Hôm nay,  

Viêm Sưng Phổi Và Cảm Cúm Đang Hoành Hành

13/01/200100:00:00(Xem: 6739)
Bây giờ là mùa lạnh. Khắp nơi, mọi người đang ho và nóng. Mùa cảm (common cold) cúm (flu) đang tới. Lác đác có ít nhiều trẻ em và người già đã bị viêm sưng phổi (pneumonia).

Tại Hoa Kỳ, mỗi năm có hơn 2 triệu ngừời bị viêm sưng phổi (pneumonia), trong số đó 800,000 người phải nằm nhà thương, và 50,000 người bị bệnh chết. Bệnh viêm sưng phổi do vi trùng Streptoccocus Pneumoniae nguy hiểm và gây tử vong cao nhất cho những người già lớn tuổi hay bị bệnh kinh niên. Bệnh viêm sưng phổi do siêu vi trùng Influenza cũng rất nguy hiểm cho trẻ em.

Vậy viêm sưng phổi là gì "
Là bệnh bị nhiễm trùng hay viêm (inflammation) phổi nặng. Những túi không khí trong phổi chứa đầy mủ và nước. Dưỡng khí không vào máu được, và tế bào sẽ hết hoạt động bình thường. Nhiễm trùng lan tràn khắp cơ thể và bệnh nhân sẽ chết.

Nhiễm trùng như thế nào"
Vi trùng (bacteria) hay siêu vi trùng (virus)xâm nhập vào phổi do 3 ngả khác nhau:
. Ngả thứ nhất là khi bệnh nhân hít phải đờm rãi, có chứa vi trùng hay siêu vi trùng, từ cổ họng rớt xuống cuống phổi, rồi vào phổi.
. Ngả thứ hai là siêu vi trùng hay vi khuẩn vào thẳng phổi, trong trường hợp dùng những ống bơm (aerosols) có nhiễm trùng.
. Ngả thứ ba là từ đường máu vào thẳng phổi.

Có nhiều loại bệnh viêm sưng phổi:

Viêm sưng phổi do vi trùng Streptoccocus Pneumoniae:
. Là loại vi trùng sinh bệnh sưng phổi cho cả trẻ em và người lớn (60-70 phần trăm).
. Triêụ chứng thông thường như bất chợt nóng lạnh, khó thở, nhất là vào mùa đông, lạnh hay đầu xuân. Bảy mươi lăm (75) phần trăm bệnh nhân thấy đau ngực, ho có đờm dính máu, hay đờm mầu nâu. Bệnh nhân thấy yếu mệt, nóng, tim đập lẹ.
. Cách định bệnh thông thường là chụp hình phổi quang tuyến X. Sẽ thấy viêm phổi làm thành những khối đông đặc (consolidation), nằm theo thùy phổi (lobus) hay phân thùy phổi (segment).
. Biến chứng làm mủ trong phổi, nhiễm trùng vào máu, và chết.

Viêm sưng phổi Mycoplasma Pneumonia, khám phá sau thời kỳ Đại chiến thứ 2.
. Do loại vi khuẩn, nhưng không biết rõ là loại gì.
. Triệu chứng thấy như bị cúm, nhức đầu, nóng, mệt mỏi, ho khan.

Viêm sưng phổi Viral Pneumonia:
. Do siêu vi trùng cúm: Influenza A và B, gây viêm phổi cho trẻ em, đôi khi có nước trong màng phổi. Người lớn cũng bị sưng phổi loại này, nhất là đối với bệnh nhân có bênh tim, bệnh phổi hay đàn bà có thai.


. Triệu chứng không rõ rệt lắm. Bệnh nhân thấy nóng, ho khan, nhức đầu, đau bắp thịt, và thấy yếu mệt. Khoảng 12 tới 36 giờ sau, bệnh nhân thấy ho nhiều hơn, nóng nhiều hơn, và khó thở.
. Biến chứng vì bị nhiễm thêm vi trùng khác, rất trầm trọng.

Viêm sưng phổi Haemophilus Influenza:
. Vi trùng: H. Influenza là loại vi trùng gram-âm (gram negative), có thể làm viêm nắp thanh quản (epiglottitis), viêm màng óc (meningitis), cuống phổi (bronchitis), viêm sưng phổi (pneumonia), viêm tai (otitis), và viêm xoang (sinusitis). Vi trùng hay tấn công những người lớn tuổi, nghiện rượu, bệnh nhân bẩm sanh không có lá lách (asplenia) hay thiếu kháng thể.
. Chụp hình quang tuyến thấy viêm nhiều thuỳ phổi.
. Biến chứng làm nước trong màng phổi và làm mủ, đôi khi lan vào bao tim (pericarditis), hay nhiễm trùng xương (osteomyelitis).

Viêm sưng phổi Staphyloccocus aureus:
. Do vi trùng Gram-dương Staphyloccocus aureus.
. Triệu chứng: Bệnh nhân đột nhiên bị mệt lả, nóng nhiều, đau ngực, ho ra đờm , có mủ và máu.
. Chụp hình phổi thấy có nhiều túi đựng mủ.
. Bệnh nguy hiểm, có thể chết người.

Viêm sưng phổi Klebsiella Pneumoniae:
. Bệnh tương đối có ít thôi. Những bệnh nhân lớn tuổi, uống rượu, hoặc bị bệnh nghẹt phổi kinh niên (chronic obstructive pulmonary diseases) hay bị viêm phổi loại bệnh này.

Viêm sưng phổi Legionella Pneumophila:
. Bệnh phát hiện từ năm 1976. Mỗi năm có khoảng 10,000 tới 25,000 người bị bệnh này. Phần lớn những người đã lớn tuổi, yếu miễn nhiễm và có bệnh tim.

Viêm sưng phổi Chlamydia gây bệnh cho những người thích nuôi chim két, bồ câu, hay gà vịt.

Sau hết, những loại bệnh viêm sưng phổi khác do nấm mốc sinh ra như:
. Histoplasma capsulatus, gần sông Mississippi, tiểu bang Ohio, Kentucky, Indiana, Illinois, Tennessee, Missouri, và Arkansas.
. Blastomyces dermatitis là loại nấm ở Đông Nam Hoa Kỳ, dọc theo Michigan, Minnesota, North Dakota, và biên giới Gia Nã Đại.
. Cưccidioides immitis là loại nấm ở miền nam California, Arizona, Nevada, New Mexico, Texas, và miền bắc Mễ Tây Cơ.

(Ghi chú: bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com ; Điện thoại: (714) 547-3915

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.