Hôm nay,  

Tôi, Rô-bốt

29/07/200400:00:00(Xem: 5371)
Cuốn phim mới I, Robot (Tôi, Rô-bốt) đã được trình chiếu ở các rạp chiếu bóng. Robot chỉ có nghĩa là “người máy” nhưng để đáp ứng thời đại mới tôi thích từ phiên âm Việt ngữ đã quen dùng. Trong các giới khoa học (đúng hơn, trong các tiểu thuyết và phim ảnh khoa học giả tưởng) có từ “android” để chỉ loại người máy y hệt người thật. Phim khoa học giả tưởng về rô-bốt đã có quá nhiều, tôi không có ý định phê bình cuốn phim mới này vì về nội dung cũng như về “hiệu ứng đặc biệt”, phim Tôi, Rô-bốt chỉ đáng “hai sao” tức loại thường. Phim cho thấy một khía cạnh về mối quan hệ giữa người và rô-bốt, nhưng tôi nghĩ nhiều hơn đến mối quan hệ khác, không phải giữa người thật và người máy trong tương lai viễn tưởng, mà giữa người thật và người thật trong một thế giới có thật ngày nay đang phảng phất mùi gió tanh mưa máu.
Vậy tại sao tôi đưa “Tôi, Rô-bốt” lên tựa đề bài này" Đó là vì một kỷ niệm xa xưa hồi tôi còn là một thanh niên. Hồi đầu thập niên 50 khi còn hăng say viết và dịch những chuyện khoa học, tôi là độc giả trung thành của Issac Asimov, một giáo sư sinh học và cũng là một tác giả trứ danh về tiểu thuyết khoa học giả tưởng chuyên viết về rô-bốt. Tập truyện ngắn của ông ấn hành năm 1950 có tựa đề “I, Robot”. Cuốn phim mới đã lấy tựa sách có từ 54 năm trước nên tôi có hứng viết bài này. Asimov là người đầu tiên giả tưởng bộ óc nhân tạo “positron” của người máy và ông đặt ra ba “luật” gắn vào bộ óc đó: 1) Người máy không được làm hại người thật hay vì u lỳ bất động để mặc người thật bị hại. 2) Người máy phải tuân lệnh của người thật trừ phi lệnh đó trái với luật số 1. 3) Người máy phải bảo vệ sự sống của chính nó nếu sự bảo vệ đó không trái với luật số 1. Hậu thế coi Asimov như Thái sư thúc tổ của môn người máy thật cũng xứng đáng. Nhưng ba cái luật đó đã đưa đến những suy diễn phức tạp hay mâu thuẫn khiến nhiều khi người máy tê liệt không biết làm thế nào cho đúng. Thí dụ ngày nay nếu người máy thấy một bọn khủng bố cướp phi cơ chở khách đánh bom tự sát đang lao vào một tòa nhà có hàng chục ngàn người sinh hoạt, anh ta phải làm thế nào" Bắn rớt ngay phi cơ và giết cả trăm người trên đó để kịp thời cứu hàng ngàn người khác chăng" Nếu làm như vậy, hóa ra chưa cứu người, người máy đã phạm luật giết người. Biết làm thế nào" Nghĩ muốn hóa khùng luôn. Vài phút sau khi tai họa đã xẩy ra, người máy ân hận muốn chết đi cho rồi, nhưng luật lại cấm tự sát. Thật khổ.
Cuốn phim “Tôi, Rô-bốt” cho thấy thân phận rô-bốt còn rắc rối hơn. Năm 2035, thời điểm tương lai khi người máy được sản xuất hàng loạt để phục dịch con người, một rô-bốt tên Sonny bị nghi đã giết một nhà bác học bằng cách ném ông này qua cửa sổ chết tươi. Tuy chưa có bằng chứng gì rõ rệt, thám tử Spooner (người thật) tố cáo Sonny là thủ phạm vì Spooner đã sẵn không ưa “giống” người máy. Spooner do tài tử da đen Will Smith thủ vai. Đây là tài tử anh hùng trứ danh trong các phim giả tưởng bạo động, tôi thích anh nhất trong phim Independence Day khi anh đóng vai một phi công dũng cảm đánh tan phi thuyền khổng lồ của loài alien từ vũ trụ đến xâm lăng Địa Cầu. Tôi không nghĩ cuốn phim mới của Smith muốn hù dọa, vạch ra hiểm họa của kỹ thuật cao làm người ta sợ, nó chỉ là loại phim giật gân thời thượng với những màn bạo lực, đấu đá, rượt đuổi rùng rợn để câu khách. Nhưng hãy khoan nghĩ đến sự kỳ thị giữa người và máy trong một tương lai mịt mờ nào đó, để nhìn đến những thực tế phũ phàng của cuộc sống chúng ta ngày nay.

