Mỗ Gia
(LTS: Tác giả Mỗ Gia, vốn đóng góp nhiều bài cho mục Văn Nghệ của Việt Báo Houston, lần này nói về hai vở nhạc kịch Carmen (của Bizet) và Aida (Verdi). Đây là hai trong những tuồng thường được dàn dựng trình diễn lại nhiều nhất kể từ khi chúng được viết ra. Ngay tại Houston, mùa opera năm nay 2013-14 Carmen và Aida cũng được Houston Grand Opera dàn dựng lại hoàn toàn mới (www.Houston GrandOpera.org). Bài viết dựa theo tình tiết của cốt truyện giúp người đọc nắm được nội dung lâm ly, hấp dẫn của hai vở nhạc kịch này.)
Chẳng có gì khác tiêu khiển nên coi tuồng. Tuồng đây là tuồng nàng Carmen.
Mở màn nơi đồn lính hoang vu, đang kỳ thay gác đổi canh. Nàng thôn nữ Micaela vạn dặm đem tin mẹ hiền đến chàng hạ sĩ José. Mẹ già như chuối ba hương gửi gấm người thiếu nữ dịu hiền cho chàng trai phong trần.
Ví phỏng cuộc đời bằng phẳng cả thì đến đây là đóng cửa hạ màn, vô hậu trường ăn cháo vịt. Nhưng con tạo trớ trêu, vừa khi ấy thì tiếng kẻng tan việc nổi lên từ hãng xì-gà bên cạnh. Hàng hàng lớp lớp công nhân tuôn đến quảng trường ca vui mừng rỡ. Mà kìa nàng Carmen đâu, sao bặt vô âm tín? A, nàng đây rồi! Lẳng lơ nàng cất tiếng ca trù "Tình Yêu Là Con Chim Vùng Dậy" (L'Amour Est Un Oiseau Rebelle): "Chàng yêu em, chưa chắc em yêu chàng; mà em yêu chàng thì chàng coi chừng tánh mạng". Ngắt cánh hoa hồng nàng ném vào lòng chàng Hạ Sĩ điển trai. Mọi người đều hỉ hả.
Nóng nẩy, cuồng nhiệt, nàng Carmen dây vào một vụ ẩu đả, bị phú-lít bắt bỏ bót. Hạ Sĩ José được cắt cử phiên gác ngục canh tù. Nàng Carmen uốn éo ca bài "Xê-ghế-đi-ra" (Seguedilla), kể về đời sống phóng khoáng, ca múa vô tư lự của dân du mục. Nàng dụ dỗ người Hạ Sĩ hiền lành buông tha cho con chim khỏi lồng.
Từ đó nàng gia nhập tập đoàn buôn lậu, ẩn nấp trong núi thẳm rừng sâu. Một hôm nọ, nàng Carmen cùng các đồng lõa đón mừng người hùng đấu bò anh dũng. Mặt đối mặt, lòng phải lòng, sự ngưỡng mộ biến thành tình yêu nồng cháy.
Đây lại nói về phần chàng Hạ Sĩ. Sau khi bị hành phạt vì tội thả tù, chàng băng rừng vượt suối tìm người trong mộng. Vì tình yêu chàng giã từ quân ngũ, gia nhập giới bất lương.
Biết rằng người Hạ Sĩ yêu mình sẽ lên cơn cuồng dại, nàng Carmen vẫn quyết ý đi tìm chàng đấu bò mình yêu. Bên vận động trường giữa tiếng người hoan hô ầm ĩ, Hạ Sĩ José không cầm được cơn ghen tuông đâm nàng Carmen một nhát dao chết tốt.
Ôi! Tình yêu phải chăng là lưỡi dao nhọn giết người? Nhưng không có nó thì coi tuồng còn gì thú vị nữa!
Lại sang đến tuồng Aida.
Xứ Ai-Cập, tướng quân Radames thầm dan díu với nàng Aida, người nô lệ hầu hạ cho công chúa Amneris.
Chiến tranh bùng nổ. Ethiopia, cố quốc của nàng Aida, tấn công Ai-Cập. Tướng quân Radames được tiến cử xuất binh dẹp loạn. Chàng mừng rỡ quyết đem chiến thắng làm quà cho người yêu (!)
Công chúa Amneris cũng đem lòng thầm yêu trộm nhớ Radames. Nghi ngờ mối tình giữa vị tướng quân và nàng nô lệ, Công chúa vờ tung tin người hùng đã sa trường thọ tiễn. Trong nỗi kinh hoàng nàng Aida tỏ lộ mối tình oan trái. Biết Aida là tình địch, Công chúa quyết lòng phục hận.
