng hậu đáp:
- Nếu bệ hạ muốn lưu danh vào kim cổ. Tận đến ngàn sau, thì phải tha Vu ý ngay mới đặng.
Vua đực mặt ra hỏi:
- Hậu nói vậy là nghĩa làm sao"
Hoàng hậu tươi cười đáp:
- Bệ hạ hãy công bố lá thư này cho quốc dân được biết, cùng đề cao lòng hiếu thảo, để nơi nơi được thấm nhuần cái đẹp của ngàn xưa. Ấy là bước thứ nhất. Bệ hạ phục chức cho Vu Ý, với điều kiện năm năm hưởng án treo, hầu đoái công chuộc tội. Ấy là bước thứ hai. Bệ hạ cho mời Uyển Thanh vào cung. Ban cho lụa là gấm vóc, cùng hết sức ngợi khen con người nhiều hiếu đạo. Ấy là bước thứ ba. Bệ hạ nhân câu chuyện này, để bỏ bớt các nhục hình đau đớn, hầu nêu đặng chữ Nhân. Quyết lấy sự thương yêu để xóa đi những lỗi lầm vấp phạm. Ấy là bước thứ tư. Làm được bốn điều đó, thì chẳng những danh tiếng của Bệ hạ sáng rực ở đời này, mà còn lưu tận đến ngàn sau…
Dương Tu đang đứng hầu bên cạnh, nghe Hoàng hậu nói thế, mới cảm trong lòng cháy rực niềm đau, bèn thì thầm bảo dạ:
- Vợ của người ta biết xây dựng cho chồng. Nói đâu ra đó. Biết lấy cái… tiếng tăm coi là quan trọng. Còn vợ của mình chuyện nhỏ thì xé thành to. Chuyện hơi to thì đòi ra tòa ly dị - mà chẳng chịu nghĩ suy - đến nỗi lúc nào cũng sẵn sàng vang… tiếng súng, thì có khác nào lấy cái giả làm vui. Lấy cái không hay ra làm điều thú vị…
Mấy ngày sau. Vu Ý cùng Uyển Thanh về được đến nhà. Vợ chồng cha con đoàn tụ thật là khắng khít. Không sao mà tả được, và trong lúc mặn nồng ra như thế, Vu Ý bèn nốc vài chung rượu, rồi mạnh dạn nói rằng:
- Theo phong tục của mình, thì lẽ thường vẫn trọng con trai hơn là con gái, bởi vì con trai bao giờ cũng được việc hơn, nhất là trong lúc nguy cấp. Dầu sôi lửa đỏ, hoặc vạ gió tai bay, thì vẫn có thể với cha tay chèo tay chống, nhưng hôm nay, cha được một người con gái như Uyển Thanh. Chẳng những cứu được cha thoát khỏi vòng tù tội, mà lại còn nhờ lòng hiếu thảo, để xóa bỏ các nhục hình - thì công đức ấy - Dẫu nam nhi cũng khó làm được vậy.
Đoạn, hướng mắt về Hàn thị, mà nhỏ nhẹ đôi lời nghe mát ruôt mát gan:
- Thế mới hay, con trai con gái cũng vậy mà thôi. Miễn hồ ăn ở hết đạo với cha mẹ. Giúp ích cho xã hội, thì cũng là quý giá chớ chẳng thể nào bên trọng bên khinh. Chẳng vậy mà Cổ ngữ có câu: Gái mà chi, trai mà chi. Con nào có nghĩa, có nghì là hơn. Thực là phải lắm!
Nói rồi, cười cười luôn miệng. Như thể chẳng bận tâm đến… hương khói làm chi nữa. Phần Hàn thị thấy chồng như dzậy, mới dằn lòng thủ thỉ tự mình ên:
- Chồng ta vừa thoát ra chữ… tù ngục. Trong lòng hưng phấn, nên nhất thời mới nói vậy mà thôi. Chớ ít nữa quên đi sẽ quay về bến củ. Chừng lúc ấy mới chằng ăn trăn quấn, bởi nối dõi tông đường sẽ riêng chịu mình ta, thì cái… tiếng kia sông nào mới rửa sạch" Chi bằng tính trước cho hồn ta yên chí. Tránh được thói đời cứ miệng thế mà chê, thì mới vô lo sống êm đời phu phụ…
Nghĩ vậy, Hàn thị mới cười tươi một phát, rồi tha thiết nói rằng:
- Thiếp từ ngày làm vợ chàng đến nay, luôn ao ước sinh được đứa con trai để họ Thuần không mất giống, nhưng có lẽ tâm chưa thành. Tu chưa đủ, nên chỉ mang đến cho chàng hai chữ ngũ long, mà thiếu phần… hương khói. Thôi thì nhân ngày chàng thoát vòng tù tội. Thiếp sẽ làm một bữa thật ngon, rồi mời phụ mẫu hai bên thân hành đến dự. Trước là mừng vui chàng qua cơn sóng gió. Sau xin cưới nàng hầu để tính chuyện ngày sau. Khỏi phải lo âu vì sống đời tuyệt tự. Chớ lúc nhắm mắt mà chưa nhìn thấy… giống - thì ở suối vàng - Cũng chẳng thể nào phan phái được đâu!
Send comment
