Hôm nay,  

Đức Phật Dạy Yêu Thương, Chớ Hại Chúng Sinh

23/06/202509:51:00(Xem: 482)
blank

Đức Phật Dạy Yêu Thương, Chớ Hại Chúng Sinh
 

Nguyên Giác

 

Đức Phật có dạy pháp phóng sinh hay không? Trong rất nhiều kinh, Đức Phật đã dạy là hãy yêu thương và đừng hại bất kỳ sinh mạng chúng sinh nào. Lời dạy đó cũng có thể hiểu là dạy phóng sinh. Đức Phật cũng đã quy định nhập hạ ba tháng mỗi năm trong mùa mưa để tránh giẫm đạp, vô ý sát sinh các loài côn trùng và mầm non cây trồng. Sau đây, chúng ta dò lại một số lời Đức Phật dạy rằng hãy yêu thương và đừng hại bất kỳ sinh mạng chúng sinh nào.
 

Về lời dạy đừng giết và đừng bảo người khác sát sanh, chúng ta thấy ít nhất là có ba bài kệ từ Kinh Pháp Cú, theo bản dịch của Thầy Minh Châu như sau.
 

129. "Mọi người sợ hình phạt,

Mọi người sợ tử vong.

Lấy mình làm ví dụ

Không giết, không bảo giết."     
 

130. "Mọi người sợ hình phạt,

Mọi người thích sống còn;

Lấy mình làm ví dụ,

Không giết, không bảo giết."
 

405. "Bỏ trượng, đối chúng sanh,

Yếu kém hay kiên cường,

Không giết, không bảo giết,

Ta gọi Bà-la-môn."
 

Trường hợp bài Kệ 405, câu chuyện là về một vị Tỳ kheo không hề khởi chút tâm giận dữ, hay niệm oán hận nào khi bị đánh, bị đập thê thảm. Khi cư trú tại tu viện Jetavana, Đức Phật đã đọc Bài kệ 405 ghi lại trong Kinh Pháp Cú liên hệ tới một vị Tỳ kheo.
 

Một lần, một Tỳ kheo sau khi học một đề tài thiền từ Đức Phật đã đi vào một khu rừng để thực hành thiền định. Sau khi đạt được quả vị A la hán, thầy đã quay trở lại Đức Phật để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc của mình đối với Đức Phật. Trên đường đi, nhà sư đi qua một ngôi làng. Ngay khi nhà sư đang đi qua ngôi làng, một người phụ nữ cãi nhau với chồng đã đi ra khỏi nhà và đi theo Tỳ kheo. Người chồng đi theo vợ, nhìn thấy bà bước ở phía sau Tỳ kheo, nghĩ rằng Tỳ kheo đang đưa vợ mình đi. Vì vậy, ông đã hét vào mặt Tỳ kheo và đe dọa sẽ đánh ông. Vợ ông đã cầu xin ông đừng đánh nhà sư, nhưng điều đó khiến ông càng tức giận hơn. Kết quả là, nhà sư đã bị người chồng đánh bầm dập, thâm tím mặt mũi. Sau khi đánh nhà sư kheo một cách hả hê, ông kia đưa vợ đi về, trong khi vị Tỳ kheo tiếp tục lên đường.
 

Khi đến tu viện Jetavana, các Tỳ kheo khác nhìn thấy những vết bầm tím trên toàn bộ cơ thể của Tỳ kheo và họ chăm sóc những vết bầm tím của nhà sư. Khi họ hỏi Tỳ kheo rằng ông có giận phiền gì với người đã đánh ông rất đau đớn không, nhà sư trả lời là không. Tức là, ngài không còn tâm sân nữa. Vì vậy, các Tỳ kheo khác đã đến gặp Đức Phật và báo cáo rằng Tỳ kheo đã tuyên bố sai sự thật rằng ông đã đạt được quả vị A-la-hán. Đức Phật trả lời họ, “Các Tỳ kheo! Các vị A-la-hán đã bỏ gậy gộc và kiếm. Họ không sân giận ngay cả khi bị đánh.” Do đó, Đức Phật xác nhận rằng Tỳ kheo thực sự đã trở thành một vị A-la-hán. Rồi Đức Phật đọc bài Kệ 405 trên.
 

