...Wisconsin là một thông điệp không thể nào rõ ràng hơn cho TT Obama, đảng Dân Chủ...
Ngày 5 tháng 6 vừa qua, tiểu bang Wisconsin đã bầu lại thống đốc. Đương kim thống đốc Cộng Hòa Scott Walker phải ra tranh cử lại chống ứng viên của đảng Dân Chủ Tom Barrett. Ông Walker đắc thắng với tỷ lệ 53%-46%. Bình thường thì đối với dân tỵ nạn chúng ta, chẳng có gì đáng nói về các cuộc bầu thống đốc các tiểu bang, nhất là một tiểu bang mà số dân tỵ nạn đếm trên đầu ngón tay. Nhưng cuộc bầu cử lần này có ý nghiã khá đặc biệt.
Thống đốc Scott Walker mới được bầu tháng 11 năm 2010, nhưng không đầy hai năm sau, bị bắt buộc phải ra tranh cử trở lại.
Câu chuyện Wisconsin bầu lại thống đốc lần này đã lôi cuốn được sự chú ý của cả nước Mỹ, nếu không muốn nói cả thế giới vì nó có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 tới, và gián tiếp lên đường hướng của chính trường Mỹ trong những năm tháng tới. Nó phản ánh suy tư của dân Mỹ đối với hai phương thức cấp tiến và bảo thủ để giải quyết lủng củng kinh tế hiện nay. Đây là một cuộc trưng cầu dân ý về sách lược của TĐ Walker, mà đương nhiên cũng là trưng cầu dân ý trên sách lược của TT Obama luôn. Ủng hộ TĐ Walker tức là chống sách lược của TT Obama, hay ngược lại, chống TĐ Walker là ủng hộ sách lược của TT Obama.
Trước hết, ta hãy nhìn qua bối cảnh lịch sử.
Tiểu bang Wisconsin nằm vùng ven đại hồ, là một tiểu bang có một quá trình có thể nói là “xôi đậu”, vì có thể ngả qua Cộng Hòa hay Dân Chủ bất cứ lúc nào, rất khó lường trước một cách chắc chắn được. Đi sâu vào lịch sử, Wisconsin là tiểu bang đã khai sanh ra đảng Cộng Hòa dưới thời nội chiến của TT Abraham Lincoln. Cũng là quê hương của thượng nghị sĩ Cộng Hòa Joe McCarthy, người nổi tiếng trong thập niên 50 vì tích cực chống cộng sản, truy tố hàng loạt chính khách và công chức thân cộng trong chính quyền Mỹ.
Nhưng trong lịch sử cận đại, đây lại là tiểu bang nghiêng về phe cấp tiến, đã bầu cho các ứng viên tổng thống Dân Chủ từ một phần tư thế kỷ qua. TT Cộng Hòa cuối cùng đắc cử tại đây là TT Reagan năm 1984, sau đó tiểu bang này lúc nào cũng bầu cho ứng viên của đảng Dân Chủ, từ Michael Dukakis, đến Clinton, rồi Al Gore, John Kerry và Barack Obama. Trong khi đó thì lại bầu cho các thống đốc Cộng Hòa và Dân Chủ lẫn lộn. Lần bầu thống đốc cuối cùng, năm 2010, ông Walker đắc cử với hậu thuẫn mạnh của Phong Trào Tea Party.
Vừa đắc cử, ông Walker đã chứng minh ngay ông là thành phần bảo thủ dám làm mạnh. Ông phải đối đầu với ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế trên cả nước, với các doanh nghiệp đóng cửa hàng loạt, thất nghiệp tràn lan, tiểu bang thất thu thuế nặng, đưa đến thâm thủng ngân sách lớn nhất lịch sử tiểu bang.
Đối diện với tình trạng tương tự, TT Obama đã tung tiền Nhà Nước ra để kích cầu kinh tế và giải quyết nạn thất nghiệp. Ông cũng chủ trương tăng thuế để lấy tiền cho Nhà Nước cứu nguy kinh tế. Nhưng TĐ Walker đã không làm vậy. Theo TĐ Walker, nguyên nhân gần là chi tiêu quá mức của chính quyền, trong khi nguyên nhân lớn và xâu xa nhất của tình trạng kinh tế lủng củng của tiểu bang là thế lực của các nghiệp đoàn, đưa đến tình trạng chính quyền tiểu bang tiêu xài vung vít, cấp lương bổng và trợ cấp quá nhiều, quá xa khả năng chi trả của chính quyền. Chính quyền này, từ thống đốc đến các dân biểu, nghị sĩ địa phương đã bị chi phối bởi đồng tiền hậu thuẫn tranh cử của các nghiệp đoàn nên bắt buộc phải đáp ứng các yêu sách của nghiệp đoàn. Các nghiệp đoàn đã dùng thế lực chính trị và tài chánh của hàng triệu đoàn viên để đòi hỏi cho các đoàn viên những quyền lợi vật chất không thua gì các quyền lợi của các nghiệp đoàn Âu Châu. Trong khi đó, các lãnh tụ nghiệp đoàn cũng đều trở thành những “đại gia” được trả lương bạc triệu với đủ loại đặc quyền đặc lợi.
