Nguyễn Lộc Yên
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt-Đất Việt” chỉ khái quát, không
đi sâu từng chi tiết của đề tài. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết
nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm
sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt và Trang Đất
Việt được đăng hằng tuần, luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc,
niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt.)DOÃN TỬ TƯ
(? - ?)
Doãn Tử Tư quê làng Cổ Định (thuộc tỉnh Thanh Hoá), không rõ năm sinh
và năm mất. Ông là một nhà ngoại giao lỗi lạc, làm quan thời Lý Anh
Tông, chức Trung vệ đại phu.
Năm 1164, vua cử ông làm chánh sứ dẫn đầu một sứ bộ, trong phái đoàn
có: Lý Bang Chính, Nguyễn Văn Hiến; sang kinh đô Nam Tống ở Hàng Châu.
Mục đích chuyến đi là triều cống và yêu cầu vua Tống công nhận vua
nhà Lý là An Nam Quốc Vương. Vua Tống đồng thuận xuống chiếu gọi tên
nước ta là “An Nam quốc” và trao ấn bằng vàng.
Đây là lần đầu tiên vua Tàu công nhận nước Việt với tên là “An Nam
quốc”. Từ xưa, đời Triệu Đà (258-137 TCN) đã xưng đế, nhà Hán cũng
chỉ phong làm Nam Việt Vương, ví như Chư hầu ở nội địa, chưa phải là
một nước độc lập. Đến thời thuộc Hán, thuộc Đường, chúng đem chia
nước ta thành quận, huyện. Thời Khúc Thừa Dụ (907 SCN), Dương Diên
Nghệ (937 SCN), mặc dù đã đánh đuổi quân Tàu ra khỏi đất nước, vẫn
chỉ nhận chức danh Tiết độ sứ. Đến thời nhà Ngô, nhà Đinh, nhà Lê,
cho tới thời các vua nhà Lý, trước đời vua Lý Anh Tông, đã lập thành
một nước, cũng chỉ đến chức Quận vương.
Cũng nhờ tài ngoại giao khéo léo của ông, mà Đại Việt với Tống có
sự giao hảo tốt. Năm 1173, vua cử ông đi sứ sang Tống lần nữa, đem voi
mừng vua Tống mới lên ngôi.
*- Thiết nghĩ: Nước ta từ trước các vua Tàu gán cho chức: Tiết độ
sứ, Quận vương, đến đời Lý Anh Tông, gọi là “An Nam quốc”. Tên của
quốc gia mình lại do vua Tàu ban bố, thì không vinh dự gì. Nhưng phải
công nhận tài ngoại giao khôn khéo của Doãn Tử Tư và sứ bộ của ông,
đã khéo tranh đấu mới chấm dứt tên gọi Tiết độ sứ hay Quận vương.
Cảm kích: Doãn Tử TưNhọc nhằn đi sứ, vững vàng lòng
Quyền lợi quốc gia, gìn giữ mong
Khôn khéo nói năng, giành thắng lợi
An Nam độc lập, thiết tha trôngNguyễn Lộc Yên