Khúc Quanh Cũng Là Lúc Dễ Lật!
Cuộc tranh cử năm nay là cơ hội cho nhiều người tự hỏi về giá trị của nền dân chủ nói chung - và riêng về nền dân chủ Hoa Kỳ.
Lời giải đáp cho câu hỏi mang tính chất triết lý chính trị ấy sẽ phải mất nhiều năm mới có, và chưa chắc đã thỏa đáng. Yếu tố cận kề hơn, sự chọn lựa của dân chúng khi đề cử vị đại diện cho họ tại cấp Hành pháp và Lập pháp – qua đó ảnh hưởng đến cơ chế Tư pháp kia là Tối cao Pháp viện – cũng là điều gây phân vân, thậm chí đả kích hay chụp mũ nặng nề từ cả hai phía.
Thật ra, nhiệt tình dân chủ qua lập luận nhiều khi quá đáng cũng là một ưu điểm bất ngờ của dân chủ Hoa Kỳ. Dù chẳng sơ múi gì đến đỉnh chung của chính trị, người viết này cũng thưởng thức loại nhiệt tình ấy!
Các quốc gia dân chủ khác thì kín đáo và lịch sự khi vận động cử tri và thường tránh loại đề tài nhạy cảm mà một số cử tri Mỹ lại cho là quan trọng. Nhưng quyền xác định “tầm quan trọng” chính là sự chọn lựa dân chủ tối thiểu! Chế độ độc tài thì dìm cả nước xuống bùn, bên trên thủ sẵn cái còng để xử lý những ai nói khác với chân lý của đảng.
Trở lại cuộc bầu cử năm nay, dù đứng từ giác độ chính trị nào, ta cũng thấy ra tầm quan trọng của sự chọn lựa sau ba chục năm bất động của sự chuyển dịch dân số theo thứ bậc “giàu nghèo” khiến thành phần “trung lưu thấp” – 20% hạng thứ tư trên bảng ngũ phân của dân số từ giàu nhất tới nghèo nhất – thấy tuyệt vọng với hiện tại và lo ngại về tương lai. Chưa đủ nghèo để được nâng đỡ như nhóm ngũ phân thứ năm, họ lại khó ngoi lên cấp cao hơn vì sự đổi thay quá mạnh của tiến trình sản xuất. Họ càng bất mãn khi thiểu số có tiền và có học ở trên theo đuổi các ưu tiên khác về văn hóa xã hội – thí dụ như quyền phá thai, hôn nhân đồng tính, đổi giới tính hay quyền sử dụng cần sa cho mục tiêu y dược…. Đấy là thành phần lao động chật vật bị giới ưu tú ở trên lãng quên, có khi miệt thị là thất học.
Khi đảng Dân Chủ chuyển trọng tâm tranh thủ từ kinh tế qua văn hóa thì thành phần trung lưu nghèo này thất vọng và càng thất vọng khi đảng Cộng Hòa không nhìn ra điều ấy sau tám năm lãnh đạo của đảng Dân Chủ bên Hành pháp, với quá nhiều tai tiếng về hiện tượng cấu kết hay tư bản thân tộc.
Yếu tố chọn lựa thứ hai là kinh tế.
Đà tăng trưởng sút kém từ vụ Tổng suy trầm 2008-2009 cần giải pháp khác, ra khỏi loại tính toán cổ điển như tăng chi hay giảm thuế, trong khi cả chục tiến bộ về thuật lý (technology) và sản xuất đang hứa hẹn nhiều đột phá quan trọng cho nước Mỹ trong nhiều thập niên tới. Khi đó, Chính quyền mới gồm cả Hành pháp và Tư pháp có thể làm gì về ngân sách hay luật lệ hầu khai thác lợi thế mới mà không lãng quên những ai chạy theo không kịp? Chạy chậm hơn và cào bằng tất cả hay cứ lao về phía trước? Lại một vấn đề không dễ có giải pháp – trừ khẩu hiệu!
Chuyện thứ ba còn sâu xa hơn vậy. Trật tự kinh tế thế giới bị đảo lộn từ 2008 khiến người ta có thể quên là trật tự toàn cục thành hình từ sau Thế chiến II đang cáo chung. Thế giới đang bước vào một vùng vô định, với nhiều thách thức mà các thế hệ trước chưa mường tượng ra.
