Hôm nay,  

Đời Sống, Trí Tưởng Tượng Và Tự Do Tạo Ra Nghệ Thuật Đảo Ngược

28/10/201400:00:00(Xem: 5964)

Thật may mắn là trong những ngày đầu năm 2014 này tôi được gặp một người Việt Nam có khả năng tạo ra một trường phái mới trong nghệ thuật. Đó là Nguyễn Đại Giang, người sáng lập Upsidedownism, trường phái nghịch đảo trong hội họa. Họa sĩ Đại Giang đến Mỹ năm 1992, và bất chấp những điều kiện sống khó khăn, chỉ hai năm sau, 1994, tranh của ông bắt đầu gặt hái các giải thưởng. Tôi đã tận dụng cơ hội tiếp xúc với người họa sĩ mở đầu cho một trường phái được thế giới thừa nhận để có cuộc trao đổi dưới đây.

Nguyễn Thị Từ Huy: Sáng tạo ra một trường phái, không nhiều người làm được việc đó nếu không muốn nói là rất ít. Theo anh đâu là sự khác biệt giữa sáng tạo ra một tác phẩm và sáng tạo ra một trường phái?

Đại Giang: Nếu anh vẽ theo hiện thực, anh phải sáng tạo những bức tranh sau này đẹp hơn những bức tranh trước. Cũng như vậy nếu anh vẽ theo trừu tượng, siêu thực, lập thể v.v.. những ism đã được công nhận và trở thành trào lưu của hội họa quốc tế, anh phải làm sao để phẩm chất tranh của anh vượt được những cha đẻ của các trường phái trên.

Việc sáng tạo ra một trường phái, một ngôn ngữ riêng của hội họa, sẽ vô cùng gian nan, chịu đựng sự thử thách của thời gian, dư luận quần chúng cùng sự đố kỵ cào bằng của con người. Nếu là một trường phái, anh phải có một tư tưởng mới cùng hình thức nghệ thuật mới mà người ta chưa bao giờ nhìn thấy. Anh sẽ phải chịu áp lực của cái cũ, cái bảo thủ, cái thời thượng luôn luôn cản phá cái mới mẻ của anh.

Nghịch đảo không phải chỉ là sự chuyển dịch từ trên xuống dưới và từ dưới lên trên. Nghĩa là không phải làm biến đổi một tổng thể theo một chiều. Mà đó là một sự chuyển hóa trong một tổng thể. Phải vậy không?

Đúng. Upsidedownism là một sự chuyển hóa trong một tổng thể.

blank
Từ trái: bài báo Pháp, và 2 tranh sơn dầu của Nguyễn Đại Giang.

Cái khó khi vẽ theo trường phái nghịch đảo là gì?

Là người vẽ, họa sĩ trước tiên phải thắng mình bằng sự vô ngã. Khi nào con mắt anh ta còn chấp những cái nhìn thấy thì vẽ đảo ngược rất khó. Bản chất cuối cùng của nghệ thuật là tự do, khi còn chấp thì tự do sẽ hạn chế, không thể thăng hoa được…

Theo một nghĩa nào đó, nghệ thuật đã tạo ra cuộc đời anh, tạo ra cả sự bất hạnh/thất bại lẫn thành công/hạnh phúc của anh. Nhưng cũng theo một nghĩa rất rõ ràng: anh đã tạo ra nó, tạo ra nghệ thuật. Nói tóm lại: nghệ thuật đã tạo ra anh, và đồng thời anh tạo ra nghệ thuật. Vậy đối với anh, nghệ thuật là gì? Là cuộc đời hay là tưởng tượng?

Cuộc đời tôi là một sự đảo ngược. Cuộc đời của bao nhiêu người khác cũng đảo ngược… Cũng nhờ cuộc đời này mà tôi sáng tạo ra trường phái đảo ngược: Upsidedownism. Thực ra tổ tiên chúng ta, tức dân tộc Việt Nam đã đưa tính chất đảo ngược vào nghệ thuật từ nghìn năm về trước. Tôi chỉ thừa kế và phát triển thành một trường phái, một ngôn ngữ giàu có của người Việt Nam, góp phần vào khu vườn đa sắc của hội họa thế giới. Vậy thì: đời sống cùng trí tưởng tượng cộng tự do tạo ra nghệ thuật đảo ngược.

Có lẽ tôi hiểu vì sao anh nói cuộc đời anh là một sự đảo ngược. Từ một giảng viên đại học mỹ thuật cuộc đời đặt anh vào vị thế của một người thợ, một người công nhân. Nhưng chính từ vị thế người thợ, chứ không phải từ vị thế một giảng viên đại học, mà anh sáng tạo ra cả một trường phái mới. Điều này thực sự làm đảo ngược cách nhìn về mối tương quan giữa vị thế xã hội và giá trị, đóng góp của một cá nhân. Nếu một cá nhân có tự do, và có khả năng đóng góp, có khả năng sáng tạo thì dù đứng ở vị thế nào cá nhân đó cũng có thể tạo ra các giá trị.