Muốn giải quyết những khó khăn kinh tế của tiểu bang, TĐ Walker chủ trương phải chữa bệnh từ căn gốc, tức là phải trị bệnh xuất huyết ngân sách do yêu sách của nghiệp đoàn, đặc biệt là nghiệp đoàn công chức, với chiến lược đánh từ hai phiá: một mặt, thi hành một sách lược kinh tế chung mang nặng tính bảo thủ: cắt giảm chi tiêu chưa thật sự cần thiết, không tăng thuế và phí của tiểu bang, giảm thuế địa ốc để giúp phục hồi giá nhà đất; mặt khác, kềm hãm những yêu sách của nghiệp đoàn bằng cách cắt giảm thế lực của các nghiệp đoàn.
Việc cắt giảm thế lực của nghiệp đoàn được thực hiện qua ba quyết định: 1) bắt các đoàn viên nghiệp đoàn phải đóng góp vào các quỹ trợ cấp an sinh –tiền già và tiền medicare- cùng tỷ lệ với các nhân viên các hãng tư (từ trước đến giờ đoàn viên nghiệp đoàn chỉ đóng khoảng một nửa mức bình thường), 2) chấm dứt tình trạng các nghiệp đoàn tự động khấu trừ nguyệt liễm đóng cho nghiệp đoàn, và 3) cho các nghiệp đoàn có quyền thương lượng với các công ty về các vấn đề lương bổng, nhưng không cho điều đình về các quyền lợi khác như quyền lợi thâm niên, số ngày nghỉ phép, bảo hiểm, điều kiện sa thải, …
Kết quả, chỉ chưa đầy hai năm, tiểu bang đã vượt qua được khủng hoảng kinh tế: gần bốn tỷ thâm thủng ngân sách đã được cân bằng lại, tỷ lệ thất nghiệp giảm mạnh, và thị trường địa ốc ổn định lại.
Nhưng bù lại, TĐ Walker đã phải đương đầu với chống đối mạnh nhất từ phiá các nghiệp đoàn. Trong một tiểu bang tương đối bình yên phẳng lặng từ trước đến giờ, bất ngờ, chuyện thống đốc đánh nhau với nghiệp đoàn đã làm sôi sục không khí chính trị trong suốt hơn một năm nay. Cuộc chiến mở màn với những cuộc biểu tình xuống đường vĩ đại của các nghiệp đoàn, tiếp theo bằng những cuộc “chạy trốn” của các dân biểu tiểu bang để không tham dự các cuộc họp của quốc hội, khiến thiếu túc số không thể thông qua luật gì của TĐ Walker đề nghị hết. Cuối cùng các nghiệp đoàn đã vận động được xấp xỉ một triệu chữ ký đòi giải nhiệm TĐ Walker và bầu lại. Và họ đã thành công, TĐ Walker phải ra tranh cử lại.
Đảng Dân Chủ, sau những cuộc bầu sơ bộ, cuối cùng đưa ra ông Tom Barrett, thị trưởng Milwaukee là thành phố lớn nhất tiểu bang, tranh cử chống TĐ Walker. Ông này cũng là người đã tranh cử và thua TĐ Walker trong kỳ bầu lần cuối, hồi năm 2010.
Cả hai bên đều tung bạc triệu vào cuộc chạy đua, với bên Cộng Hoà chi hơn ba chục triệu, gấp bẩy lần bên Dân Chủ, biến cuộc bầu cử đặc biệt này thành một biến cố chính trị tốn tiền nhất lịch sử tiểu bang. Cả hai bên cũng huy động những chính khách tên tuổi nhất nhẩy vào vòng chiến. Bên Cộng Hòa, các thống đốc bảo thủ tên tuổi từ Virginia, New Jersey, Louisiana... đi các tỉnh ở Wisconsin để vận động cho TĐ Walker, trong khi bên Dân Chủ, cựu TT Bill Clinton và chủ tịch Ủy Ban Quốc Gia của đảng Dân Chủ cũng bỏ công đến vận động cho ông Barrett. Đặc biệt, TT Obama tuy chính thức ủng hộ ông Barrrett, nhưng tránh chường mặt tại đây, dù ông đã đi vận động tại những tiểu bang chung quanh như Ohio, Michigan, Iowa và Minnesota. Hiển nhiên là ban tham mưu của tổng thống đã nhìn thấy rõ viễn tượng thất bại của ông Barrett nên không muốn TT Obama bị cháy cùng ông Barrett.