Cả đại lục Âu-Á, từ Tây Âu qua Đông-Á đang bị loạn to, với cuộc khủng hoảng của thế giới Hồi giáo từ Trung Đông qua Trung Á đang dội ngược làm Liên hiệp Âu châu thêm phân hóa. Ở cực bên kia, sự lớn mạnh và bành trướng của Trung Quốc đã đặt ra nhiều bài toán mới. Đấy lại là lúc mà siêu cường toàn cầu là Hoa Kỳ lại mệt mỏi và thoái thác trách nhiệm lãnh đạo.
Hillary Clinton mà làm Tổng thống thì biệt tài chiến thuật của bà và nhiều người đi trước là thỏa hiệp có thể là nhược điểm chiến lược. Đấy là kịch bản đáng sợ khi hiện tượng khủng bố đã vào tới xương tủy của nền văn minh Thiên Chúa Giáo và các nước Tây phương và đe dọa sự tồn vong của nền dân chủ trong khi Trung Quốc lại đòi vạch ra một trật tự khác.
Nhìn lại lịch sử cận đại, trong thế kỷ 20, Hoa Kỳ đã có các Tổng thống đã kế thừa di sản khó khăn của thời sự và các vị tiền nhiệm mà lại đảo ngược tình hình. Đó là Theodore Roosevelt rồi Franklin Roosevelt và Ronald Reagan. Họ đưa nước Mỹ ra khỏi thời u ám bên trong hay bất định bên ngoài và vạch ra con đường mới trên thế mạnh cho các thế hệ về sau. Hoa Kỳ đang cần loại lãnh tụ xuất chúng như vậy, với viễn kiến thật xa và nghệ thuật thuyết phục thật gần để Lập pháp và giới lãnh đạo dư luận lẫn toàn dân cùng nhìn lại và tin tưởng tiến tới.
Vào hoàn cảnh đó, chúng ta có thể thất vọng với cả hai đảng và có khi còn tự hỏi là nước Mỹ hết thời rồi sao mà đưa ra hai ứng cử viên đại diện có tỷ lệ tín nhiệm thấp nhất lịch sử?
Nhưng thể chế chính trị Hoa Kỳ không cho Tổng thống được toàn quyền. Vì vậy, cuộc bầu cử Quốc hội càng có tầm quan trọng để cử tri bầu lên các thế lực đối trọng hầu quân bình lại cán cân quá lệch trong một khung cảnh phân cực quá nặng. Việc bầu bán đó sẽ có kết quả trước mắt là làm cả hai đảng đều lỡ trớn và phải xét lại, với những trận đánh ác liệt sắp tới trên chính trường. Đấy là điểm lật.
Cho nên khủng hoảng chính trị trong bốn năm 2016-2020 là điều khó tránh mà cũng là nhắc nhở cần thiết, như người ta từng thấy trong nhiều khúc quanh khác của lịch sử Hoa Kỳ. Sau cơn hốt hoảng vẫn là niềm tin mới. Sau điểm lật cũng lại là lúc bật!
Người dân trong các xã hội độc tài thì chẳng bao giờ phải phân vân ngao ngán vì mọi sự đã được ai đó định trước. Họ không được phép chối bỏ thân phận con sâu cái kiến và không được nhìn thấy không gian ba chiều và chẳng thể nêu vấn đề về lẽ trên dưới, về chuyện xin-cho. Trong các xã hội dân chủ, ai cũng được quyền nêu vấn đề, có khi gây nhiễu âm và hỗn loạn.
Nhưng chính phản ứng đó khiến các phần tử ưu tú trong chính trường hay trên doanh trường và các lò đào tạo trí tuệ như đại học phải nhìn lại. Khả năng phê bình và chủ nghĩa “xét lại” mới khiến nền dân chủ Mỹ hay bị náo loạn, mà sau cùng, như Winston Churchill đã phát biểu, “hãy tin vào người Mỹ vì họ sẽ tìm ra giải pháp sau khi thử nghiệm tất cả!”
Cũng chính Thủ tướng Churchill của Anh đã để lại một phương châm vàng ngọc: “Chế độ dân chủ là tệ nhất – ngoại trừ các giải pháp khác mà con người đã thử nghiệm đâu đó”. Chúng ta đang chứng kiến cuộc thử nghiệm “sống”, tức thời, trước mắt và hàng ngày hàng giờ tại Hoa Kỳ.