Người cư sĩ, còn gọi là người áo trắng, khi thọ nhận năm giới từ thầy bổn sư, sẽ thấy giới đầu tiên là giới sát. Đức Phật giải thích rộng hơn, rằng không chỉ không giết, mà còn phải trừ bỏ tâm làm hại sinh vật, kể cả đối với loài côn trùng, phải nuôi dưỡng tâm từ bi, và phải làm lợi ích cho tất cả.  

Kinh MA 128, bản dịch của Thầy Tuệ Sỹ, ghi về lời Đức Phật dạy về pháp đầu tiên người cư sĩ phải giữ gìn là, trích: “Xá-lợi-phất, thế nào là bạch y Thánh đệ tử khéo giữ gìn và thực hành năm pháp? Đó là bạch y Thánh đệ tử xa lìa sát sanh, vứt bỏ dao gậy, có tâm tàm quý, tâm từ bi, làm lợi ích cho tất cả, cho đến loài côn trùng, người ấy đối với sự sát sanh, tâm đã tịnh trừ. Đó là pháp thứ nhất mà bạch y Thánh đệ tử đã giữ gìn và thực hành một cách hoàn hảo.” (ngưng trích)
 

Có một bản Kinh nổi tiếng, cho thấy Đức Phật đã hiện ra để ngăn cản trước một kẻ sắp giết người. Đó là Kinh Angulimāla Sutta (Kinh MN 86). Nơi đây, chúng ta tóm lược bản kinh cứu mạng người như sau.
 

Vào thời Đức Phật, vị Bà-la-môn Bhaggava Gagga, Tuyên úy Hoàng gia triều vua Pasenadi, có con trai tên Ahimsaka (nghĩa là "Vô hại"), sinh ra dưới chòm sao dữ. Khi Ahimsaka ra đời, vũ khí trong thành Savatthi lấp lánh kỳ lạ. Vua khuyên hãy nuôi dạy cậu bé đúng cách để hóa dữ thành lành.
 

Ahimsaka lớn lên thông minh, khỏe mạnh, được gửi học tại đại học Takkasila. Học xuất sắc, cậu bị bạn học ganh ghét, gièm pha với thầy rằng cậu muốn giết thầy. Thầy giáo tin lời, bèn yêu cầu Ahimsaka mang đến một ngàn ngón tay người làm lễ tốt nghiệp. Vì kính thầy, Ahimsaka vâng lời, vào rừng Jalini, chận đường để giết người, lấy ngón tay kết thành vòng hoa — từ đó được gọi là Angulimala.
 

Angulimala gieo rắc kinh hoàng, làm dân chúng bỏ làng, vua phải cử binh lính tới bắt. Trong khi ấy, mẹ chàng vì thương con đã đi tìm, đúng lúc Angulimala đã có 999 ngón tay, còn thiếu một ngón tay cuối. Nếu gặp, chàng có thể sát hại mẹ — tội lớn nhất.
 

Đức Phật nhận biết, nên đi đến can thiệp. Khi Angulimala thấy Phật, liền đuổi theo để giết, nhưng dù chạy nhanh hết sức, vẫn không bắt kịp. Khi xin Phật dừng lại, ngài đáp rằng chính Phật đã dừng — đã dứt bạo lực, còn Angulimala chưa dừng. Nghe vậy, Angulimala tỉnh ngộ, xin xuất gia làm đệ tử Phật.
 

Một lần, thấy một sản phụ đau đẻ nguy hiểm, Angulimala được Phật dạy hãy tuyên lời chân thật rằng từ khi xuất gia, nhà sư Angulimala chưa từng sát sinh. Nhờ lời sự thật ấy, mẹ tròn con vuông. Cuối đời, Angulimala chứng quả A-la-hán, từ kẻ sát nhân trở thành bậc Thánh.
 