Sau khi TĐ Walker đắc cử, truyền thông phe ta đã hô hoán ông này đã dùng tiền đè người nên mới thắng. Điều miả mai mà truyền thông không nhắc đến là đây chính là chiến lược của TT Obama để đắc cử vào Tòa Bạch Ốc khi ông tung ra hơn 700 triệu năm 2007-08, và dự tính xài một tỷ năm nay. Ông không đi Wisconsin vận động cho ông Barrett vì bận đi gây quỹ bạc triệu cho chính mình với các tài tử George Clooney và Sarah Jessica Parker bên Hồ Ly Vọng.
Ngay từ mấy tuần trước ngày bầu, ban vận động bầu cử của TT Obama khẳng định đây là cuộc bầu địa phương, chẳng liên quan gì đến TT Obama hay cuộc bầu tổng thống tới, bất kể kết quả như thế nào. Những phản ứng này đã khiến nhà báo John Podhoretz nhận định trên Washington Post là ê-kíp Obama đã trở thành điếc nặng (Team Obama Turns Tone-Deaf).
Sự thật là không ai không nhìn thấy ảnh hưởng của cuộc bầu cử này trên uy tín của TT Obama. Sau cuộc tranh cử đình đám và thắng lợi kiểu tsunami năm 2008 của TT Obama và đảng Dân Chủ trong quốc hội, ba năm rưỡi nhiệm kỳ đầu của TT Obama đã là một thảm họa cho đảng Dân Chủ:
- Cuối năm 2009, hai ứng viên Cộng Hoà đắc cử thống đốc trong hai tiểu bang thành đồng của Dân Chủ là Virginia và New Jersey.
- Đầu năm 2010, một chính khách bảo thủ vô danh chiếm được ghế thượng nghị sĩ của cố TNS Ted Kennedy tại tiểu bang cấp tiến nhất Mỹ, Massachusetts, khiến phe Cộng Hoà ngăn cản không cho luật Cải Tổ Y Tế được thông qua Thượng Viện, bắt buộc TT Obama phải cho qua bằng “cửa sau”, kẽ hở thủ tục thượng viện.
- Cuối năm 2010, trong kỳ bầu cử giữa mùa, đảng Cộng Hòa chiếm được 6 ghế tại Thượng Viện khiến đảng Dân Chủ mất ưu thế đa số tuyệt đối, dành được 63 ghế tại Hạ Viện khiến đảng Dân Chủ trở thành khối thiểu số, và thắng 23 ghế thống đốc tiểu bang (trong 37 tiểu bang bầu lại thống đốc) nâng tổng số thống đốc Cộng Hòa lên tới 29 người. Tại cấp địa phương, các dân biểu và nghị sĩ cũng chiếm được đa số tại hàng loạt quốc hội tiểu bang. Đây là một chiến thắng được coi như lớn nhất của một đảng đối lập từ hơn nửa thế kỷ nay.
Ban vận động của TT Obama cũng viện dẫn các thăm dò mới nhất tại Wisconsin cho thấy TT Obama dẫn TĐ Romney 7% (năm 2008, TT Obama thắng McCain với 14%). Thực tế, kết quả bầu cử cho thấy các thăm dò dư luận chẳng những không chính xác mà còn có vẻ thiên vị. Vài ngày trước bầu cử, các báo đăng TĐ Walker dẫn đầu 3 điểm; đến ngày bầu cử thì hai người ngang nhau 50-50. Sau khi đếm phiếu, TĐ Walker thắng với gần 7%, một trùng hợp lạ lùng với tỷ lệ Obama-Romney. Khác biệt 7% này cho ta có thể dự đoán cái 7% của TT Obama hơn TĐ Romney cũng chẳng có gì đáng tin cậy được, và Wisconsin đã trở thành một tiểu bang “xôi đậu” trong mùa tranh cử tổng thống năm nay, có thể nghiêng qua bất cứ bên nào, tức là TĐ Romney sẽ có hy vọng hạ được TT Obama. Lại một tin không vui cho tổng thống.
Chiến thắng của TĐ Walker thực tế là một thất bại nặng nề cho nghiệp đoàn. Đại đa số thiên hạ đi làm lụng cực khổ không thể hiểu được một công chức tiểu bang, đi làm 23 năm (nếu đi làm từ 20 tuổi, sẽ về hưu năm 43 tuổi) là có quyền về hưu non, được bảo hiểm y tế trọn vẹn và lãnh nguyên lương cuối cùng đến mãn đời, và đến 65 tuổi, lãnh thêm tiền già social security và medicare như mọi người. Tất cả trả bằng tiền thuế của thiên hạ mà phần lớn phải đi làm tới 65 tuổi mới được về hưu, chỉ có tiền già tượng trưng và không bảo hiểm y tế cho đến khi được medicare. Làm sao có thiện cảm được với những yêu sách ngày một tăng của ông công chức đó.