Chiến thắng khải hoàn, trở về trong nhịp quân hành uy nghi, Radames trình lên Hoàng Thượng đám tù binh bắt được. Ngang trái làm sao, cha già bao năm xa cách của nàng Aida lại nằm trong đám tù binh nọ. Tướng quân Radames vì người yêu mà cầu khẩn Hoàng Thượng tha tù. Đức Vua chấp thuận nhưng vẫn giữ lại hai cha con nàng Aida. Và để tưởng thưởng chiến công Đức Vua buộc Radames phải sánh hôn cùng Công chúa.
Đêm trước hôm cử hành hôn lễ, Radames lẻn đến thăm Aida trong cấm cung. Qua cuộc đàm đạo mới hay cha nàng Aida chính là Quốc Vương xứ Ethiopia. Tâm tình cảm xúc chàng lỡ miệng xì ra hết bí mật quốc phòng. Công chúa Amneris cho người rình rập bắt được quả tang. Quốc Vương Ethiopia thiệt mạng trong cuộc xô xát, còn nàng Aida thì cao phi viễn tẩu.
Radames bị tước quân hàm, giam vào lãnh ngục. Công chúa tưởng chiếm trọn người tình không ngờ lại hãm hại chàng. Nàng van xin Radames chối bỏ Aida để cứu lấy mạng sống. Nhưng sống mà không có tình yêu thì sống mà chi nữa chớ? Radames thà chịu tội hình chứ nhất quyết không đổ lỗi cho Aida.
Trong ngôi mộ chôn sống người rai hùng lụy tình, nàng Aida thình lình xuất hiện. Nghe tin người yêu bị hành hình nàng quyết ý cùng chàng sang bên kia thế giới...
Mới hay ghen hờn mờ lý trí, ăn không được đạp đổ thì rồi ra cũng chẳng lấy gì mà ăn.
(LTS: Tác giả Mỗ Gia, vốn đóng góp nhiều bài cho mục Văn Nghệ của Việt Báo Houston, lần này nói về hai vở nhạc kịch Carmen (của Bizet) và Aida (Verdi). Đây là hai trong những tuồng thường được dàn dựng trình diễn lại nhiều nhất kể từ khi chúng được viết ra. Ngay tại Houston, mùa opera năm nay 2013-14 Carmen và Aida cũng được Houston Grand Opera dàn dựng lại hoàn toàn mới (www.Houston GrandOpera.org). Bài viết dựa theo tình tiết của cốt truyện giúp người đọc nắm được nội dung lâm ly, hấp dẫn của hai vở nhạc kịch này.)
*
Chẳng có gì khác tiêu khiển nên coi tuồng. Tuồng đây là tuồng nàng Carmen.
Mở màn nơi đồn lính hoang vu, đang kỳ thay gác đổi canh. Nàng thôn nữ Micaela vạn dặm đem tin mẹ hiền đến chàng hạ sĩ José. Mẹ già như chuối ba hương gửi gấm người thiếu nữ dịu hiền cho chàng trai phong trần.
Ví phỏng cuộc đời bằng phẳng cả thì đến đây là đóng cửa hạ màn, vô hậu trường ăn cháo vịt. Nhưng con tạo trớ trêu, vừa khi ấy thì tiếng kẻng tan việc nổi lên từ hãng xì-gà bên cạnh. Hàng hàng lớp lớp công nhân tuôn đến quảng trường ca vui mừng rỡ. Mà kìa nàng Carmen đâu, sao bặt vô âm tín? A, nàng đây rồi! Lẳng lơ nàng cất tiếng ca trù "Tình Yêu Là Con Chim Vùng Dậy" (L'Amour Est Un Oiseau Rebelle): "Chàng yêu em, chưa chắc em yêu chàng; mà em yêu chàng thì chàng coi chừng tánh mạng". Ngắt cánh hoa hồng nàng ném vào lòng chàng Hạ Sĩ điển trai. Mọi người đều hỉ hả.
Nóng nẩy, cuồng nhiệt, nàng Carmen dây vào một vụ ẩu đả, bị phú-lít bắt bỏ bót. Hạ Sĩ José được cắt cử phiên gác ngục canh tù. Nàng Carmen uốn éo ca bài "Xê-ghế-đi-ra" (Seguedilla), kể về đời sống phóng khoáng, ca múa vô tư lự của dân du mục. Nàng dụ dỗ người Hạ Sĩ hiền lành buông tha cho con chim khỏi lồng.
Từ đó nàng gia nhập tập đoàn buôn lậu, ẩn nấp trong núi thẳm rừng sâu. Một hôm nọ, nàng Carmen cùng các đồng lõa đón mừng người hùng đấu bò anh dũng. Mặt đối mặt, lòng phải lòng, sự ngưỡng mộ biến thành tình yêu nồng cháy.