Những ai than vãn về sự bất toàn kỳ cục đó thì nên nhớ đến một Thủ tướng khác của Anh. Ngày xưa, bà Magareth Thatcher được báo chí Anh ban cho một hỗn danh là TINA, vì thản nhiên nói rằng “chẳng có cách gì khác”, There Is No Alternative, viết tắt là TINA.
Ít ra, dân Mỹ vẫn còn khả năng chửi thề văng tục mà chẳng bị ai bỏ tù về tội bôi bác chế độ!
Cuộc tranh cử năm nay là cơ hội cho nhiều người tự hỏi về giá trị của nền dân chủ nói chung - và riêng về nền dân chủ Hoa Kỳ.
Lời giải đáp cho câu hỏi mang tính chất triết lý chính trị ấy sẽ phải mất nhiều năm mới có, và chưa chắc đã thỏa đáng. Yếu tố cận kề hơn, sự chọn lựa của dân chúng khi đề cử vị đại diện cho họ tại cấp Hành pháp và Lập pháp – qua đó ảnh hưởng đến cơ chế Tư pháp kia là Tối cao Pháp viện – cũng là điều gây phân vân, thậm chí đả kích hay chụp mũ nặng nề từ cả hai phía.
Thật ra, nhiệt tình dân chủ qua lập luận nhiều khi quá đáng cũng là một ưu điểm bất ngờ của dân chủ Hoa Kỳ. Dù chẳng sơ múi gì đến đỉnh chung của chính trị, người viết này cũng thưởng thức loại nhiệt tình ấy!
Các quốc gia dân chủ khác thì kín đáo và lịch sự khi vận động cử tri và thường tránh loại đề tài nhạy cảm mà một số cử tri Mỹ lại cho là quan trọng. Nhưng quyền xác định “tầm quan trọng” chính là sự chọn lựa dân chủ tối thiểu! Chế độ độc tài thì dìm cả nước xuống bùn, bên trên thủ sẵn cái còng để xử lý những ai nói khác với chân lý của đảng.
Trở lại cuộc bầu cử năm nay, dù đứng từ giác độ chính trị nào, ta cũng thấy ra tầm quan trọng của sự chọn lựa sau ba chục năm bất động của sự chuyển dịch dân số theo thứ bậc “giàu nghèo” khiến thành phần “trung lưu thấp” – 20% hạng thứ tư trên bảng ngũ phân của dân số từ giàu nhất tới nghèo nhất – thấy tuyệt vọng với hiện tại và lo ngại về tương lai. Chưa đủ nghèo để được nâng đỡ như nhóm ngũ phân thứ năm, họ lại khó ngoi lên cấp cao hơn vì sự đổi thay quá mạnh của tiến trình sản xuất. Họ càng bất mãn khi thiểu số có tiền và có học ở trên theo đuổi các ưu tiên khác về văn hóa xã hội – thí dụ như quyền phá thai, hôn nhân đồng tính, đổi giới tính hay quyền sử dụng cần sa cho mục tiêu y dược…. Đấy là thành phần lao động chật vật bị giới ưu tú ở trên lãng quên, có khi miệt thị là thất học.
Khi đảng Dân Chủ chuyển trọng tâm tranh thủ từ kinh tế qua văn hóa thì thành phần trung lưu nghèo này thất vọng và càng thất vọng khi đảng Cộng Hòa không nhìn ra điều ấy sau tám năm lãnh đạo của đảng Dân Chủ bên Hành pháp, với quá nhiều tai tiếng về hiện tượng cấu kết hay tư bản thân tộc.
Yếu tố chọn lựa thứ hai là kinh tế.
Đà tăng trưởng sút kém từ vụ Tổng suy trầm 2008-2009 cần giải pháp khác, ra khỏi loại tính toán cổ điển như tăng chi hay giảm thuế, trong khi cả chục tiến bộ về thuật lý (technology) và sản xuất đang hứa hẹn nhiều đột phá quan trọng cho nước Mỹ trong nhiều thập niên tới. Khi đó, Chính quyền mới gồm cả Hành pháp và Tư pháp có thể làm gì về ngân sách hay luật lệ hầu khai thác lợi thế mới mà không lãng quên những ai chạy theo không kịp? Chạy chậm hơn và cào bằng tất cả hay cứ lao về phía trước? Lại một vấn đề không dễ có giải pháp – trừ khẩu hiệu!
Chuyện thứ ba còn sâu xa hơn vậy. Trật tự kinh tế thế giới bị đảo lộn từ 2008 khiến người ta có thể quên là trật tự toàn cục thành hình từ sau Thế chiến II đang cáo chung. Thế giới đang bước vào một vùng vô định, với nhiều thách thức mà các thế hệ trước chưa mường tượng ra.