Tệ hại nhất là nạn kỳ thị mầu da. Ở những nước văn minh tiên tiến, người ta thường nói một cách bóng bẩy “chúng tôi mù về mầu sắc”, nghĩa là mắt họ không phân biệt trắng, đen, đỏ, vàng hay nâu, mầu da nào cũng thế thôi, nghe thật cảm động và nức lòng. Chỉ có khổ là ở đáy con tim của nhiều vị vẫn có những cặp mắt quá sáng về mầu sắc mà đôi khi chính họ cũng không biết. Một nạn khác cũng khủng khiếp chẳng kém là nạn kỳ thị tôn giáo. Về đức tin, tôn giáo nào cũng tốt, vậy mà cũng có những người ở một tôn giáo có địa vị cao lại coi những người không theo tôn giáo của họ là “tà ma ngoại đạo”. Tín ngưỡng cực đoan dễ trở thành mê tín dị đoan, mối họa lớn cho loài người là ở chỗ này. Loài người còn một mối họa tiềm ẩn trong tâm can của họ là tật thích chỉ huy, làm lãnh tụ để sai bảo người khác, tức là thích có nô lệ để bắt chúng làm việc cho chúng ta. Chúng ta đã chế tạo các loại máy giúp việc chúng ta trong nhà từ máy nấu ăn, máy giặt, máy cắt cỏ cho đến computer vv...Từ đó đến việc chế tạo rô-bốt làm người nô lệ cho chúng ta chỉ là một bước tự nhiên.
Ngay từ đầu, khi mới có hoài bão chế tạo người máy nô lệ, chúng ta đã sợ chúng sẽ phản thùng cướp chính quyền, bởi thế nên liệt người máy vào loại “khác giống”. Chúng ta cũng nên nghĩ lại một chút vì chính loài người chúng ta đã từng đi làm nô lệ và ngày nay nếu muốn khôi hài, chúng ta cũng đang làm nô lệ cho tiền tài danh vọng. Đó là chuyện thường, chỉ sợ tham lam quá trớn, sân hận mù quáng và si mê cuồng tín thì thật khổ. Ta và máy có gì khác nhau" Nếu có một kẻ độc tài tự xưng anh hùng đệ nhất bắt cả loài người làm nô lệ, lúc đó tựa đề cuốn phim Tôi, Rô-bốt chắc phải đổi lại là Chúng ta, Rô-bốt (We, Robots). Ở một hoàn cảnh nào đó, có khi con người chỉ là một con rô-bốt để người ta sai khiến mà không biết. Người máy chỉ là máy, không có linh hồn chăng" Biết đâu trong tương lai chẳng có một người máy đau khổ đi tìm một linh hồn cho mình như trong phim “Artificial Intelligence” (Trí khôn Nhân tạo). Quá giầu tưởng tượng chăng" Giầu tưởng tượng không làm chết ai, nhưng nghèo tưởng tượng mới tai hại. Thiếu óc tưởng tượng là một thất bại nghiêm trọng cho việc phòng ngừa kẻ ác.
Ngày nay thiện ác khó phân. Kẻ xưng là thiện có khi trong bụng chứa một bồ dao găm. Trong số kẻ bị liệt vào loại tà ma ác quỷ cũng có những người thiện. Bất luận hình dạng bề ngoài như thế nào, là máy, là người, da trắng hay da mầu, bất luận quyền cao chức trọng đến đâu, bất luận đức tin xưng tụng một đấng tối cao nào, chung quy chỉ có một chữ tâm. Tâm Ma tức Ma. Tâm Phật tức Phật.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sky River Casino vô cùng vui mừng hào hứng tổ chức chương trình Ăn Tết Nguyên Đán với những giải thưởng thật lớn cho các hội viên Sky River Rewards. Chúng tôi cũng xin kính chúc tất cả Quý Vị được nhiều may mắn và một Năm Giáp Thìn thịnh vượng! Trong dịp đón mừng Năm Mới Âm Lịch năm nay, 'Đội Múa Rồng và Lân Bạch Hạc Leung's White Crane Dragon and Lion Dance Association' đã thực hiện một buổi biểu diễn Múa Lân hào hứng tuyệt vời ở Sky River Casino vào lúc 11:00 AM ngày 11 Tháng Hai. Mọi người tin tưởng rằng những ai tới xem múa lân sẽ được hưởng hạnh vận.
