Luật Pháp Phổ Thông

Hỏi (bà Phan H. T.): Chồng tôi bị bắt và bị cáo buộc về tội ngộ sát. Vào lúc xét xử tại local court, ông ta không chịu nhận tội, nhưng tòa đã chuyển giao hồ sơ để nội vụ được xét xử tại District Court.
Trong thời gian chờ đợi để được xét xử tại tòa án sơ thẩm, chúng tôi đã phải gom góp tiền bạc để mướn luật sư và trạng sư với hy vọng là chồng tôi sẽ được tòa tha bổng, nhưng nay sự việc đã rõ ràng là chồng tôi sẽ bị xét xử bởi bồi thẩm đoàn tại District Court.
Chúng tôi không biết là thời gian xét xử sẽ kéo dài trong bao lâu. Theo sự đánh giá của luật sư thì việc xét xử chồng tôi sẽ kéo dài chừng 10 ngày.
Vì không đủ tiền để trả cho cho luật sư và trạng sư nên tôi đã yêu cầu luật sư nộp đơn xin tư pháp bảo trợ.
Nay đơn xin đã bị bác, luật sư có mời chúng tôi lên để giải thích. Chúng tôi có cho biết là chúng tôi không thể chạy đâu ra tiền để lo án phí.
Cách đây chừng hai tuần lễ chúng tôi có nhận được điện thoại của văn phòng luật sư báo cho biết là nếu chúng tôi không đóng tiền trước cho văn phòng của họ thì họ sẽ không đại diện để tranh cãi cho chồng tôi nữa. Hiện chồng tôi đang được tại ngoại để chờ xét xử.
Xin cho biết là luật sư có quyền ngưng đại diện cho bị cáo trong lúc việc tranh tụng đang tiến hành nữa chừng hay không" Vào ngày xét xử nếu chồng tôi không có luật sư đại diện thì việc xét xử có được tiến hành hay không"
Trả lời: Theo nguyên tắc thì luật sư phải hoàn tất công việc được yêu cầu bởi thân chủ ngoại trừ (1) luật sư và thân chủ đã có một sự thỏa thuận riêng nào đó; (2) thân chủ tự ý ngưng không xử dụng luật sư nữa; (3) luật sư chấm dứt “hợp đồng thuê bao luật sư” (retainer) với lý do chính đáng và với sự thông báo thích đáng về việc này cho thân chủ.
[Retainer (hợp đồng thuê bao luật sư, sự thuê bao luật sư): Thuật từ được dùng để diễn tả hợp đồng giữa luật sư và thân chủ về việc cung cấp các dịch vụ pháp lý mà trong đó ghi rõ tính chất của sự phục vụ phải được thực hiện cùng phí tổn của sự phục vụ. (The term used to describe a contract between lawyer and client for the provision of legal services in which it states the nature of the services to be rendered and the cost of the services)].
Theo điều lệ của trạng sư đoàn thì trạng sư không được trả lại “hồ sơ của vụ kiện” (a brief) liên hệ đến việc bào chữa về sự cáo buộc đối với một tội trạng hình sự nghiêm trọng ngoại trừ (1) trạng sư tin tưởng vào lý do chính đáng là tình huống bắt buộc; (2) có đủ thời gian để cho một trạng sư khác tiếp nhận vụ kiện trước khi xét xử; và (3) thân chủ đã đồng ý sau khi trạng sư thông báo cho thân chủ về tình huống mà trong đó trạng sư muốn trả lại hồ sơ của vụ kiện.
[Brief (bản tóm tắt hồ sơ của vụ kiện, hồ sơ của vụ kiện): Những lời hướng dẫn bằng văn bản được chuẩn bị và cung cấp bởi luật sư cho trạng sư nhằm mục đích ủy thác trạng sư đại diện cho thân chủ trong vụ tranh tụng. Bản tóm tắt hồ sơ của vụ kiện thường gồm một bản tường thuật về những sự kiện của vụ tranh tụng và sự tham khảo về những luật lệ thích đáng, bản sao của những tài liệu quan trọng, thư từ liên lạc, và bằng chứng của các nhân chứng. (Written instructions prepared and furnished by a solicitor to a barrister for the purpose of authorizing the barrister to represent the client in a law suit. A brief usually contains a narrative of the facts of the case and a reference to the pertinent laws, a copy of material documents, correspondence, and evidence of witnesses)].
Trong vụ R v. White (1995) (Chính Quyền truy tố White). Trong vụ đó, trạng sư đại diện cho “bị cáo” (the accused) đã đề nghị rút lui trong lúc trong lúc đang xét xử về vụ án giết người được tiên liệu là sẽ kéo dài trong 10 tuần lễ.