Ký giả Greg Sargent viết trên báo phe ta Washington Post: đây là hồi chuông thức tỉnh đảng Dân Chủ, nghiệp đoàn, và phe thiên tả (Wake-up Call for the Democrats, Labor, and the Left). Nhà báo Ross Doughat viết trên báo phe ta New York Times về sự yếu ớt của khuynh hướng cấp tiến tân thời (Weakness of Modern Liberalism). Chris Cilliza viết trên Washington Post “không có cách nào bào chữa cho thất bại của các nghiệp đoàn”.
Nhận định của ông Cilliza có lẽ hơi muộn. Thất bại của nghiệp đoàn đã được thể hiện từ trước ngày bầu cử. Với luật mới của TĐ Walker, các nghiệp đoàn không còn quyền tự động thu nguyệt liễm của đoàn viên qua các phiếu lương nữa, mà chỉ thu được nguyệt liễm khi đoàn viên tự ý trả tiền hay đồng ý cho khấu trừ trong phiếu lương. Kết quả là khi được quyền lựa chọn, các đoàn viên đã ào ào rời bỏ nghiệp đoàn. Nghiệp đoàn các công chức tiểu bang rớt hơn một nửa từ 63.000 đoàn viên xuống còn 29.000. Nghiệp đoàn giáo chức mất 6.000 đoàn viên trong tổng số 17.000.
Sự suy yếu của nghiệp đoàn là mối nguy cho đảng Dân Chủ vì đây là thành phần cử tri nồng cốt của Dân Chủ, là lực lượng cực kỳ năng động cho các vận động quảng bá cho các ứng viên Dân Chủ (trong ngày bầu cử vừa qua, các nghiệp đoàn đã gửi 60.000 đoàn viên đi vận động, gõ cửa từng nhà để cổ võ thiên hạ đi bầu chống TĐ Walker), mà cũng là nguồn tài chánh rất lớn cho các ban vận động tranh cử.
Các nghiệp đoàn cũng là một sức mạnh chính trị rất lớn trong các tiểu bang xôi đậu lân cận trong vòng đai Đại Hồ như Ohio, Pennsylvania, Michigan, là cái nôi của các kỹ nghệ lớn như xe hơi, thép,... Sự suy yếu của nghiệp đoàn tại Wisconsin, nếu lan qua các tiểu bang lân cận này, sẽ trực tiếp đe dọa TT Obama và tương lai của đảng Dân Chủ. Hiện nay, các thống đốc Cộng Hòa của các tiểu bang này đang nghiên cứu rất kỹ các biện pháp của TĐ Walker. Mất các tiểu bang vòng đai này thì đảng Dân Chủ có quyền khai phá sản vĩnh viễn.
Đi ra ngoài cuộc chiến với nghiệp đoàn, kết quả bầu cử tại Wisconsin còn mang thêm một ý nghiã nữa: đa số dân Mỹ -hay ít nhất cũng là dân Wisconsin- ủng hộ sách lược kinh tế của TĐ Walker và đảng Cộng Hòa: không tăng thuế, mà cắt giảm chi tiêu để cân bằng ngân sách, giảm thiểu công nợ.
Theo một thăm dò của CBS, đa số dân Wisconsin (54%) cho rằng vai trò của Nhà Nước cần được giới hạn bớt, chi tiêu của Nhà Nước cũng như công nợ cần được giảm, ... Người dân nhìn thấy trong khi TT Obama sau ba năm rưỡi, vẫn còn loay hoay đổ thừa lên đầu Bush, tsunami Nhật, cách mạng Trung Đông, máy ATM, đối lập phá đám, và than vãn cần nhiều thời giờ hơn, thì các biện pháp của TĐ Walker đã có kết quả trong vòng 18 tháng.
Cuộc bầu tại Wisconsin đã là một thông điệp không thể nào rõ ràng hơn cho TT Obama, đảng Dân Chủ, phe cấp tiến, và các nghiệp đoàn. (10-6-12)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Ngày 5 tháng 6 vừa qua, tiểu bang Wisconsin đã bầu lại thống đốc. Đương kim thống đốc Cộng Hòa Scott Walker phải ra tranh cử lại chống ứng viên của đảng Dân Chủ Tom Barrett. Ông Walker đắc thắng với tỷ lệ 53%-46%. Bình thường thì đối với dân tỵ nạn chúng ta, chẳng có gì đáng nói về các cuộc bầu thống đốc các tiểu bang, nhất là một tiểu bang mà số dân tỵ nạn đếm trên đầu ngón tay. Nhưng cuộc bầu cử lần này có ý nghiã khá đặc biệt.
Thống đốc Scott Walker mới được bầu tháng 11 năm 2010, nhưng không đầy hai năm sau, bị bắt buộc phải ra tranh cử trở lại.
