Vĩnh Biệt Chưởng Môn Lê Sáng
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
Ngày 27 tháng 9 vừa qua, tổ quốc Việt Nam đã mất đi một người con văn võ song toàn. Môn sinh Vovinam Việt võ đạo sẽ muôn đời vắng bóng một người thầy, một đàn anh gương mẫu đáng kính trọng, đáng noi gương.
Thưa quý vị, đó là Võ sư Chưởng môn Vovinam Việt Võ Đạo Lê Sáng. Ông thanh thản ra đi ở tuổi 91.
Võ sư Lê Sáng chào đời tại Hà Nội, trong một căn nhà nhỏ bên bờ Hồ Trúc Bạch vào mùa Thu năm 1920. Lớn lên ông theo học tại các trường công lập quanh vùng. Tới năm 19 tuổi, đang khỏe mạnh thì ông bị bạo bệnh mà khi hồi phục thì đi lại khó khăn. Thân mẫu khuyên ông nên tìm thầy học võ để rèn luyện tâm thân. Cơ may đưa ông tới với Võ sư Nguyễn Lộc, người đang phát triển một môn phái võ thuật riêng kết tinh từ các môn võ, vật Việt Nam mang nhiều nét dân tộc lấy tên là Võ Việt Nam, với tôn chỉ “ Học võ không phải để ỷ sức đánh người – mà học võ Việt Nam cốt là để giữ mình, giữ làng và giữ nước.”
Sau một thời gian tập luyện, học viên Lê Sáng đã lấy lại được sức khỏe, đi đứng bình thường đồng thời căn bản võ thuật cũng khá tiến bộ. Đó cũng là nhờ ông có cấu trúc cơ thể cao lớn, có sức mạnh dồi dào. Ông được võ sư Nguyễn Lộc yêu cầu hợp tác để phát triển môn phái mà sau này đổi danh xưng là VOVINAM Việt Võ Đạo. Các lớp huấn luyện võ được mở rộng tại Hà Nội cũng như các vùng phụ cận.
Với biến cố phân chia lãnh thổ vào năm1954, ông theo võ sư Nguyễn Lộc và các môn sinh vào miền Nam và tiếp tục sát cánh với võ sư Nguyễn Lộc để phát triển Vovinam ở mảnh đất VN Cộng hòa tự do dân chủ yêu quý. Vovinam đã được truyền dạy rộng rãi, từ cơ sở giáo dục tới cơ quan hành chánh, quân đội.
Năm 1960, võ sư Nguyễn Lộc đau bệnh từ trần. Trước đó, võ sư sáng tổ đã trao quyền Chưởng môn cho võ sư Lê Sáng.
Suốt nửa thế kỷ lãnh đạo môn phái Vovinam, võ sư chưởng môn Lê Sáng đã là ngọn đuốc soi đường cho từng bước đi của các môn sinh. Ông tiếp tục công trình của sáng tổ Nguyễn Lộc để lại và phát triển môn phái mạnh mẽ.
Có mấy điểm mà chúng tôi ghi nhớ mãi về Võ sư Chưởng môn Lê Sáng.
-Ông là một nhà võ có căn bản thể chất vững chắc lồng trong một tinh thần hài hòa, cới mở nhưng quyết đoán, cương nhu phối hợp. Sức khỏe sung túc, dọng nói sang sảng, ý tưởng không thừa không thiếu, luôn luôn nở nụ cười trên một gương mặt phúc hậu với chòm râu độc đáo, ông dễ lôi cuốn sự cảm mến của nhiều người.
-Có tinh thần trách nhiệm, đặc biệt là với môn phái Vovinam. Trong cuộc đời của ông, ông luôn luôn tâm niệm con người cũng như các võ sinh phải “Sống cho mình, giúp cho người khác sống và sống cho mọi người”.
-Không quản ngại khó khăn để phát triển môn phái như thời kỳ đầu ở miền Bắc Việt Nam, nhất là từ sau biến cố 1975. Cũng như nhiều công dân Việt Nam Cộng Hòa khác, ông cũng bị đi tù đầy gọi là cải tạo nhiều năm tại nơi đèo heo, nguy hiểm cả chục năm. Ra khỏi tù, ông có nhiều cơ hội để sinh sống tại nước ngoài, tự do đầy đủ hơn, nhưng ông đã chọn ở lại để lèo lái con thuyền Vovinam. Tại các quốc gia độc tài toàn trị, chính quyền bao giờ cũng chủ trương tập trung mọi sinh hoạt của người dân trong vòng kiểm soát của họ. Sự liên tục hiện diện của võ sư chưởng môn tại quê hương đã một phần nào là trở ngại cho manh tâm này của chính quyền. Trong khi đó thì võ sư luôn luôn theo dõi khích lệ các môn sinh tại hải ngoại. Ngày nay, Vovinam đã hiện diện tại khắp nơi với Liên đoàn Vovinam Thế giới. với sự tham gia của Vovinam tại các cuộc biều diễn có tính cách quốc tế.
-Độc thân sống rất bình dị và cởi mở cho nên ông dễ dàng có nhiều thân hữu.