Từ mùa lễ Tạ ơn đến Giáng sinh 2014, rồi tiếp đến Tết tây Tết ta 2015, cộng đồng Việt tại các nơi đều có tổ chức thực đơn Việt Nam và phát các quần áo mùa đông dành cho dân vô gia cư tại địa phương. Riêng tại San Jose đã có nhiều cá nhân và hội đoàn tình nguyện công tác. Rõ ràng là người dân Mỹ gốc Việt an cư lạc nghiệp đã nghĩ đến những người Mỹ gốc Mỹ phần số hẩm hiu đang sống quanh mình.
Chương trình "Thực đơn thân ái" hoạt động liên tục 23 năm; Mỗi tháng đều có hội đoàn lên phiên nhưng vào mùa lễ hội thì có thêm nhiều nhà tình nguyện muốn tham gia.
Đặc biệt tại San Jose hiện nay đã có tin tức về homeless đáng quan tâm. Đó là khu cắm trại của khách giang hồ San Jose ở góc Senter và Story đang xảy ra hiện tượng khá đặc biệt. Dân không nhà bị đuổi nhà. Câu chuyện như thế này.
San Jose và những dòng sông
Gần như bất cứ thành phố ngon lành nào thì cũng phải có 1 con sông. Khi người dân sống bên nhau để xây dựng 1 thành phố thì thường chọn làm nhà bên cạnh 1 dòng sông, một nguồn nước. Ngày xưa đất San Jose có 2 dòng nước chạy dọc từ Nam lên phía Bắc nhưng ngày nay nước cạn dần nên gần như chỉ còn là kỷ niệm.
Một con lạch khởi đầu từ phía Gilroy qua Morgan Hill chảy lên phía Bắc. Con lạch này luồn qua phía sau vườn Nhật, chia cắt miếng đất hiện thuộc dự án Vườn văn hóa truyền thống Việt và khu History Park có Việt Museum.
Con lạch này có tên là Coyote Creek từ San Jose chảy ngược lên Milpitas rồi suôi vào miền Nam vịnh Cựu Kim Sơn. Phải gặp lúc mưa to bão lụt thì Coyote mới có nước, tình trạng hiện nay thì nước chảy như con suối nhỏ.
Phía tây của Coyote Creek là 1 con sông có tên tuổi đàng hoàng. Guadalupe River. Con sông này nghe tên thì mạnh mẽ nhưng thực sự cũng chỉ là kỷ niệm. Nước nôi cũng chẳng có là bao và hoàn toàn không tạo được ảnh hưởng trong khoa địa lý nhân văn của San Jose. Chắc chắn không thể nào bằng được sông Cửu Long hùng vỹ chín khúc của miền Nam. Thua xa sông Hồng Hà reo vang hay sông Hương êm đềm của xứ Huế.
Có nhiều cư dân San Jose gốc Việt hay cả dân gốc Mỹ cũng không biết là San Jose lại có cả con sông Guadalupe hay con lạch Coyote.
Chúng ta không biết nhưng dân không nhà lại biết rõ.
Sống bên dòng nước
Bên con sông và con suối quên lãng đó là nơi trú ẩn của khách không nhà. Họ như dân du mục thời xưa, sống bên cạnh dòng nước. Và khu lều trại làm bận tâm chính quyền San Jose hiện nay cần giải tỏa là xóm Homeless ngay góc Senter và Story. Ngay mặt đường đã có dân homeless cắm lều. Đi xuống phía dưới lùm cây và gần con lạch Coyote là bà con ta lập trại du mục với khoảng 300 trại viên giang hồ trấn ngự. Trải qua nhiều năm cứ giải tán xong thì homeless lại trở lại xây dựng xóm làng. Mấy tháng qua vì vấn đề y tế, thành phố tổ chức làm vệ sinh và đặt 1 số cầu tiêu lưu động. Tuy nhiên vào mùa mưa vấn đề y khoa công cộng càng trở nên quan trọng.
Thành phố đã dán giấy thông báo giải tỏa khu này trong tuần lễ đầu tháng 12. Chính quyền cũng dự trù dành 1 số phương tiện cho dân homeless ở đây cư ngụ tạm thời. Tuy nhiên chính các khách không nhà và viên chức chính quyền cũng biết rằng những người này sẽ lại đi tìm chỗ khác để tiếp tục sống ngoài trời. TV chiếu hình khu tạm trú chuẩn bị sạch sẽ chu đáo. Tuy nhiên không phải tất cả homeless bị giải tỏa này sẽ tìm đến nơi tạm trú. Rất nhiều lý do. Hút xách, giấy tờ, lý lịch, và sau cùng là muốn tự do có được một góc riêng dù ở gầm cầu hay giữa rừng hoang. Không ai ngờ rằng một số homless đang có giấy thuê nhà rẻ tiền do chính phủ cấp nhưng họ vẫn không đủ điều kiện để hưởng các trợ cấp quý giá đó. Nhu cầu đơn giản là dù có “voucher của housing” dân vô gia cư không có tiền đặt cọc và dù có tiền đặt cọc cũng chẳng có chủ nhà nào chấp thuận nhận “housing cho homeless thuê nhà”.