Câu chuyện Wisconsin bầu lại thống đốc lần này đã lôi cuốn được sự chú ý của cả nước Mỹ, nếu không muốn nói cả thế giới vì nó có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 tới, và gián tiếp lên đường hướng của chính trường Mỹ trong những năm tháng tới. Nó phản ánh suy tư của dân Mỹ đối với hai phương thức cấp tiến và bảo thủ để giải quyết lủng củng kinh tế hiện nay. Đây là một cuộc trưng cầu dân ý về sách lược của TĐ Walker, mà đương nhiên cũng là trưng cầu dân ý trên sách lược của TT Obama luôn. Ủng hộ TĐ Walker tức là chống sách lược của TT Obama, hay ngược lại, chống TĐ Walker là ủng hộ sách lược của TT Obama.
Trước hết, ta hãy nhìn qua bối cảnh lịch sử.
Tiểu bang Wisconsin nằm vùng ven đại hồ, là một tiểu bang có một quá trình có thể nói là “xôi đậu”, vì có thể ngả qua Cộng Hòa hay Dân Chủ bất cứ lúc nào, rất khó lường trước một cách chắc chắn được. Đi sâu vào lịch sử, Wisconsin là tiểu bang đã khai sanh ra đảng Cộng Hòa dưới thời nội chiến của TT Abraham Lincoln. Cũng là quê hương của thượng nghị sĩ Cộng Hòa Joe McCarthy, người nổi tiếng trong thập niên 50 vì tích cực chống cộng sản, truy tố hàng loạt chính khách và công chức thân cộng trong chính quyền Mỹ.
Nhưng trong lịch sử cận đại, đây lại là tiểu bang nghiêng về phe cấp tiến, đã bầu cho các ứng viên tổng thống Dân Chủ từ một phần tư thế kỷ qua. TT Cộng Hòa cuối cùng đắc cử tại đây là TT Reagan năm 1984, sau đó tiểu bang này lúc nào cũng bầu cho ứng viên của đảng Dân Chủ, từ Michael Dukakis, đến Clinton, rồi Al Gore, John Kerry và Barack Obama. Trong khi đó thì lại bầu cho các thống đốc Cộng Hòa và Dân Chủ lẫn lộn. Lần bầu thống đốc cuối cùng, năm 2010, ông Walker đắc cử với hậu thuẫn mạnh của Phong Trào Tea Party.
Vừa đắc cử, ông Walker đã chứng minh ngay ông là thành phần bảo thủ dám làm mạnh. Ông phải đối đầu với ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế trên cả nước, với các doanh nghiệp đóng cửa hàng loạt, thất nghiệp tràn lan, tiểu bang thất thu thuế nặng, đưa đến thâm thủng ngân sách lớn nhất lịch sử tiểu bang.
Đối diện với tình trạng tương tự, TT Obama đã tung tiền Nhà Nước ra để kích cầu kinh tế và giải quyết nạn thất nghiệp. Ông cũng chủ trương tăng thuế để lấy tiền cho Nhà Nước cứu nguy kinh tế. Nhưng TĐ Walker đã không làm vậy. Theo TĐ Walker, nguyên nhân gần là chi tiêu quá mức của chính quyền, trong khi nguyên nhân lớn và xâu xa nhất của tình trạng kinh tế lủng củng của tiểu bang là thế lực của các nghiệp đoàn, đưa đến tình trạng chính quyền tiểu bang tiêu xài vung vít, cấp lương bổng và trợ cấp quá nhiều, quá xa khả năng chi trả của chính quyền. Chính quyền này, từ thống đốc đến các dân biểu, nghị sĩ địa phương đã bị chi phối bởi đồng tiền hậu thuẫn tranh cử của các nghiệp đoàn nên bắt buộc phải đáp ứng các yêu sách của nghiệp đoàn. Các nghiệp đoàn đã dùng thế lực chính trị và tài chánh của hàng triệu đoàn viên để đòi hỏi cho các đoàn viên những quyền lợi vật chất không thua gì các quyền lợi của các nghiệp đoàn Âu Châu. Trong khi đó, các lãnh tụ nghiệp đoàn cũng đều trở thành những “đại gia” được trả lương bạc triệu với đủ loại đặc quyền đặc lợi.
Muốn giải quyết những khó khăn kinh tế của tiểu bang, TĐ Walker chủ trương phải chữa bệnh từ căn gốc, tức là phải trị bệnh xuất huyết ngân sách do yêu sách của nghiệp đoàn, đặc biệt là nghiệp đoàn công chức, với chiến lược đánh từ hai phiá: một mặt, thi hành một sách lược kinh tế chung mang nặng tính bảo thủ: cắt giảm chi tiêu chưa thật sự cần thiết, không tăng thuế và phí của tiểu bang, giảm thuế địa ốc để giúp phục hồi giá nhà đất; mặt khác, kềm hãm những yêu sách của nghiệp đoàn bằng cách cắt giảm thế lực của các nghiệp đoàn.