Trong một kinh trong Tiểu Bộ, Kinh Snp 1.3, chúng ta thấy ngay 4 câu đầu là lời Đức Phật dạy các nhà sư đừng làm hại chúng sinh nào hết. Nơi dây, chúng ta dịch bốn câu đầu như sau:
 

Khi người đã buông vũ khí xuống đối với tất cả các sinh vật,

không làm hại dù chỉ một con,

đừng mong ước có con, huống chi là cần bạn đồng hành:

hãy sống một mình như một con tê giác có sừng.
 

Có một trường hợp, Đức Phật đã dạy hãy nấu cỗ chay. Đức Phật đã dạy rằng khi lễ tế đàn, đừng làm hại con thú nào, ngay cả đừng chặt cây, chặt cối. Thậm chí, cũng không có một lời dọa nạt nào, hay bất kỳ lời nào gây ra sợ hãi. Kinh DN 5 ghi lời Đức Phật dạy, qua bản dịch của Thầy Minh Châu như sau:
 

Này Bà-la-môn, trong lễ tế đàn này, không có trâu bò bị giết, không có dê cừu bị giết, không có gà heo bị giết, không có các loại sinh vật nào khác vị sát thương, không có cây cối bị chặt để làm trụ cột tế lễ, không có loại cỏ dabba (cỏ cát tường) bị cắt để rải xung quanh đàn tế. Và những người gia bộc hay … người đem tin hay những người làm thuê không bị dọa nạt bởi hình phạt, không bị dọa nạt bởi sợ hãi và không làm việc trong than khóc với nước mắt tràn đầy mặt mày. Chúng muốn thì chúng làm, chúng làm những gì chúng muốn. Tế đàn nay được hoàn tất chỉ với dầu, sanh tô, thục tô, mật và đường miếng.” (ngưng trích)
 

Trong khi đó, nơi Kinh Snp 1.8, Đức Phật dạy rằng người tu hãy tự xem mình như người mẹ đối xử tất cả các chúng sanh y hệt như đối với đứa con độc nhất. Kinh Từ Bi, Metta Sutta, Snp 1.8. Bản dịch Thầy Minh Châu, trích như sau:
 

Như tấm lòng người mẹ,

Đối với con của mình,

Trọn đời lo che chở,

Con độc nhất mình sanh.

Cũng vậy, đối tất cả

Các hữu tình chúng sanh,

Hãy tu tập tâm ý,

Không hạn lượng, rộng lớn.
 

Truyền thống Việt Nam dùng chữ “phóng sinh” có lẽ dễ gây ngộ nhận. Chữ này cũng trầm trọng quá, thiếu tự nhiên. Nghe có vẻ như sau một cuộc chiến, vị vua chiến thắng đã tha mạng cho các tù binh phe địch. Truyền thống tôn trọng sinh mạng chúng sinh, kể cả các côn trùng, và các cây trồng, không hề mang ý nghĩa của chuyện phe chiến thắng tha mạng các tù binh mình đang bắt giữ.
 

Đức Phật dạy chỉ đơn giản là, hãy yêu thương tất cả các chúng sinh, kể cả côn trùng, và cây trồng, trong cõi này. Và chớ làm hại tới bất kỳ chúng sinh nào. Đó cũng là hàm nghĩa của phóng sinh.
 

THAM KHẢO:

. Kinh Pháp Cú. Bản dịch Thầy Minh Châu:

https://thuvienhoasen.org/p15a7964/pham-21-26

. Dhammapada Verse 405. Translated by Daw Mya Tin:

https://www.tipitaka.net/tipitaka/dhp/verseload.php?verse=405

. Kinh MA 128. Bản dịch Thầy Tuệ Sỹ:

https://suttacentral.net/ma128/vi/tue_sy

. Kinh MN 86. Truyện Angulimala. Bản dịch Thầy Minh Châu: 

https://suttacentral.net/mn86/vi/minh_chau

. Kinh Snp 1.3. Không làm hại dù chỉ một chúng sinh.