Cả đại lục Âu-Á, từ Tây Âu qua Đông-Á đang bị loạn to, với cuộc khủng hoảng của thế giới Hồi giáo từ Trung Đông qua Trung Á đang dội ngược làm Liên hiệp Âu châu thêm phân hóa. Ở cực bên kia, sự lớn mạnh và bành trướng của Trung Quốc đã đặt ra nhiều bài toán mới. Đấy lại là lúc mà siêu cường toàn cầu là Hoa Kỳ lại mệt mỏi và thoái thác trách nhiệm lãnh đạo.
Hillary Clinton mà làm Tổng thống thì biệt tài chiến thuật của bà và nhiều người đi trước là thỏa hiệp có thể là nhược điểm chiến lược. Đấy là kịch bản đáng sợ khi hiện tượng khủng bố đã vào tới xương tủy của nền văn minh Thiên Chúa Giáo và các nước Tây phương và đe dọa sự tồn vong của nền dân chủ trong khi Trung Quốc lại đòi vạch ra một trật tự khác.
Nhìn lại lịch sử cận đại, trong thế kỷ 20, Hoa Kỳ đã có các Tổng thống đã kế thừa di sản khó khăn của thời sự và các vị tiền nhiệm mà lại đảo ngược tình hình. Đó là Theodore Roosevelt rồi Franklin Roosevelt và Ronald Reagan. Họ đưa nước Mỹ ra khỏi thời u ám bên trong hay bất định bên ngoài và vạch ra con đường mới trên thế mạnh cho các thế hệ về sau. Hoa Kỳ đang cần loại lãnh tụ xuất chúng như vậy, với viễn kiến thật xa và nghệ thuật thuyết phục thật gần để Lập pháp và giới lãnh đạo dư luận lẫn toàn dân cùng nhìn lại và tin tưởng tiến tới.
Vào hoàn cảnh đó, chúng ta có thể thất vọng với cả hai đảng và có khi còn tự hỏi là nước Mỹ hết thời rồi sao mà đưa ra hai ứng cử viên đại diện có tỷ lệ tín nhiệm thấp nhất lịch sử?
Nhưng thể chế chính trị Hoa Kỳ không cho Tổng thống được toàn quyền. Vì vậy, cuộc bầu cử Quốc hội càng có tầm quan trọng để cử tri bầu lên các thế lực đối trọng hầu quân bình lại cán cân quá lệch trong một khung cảnh phân cực quá nặng. Việc bầu bán đó sẽ có kết quả trước mắt là làm cả hai đảng đều lỡ trớn và phải xét lại, với những trận đánh ác liệt sắp tới trên chính trường. Đấy là điểm lật.
Cho nên khủng hoảng chính trị trong bốn năm 2016-2020 là điều khó tránh mà cũng là nhắc nhở cần thiết, như người ta từng thấy trong nhiều khúc quanh khác của lịch sử Hoa Kỳ. Sau cơn hốt hoảng vẫn là niềm tin mới. Sau điểm lật cũng lại là lúc bật!
Người dân trong các xã hội độc tài thì chẳng bao giờ phải phân vân ngao ngán vì mọi sự đã được ai đó định trước. Họ không được phép chối bỏ thân phận con sâu cái kiến và không được nhìn thấy không gian ba chiều và chẳng thể nêu vấn đề về lẽ trên dưới, về chuyện xin-cho. Trong các xã hội dân chủ, ai cũng được quyền nêu vấn đề, có khi gây nhiễu âm và hỗn loạn.
Nhưng chính phản ứng đó khiến các phần tử ưu tú trong chính trường hay trên doanh trường và các lò đào tạo trí tuệ như đại học phải nhìn lại. Khả năng phê bình và chủ nghĩa “xét lại” mới khiến nền dân chủ Mỹ hay bị náo loạn, mà sau cùng, như Winston Churchill đã phát biểu, “hãy tin vào người Mỹ vì họ sẽ tìm ra giải pháp sau khi thử nghiệm tất cả!”
Cũng chính Thủ tướng Churchill của Anh đã để lại một phương châm vàng ngọc: “Chế độ dân chủ là tệ nhất – ngoại trừ các giải pháp khác mà con người đã thử nghiệm đâu đó”. Chúng ta đang chứng kiến cuộc thử nghiệm “sống”, tức thời, trước mắt và hàng ngày hàng giờ tại Hoa Kỳ.