Việc cắt giảm thế lực của nghiệp đoàn được thực hiện qua ba quyết định: 1) bắt các đoàn viên nghiệp đoàn phải đóng góp vào các quỹ trợ cấp an sinh –tiền già và tiền medicare- cùng tỷ lệ với các nhân viên các hãng tư (từ trước đến giờ đoàn viên nghiệp đoàn chỉ đóng khoảng một nửa mức bình thường), 2) chấm dứt tình trạng các nghiệp đoàn tự động khấu trừ nguyệt liễm đóng cho nghiệp đoàn, và 3) cho các nghiệp đoàn có quyền thương lượng với các công ty về các vấn đề lương bổng, nhưng không cho điều đình về các quyền lợi khác như quyền lợi thâm niên, số ngày nghỉ phép, bảo hiểm, điều kiện sa thải, …
Kết quả, chỉ chưa đầy hai năm, tiểu bang đã vượt qua được khủng hoảng kinh tế: gần bốn tỷ thâm thủng ngân sách đã được cân bằng lại, tỷ lệ thất nghiệp giảm mạnh, và thị trường địa ốc ổn định lại.
Nhưng bù lại, TĐ Walker đã phải đương đầu với chống đối mạnh nhất từ phiá các nghiệp đoàn. Trong một tiểu bang tương đối bình yên phẳng lặng từ trước đến giờ, bất ngờ, chuyện thống đốc đánh nhau với nghiệp đoàn đã làm sôi sục không khí chính trị trong suốt hơn một năm nay. Cuộc chiến mở màn với những cuộc biểu tình xuống đường vĩ đại của các nghiệp đoàn, tiếp theo bằng những cuộc “chạy trốn” của các dân biểu tiểu bang để không tham dự các cuộc họp của quốc hội, khiến thiếu túc số không thể thông qua luật gì của TĐ Walker đề nghị hết. Cuối cùng các nghiệp đoàn đã vận động được xấp xỉ một triệu chữ ký đòi giải nhiệm TĐ Walker và bầu lại. Và họ đã thành công, TĐ Walker phải ra tranh cử lại.
Đảng Dân Chủ, sau những cuộc bầu sơ bộ, cuối cùng đưa ra ông Tom Barrett, thị trưởng Milwaukee là thành phố lớn nhất tiểu bang, tranh cử chống TĐ Walker. Ông này cũng là người đã tranh cử và thua TĐ Walker trong kỳ bầu lần cuối, hồi năm 2010.
Cả hai bên đều tung bạc triệu vào cuộc chạy đua, với bên Cộng Hoà chi hơn ba chục triệu, gấp bẩy lần bên Dân Chủ, biến cuộc bầu cử đặc biệt này thành một biến cố chính trị tốn tiền nhất lịch sử tiểu bang. Cả hai bên cũng huy động những chính khách tên tuổi nhất nhẩy vào vòng chiến. Bên Cộng Hòa, các thống đốc bảo thủ tên tuổi từ Virginia, New Jersey, Louisiana... đi các tỉnh ở Wisconsin để vận động cho TĐ Walker, trong khi bên Dân Chủ, cựu TT Bill Clinton và chủ tịch Ủy Ban Quốc Gia của đảng Dân Chủ cũng bỏ công đến vận động cho ông Barrett. Đặc biệt, TT Obama tuy chính thức ủng hộ ông Barrrett, nhưng tránh chường mặt tại đây, dù ông đã đi vận động tại những tiểu bang chung quanh như Ohio, Michigan, Iowa và Minnesota. Hiển nhiên là ban tham mưu của tổng thống đã nhìn thấy rõ viễn tượng thất bại của ông Barrett nên không muốn TT Obama bị cháy cùng ông Barrett.
Sau khi TĐ Walker đắc cử, truyền thông phe ta đã hô hoán ông này đã dùng tiền đè người nên mới thắng. Điều miả mai mà truyền thông không nhắc đến là đây chính là chiến lược của TT Obama để đắc cử vào Tòa Bạch Ốc khi ông tung ra hơn 700 triệu năm 2007-08, và dự tính xài một tỷ năm nay. Ông không đi Wisconsin vận động cho ông Barrett vì bận đi gây quỹ bạc triệu cho chính mình với các tài tử George Clooney và Sarah Jessica Parker bên Hồ Ly Vọng.
Ngay từ mấy tuần trước ngày bầu, ban vận động bầu cử của TT Obama khẳng định đây là cuộc bầu địa phương, chẳng liên quan gì đến TT Obama hay cuộc bầu tổng thống tới, bất kể kết quả như thế nào. Những phản ứng này đã khiến nhà báo John Podhoretz nhận định trên Washington Post là ê-kíp Obama đã trở thành điếc nặng (Team Obama Turns Tone-Deaf).
Sự thật là không ai không nhìn thấy ảnh hưởng của cuộc bầu cử này trên uy tín của TT Obama. Sau cuộc tranh cử đình đám và thắng lợi kiểu tsunami năm 2008 của TT Obama và đảng Dân Chủ trong quốc hội, ba năm rưỡi nhiệm kỳ đầu của TT Obama đã là một thảm họa cho đảng Dân Chủ:
- Cuối năm 2009, hai ứng viên Cộng Hoà đắc cử thống đốc trong hai tiểu bang thành đồng của Dân Chủ là Virginia và New Jersey.