https://suttacentral.net/snp1.3/en/sujato

. Kinh DN 5. Lễ tế đàn không sát sanh. Bản dịch Thầy Minh Châu:

https://suttacentral.net/dn5/vi/minh_chau

. Kinh Từ Bi, Snp 1.8. Bản dịch Thầy Minh Châu:

https://suttacentral.net/snp1.8/vi/minh_cha

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
(WASHINGTON, ngày 7 tháng 7, Reuters) – Theo Bộ Cựu Chiến Binh (Department of Veterans Affairs, VA) Hoa Kỳ, số lượng viên chức sẽ bị cắt giảm trong năm nay là khoảng 30,000 người, ít hơn rất nhiều so với con số 80,000 theo kế hoạch trước đó.
(HOA Kỳ, ngày 7 tháng 7, Reuters) – Theo dữ liệu từ trung tâm ứng phó dịch bệnh của Đại học Johns Hopkins, số ca bệnh sởi tại Hoa Kỳ đã tăng lên đến 1,277 ca, đánh dấu mức cao nhất trong vòng 6 năm qua. Căn bệnh tưởng như đã bị loại trừ cách đây hơn hai thập niên nay đang quay trở lại, chủ yếu do người dân ngày càng ít đi chích ngừa.
Nguyễn Hữu Liêm là một người đa dạng, không chỉ trong nghề nghiệp mưu sinh, mà cả trong những lĩnh vực cầm bút, lý luận. Ông là một người gây tranh cãi trong những nhận định về cộng đồng, và cả trong những bài viết về rất nhiều đề tài, như văn hoa, triết học, tôn giáo, chính trị. Dĩ nhiên, sôi nổi nhất là lĩnh vực chính trị. Nguyễn Hữu Liêm mưu sinh với nghề Luật sư, giảng dạy Triết. Những bài viết của ông bất kể gây tranh luận thế nào trong cộng đồng, vẫn là những đề tài cần được cộng đồng suy nghĩ nghiêm túc. Do vậy, từ một bàn viết lặng lẽ ở San Jose, Nguyễn Hữu Liêm trở thành người khơi dậy những cuộc tranh luận không chỉ ở hải ngoại, mà còn cả trong Việt Nam.
Mã đầu tư Token America Party sáng nay tăng 320% lên 0,03817 trong 24 giờ.// Musk bàn chính trị, thế là cổ phiếu Tesla giảm hơn 7% trong phiên giao dịch trước giờ mở cửa sáng nay. // Trump: Musk lập đảng là kiểu xe lửa trật đường rầy.//FBI và Bộ Tư pháp khép điều tra về cái chết trong tù của trùm ấu dâm Jeffrey Epstein. Elon Musk lại nêu nghi vấn Bộ tư pháp dìm hồ sơ ấu dâm của Epstein có tên Trump.
(Ngày 6 tháng 7, Reuters) – Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết một đường ống dẫn dầu mới nối đến bờ biển tỉnh bang British Columbia “rất có thể” sẽ được đưa vào danh sách các dự án quan trọng của quốc gia.
(WASHINGTON, ngày 6 tháng 7, theo Reuters) – Tổng thống Donald Trump hôm Chủ Nhật đã thẳng thừng chê bai kế hoạch thành lập đảng chính trị mới của Elon Musk là “lố bịch,” và cho rằng việc từng bổ nhiệm người thân cận với Musk giữ chức vụ lãnh đạo NASA trước đây là thiếu cẩn trọng, vì có thể làm phát sinh xung đột quyền lợi khi xét đến các hợp đồng làm ăn giữa Musk và cơ quan không gian.
Đôi lời tâm sự của tác giả: Trong nửa thế kỷ vừa qua, chúng tôi đã đọc và viết về thời sự Hoa Kỳ nhưng chưa bao giờ ghi nhận được các tin tức như hiện nay. Nhân dịp quốc lễ năm 2025 xin gửi đến quý độc giả thân hữu 3 bài lịch sử Mỹ để suy luận. 1) Bài về Lễ Độc lập Hoa Kỳ, 2) Cuộc nội chiến giải phóng nô lệ da đen và 3) Bài về Lễ Tạ Ơn oan khiên của dân da đỏ.