Đây lại nói về phần chàng Hạ Sĩ. Sau khi bị hành phạt vì tội thả tù, chàng băng rừng vượt suối tìm người trong mộng. Vì tình yêu chàng giã từ quân ngũ, gia nhập giới bất lương.
Biết rằng người Hạ Sĩ yêu mình sẽ lên cơn cuồng dại, nàng Carmen vẫn quyết ý đi tìm chàng đấu bò mình yêu. Bên vận động trường giữa tiếng người hoan hô ầm ĩ, Hạ Sĩ José không cầm được cơn ghen tuông đâm nàng Carmen một nhát dao chết tốt.
Ôi! Tình yêu phải chăng là lưỡi dao nhọn giết người? Nhưng không có nó thì coi tuồng còn gì thú vị nữa!
* * *
Quang cảnh "chiến thắng" trong tuồng Aida do Houston Grand Opera
dàn dựng. (Hình HGO)
Lại sang đến tuồng Aida.
Xứ Ai-Cập, tướng quân Radames thầm dan díu với nàng Aida, người nô lệ hầu hạ cho công chúa Amneris.
Chiến tranh bùng nổ. Ethiopia, cố quốc của nàng Aida, tấn công Ai-Cập. Tướng quân Radames được tiến cử xuất binh dẹp loạn. Chàng mừng rỡ quyết đem chiến thắng làm quà cho người yêu (!)
Công chúa Amneris cũng đem lòng thầm yêu trộm nhớ Radames. Nghi ngờ mối tình giữa vị tướng quân và nàng nô lệ, Công chúa vờ tung tin người hùng đã sa trường thọ tiễn. Trong nỗi kinh hoàng nàng Aida tỏ lộ mối tình oan trái. Biết Aida là tình địch, Công chúa quyết lòng phục hận.
Chiến thắng khải hoàn, trở về trong nhịp quân hành uy nghi, Radames trình lên Hoàng Thượng đám tù binh bắt được. Ngang trái làm sao, cha già bao năm xa cách của nàng Aida lại nằm trong đám tù binh nọ. Tướng quân Radames vì người yêu mà cầu khẩn Hoàng Thượng tha tù. Đức Vua chấp thuận nhưng vẫn giữ lại hai cha con nàng Aida. Và để tưởng thưởng chiến công Đức Vua buộc Radames phải sánh hôn cùng Công chúa.
Đêm trước hôm cử hành hôn lễ, Radames lẻn đến thăm Aida trong cấm cung. Qua cuộc đàm đạo mới hay cha nàng Aida chính là Quốc Vương xứ Ethiopia. Tâm tình cảm xúc chàng lỡ miệng xì ra hết bí mật quốc phòng. Công chúa Amneris cho người rình rập bắt được quả tang. Quốc Vương Ethiopia thiệt mạng trong cuộc xô xát, còn nàng Aida thì cao phi viễn tẩu.
Radames bị tước quân hàm, giam vào lãnh ngục. Công chúa tưởng chiếm trọn người tình không ngờ lại hãm hại chàng. Nàng van xin Radames chối bỏ Aida để cứu lấy mạng sống. Nhưng sống mà không có tình yêu thì sống mà chi nữa chớ? Radames thà chịu tội hình chứ nhất quyết không đổ lỗi cho Aida.
Trong ngôi mộ chôn sống người rai hùng lụy tình, nàng Aida thình lình xuất hiện. Nghe tin người yêu bị hành hình nàng quyết ý cùng chàng sang bên kia thế giới...
Mới hay ghen hờn mờ lý trí, ăn không được đạp đổ thì rồi ra cũng chẳng lấy gì mà ăn.
Gửi ý kiến của bạn
Giữa những giờ phút ngự trị bởi các con số khổng lồ chóng mặt, những tranh cãi dao búa, một câu nói của ông Joe Biden đã nhắc nhở tới chiều sâu của một cuộc bầu cử dân chủ: đằng sau mỗi lá phiếu là một con người.
Câu nói như một công án thiền.
Tường chừng chìm lỉm trong những tiếng la hét, reo hò, bên này giận dữ, bên kia vui mừng.
Tổng thống Donald Trump sau khi lên nhậm chức đã nhanh chóng ký quyết định rút khỏi Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) và nay nhìn trở lại cuộc tranh cử 2016, tôi tin rằng nếu giả sử bà Hillary Clinton thắng cử, bà cũng khó có thể đưa nước Mỹ gia nhập TPP.
Khi còn tại chức, bà Phan Thúy Thanh – Phát Ngôn Viên Bộ Ngoại Giao của nước CHXHCNVN – có nuôi một con két nói năng rất sõi. Một hôm, nó xổ lồng bay mất. Bà Thanh nhờ báo đăng để tìm lại con thú cưng nhưng báo chưa kịp ra mà đã có người đến gõ cửa.