- Đầu năm 2010, một chính khách bảo thủ vô danh chiếm được ghế thượng nghị sĩ của cố TNS Ted Kennedy tại tiểu bang cấp tiến nhất Mỹ, Massachusetts, khiến phe Cộng Hoà ngăn cản không cho luật Cải Tổ Y Tế được thông qua Thượng Viện, bắt buộc TT Obama phải cho qua bằng “cửa sau”, kẽ hở thủ tục thượng viện.
- Cuối năm 2010, trong kỳ bầu cử giữa mùa, đảng Cộng Hòa chiếm được 6 ghế tại Thượng Viện khiến đảng Dân Chủ mất ưu thế đa số tuyệt đối, dành được 63 ghế tại Hạ Viện khiến đảng Dân Chủ trở thành khối thiểu số, và thắng 23 ghế thống đốc tiểu bang (trong 37 tiểu bang bầu lại thống đốc) nâng tổng số thống đốc Cộng Hòa lên tới 29 người. Tại cấp địa phương, các dân biểu và nghị sĩ cũng chiếm được đa số tại hàng loạt quốc hội tiểu bang. Đây là một chiến thắng được coi như lớn nhất của một đảng đối lập từ hơn nửa thế kỷ nay.
Ban vận động của TT Obama cũng viện dẫn các thăm dò mới nhất tại Wisconsin cho thấy TT Obama dẫn TĐ Romney 7% (năm 2008, TT Obama thắng McCain với 14%). Thực tế, kết quả bầu cử cho thấy các thăm dò dư luận chẳng những không chính xác mà còn có vẻ thiên vị. Vài ngày trước bầu cử, các báo đăng TĐ Walker dẫn đầu 3 điểm; đến ngày bầu cử thì hai người ngang nhau 50-50. Sau khi đếm phiếu, TĐ Walker thắng với gần 7%, một trùng hợp lạ lùng với tỷ lệ Obama-Romney. Khác biệt 7% này cho ta có thể dự đoán cái 7% của TT Obama hơn TĐ Romney cũng chẳng có gì đáng tin cậy được, và Wisconsin đã trở thành một tiểu bang “xôi đậu” trong mùa tranh cử tổng thống năm nay, có thể nghiêng qua bất cứ bên nào, tức là TĐ Romney sẽ có hy vọng hạ được TT Obama. Lại một tin không vui cho tổng thống.
Chiến thắng của TĐ Walker thực tế là một thất bại nặng nề cho nghiệp đoàn. Đại đa số thiên hạ đi làm lụng cực khổ không thể hiểu được một công chức tiểu bang, đi làm 23 năm (nếu đi làm từ 20 tuổi, sẽ về hưu năm 43 tuổi) là có quyền về hưu non, được bảo hiểm y tế trọn vẹn và lãnh nguyên lương cuối cùng đến mãn đời, và đến 65 tuổi, lãnh thêm tiền già social security và medicare như mọi người. Tất cả trả bằng tiền thuế của thiên hạ mà phần lớn phải đi làm tới 65 tuổi mới được về hưu, chỉ có tiền già tượng trưng và không bảo hiểm y tế cho đến khi được medicare. Làm sao có thiện cảm được với những yêu sách ngày một tăng của ông công chức đó.
Ký giả Greg Sargent viết trên báo phe ta Washington Post: đây là hồi chuông thức tỉnh đảng Dân Chủ, nghiệp đoàn, và phe thiên tả (Wake-up Call for the Democrats, Labor, and the Left). Nhà báo Ross Doughat viết trên báo phe ta New York Times về sự yếu ớt của khuynh hướng cấp tiến tân thời (Weakness of Modern Liberalism). Chris Cilliza viết trên Washington Post “không có cách nào bào chữa cho thất bại của các nghiệp đoàn”.
Nhận định của ông Cilliza có lẽ hơi muộn. Thất bại của nghiệp đoàn đã được thể hiện từ trước ngày bầu cử. Với luật mới của TĐ Walker, các nghiệp đoàn không còn quyền tự động thu nguyệt liễm của đoàn viên qua các phiếu lương nữa, mà chỉ thu được nguyệt liễm khi đoàn viên tự ý trả tiền hay đồng ý cho khấu trừ trong phiếu lương. Kết quả là khi được quyền lựa chọn, các đoàn viên đã ào ào rời bỏ nghiệp đoàn. Nghiệp đoàn các công chức tiểu bang rớt hơn một nửa từ 63.000 đoàn viên xuống còn 29.000. Nghiệp đoàn giáo chức mất 6.000 đoàn viên trong tổng số 17.000.
