Hôm nay,  

Tư Và Công Trong Thế Giới Xã Hội Chủ Nghĩa (2)

21/01/200300:00:00(Xem: 4119)
Nhật ký trong tù của một tử tội.
Trong bài đọc vào cuối tháng Giêng năm 1979, nhân dịp kỷ niệm sinh nhật lần thứ 40 của Edouard Kouznetsov, một người bị kết án tử hình bởi nhà nước Xô viết, nhà phê bình văn học người Pháp, Marthe Robert đã nhắc tới một nhận xét, trong Nhật ký của một tử tội (Journal d'un comdamné à mort), của Kouznetsov, theo đó, những người phạm khinh tội thường không cảm thấy trại tù khác với đời thường. Và nếu họ viết - một điều chẳng bao giờ họ nghĩ tới nếu đang tự do ở ngoài đời - nhằm tố cáo thế giới trại cải tạo, thì thường là để đưa ra những giải thích có tính cách cá nhân, như những quan sát viên, những chứng nhân có đặc quyền, ở trên cao ngó xuống mớ hỗn tạp không thể có họ ở trong, hoặc đưa một kinh nghiệm chỉ có họ mới có thể có được. Kouznetsov không thuộc vào loại đó. Bởi vì ông đã nằm ấp 7 năm trước khi được ra tòa, và nhận thêm 14 niên nữa. Đối với ông, tù là nhà, bởi vì, như mọi tù cải tạo, ông chẳng bao giờ biết ngày ra, và liệu có cái ngày "ấy" không, tức cái ngày được ban quản giáo nhận xét, "học tập tốt, lao động tốt". Nhưng đặc biệt tù là nhà đối với ông, ở điểm này: tù làm ông nhận ra một điều, dưới dạng cơ bản nhất, chính xác nhất, và dễ nhận ra nhất của nó: điều làm đau con người khi sống dưới mọi xã hội mang tính công an trị, nghĩa là mọi xã hội công an hóa (dans toute société policiée). Thành thử những gì ông viết ra, trước hết và trên hết, là những chứng cớ về những trại tù ở xứ sở của ông, và được nhân rộng lên, ở trong nhiều xứ sở khác.

Theo ông, một chứng nhân như vậy, sẽ chẳng có một tí giá trị, nếu người đó cứ nghĩ rằng cái đầu của mình trắng nõn, tay lúc nào cũng khư khư cầm bông hồng, khi vào tù, thí dụ vậy. Hoặc vẫn còn cố giữ dịt, một tí ti, cái gọi là tín ngưỡng về quyền lực (la religion du pouvoir), ở trong đầu, theo kiểu một kẻ ở trên ngó xuống, như ở trên đã nói. Ông viết nhật ký, là tự ban cho mình một phương tiện chiến đấu, ở ngay trong mình, và với bên ngoài, chống lại sự lẫn lộn (confusion) giữa [điều được coi là] tâm linh và nhất thời, giữa chính trị, và tâm lý, hay là, mượn một công thức cay chua của Kafka trong Toà Lâu Đài - lẽ tất nhiên là ông chưa từng đọc tác phẩm này - chống lại sự lẫn lộn giữa "tư" (privé) và "công" (administratif), vốn luôn luôn ở bất cứ nơi đâu, là cội nguồn của chuyên chế, bạo lực, và một khi cả xã hội bị không chế, nó trở thành chết chóc.
Ông tố cáo, không chỉ sự coi công lý như pha, lạm dụng quyền lực, những hành động tàn nhẫn mà ông vừa là chứng nhân vừa là nạn nhân, nhưng luôn cả những đồng lõa, toa rập âm u tăm tối, mà cái gọi là quyền lực toàn trị đã biết cách sử dụng, làm sao đụng tới tận cõi sâu đen thăm thẳm, ở trong mỗi con người, trong cuộc sống rất ư riêng tư, thầm kín của họ. Điều ông căm hận nhất, ở nơi ông, và ở nơi người khác, là một tí dung tha, cho cái gọi là ý thức hệ. Nhà phê bình Marthe Robert cho rằng, trong số những nhà văn Xô viết mà người ta xếp vào nhóm "ly khai", ông là thứ ly khai uyên nguyên nhất, thuộc loại "ròng".
Trong cõi hoàn toàn cách biệt thế giới, từng tí từng tí, ông tháo gỡ từng mẩu này, tới mẩu khác, cái gọi là con người cá nhân mà Nhà nước Xô viết đã biến ông trở thành như vậy. Bởi vì, hãy nhớ một điều, ông sinh năm 1939, tức ông là cái thành phẩm hoàn toàn do nhà nước cấu tạo ra, theo phương pháp "một trăm năm trồng người", qua đó, phải làm sao cho không còn một kẽ hở, giữa tư và công, khiến không một cái gì gọi là khác thường có thể có cơ hội chui vô.
(còn tiếp)
Jennifer Tran

