Vấn Đề Người Già Bị Ngược Đãi

Vấn Đề Người Già Bị Ngược Đãi

Người già dễ bị lạm dụng.

Nguyễn Thượng Chánh
Ngày nay, chuyện người già bị ngược đãi đã trở thành một thực tế trong mọi gia đình cũng như trong bất cứ một xã hội nào.
Đối với người Việt Nam mình, thì đây là một vấn đề cấm kỵ, không nên bàn luận vì nó chẳng có tốt đẹp gì khi nói ra.
Người già thường bị kém năng lực nên mọi thứ, mọi việc đều nhờ cậy và phải tùy thuộc vào người khác, vào con cháu của họ. Bởi vậy đôi khi bị đối xử không được tốt đẹp nhưng các cụ cũng ngậm đắng nuốt cay bỏ qua và  có khi còn tìm cách bào chữa và tha thứ cho con cháu của họ nữa.
 Không ít người già đôi khi không biết là họ đang đã bị ngược đãi. Vậy ngược đãi là gì"
Bài viết dưới đây đã được phỏng dịch từ bài  “Vấn đề người cao niên bị ngược đãi” của chánh phủ Québec.
Maltraitances des ainés
http://maltraitanceaines.gouv.qc.ca/"gclid=CO2boOGky6QCFZJ95Qodox0LjA                                                         
***
Thế nào là bị ngược đãi"
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (2002) sự bạc đãi là :
Khi một hành động (hay không có hành động thích hợp), một cử chỉ hay một thái độ khác thường nào đó xảy ra hoặc được lập đi lập lại nhiều lần trong mối tương quan tín nhiệm và tạo cho người cao niên sự thiệt thòi và khủng hoảng.
 «Il y a maltraitance quand un geste singulier ou répétitif, ou une absence d’action appropriée, se produit dans une relation où il devrait y avoir de la confiance, et que cela cause du tort ou de la détresse chez une personne aỵnée. »
Ngược đãi người già có thể được biểu lộ qua nhiều hình thức khác nhau:
1)Về thể xác : xô, đẩy, bóp mạnh tay, kềm giữ chặc chẻ, lắc mạnh, liệng chọi đồ đạc, ép buộc ăn uống, nhốt trong phòng, cố ý quên,không săn sóc, bắt cụ phải chờ đợi rất lâu để giúp đi vào phòng vệ sinh, dằng giật mạnh đồ đạc.
2) Về tâm lý : không thèm để ý đến cụ, nói lớn tiếng, cất cao giọng, ăn nói cọc lóc, chê bai, chỉ trích, khiếm nhã, chế ngạo, hâm dọa, xem các cụ như một đứa con nít, hạ nhục, bôi bác niềm tin và sự tín ngưỡng của cụ, làm tổn tương tới bản sắc và giá trị con người của cụ, nói lời bần tiện, hạ thấp phẩm giá, tuổi tác và mức độ tự chủ của  cụ trong cuộc sống.
3)Về tình dục :  bị sách nhiễu, sờ mó, bóp, hoặc các cụ có thể là nạn nhân của « tình trạng khoe của » (exhibitionniste), trưng ra cho cụ nhìn, cụ bà bị hiếp dâm. Các cụ có thể bị chế ngạo khi muốn bày tỏ hay bàn luận về vấn đề tình dục của mình.
4)Về tiền bạc : có thể xảy ra dưới nhiều hình thức.
Chẳng hạn như bòn rút tiền bạc, nữ trang, đồ đạc. Làm áp lực với cụ trong việc chia gia tài.
Ngoài ra các cụ là những con mồi dễ bị kẻ gian mạo nhận qua điện thoại bảo phải gởi gấp một số tiền nào đó vì con của cụ bị tai nạn ở xa.