Những ai than vãn về sự bất toàn kỳ cục đó thì nên nhớ đến một Thủ tướng khác của Anh. Ngày xưa, bà Magareth Thatcher được báo chí Anh ban cho một hỗn danh là TINA, vì thản nhiên nói rằng “chẳng có cách gì khác”, There Is No Alternative, viết tắt là TINA.
Ít ra, dân Mỹ vẫn còn khả năng chửi thề văng tục mà chẳng bị ai bỏ tù về tội bôi bác chế độ!
“Tôi sẵn sàng đối thoại bất cứ ai trên thế giới về kinh tế Việt Nam, về dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam.” -- Phạm Minh Chính.
Nếu không có mặt trời, chúng ta sẽ chìm trong bóng đêm, không thể nhìn thấy gì nữa. Thế giới đã có sẵn trước mắt, nhưng chỉ khi ánh mặt trời bừng chiếu, chúng ta mới thấy trọn vẹn trước mắt. Tương tự, nếu Đức Phật không xuất hiện trong đời này, chúng ta sẽ chìm trong tà kiến, không biết tới khi nào mới nhìn thấy Pháp để tìm ra lối giải thoát. Do vậy, ngày Phật Đản cũng là ngày một thế giới giải thoát trọn vẹn được hiển lộ trước mắt cho chúng sinh trong cõi này.
Chiến lược gia chiến tranh lạnh thảo luận về Nga, chiến tranh Ukraine và Trung Quốc tại Lễ hội FTWeekend ở Washington. Henry Kissinger nói rằng không có đủ các cuộc thảo luận về nguy cơ vũ khí hạt nhân. – Gregory Bobillot/FT.
✱ Reagan và Giáo hoàng đã đồng ý thực hiện một chiến dịch bí mật để đẩy nhanh tiến trình nhằm giải thể đế chế cộng sản ✱ Cố vấn TT Reagan: Đây là một trong những liên minh bí mật lớn nhất mọi thời đại ✱ Cả Giáo hoàng và Tổng thống đều tin rằng Ba Lan có thể tách ra khỏi quỹ đạo của Liên Xô một khi Vatican và Hoa Kỳ cung cấp phương tiện để gây bất ổn cho chính phủ Ba Lan ✱ Reagan và John Paul II tin rằng một Ba Lan tự do, không cộng sản, sẽ là một con dao đâm vào trái tim của đế chế Xô Viết.
Năm nguy cơ đang đe dọa sự sống còn của chế độ, nhưng không do bất cứ “thế lực thù địch” nào gây ra như đảng tuyên truyền mà do chính cán bộ, đảng viên, nhất là những kẻ có chức có quyền chủ động...
✪ Military Today: Hỏa tiễn chống tăng Dragon hoặc TOW không thể xuyên thủng lớp vỏ phía trước của xe tăng T-72. ✪ BBC News: Javelin và NLAW rất mạnh. Nếu không có sự trợ giúp vũ khí chết người này, tình hình ở Ukraine sẽ rất khác. ✪ NY Post: Xe thiết giáp của Nga mắc phải một lỗi thiết kế khiến chúng dễ bị mất tháp pháo một khi bị tấn công trực diện, và lỗi kỹ thuật này được quân đội Ukraine lợi dụng để tiêu diệt quân địch ✪ CNN: Tuy chiến xa Nga đã được nâng cấp nhưng hệ thống nạp đạn của nó vẫn tương tự như phiên bản T.72, khiến nó dễ trở thành "cỗ quan tài di động" ✪ Radio Audacy: Javelin có thể được bắn từ tư thế ngồi, quỳ hoặc đứng. Với một số địa hình khó khăn, nó có thể được bắn từ tư thế nằm… ✪ Global Times: Mỹ và các đồng minh gia tăng sức ép lên Nga, đồng thời tiếp tục ném bùn vào Trung Quốc - lôi kéo châu Âu về phía mình chống lại Trung Quốc - làm tổn hại đến vị thế đang lên của Trung Quốc trên thế giới...
"Hội nghị Trung ương 5, khóa XIII đảng Cộng sản Việt Nam (CSN), khai mạc ngày 4/5/2022, sẽ thảo luận các Đề án “Về xây dựng tổ chức cơ sở đảng, đảng viên” và “Một số vấn đề lý luận-thực tiễn về phát triển hợp tác xã nông nghiệp ở Việt Nam trong bối cảnh mới"...