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sky River Casino vô cùng vui mừng hào hứng tổ chức chương trình Ăn Tết Nguyên Đán với những giải thưởng thật lớn cho các hội viên Sky River Rewards. Chúng tôi cũng xin kính chúc tất cả Quý Vị được nhiều may mắn và một Năm Giáp Thìn thịnh vượng! Trong dịp đón mừng Năm Mới Âm Lịch năm nay, 'Đội Múa Rồng và Lân Bạch Hạc Leung's White Crane Dragon and Lion Dance Association' đã thực hiện một buổi biểu diễn Múa Lân hào hứng tuyệt vời ở Sky River Casino vào lúc 11:00 AM ngày 11 Tháng Hai. Mọi người tin tưởng rằng những ai tới xem múa lân sẽ được hưởng hạnh vận.
Theo một nghiên cứu mới, có hơn một nửa số hồ lớn trên thế giới đã bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu là do biến đổi khí hậu, làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và nhu cầu của con người, theo trang Reuters đưa tin vào 8 tháng 5 năm 2023.
(Tin VOA) - Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) vào ngày 13/9 ra thông cáo lên án Việt Nam tiếp tục lạm dụng hệ thống tư pháp để áp đặt những án tù nặng nề với mục tiêu loại trừ mọi tiếng nói chỉ trích của giới ký giả. Trường hợp nhà báo tự do mới nhất bị kết án là ông Lê Anh Hùng với bản án năm năm tù. RSF bày tỏ nỗi kinh sợ về bản án đưa ra trong một phiên tòa thầm lặng xét xử ông Lê Anh Hùng hồi ngày 30 tháng 8 vừa qua. Ông này bị kết án với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự Việt Nam
Từ đầu tuần đến nay, cuộc tấn công thần tốc của Ukraine ở phía đông bắc đã khiến quân Nga phải rút lui trong hỗn loạn và mở rộng chiến trường thêm hàng trăm dặm, lấy lại một phần lãnh thổ khu vực đông bắc Kharkiv, quân đội Ukraine giờ đây đã có được vị thế để thực hiện tấn công vào Donbas, lãnh phổ phía đông gồm các vùng công nghiệp mà tổng thống Nga Putin coi là trọng tâm trong cuộc chiến của mình.
Tuần qua, Nước Mỹ chính thức đưa giới tính thứ ba vào thẻ thông hành. Công dân Hoa Kỳ giờ đây có thể chọn đánh dấu giới tính trên sổ thông hành là M (nam), F (nữ) hay X (giới tính khác).
Sau hành động phản đối quả cảm của cô trên truyền hình Nga, nữ phóng viên (nhà báo) Marina Ovsyannikova đã kêu gọi đồng hương của cô hãy đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Ovsyannikova cho biết trong một cuộc phỏng vấn với "kênh truyền hình Mỹ ABC" hôm Chủ nhật: “Đây là những thời điểm rất đen tối và rất khó khăn và bất kỳ ai có lập trường công dân và muốn lập trường đó được lắng nghe cần phải nói lên tiếng nói của họ”.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cử hành Ngày Quốc tế Nhân Quyền Lần Thứ 73 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam lần thứ 20.
Sau hơn 30 năm Liên bang Xô Viết sụp đổ, nhân dân Nga và khối các nước Đông Âu đã được hưởng những chế độ dân chủ, tự do. Ngược lại, bằng chính sách cai trị độc tài và độc đảng, Đảng CSVN đã dùng bạo lực và súng đạn của Quân đội và Công an để bao vây dân chủ và đàn áp tự do ở Việt Nam. Trích dẫn chính những phát biểu của giới lãnh đạo Việt Nam, tác giả Phạm Trần đưa ra những nhận định rất bi quan về tương lai đất nước, mà hiểm họa lớn nhất có lẽ là càng ngày càng nằm gọn trong tay Trung quốc. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Tác giả Bảo Giang ghi nhận: “Giai đoạn trước di cư. Nơi nào có dăm ba cái Cờ Đỏ phất phơ là y như có sự chết rình rập." Tại sao vậy? Để có câu trả lời, mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của nhà văn Tưởng Năng Tiến.
Người cộng sản là những “kịch sĩ” rất “tài”, nhưng những “tài năng kịch nghệ” đó lại vô phúc nhận những “vai kịch” vụng về từ những “đạo diễn chính trị” yếu kém. – Nguyễn Ngọc Già (RFA).. Mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của phó thường dân/ nhà văn Tưởng Năng Tiến để nhìn thấy thêm chân diện của người cộng sản.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.