WASHINGTON – Theo The Newyork Times tổng nợ quốc gia của Mỹ lần đầu tiên vượt mức 30 nghìn tỷ đô la vào thứ Ba, một cột mốc đáng ngại cho thấy nền kinh tế quốc gia đang rất mong manh với tình trạng lạm phát và triển vọng lãi suất cao hơn.
Khoảng nợ vượt mức được tiết lộ trong các số liệu mới của Bộ Tài chính, đến sớm hơn nhiều năm so với dự kiến trước đây do hàng nghìn tỷ USD chi tiêu liên bang mà Hoa Kỳ đã triển khai để chống lại đại dịch. Khoảng 5 nghìn tỷ đô la, vốn tài trợ cho các khoản trợ cấp thất nghiệp mở rộng, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và các khoản thanh toán được tài trợ bằng tiền đi vay.
Việc vay mượn, mà nhiều nhà kinh tế coi là cần thiết để giúp Hoa Kỳ phục hồi sau đại dịch, đã khiến Hoa Kỳ lãnh món nợ lớn đến mức chính phủ sẽ cần phải chi một khoản tiền lớn hơn toàn bộ nền kinh tế hàng năm của Hoa Kỳ để trả nợ.
Trong nhiều năm, các tổng thống đã hứa hạn chế vay nợ liên bang và giảm thâm hụt ngân sách của quốc gia. Dưới thời Tổng thống Bill Clinton, Hoa Kỳ thực sự thặng dư ngân sách từ năm 1998 đến 2001 .
Nhưng việc khắc phục thâm hụt đã không thể thực hiện trong những năm gần đây, kể cả dưới thời chính quyền Trump, khi các nhà lập pháp vượt giới hạn ngân sách và vay tiền để tài trợ cho việc cắt giảm thuế và các khoản chi tiêu liên bang khác.
Sự thâm hụt và khoản nợ bị gia tăng vượt mức là kết quả của nhiều năm không quan tâm đến hậu quả của khoản chi tiêu. Dưới thời chính quyền Trump hầu hết các đảng viên Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu theo đường lối của đảng vào năm 2017 để thông qua việc cắt giảm thuế trị giá 1,5 nghìn tỷ đô la cùng với việc tăng chi tiêu liên bang.
Sự kéo dài của đại dịch cũng đã làm chậm đà phục hồi kinh tế, thúc đẩy tỷ lệ lạm phát chưa từng thấy kể từ đầu những năm 1980 và làm tăng triển vọng lãi suất cao hơn, có thể làm tăng thêm gánh nặng tài chính của Mỹ.
Chính quyền Biden cho biết gói cứu trợ đại dịch 1,9 nghìn tỷ USD mà Đảng Dân chủ thông qua năm ngoái là một biện pháp cần thiết để bảo vệ nền kinh tế khỏi bị thiệt hại thêm. Bộ trưởng Tài chính Janet L. Yellen đã lập luận rằng các khoản đầu tư liên bang lớn như vậy là hợp lý vì chi phí lãi suất tính theo tỷ trọng tổng sản phẩm quốc nội đang ở mức thấp trong lịch sử nhờ lãi suất thấp liên tục.
Nhưng sau nhiều năm giữ lãi suất ở mức thấp, tuần trước, Fed đã chỉ ra rằng họ đang trên đà bắt đầu tăng lãi suất để chống lạm phát tại cuộc họp tiếp theo vào tháng Ba. Các nhà đầu tư đang dự đoán ngân hàng trung ương có thể mở 5 đợt tăng lãi suất trong năm nay, đưa lãi suất lên khoảng từ 1 đến 1,25%.
Chính quyền Biden cam kết rằng với kế hoach kinh tế của họ thông qua việc tăng thuế đối với những người Mỹ và tập đoàn có lợi nhuận cao, họ sẽ thanh toán được đầy đủ, và ngân sách quốc gia là vấn đề ưu tiên của họ. Bà Yellen đã dự đoán rằng lạm phát sẽ có thể trở lại mức bình thường vào cuối năm nay qua những giải pháp được đề nghị để làm ổn định lại.
Trong những tháng gần đây, thâm hụt ngân sách đã bắt đầu giảm xuống do nền kinh tế mạnh hơn đã thúc đẩy thu thuế, và khi chính phủ thanh toán tiền cứu trợ đại dịch đã chậm lại.
Kenneth Rogoff, một nhà kinh tế học của Đại học Harvard, nói rằng giá cả tăng về cơ bản đã làm giảm giá trị của khoản nợ và tăng doanh thu thuế khi thu nhập tăng lên. Ông cho rằng cho đến nay thị trường dường như phần lớn không bị dao động bởi khả năng lãi suất có thể cao hơn, điều này có khả năng dẫn đến những rủi ro khác đối với nền kinh tế trong bối cảnh đại dịch và có vẻ như khoản nợ quốc gia không đáng lo ngại như chúng ta tưởng.
“Tất nhiên, bạn không muốn mắc nợ,” ông Rogoff nói về tổng số 30 nghìn tỷ đô la. “Nhưng so với các vấn đề khác tại thời điểm này, đó không phải là vấn đề chính.”
Gửi ý kiến của bạn