-bị dụ đem tiền đầu tư gian lận, hoặc đầu tư chính đáng nhưng không thích hợp với hoàn cảnh của cụ.
-bị lường gạt từ người thân trong gia đình mà cụ rất tin cậy.
-bị kè gian mạo nhận tên tuổi rút lấy tiền trong ngân hàng.
-bị ép buộc sử dụng thẻ tín dụng một cách không thích hợp.
-bị bòn rút lấy lén tiền bạc khi cụ ủy quyền procuration cho một người thân nào đó lo việc quản lý sổ trương mục ngân hàng của cụ.
-các cụ thường là con mồi của các dịch vụ mua bán bằng điện thoại télémarketing.
-Các người già là mục tiêu của kẻ gian vì các cụ sống lẻ loi, vì tuổi tác cao, vì bệnh hoạn, trí não kém, vì thiếu sự quan tâm của gia đình.
Đâu là sự thật"
** Các cụ thường hay bị người lạ mặt ngược đãi.
Trả lời: Sự thật các cụ thường bị ngược đãi bởi chính người nhà, người mà cụ quen biết và tin tưởng.
**Nếu bị ngược đãi, các cụ liền tố cáo ngay.
Trả lời: Thật ra các cụ bị xâu xé giữa tình cảm của cụ đối với kẻ đã ngược đãi cụ và lòng mong muốn tố cáo người đó. Về mặt tâm lý học, các cụ có thể đang sống trong tâm trạng bị lệ thuộc (dépendance) đối với người ngược đãi cụ.
**Nguy cơ bị ngược đãi tùy thuộc vào mức lợi tức và tiền bạc mà cụ có.
Trả lời: Ngược đãi có thể xảy ra cho bất kỳ ai, bất kỳ ỏ giai cấp nào trong xã hội.
Hậu quả của vấn đề ngược đãi người già
-Tạo cho các người già một cảm giác lo sợ, khiến họ tìm giải pháp cách ly, sống ẩn dật,  và gây trở ngại cho các cụ trong việc tham gia vào những sinh hoạt xã hội.
-Tạo cho cụ cảm giác bất an.
- Tự khép mình lại
-Dẫn đến bệnh lo âu anxiété
-Trầm cảm dépression- lẫn lộn, nhầm lẫn trí nhớ confusion
Chuyện đáng buồn: các cụ chọn giải pháp chấm dứt cuộc đời.
Thống kê Québec cho biết, 10 năm qua vấn đề tự tử của các cụ từ 50 tuổi trở lên như sau :
-Năm 2000 : 378 người.
-Năm 2008 : 449 người
Ngoài ra vấn đề tự tử ở lớp người từ 64 tuổi đến 75 và những người từ 75 tuổi trở lên thường bắt nguồn từ tình trạng cô đơn, kế đến là lý do xung khắc trong đó phải kể đến vấn đề bị ngược đãi.
Một vài con số
Sau Nhật Bản, tỉnh bang Québec là nơi dân số người già tăng nhanh nhất.
Tính từ 1986 đến 2009 : nhóm người từ 65 tuổi trở lên đã tăng từ 657 430 (9,8% dân số) lên 1,2 triệu người (14,9%).
Theo phỏng đoán, đến năm 2031, số người già sẽ tăng lên 2,3 triệu người, chiếm 25,6% dân số lúc đó.
Kết luận
Ngược đãi người già là một hiện tượng không mới mẻ gì trong xã hội ngày nay. Nó có thể xảy ra ở bất cứ nơi nào và có liên quan đến tất cả mọi người.
Nhưng đau đớn nhất là hầu như đa số chúng ta đều coi thường nó.
Mọi người đều nhắm mắt lại và cố ý ngoảnh mặt làm ngơ, kể cả một số người già.
Họ không muốn chấp nhận một sự thật đau lòng và cũng không muốn nhìn nhận họ là nạn nhân của việc ngược đãi đến từ bên trong gia đình.
Đó mới thật sự là điều đau đớn nhất./.
Tham khảo
Nguyễn Thượng Chánh
-Bóng hoàng hôn
http://www.vietbao.com/"nid=159398&pid=117&ppid=0
-Nước mắt chảy xuôi
http://www.khoahoc.net/baivo/nguyenthuongchanh/250210-nuocmatchayxuoi.htm
-Vinh danh tuổi già
http://nguoivietboston.com/"p=28571
Montreal, Oct 12,2010

• Kinh Tế Trung Quốc Tổn Hại Ra Sao Trong Tay Họ Tập
• Ms Jackson Thú Nhận Có Con Rơi, Xin Tha Thứ
• 52 Triệu Người Dân Việt Trong Nước Dùng Facebook; VN Nằm Trong Top-10 Quốc Gia Dùng Facebook Nhiều Nhất Thế Giới
• Chợ Đà Lạt Mua Bán Tưng Bừng