Sự suy yếu của nghiệp đoàn là mối nguy cho đảng Dân Chủ vì đây là thành phần cử tri nồng cốt của Dân Chủ, là lực lượng cực kỳ năng động cho các vận động quảng bá cho các ứng viên Dân Chủ (trong ngày bầu cử vừa qua, các nghiệp đoàn đã gửi 60.000 đoàn viên đi vận động, gõ cửa từng nhà để cổ võ thiên hạ đi bầu chống TĐ Walker), mà cũng là nguồn tài chánh rất lớn cho các ban vận động tranh cử.
Các nghiệp đoàn cũng là một sức mạnh chính trị rất lớn trong các tiểu bang xôi đậu lân cận trong vòng đai Đại Hồ như Ohio, Pennsylvania, Michigan, là cái nôi của các kỹ nghệ lớn như xe hơi, thép,... Sự suy yếu của nghiệp đoàn tại Wisconsin, nếu lan qua các tiểu bang lân cận này, sẽ trực tiếp đe dọa TT Obama và tương lai của đảng Dân Chủ. Hiện nay, các thống đốc Cộng Hòa của các tiểu bang này đang nghiên cứu rất kỹ các biện pháp của TĐ Walker. Mất các tiểu bang vòng đai này thì đảng Dân Chủ có quyền khai phá sản vĩnh viễn.
Đi ra ngoài cuộc chiến với nghiệp đoàn, kết quả bầu cử tại Wisconsin còn mang thêm một ý nghiã nữa: đa số dân Mỹ -hay ít nhất cũng là dân Wisconsin- ủng hộ sách lược kinh tế của TĐ Walker và đảng Cộng Hòa: không tăng thuế, mà cắt giảm chi tiêu để cân bằng ngân sách, giảm thiểu công nợ.
Theo một thăm dò của CBS, đa số dân Wisconsin (54%) cho rằng vai trò của Nhà Nước cần được giới hạn bớt, chi tiêu của Nhà Nước cũng như công nợ cần được giảm, ... Người dân nhìn thấy trong khi TT Obama sau ba năm rưỡi, vẫn còn loay hoay đổ thừa lên đầu Bush, tsunami Nhật, cách mạng Trung Đông, máy ATM, đối lập phá đám, và than vãn cần nhiều thời giờ hơn, thì các biện pháp của TĐ Walker đã có kết quả trong vòng 18 tháng.
Cuộc bầu tại Wisconsin đã là một thông điệp không thể nào rõ ràng hơn cho TT Obama, đảng Dân Chủ, phe cấp tiến, và các nghiệp đoàn. (10-6-12)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Thursday, June 14, 2012 7:21:24 PM
WASHINGTON - Mặc dù rời Tòa Bạch Ốc đã hơn 3 năm nhưng cựu Tổng Thống George W Bush vẫn là mục tiêu để hầu hết dân Mỹ quy lỗi cho tình hình kinh tế bết bát hiện tại, CNN trích thuật một thăm dò của viện Gallup vừa được công bố hôm Thứ Năm.
68% người Mỹ cho cựu Tổng Thống Bush đáng chịu lỗi hơn cả cho sự tồi tệ của nền kinh tế hiện nay, so với 31% cho là có chút ít trách nhiệm hoặc hoàn toàn không có.
Tuy nhiên TT Barack Obama cũng bị 52% qui lỗi so với 48% cho là không có liên quan.
Thăm dò của Gallup được đưa ra vào lúc người Mỹ quan tâm trở lại về tình hình kinh tế. Báo cáo việc làm không mấy sáng sủa trong Tháng Năm, cộng thêm với khủng hoảng nợ công ở Âu Châu, khiến nhiều cử tri phân vân phải chăng kinh tế Mỹ vẫn đang hồi phục.
Trong khi vận động tranh cử, ông Obama thường nói rằng, chính phủ ông bị thừa hưởng cái di sản kinh tế tồi tệ và ông phải tìm cách ngăn bớt sự mất việc làm, đồng thời chận đứng cơn suy thoái. Thăm dò của Gallup cho thấy đa số dân Mỹ đồng ý với ông, và cho rằng tình trạng kinh tế hiện nay liên hệ đến chính sách của chính phủ đảng Cộng Hòa trước đây. (TP)
Mời các bạn đọc lại cho rõ nhé
http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=150377&zoneid=4
Linda Le lại viết sai chính tả giống Mr James rồi. nói hoài cũng không chịu sửa nữa, đại bác, không phải đại bát.
Ông dạy lớp mẫu giáo còn chưa được, dốt mà cứ muốn dạy đời.
Chữ "Dinhtran" viết sai chính tả, phải viết DinhTran biết chưa???? . Đạn Vu Linh bị LÉP nhé.
Sư phụ đưa tin cũ rích, giở này còn nói Winsconsin. Bình luận gia là phải bình luận cái gì mới và tiên đoán sự việc sẽ sảy ra, Vu Linh có phải bò nhai lại, cứ nhai đi nhai lại những tin cũ rich vậy ..