Thành Phố New York có các yêu cầu chích ngừa khe khắc nhất trên toàn nước Mỹ. (Photo: AP Photo/Mary Altaffer – nguồn: www.theconversation.com)
Khi Tổng Thống Joe Biden công bố các kế hoạch mới, gồm lệnh chích ngừa đối với khoảng 100 triệu người vào ngày 9 tháng 9 năm 2021, nhằm đối phó với sự lây lan của biến thể Delta trong những người không chích ngừa, nhiều tiểu bang do Cộng Hòa lãnh đạo vẫn tiếp tục chống đối. Giáo Sư Luật Debbie Kaminer tại Trường Baruch College, CUNY đã có bài phân tích ai nằm trong lệnh chích ngừa mới của Biden được đăng trên trang mạng www.theconversation.com hôm 14 tháng 9 năm 2021. Việt Báo xin đăng bản dịch Việt của Thụy Âm để độc giả tường lãm.
*******
Lệnh yêu cầu chích ngừa của Tổng Thống Joe Biden đối với khoảng 2/3 lực lượng lao động Hoa Kỳ bổ sung vào các lệnh chích ngừa nhằm mục đích thúc đẩy thêm người đi chích ngừa và mang đại dịch về dưới sự kiểm soát.
Tổng thống phần lớn đã chống lại việc đưa ra các lệnh liên bang, nhưng trong những tháng gần đây, nhiều tiểu bang, công ty và trường học đã đưa ra các lệnh của chính họ để chích ngừa cho những người Mỹ miễn cưỡng hay chống lại.
Hiện có gần 80 triệu người Mỹ có đủ điều kiện chích ngừa vẫn chưa chích mũi nào, theo Bạch Ốc. Các chuyên gia sức khỏe tin rằng điều này giúp cho biến thể delta lây lan tại nhiều vùng trong nước qua mùa hè.
“Những người không chích ngừa tràn ngập các bệnh viện của chúng ta … khiến không còn phòng cho người bệnh tim hay bị viêm tụy tạng hay ung thư,” theo Biden phát biểu ngày 9 tháng 9 năm 2021, khi tuyên bố lệnh mới. “Chúng tôi đã kiên nhẫn, nhưng sự kiên nhẫn của chúng tôi đang mỏng dần. Và sự từ chối của các bạn đã gây tổn thất cho tất cả chúng ta.”
Tôi là giáo sư luật là người đã viết các vấn đề pháp lý chung quanh các luật lệ chích ngừa. Trong khi không rõ bao nhiêu người trong tổng số được bao gồm bởi lệnh chích ngừa chồng chéo, họ hiện ảnh hưởng nhiều nhất đến phần lớn những người Mỹ có đủ điều kiện.
Lệnh mới của Biden
Các yêu cầu chích ngừa mới nhất bao gồm hơn 100 triệu nhân viên nói chung – và không rõ bao nhiêu người trong số đó vẫn chưa chích ngừa.
Phần lớn nhất của lệnh của Biden liên quan tới việc yêu cầu Cơ Quan An Toàn Và Sức Khỏe Nghề Nghiệp phát triển quy định rằng các công ty có từ 100 nhân viên trở lên phải bảo đảm nhân viên của họ được chích ngừa đầy đủ hay thử nghiệm Covid-19 hàng tuần. Dù chưa tới 2% công ty Mỹ có từ 100 nhân viên trở lên, theo tài liệu Thống Kê Dân Số gần đầy cho thấy, họ sử dụng hơn 80 triệu nhân viên.
Hình phạt cho việc không tuân hành đối với công ty lên tới $14,000 cho mỗi vi phạm.
Biden cũng sẽ yêu cầu các công chức liên bang, những người làm theo hợp đồng với chính phủ và các nhân viên chăm sóc sức khỏe là những người điều trị bệnh nhân theo Medicare và Medicaid phải chích ngừa – khoảng 20 triệu người – mà không có chọn lựa để thử nghiệm thường xuyên.
Thêm nữa, kế hoạch mới thúc giục những nơi giải trí lớn như các nhà hòa nhạc và các sân vận động thể thao yêu cầu trưng ra bằng chứng chích ngừa để vào và đòi hỏi các công ty cung cấp người làm việc trả lương giờ nghỉ cho việc đi chích ngừa và bao gồm luôn các phản ứng phụ liên quan tới chích ngừa có thể xảy ra.
Các chính quyền tiểu bang và địa phương
Thử nghiệm Covid-19 cho học sinh tại tiểu bang Delaware. (nguồn: https://news.delaware.gov)
Gần một nửa các tiểu bang Hoa Kỳ đã ban hành các lệnh chích ngừa Covid-19 của chính họ. Và trong một số trường hợp, các miễn trừ có thể được phép đối với các lý do sức khỏe hay tôn giáo.
Trong khi những lệnh này khác nhau theo từng tiểu bang, các điều khoản thường bao gồm sự kết hợp của công chức và người làm theo hợp đồng của chính phủ, các nhân viên chăm sóc sức khỏe, giáo viên và nhân viên tại các cơ sở do tiểu bang điều hành như nhà tù. Đại đa số các lệnh tiểu bang này cho phép thử nghiệm thường xuyên và đeo khẩu trang như là sự thay thế đối với chích ngừa.