Theo một nghiên cứu mới, có hơn một nửa số hồ lớn trên thế giới đã bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu là do biến đổi khí hậu, làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và nhu cầu của con người, theo trang Reuters đưa tin vào 8 tháng 5 năm 2023.
(Tin VOA) - Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) vào ngày 13/9 ra thông cáo lên án Việt Nam tiếp tục lạm dụng hệ thống tư pháp để áp đặt những án tù nặng nề với mục tiêu loại trừ mọi tiếng nói chỉ trích của giới ký giả. Trường hợp nhà báo tự do mới nhất bị kết án là ông Lê Anh Hùng với bản án năm năm tù. RSF bày tỏ nỗi kinh sợ về bản án đưa ra trong một phiên tòa thầm lặng xét xử ông Lê Anh Hùng hồi ngày 30 tháng 8 vừa qua. Ông này bị kết án với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự Việt Nam
Từ đầu tuần đến nay, cuộc tấn công thần tốc của Ukraine ở phía đông bắc đã khiến quân Nga phải rút lui trong hỗn loạn và mở rộng chiến trường thêm hàng trăm dặm, lấy lại một phần lãnh thổ khu vực đông bắc Kharkiv, quân đội Ukraine giờ đây đã có được vị thế để thực hiện tấn công vào Donbas, lãnh phổ phía đông gồm các vùng công nghiệp mà tổng thống Nga Putin coi là trọng tâm trong cuộc chiến của mình.
Tuần qua, Nước Mỹ chính thức đưa giới tính thứ ba vào thẻ thông hành. Công dân Hoa Kỳ giờ đây có thể chọn đánh dấu giới tính trên sổ thông hành là M (nam), F (nữ) hay X (giới tính khác).
Sau hành động phản đối quả cảm của cô trên truyền hình Nga, nữ phóng viên (nhà báo) Marina Ovsyannikova đã kêu gọi đồng hương của cô hãy đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Ovsyannikova cho biết trong một cuộc phỏng vấn với "kênh truyền hình Mỹ ABC" hôm Chủ nhật: “Đây là những thời điểm rất đen tối và rất khó khăn và bất kỳ ai có lập trường công dân và muốn lập trường đó được lắng nghe cần phải nói lên tiếng nói của họ”.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cử hành Ngày Quốc tế Nhân Quyền Lần Thứ 73 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam lần thứ 20.
Sau hơn 30 năm Liên bang Xô Viết sụp đổ, nhân dân Nga và khối các nước Đông Âu đã được hưởng những chế độ dân chủ, tự do. Ngược lại, bằng chính sách cai trị độc tài và độc đảng, Đảng CSVN đã dùng bạo lực và súng đạn của Quân đội và Công an để bao vây dân chủ và đàn áp tự do ở Việt Nam. Trích dẫn chính những phát biểu của giới lãnh đạo Việt Nam, tác giả Phạm Trần đưa ra những nhận định rất bi quan về tương lai đất nước, mà hiểm họa lớn nhất có lẽ là càng ngày càng nằm gọn trong tay Trung quốc. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Tác giả Bảo Giang ghi nhận: “Giai đoạn trước di cư. Nơi nào có dăm ba cái Cờ Đỏ phất phơ là y như có sự chết rình rập." Tại sao vậy? Để có câu trả lời, mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của nhà văn Tưởng Năng Tiến.
Người cộng sản là những “kịch sĩ” rất “tài”, nhưng những “tài năng kịch nghệ” đó lại vô phúc nhận những “vai kịch” vụng về từ những “đạo diễn chính trị” yếu kém. – Nguyễn Ngọc Già (RFA).. Mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của phó thường dân/ nhà văn Tưởng Năng Tiến để nhìn thấy thêm chân diện của người cộng sản.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.