Luật ngân sách BBB sẽ còn làm chênh lệch giầu nghèo nghiêm trọng hơn. Từ trước đến nay chưa bao giờ có một đạo luật nào cắt giảm bảo hiểm y tế và các chương trình an sinh xã hội ở một mức quy mô và rộng lớn như vậy. Thực tế, BBB không phải là luật to lớn và đẹp vì chỉ thắng xít xao tại cả hai viện của Quốc Hội. BBB là một lỗi lầm nghiêm trọng và đáng xấu hổ. Đảng Cộng Hòa sẽ phải đối mặt với trách nhiệm của mình trong hai cuộc bầu cử sắp tới vào 2026 và 2028.
- Khi nữ phóng viên Ukraine xin Trump cấp Ukraine phòng không chống Nga, Trump trả lời rằng vũ khí phòng không Mỹ đang giúp bảo vệ Israel tuyệt vời - Elon Musk lặp lại: lập đảng thứ ba, chỉ cần 3 ghế Thượng Viện và 10 ghế Dân Biểu là đủ để Cộng Hòa và Dân Chủ năn nỉ - Elon Musk bị trù dập: Không quân hủy dự án vận tải bằng tên lửa siêu thanh SpaceX của Musk
Vào ngày 4 tháng 7 năm 1776, các nhà lập quốc Hoa Kỳ đã đặt bút ký vào một bản tuyên ngôn làm rung chuyển thời đại: “Tất cả mọi người sinh ra đều bình đẳng… và được ban cho những quyền không thể chuyển nhượng.” Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là văn kiện pháp lý, mà còn là bản thệ ước thiêng liêng cho một thể chế được xây dựng trên niềm tin vào pháp quyền, sự kiểm soát quyền lực và phẩm giá con người. Gần hai thế kỷ rưỡi sau, trong ánh pháo hoa rực rỡ ngày Quốc khánh, người dân Mỹ đang sống trong một thực tại đầy nghịch lý: nền dân chủ từng được xem như ngọn hải đăng của tự do nay đang dần rơi vào trạng thái mong manh, hỗn loạn và bị thao túng bởi chính những yếu tố mà các nhà lập quốc từng cảnh báo.
- Illinois: Dân biểu tiểu bang Hoan Huynh (Dân Chủ) sẽ ứng cử chức Dân Biểu liên bang trong bầu cử giữa kỳ 2026 - Tòa Tối cao cho Trump trục xuất di dân tới Nam Sudan, bất kể họ có liên hệ gì nơi đây hay không - Trump sẽ tổ chức đấu võ tại Nhà Trắng.
Ông Trump và ông Miller nói rằng người di dân đang xâm lược California. Người dân sống ở California và chính quyền California nói rằng không có cuộc xâm lược nào cả. Chúng ta nên tin ai? Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh cho Lực lượng Vệ binh Quốc gia California đến Los Angeles. Ông cho biết quân đội cần phải "giải phóng" Los Angeles khỏi "cuộc xâm lăng của người di dân".
Sky River Casino khởi động mùa hè với chương trình Biếu Tặng Xe Bronco Cực Chất trị giá $300,000 kéo dài suốt tháng Bảy, nổi bật với cơ hội trúng chiếc Ford Bronco Badlands 2025 hoàn toàn mới. Đồng thời, sòng bạc tháng này cũng giới thiệu Giải Đấu Blackjack Hàng Tuần trị giá $130,000, mang đến trải nghiệm cạnh tranh mới mẻ cho những người yêu thích bài tây.
Trong tình hình xã hội phân cực sâu sắc như hiện nay, cộng đồng LGBTQ đang trở thành mục tiêu phân biệt đối xử của các chính sách mới ở Hoa Kỳ. Chính quyền Trump tuyên bố sẽ ngừng tài trợ cho đường dây nóng phòng chống tự tử dành cho cộng đồng LGBTQ, dịch vụ đã phục vụ hơn 1.3 triệu thanh thiếu niên kể từ năm 2022. Vào ngày 18/06/2025, Tối Cao Pháp Viện đã duy trì lệnh cấm ở Tennessee đối với dịch vụ chăm sóc y tế khẳng định giới tính cho trẻ vị thành niên chuyển giới. Chính quyền cũng ban hành lệnh từ chối cấp sổ thông hành cho người Mỹ chuyển giới và đồng tính, nhưng bị một thẩm phán liên bang chặn lại.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.