Các lệnh chích ngừa toàn tiểu bang này có mặt hầu hết tại các tiểu bang với các thống đốc Dân Chủ. Trong khi tại Maryland, Massachusetts và Vermont, tất cả đều được lãnh đạo bởi Cộng Hòa, cũng có lệnh chích ngừa, vì dân số của họ có khuynh hướng nghiêng về tự do.
California và Thành Phố New York có một số lệnh khe khắc nhất. Thí dụ, California có vẻ là tiểu bang duy nhất đòi hỏi chứng minh chích ngừa của người thử nghiệm âm tính đồi với Covid-19 để tham dự một sự kiện bên trong với số người hơn 1,000. Thành Phố New York đòi hỏi chích ngừa rộng rãi hơn tại các nơi bên trong, gồm nhà hàng và phòng tập thể dục, bất luận bao nhiêu người ở đó.
Khoảng 20 tiểu bang, tất cả đều được lãnh đạo bởi các thống đốc Cộng Hòa, đã thực hiện biện pháp chống đối và cấm các lệnh chích ngừa dù thông qua lệnh lập pháp hay hành pháp. Các chính sách khác nhau, nhưng chúng thường cấm các cơ quan tiểu bang thực thi bất cứ loại lệnh chích ngừa Covid-19 nào, cấm các công ty tư yêu cầu khách hàng của họ chích ngừa, hay cả hai.
Montana hiện là tiểu bang duy nhất cấm các công ty tư ra lệnh chích ngừa đối với nhân viên của họ.
Các lệnh chích ngừa mới của liên bang sẽ áp đặt một số luật tiểu bang này và có thể đối diện các thách thức pháp lý.
Các đại học và trường học
Chích người cho học sinh ở trường học. (nguồng: https://www.health.gov.au)
Nhiều cơ chế giáo dục cũng đã đóng vai trò quan trọng trong việc ra lệnh chích ngừa.
Hơn 1,000 đại học có một số hình thức lệnh chích ngừa đối với sinh viên, nhân viên hay cả hai, gồm nhiều đại học công lập lớn. Ngoài những miễn trừ thông thường đối với các lý do sức khỏe hay tôn giáo, một số lệnh này cũng loại trừ các sinh viên học toàn thời gian từ xa (qua mạng).
Trong tháng 8 năm 2021, Tòa Án Tối Cao Hoa Kỳ (Tối Cao Pháp Viện) đã từ chối ngăn chận lệnh chích ngừa của Đại Học Indiana mà trong đó gồm tất cả sinh viên và nhân viên trên mạng và gồm cả các miễn trừ tôn giáo và sức khỏe. Vì lý do đó, tôi tin rằng các luật chích ngừa tương tự tại các đại học khác cũng sẽ chịu đựng sự kiểm soát hiến pháp.
Ở cấp trường trung tiểu học, chỉ 2 tiểu bang, Oregon và Washington, đã ra lệnh chích ngừa Covid-19 đối với hầu hết các nhân viên trường từ mẫu giáo tới lớp 12, trong khi 7 tiểu bang khác yêu cầu giáo viên và các nhân viên khác có thể chích ngừa hay thử nghiệm thường xuyên.
Tuy nhiên, tại hầu hết các tiểu bang lệnh chích ngừa được quyết định ở cấp địa phương – một số thành phố hay địa hạt đang thông qua các lệnh dù luật tiểu bang rõ ràng cấm chúng. Một thăm dò đang diễn ra với 100 học khu thành thị lớn khắp nước Mỹ cho thấy rằng ¼ yêu cầu giáo viên chích ngừa.
Los Angeles là học khu lớn duy nhất trong nước yêu cầu học sinh 12 tuổi trở lên có đủ điều kiện để chích ngừa Covid-19.
Tuy nhiên, các lệnh chích ngừa đối với trẻ em học sinh thì không mới. Trước đại dịch, mỗi tiểu bang trên toàn quốc đã có một số hình thức yêu cầu chích ngừa cho các học sinh từ lớp Mẫu Giáo tới lớp 12.
Các cơ sở kinh doanh tư nhân
Trước khi luật mới bao gồm các cơ sở kinh doanh tư nhân, nhiều công ty đã quyết định yêu cầu các công nhân của họ nhận chích ngừa.
Đầu năm nay, Ủy Ban Cơ Hội Việc Làm Bình Đẳng (EEOC) đã bật đèn xanh cho các công ty mà họ có thể thực hiện các chích sách chích ngừa theo lệnh bao lâu họ vẫn còn tuân thủ các luật chống phân biệt đối xử.
Trong khi nhiều công ty lúc đầu chậm yêu cầu chích ngừa, gần đây đã thay đổi sau khi Cơ Quan FDA đã chấp thuận hoàn toàn cho thuốc chích ngừa Pfizer vào ngày 23 tháng 8 năm 2021. Hàng chục doanh nghiệp, gồm Walmart, Goldman Sachs và Google, hiện yêu cầu nhân viên phải chích ngừa.
Các chuyên gia sức khỏe vẫn chưa biết thêm bao nhiêu người cần được chích ngừa để cắt giảm sự lây lan của vi khuẩn corona. Nhưng các lệnh chích ngừa, nếu được các tòa án duy trì, sẽ có khả năng giúp Hoa Kỳ tới gần hơn mục đích đó.
Gửi ý kiến của bạn