Lý do đầu tiên mà trạng sư đã đưa ra trong thư báo về việc rút lui là ông ta đã bị bị cáo xua đuổi và không thể nói chuyện được với bị cáo, vì thế không thể nhận được những sự ủy thác từ bị cáo. Hơn nữa, ông ta đã nhận được sự cố vấn từ “Trạng Sư Đoàn” (the Bar Council) là nên rút lui, và “Trạng Sư Đoàn” đã đệ trình cho tòa là đương sự không cần sự cho phép của tòa để rút lui.
Vấn đề được đặt ra là liệu trạng sư có quyền rút lui trong lúc việc xét xử đang tiến hành và viện dẫn “lý do giả tạo” (spurious reason) chẳng hạn như bận “làm một vài công việc cá nhân không quan trọng” (to do some unimportant personal business). Liệu tòa có thẩm quyền để ngăn chận không cho trạng sư rút lui hay không" Trên thực tế vẫn chưa có một phán quyết nào rõ ràng về việc này.
Thực ra, vấn đề cần được lưu tâm không phải là việc rút lui của trạng sư, mà là vấn đề liệu việc thiếu sự đại diện pháp lý sẽ đưa đến “việc xét xử bất công cho bị cáo” (an unfair trial for the accused) hay không"
Một vài hệ thống tư pháp trên thế giới đã trao cho tòa quyền tự ý quyết định khi trạng sư muốn rút lui.
Tại Anh Quốc, tòa có toàn quyền để quyết định về vấn đề này. Trong vụ Lyons (1978), khi bị cáo thỉnh cầu tòa, vào lúc công tố viện đã kết thúc lời truy biện, là đương sự không cần đến trạng sư nữa. Vị thẩm phán tọa xử đã khước từ lời thỉnh cầu này.
Tại Hoa kỳ, vấn đề liên hệ đến việc bãi miễn hoặc thay thế luật sư trong lúc vụ kiện đang được xét xử là tùy thuộc vào quyền tùy tiện của vị thẩm phán tọa xử.
Tuy nhiên, tại Gia Nã Đại, trong vụ Leask kiện Cronin [1985], vấn đề được đặt ra cho vị thẩm phán của Tối Cao Pháp Viện British Columbia là xét xem liệu “vị thẩm phán tọa xử” (a trial judge) có quyền từ chối việc cho phép trạng sư rút lui để khỏi đại diện cho bị cáo vào lúc xét xử hay không. Thẩm Phán McKay đã tuyên bố rằng không có loại quyền hạn đó, điều đó có nghĩa là tòa không có quyền từ chối việc rút lui của trạng sư.
Trở lại vụ kiện R v White, tòa đã cho rằng mặc dầu “Trạng Sư Đoàn” đã đệ trình cho tòa là đương sự không cần sự cho phép của tòa để rút lui, và rằng nếu luật pháp hoặc án lệ không quy định về thẩm quyền tùy tiện này của tòa, thì tòa có thể tuyên bố rằng ý định rút lui của trạng sư đã được thông báo, và việc hành xử quyền tùy tiện của tòa là việc thừa nhận cho sự tự ý rút lui của trạng sư. Vì thế, tòa đã đồng ý để trạng sư rút lui.
Dựa vào luật pháp cũng như các phán quyết vừa trưng dẫn bà có thể thấy được rằng việc một người thực sự không còn đủ khả năng tài chánh để theo đuổi vụ kiện là một vấn đề mà luật pháp tại Úc cũng như tại hầu hết các quốc gia trên thế giới luôn quy định để trợ giúp tài chánh và pháp lý cho bị cáo để việc xét xử được thực hiện một cách công bằng. Tuy nhiên, khi cơ quan tư pháp bảo trợ đã bác bỏ đơn xin của một người, thì điều này có nghĩa rằng người đó còn có đủ khả năng tài chánh để tự tài trợ cho vụ tranh tụng của mình. Nếu bà thực sự không có khả năng đó thì bà có quyền chống lại quyết định đó để yêu cầu họ xét lại đơn xin của bà.
Nếu thực sự bà có đủ khả năng tài chánh và không chịu tự mình thuê bao luật sư thì vị thẩm phán tọa xử sẽ quyết định xét xử chồng bà ngay cả trong trường hợp chồng bà không có luật sư đại diện. Nếu còn thắc mắc xin diện thoại cho chúng tôi.

• Hoàng Sa Kể Như Đã Tặng?
• TT Obama Tố Ðảng Cộng Hòa Sẽ Làm Tê Liệt Nước Mỹ
• Nhu Cầu Tiêu Thụ Bớt, Chanh Giảm Giá Mạnh
• Công An Truy Nã 1 Blogger