Anh nói rằng: “Nghệ thuật đồng nghĩa với sự từ bỏ. Phải biết từ bỏ, phải biết xóa bỏ mới có thể sáng tạo.” Thật ấn tượng khi được biết trong quá khứ anh đã từ bỏ triệt để đến mức nào, và phải trả giá cho sự từ bỏ của mình đến mức nào (nhưng đó là một câu chuyện khác dành cho một dịp khác, chúng ta không trở lại quá khứ vào thời điểm này). Giờ đây anh lại đang tiếp tục từ bỏ. Upsidedownism đã đưa anh tới nhiều thành tựu và được ghi nhận trong hai chục năm qua. Vậy mà dường như anh đang trên đường từ bỏ nó? Từ bỏ nghịch đảo để đến với siêu nghịch đảo. Điều này có nghĩa là tự từ bỏ chính mình, để có thể đến với những khả thể mới của chính mình. Thật đáng khâm phục khi ở tuổi bảy mươi anh lại lao vào một sự bất định mới, một khám phá mới. Cuộc phiêu lưu với siêu nghịch đảo đang chờ đón anh phía trước. Anh có thể chia sẻ một chút về việc ý tưởng siêu nghịch đảo đã đến với anh như thế nào không? Và cụ thể, siêu nghịch đảo là gì?

Thực ra siêu đảo ngược (superupsidedownism) là sự tiếp nối của đảo ngược chứ không phải là từ bỏ nó. Trước đây đảo ngược luôn luôn được vẽ bằng hai chiều Nam - Bắc. Giờ đây siêu đảo ngược sẽ được vẽ bằng bốn chiều: Đông – Tây – Nam - Bắc. Tức: bốn phương tám hướng. Nó muốn nói rằng: sự sáng tạo đầy tự do, cao hơn nữa, rộng hơn nữa cho sự tận hiến cái đẹp với minh triết dung hòa giữa phương Đông và phương Tây của thế giới đảo ngược.

Anh có nghĩ rằng anh sẽ thành công với siêu nghịch đảo như đã thành công với nghịch đảo không?

Các tranh mới nhất về siêu đảo ngược trong một cuộc thi hội họa quốc tế ở Mỹ sẽ được triển lãm vào đầu năm 2014.

Cảm ơn anh về cuộc trò chuyện này và chúc cuộc phiêu lưu mới của anh sẽ dẫn tới nhiều thành tựu.

---

Để hiểu thêm về quan điểm nghệ thuật và thành tựu hội họa của nghệ sĩ Đại Giang, quý vị có thể tham khảo website: http://www.daigiang- upsidedownism.net

Ý kiến bạn đọc
29/10/201400:22:54
Khách
Tự do thì dẻ ra chủ thuyết nào cũng được
Nhưng có ngườ theo không?
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bài viết “Thế thời không phải thế” đăng trên Việt Báo ngày 4 tháng 4 về sau 100 ngày hành xử của tổng thống Trump (*), tôi có dự đoán rằng bên Dân Chủ sẽ giữ thế im lặng nhiều hơn lên tiếng ồn ào chống những việc làm của ông Trump và đảng Cộng Hòa vì muốn ông Trump tự sa lầy dẫn đến hậu quả đảng Cộng Hòa sẽ bị mất ghế, mất chủ quyền đa số trong lưỡng viện quốc hội quốc gia. Cho đến nay gần sáu tháng tổng thống, ông Trump vẫn tiếp tục gây hấn với thế giới và một số lớn thành phần dân chúng Mỹ và đảng đối lập vẫn giữ sự im lặng, thỉnh thoảng vài người lên tiếng một cách yếu ớt, kiểu Tôn Tẩn đối phó với Bàng Quyên.
Ngày 12/6/2025, từ văn phòng làm việc tại gia của mình ở Washington DC, ký giả, xướng ngôn viên kỳ cựu gần 28 năm của ABC News, Terry Moran loan báo đơn giản: “Có lẽ các bạn đã biết, tôi không thuộc về nơi đó nữa. Tôi sẽ ở đây, tại nền tảng Substack này. Có rất nhiều việc mà tất cả chúng ta cần phải làm trong thời gian đất nước quá nhiều vết nứt. Tôi sẽ tiếp tục tường thuật, phỏng vấn, để gửi đến các bạn sự thật, với tư cách là một nhà báo độc lập. Tôi là một ký giả độc lập.” Từ hôm đó, Terry Moran chính thức bước ra khỏi “luật chơi” của truyền thông dòng chính. Và cũng ngay ngày hôm đó, Terry Moran là danh khoản xếp thứ hạng đầu tiên (#1) về số người theo dõi (follower), số “subscriber” trả phí theo tháng và năm.
Ngày 2/7/2025 Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo ngắn gọn trên mạng xã hội Truth rằng Việt-Mỹ đã thỏa thuận để Hoa Kỳ áp thuế 20% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam và 40% trên hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam; ngược lại Việt Nam đánh thuế 0% vào hàng hóa mua của Mỹ...
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.