Phùng Cung cũng đã nhiều lần ngước nhìn như thế, với nỗi băn khoăn tương tự: Tôi đứng trong đêm / Ngửng đầu nhìn cao xa / Vọng hỏi / Có phải nước mắt con người / Đằm đằm dội xuống / Mà trên thiên cầu / Bao vì sao xao xuyến đổi ngôi...
“Thành tâm xoá bỏ hận thù là tìm hiểu và mến yêu người sai phạm. Tha thứ và hiểu nhau là vì đã tìm thấy lại nhau trong một quá khứ chung lầm lạc. Mọi người bắt đầu yêu mến nhau là vì nhận ra rằng có cùng chung số phận và ý chí để lo xây dựng đất nước”. – Một bài xã luận đặc sắc của tác giả Đỗ Kim Thêm, đề cập một vấn đề rất cũ, hòa hợp hòa giải dân tộc, mà cho đến tận ngày nay, sau 47 năm đất nước thống nhất, vẫn chưa có cơ may thành tựu. Việt Báo trân trọng mời đọc...
✪ Học thuyết Reagan: “Chúng ta phải đứng về phía các đồng minh dân chủ của chúng ta. Và chúng ta không được phá vỡ niềm tin của họ, trên mọi lục địa, từ Afghanistan đến Nicaragua những người mạo hiểm mạng sống đang phải đối phó với cuộc xâm lược do Liên Xô hỗ trợ” – “ Trợ giúp những người đấu tranh cho tự do là hành động tự vệ". ✪ CIA: Chính phủ Cộng sản Ba Lan, đột nhiên loan báo tăng giá thực phẩm và các mặt hàng tiêu dùng khác mà không thông báo trước. Ngày hôm sau, các cuộc đình công đòi tăng lương đã nổ ra khắp Ba Lan. ✪ TT Reagan: Chiến lược An ninh quốc gia của chúng ta đòi hỏi sự phát triển và tập trung vào các chiến lược về ngoại giao, thông tin, kinh tế, và chiến lược về chính trị và quân sự. ✪ TT Reagan: Để bảo vệ thành công trong cuộc chiến toàn cầu chống Liên Xô, Hoa Kỳ phải lập kế hoạch cẩn thận cùng với các đồng minh NATO.
Copyright © 2022 vietbao.com All rights reserved 
"....Ngày xưa, bà Magareth Thatcher được báo chí Anh ban cho một hỗn danh là TINA, vì thản nhiên nói rằng “chẳng có cách gì khác”..... "
Thế giới đang thay đổi hay Hoa Kỳ phải thay đổi cho phù hợp thời thế ? Đấy là câu hỏi mà 140 triệu cử tri Mỹ thắc mắc khi cầm lá phiếu ngày 8/11/2016 . Ông Trump bẻ lái hay bà Clinton tiếp tục nhấn tới .
Sau gần 300 năm " thử nghiệm " , Hoa Kỳ kể như đã hoàn thiện một chế độ DÂN CHỦ KIỂU MẨU . Hiến Pháp luôn được tu chính đến từng dấu phẩy . Do vậy chúng ta có được câu trả lòi CHẮN CHẮN : Thế giói phải thay đổi theo đường lối DÂN CHỦ kiều Hoa Kỳ . Hai thủ tướng lớn của Anh Quốc là Churchill và Margaret Thatcher đã thông ngộ tư tưởng ấy .
Ông Trump muốn tạo ra một "con đường mới" mà chính ông ta cũng không biết đặt tên cho nó là cái gì !! Ông chỉ biết gọi nó là " GREAT " lắm lắm nhưng lại dùng thêm " AGAIN " . Nghĩa là chẳng có cái gì MỚI cả . Vì ông ta không có cơ lược như Thomas Jefferson , cũng không cơ trí như Winston Churchill hay Margaret Thatcher . Ông chỉ thấy mình có tài như các thần tượng Vladimir Putin hay Tập Cận Bình . Ônt ta muốn buôn thời vận với quốc gia Hoa Kỳ . Cùng lắm thì khai phá sản . Dể ợt !!!
Chân thành cám ơn tác giả cho một bài bình luận xuất xắc.
P.S: Nội trong tuần này được đọc 2 bài viết quá hay, bài bình luận này và bài phiếm luận của tác giả Giao Chỉ, làm người đọc cảm thấy hãnh diện vô cùng.