Hỏi: Sao biết là con vẹt này của tôi.
Đáp: Nó chối leo lẻo suốt ngày nên nhà cháu biết ngay là của bà chứ còn ai vào đây nữa.
Chuyến viếng thăm phòng Bầu Dục đầu tiên của tôi diễn ra chỉ vài ngày sau cuộc bầu cử, khi theo truyền thống lâu đời thì vợ chồng Tổng Thống Bush đã mời Michelle và tôi đi thăm nơi sắp là nhà. Ngồi trên công xa của cơ quan mật vụ, chúng tôi chạy ngang qua vòng cung quanh co cổng Tây viên vào Bạch Ốc, cố lưu giữ dăm điều nơi chúng tôi sẽ dọn vào dưới ba tháng nữa.
Ông Biden thắng cử vẫn bị ông Trump kịch liệt bác bỏ vì cho rằng việc kiểm phiếu không minh bạch. Mãi cho tới hôm 15/11 vừa qua, lần đầu tiên sau tám ngày thông báo kết quả bầu cử, ông Trump lên tiếng trên tweet «ông Biden thắng cử». Nhưng liền đó, ông lại nhắc «ứng cử viên dân chủ đã gian lận để đạt được kết quả đó».
Hai tuần sau ngày tổng tuyển cử 3/11, việc đếm phiếu đã gần hoàn tất. Tuy chưa chính thức nhưng cựu Phó Tổng thống Joe Biden coi như thắng cử với 79 triệu phiếu phổ thông và 306 phiếu cử tri đoàn, Tổng thống Donald Trump được 73.3 triệu phiếu và 232 phiếu cử tri đoàn.
Các phụ nữ sẽ có ít nhất 14 ghế trong Quốc Hội Thứ 117, đạt mức kỷ lục mới đối với đại diện phụ nữ.Trong năm 2018, toàn quốc đã bầu 127 phụ nữ -- và 48 phụ nữ da màu – vào Hạ Viện và Thượng Viện. Vào ngày 3 tháng 1 sắp tới, ít nhất 141 phụ nữ, gồm 51 phụ nữ da màu sẽ được tuyên thệ nhậm chức. 8 cuộc tranh cử liên quan đến phụ nữ chưa được tuyên bố tính tới ngày 16 tháng 11, có nghĩa là con số này có thể sẽ còn cao hơn.
Nhân mùa lễ Tạ Ơn, xin nói một lời cảm ơn cái quốc gia này, cảm ơn tất cả những mối quan hệ tương tác qua lại, cảm ơn sự cộng sinh giữa người với người, người với vạn vật muôn loài nhưng trên hết là cảm ơn cha mẹ đã cho con cái hình hài này, cho con sự sống này.
Trong buổi hội thảo qua truyền hình, của Diễn Đàn An Ninh Toàn Cầu, hôm 16-11-2020, Robert O'Brien, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump, đã đưa ra cam kết về việc chuyển giao quyền lực cho tân Tổng Thống Joe Biden sẽ diễn ra ôn hòa và thành công vào ngày 20-1-2021 như những lần chuyển giao quyền lực trước đây.
Để giúp khai sáng viễn ảnh của chính sách Ngoại giao trong 4 năm tới của Chính quyền Biden, đồng thời nhìn lại những thành công và thất bại của Tổng thống Cộng hòa mãn nhiệm Donald Trump trong lĩnh vực này, chúng tôi đã phỏng vấn Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Hùng, một Học giả chuyên ngành Chính trị Quốc tế. Ông là Giáo sư ngoại hạng (Professor Emeritus) đã từng giảng dạy nhiều năm về Quan hệ Quốc tế tại Đại học George Mason, gần Thủ đô Hoa Thịnh Đốn.
Người Việt Phone
Tựa ánh sáng của một ngọn hải đăng, sao Hỏa vẫn chói lọi và rực rỡ trong đêm.
Ron Klain, người được ông Biden bổ nhiệm vào vị trí chánh văn phòng Nhà Trắng, tiết lộ rằng ông Biden sẽ công bố các vị trí trong nội các vào ngày thứ Ba (24/11/2020).
Chính quyền Trump có thể sắp hạn chế 89 công ty hàng không Trung Quốc và các công ty có quan hệ với quân đội mua hàng hóa và công nghệ Mỹ.
Tại thượng đỉnh G20 ngày 22/11/2020, Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục chỉ trích Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, cho rằng thỏa thuận gây hại cho nền kinh tế Mỹ chứ không phải để cứu hành tinh.
Các nhà lãnh đạo G20 đã cam kết đảm bảo phân phối công bằng vaccine, thuốc và xét nghiệm Covid-19 để các nước nghèo hơn không bị bỏ lại phía sau.
Copyright © 2020 vietbao.com All rights reserved 