Mặc dù xóm homeless San Jose ở Story là mối bận tâm của chính quyền địa phương nhưng thực sự chưa xảy ra các tai nạn quan trọng. Không có hiện tượng băng đảng, đĩ điếm và tai nạn. Chắc hẳn phải có chút cần sa và hơi men nhưng chưa có án mạng và bệnh dịch. Nhưng phòng ngừa cũng vẫn là điều phải lưu ý. Ngày thứ tư cảnh sát đứng ra giữ trật tự cho các xe ủi đất san bằng tất cả lều trại của dân không nhà. Những người không nhà sẽ bị đuổi nhà dù là không nhà và cũng không có chủ đất. Có ông già được hỏi có chuẩn bị gì không. Ông nói: Tất cả giang sơn của tôi trên cái xe chợ. Dọc con suối cạn này còn rất nhiều đất. Bọn da đỏ áo đen, ý ông nói cảnh sát, sẽ không làm gì được. Ông già tưởng như tiền nhân Hoa Kỳ ngày xưa di cắm dùi chiếm đất miền viễn Tây nước Mỹ. Viên chức chính quyền và báo chí cho biết, xóm này chỉ có chừng 300 người, nhưng toàn thể San Jose có đến 5.000 homeless kể cả full time lẫn part time.
Tuy nhiên việc dọn dẹp riêng khu 300 người ở cái xóm Story này mà dự trù tốn kém cả nửa triệu mỹ kim. Sở thủy cục San Jose dự chi 200 ngàn và thành phố chi từ 300 đến 400 ngàn mỹ kim. Sau đó sở kiểm lâm( Ranger) lại còn phải trả overtime để tới lui kiểm soát cho dân homless không trở về lập trại mới.
Thật là lạ lùng với đường lối chi tiền rộng rãi của chính phủ để giải quyết riêng vấn đề đuổi nhà tại xóm homeless. Theo đường lối chi tiêu này mà giải quyết 5.000 homeless ở dọc sông Guadalupe và suối Coyote chắc phải chi bạc tỷ.
Chúng ta có trông cậy vào ông tân thị trưởng mới và ông tân nghị viên khu 7 sẽ giải quyết được phần nào chăng.
Mấy ông bà lãnh đạo địa phương trong quá khứ dường như đã bó tay. Ngày 22 tháng 1 năm 2015 tại California Theatre sẽ chiếu phim The History of San Jose. Phim đang quay với màn phỏng vấn các chủ trại thời xưa cho đến các chủ hãng điện tử ngày nay. Các nhân vật lãnh đạo thành phố gốc Nhật, Norm Mineta. Gốc Mễ, Alvarado, gốc Âu McEnery và gốc Việt Madison Nguyễn... Chắc hẳn phim này không đề cập đến chuyện homeless.
Thăm xóm homeless San Jose.
Thứ hai đầu tuần chúng tôi đi thăm xóm làng của khách giang hồ trước khi bị giải tỏa. Trời mưa, đường chơn trượt và xình lầy. Dù tả tơi rách nát nhưng xóm làng cắm trại rất quy củ. Những đống rác tràn ngập, nhưng còn mới và sạch sẽ như vừa từ trong lều bỏ ra. Dân homeless ky cóp góp nhặt các đồ thiên hạ bỏ đi bèn khuân về dùng tạm. Bây giờ lại bỏ đi hết. Một số gọi bà con anh em đến cứu. Anh Homeless Việt Nam còn trẻ cho biết có trên 20 dân ta trong số người cư ngụ tại đây. Anh đang hỏi thăm để tìm đến các nghị viên Việt Nam xin giúp đỡ. Chiều thứ hai, khi tôi đến thăm khu này thì món quà quý giá của thành phố đang dẹp bỏ. Đó là 4 nhà vệ sinh lưu động đặt tại đây từ mấy tháng qua. Thành phố quyết tâm như vậy, xem ra xóm homeless Story kỳ này hết đường tồn tại.
Tình nghĩa trong cộng đồng Việt
Trong số 5.000 người homless của San Jose và 300 homless của xóm Story thì có rất ít Việt Nam. Tỷ lệ Việt homeless dưới 10%.Thấp hơn 10% dân số gốc Việt trong toàn tỉnh. Trong khi đó mỗi buổi chiều vẫn có khá nhiều xe của người Việt ghé đến xóm không nhà để tiếp tế. Mỗi tháng chúng tôi vẫn nhận được 1 số chi phiếu góp tiền cho chương trình homeless. Nhằm trừng phạt đám không nhà không chịu gia nhập trại tạm trú, chính quyền không cho phép dân lang thang đến ăn cơm ở các trung tâm vào các buổi chiều. Chỉ có dân homeless trình diện ghi danh mới được vào ăn. Vì vậy con số quan khách dự bữa cơm hàng tuần đã giảm bớt. Một buổi dọn ăn chỉ cần 6 người làm việc và 600 đồng cho thực phẩm dành cho 100 quan khách không nhà mà chính quyền cho là chọn lọc. Họ hoàn toàn sạch sẽ và thuộc diện lỡ độ đường. Tạm thời đang bị đói vì không có tiền.
Chúng tôi xin cảm ơn quý vị đã gửi chi phiếu yểm trợ chương trình homeless tại San Jose. Bài báo kỳ lễ Tạ ơn vừa qua, thực lạ lùng có những tấm lòng đến từ nơi rất xa. Laura Phan, AZ.... Trang Doan San Mateo.CA...Kim chi Fountain Valley. CA... Ngoc Dung FL... Ng. Xuan PA... Ngoc Tran VA...Pham mai WA... Nguyen Tan MN.. Hung Dinh San Jose.. Son Truong San Jose.. Via Nguyen Hollywood.. Và một số khác chúng tôi lần lượt trả lời riêng... Xin tiếp tục giúp Homeless, Chi phiếu đề cho: IRCC 3017 Oakbridge Dr. San Jose - CA.95121.
Kỳ dọn ăn Giáng sinh 2014 do gia đình tổ hợp từ thiện họ Vũ phụ trách. Xin cám ơn 1 vị hoàn toàn vô danh đã góp cho 2 đồng tiền mặt gói trong tờ giấy bản,. Vô cùng quý giá.
Gửi ý kiến của bạn