Cháy rừng: Đức Giáo hoàng Francis kêu gọi cầu nguyện. Cháy Los Angeles: ít nhất 11 người chết. Đại học UCLA cho tất cả các lớp đều lên trực tuyến, và cảnh báo sẵn sàng có lệnh là di tản.
.
- Đức Giáo hoàng Francis: hướng về cháy rừng California để cầu nguyện. Cháy Los Angeles: ít nhất 11 người chết. Đại học UCLA cho tất cả các lớp đều lên trực tuyến, và cảnh báo sẵn sàng có lệnh là di tản. Thống đốc California cho điều tra độc lập về nguyên nhân một số vòi cứu hỏa cạn nước. FBI Los Angeles di tản về Quận Cam. Gần 1.000 tù nhân tình nguyện tham gia cứu hỏa. Hoàng tử Harry và công nương Meghan tới phát bữa ăn từ thiện. Cháy rừng ở California phát tán các hạt độc hại bay xa trăm dặm, vào bầu khí quyển, gây nguy cơ dân bị ngừng tim, suy tim, lên cơn hen suyễn, đột quỵ. Thống đốc California mời Trump đến chứng kiến thiệt hại do cháy rừng.
- California tố cáo Elon Musk phóng tin vịt về cháy rừng, gây nguy hiểm. Phe hữu kêu gọi Los Angeles từ bỏ Thế Vận 2028 để dọn Thế Vận về Miami hoặc Dallas. Bồ cũ của Elon Musk (có 3 con chung với Musk): Tận thế như Kinh Thánh cảnh báo rồi, địa cầu hâm nóng, cháy rừng bi đát.
- Ngôi nhà ở Malibu của người trúng độc đắc Powerball 2 tỷ đô tháng 11/2022 đã cháy rụi. Khoa học gia về Khí hậu: không nơi nào ở Mỹ an toàn nữa. GS Peter Kalmus biết sẽ cháy rừng Los Angeles, đã dọn nhà về North Carolina lại mới bị bão Helene.
- Trái đất: năm nóng nhất lịch sử là 2024, trên đà mất mùa, tử vong, tuyệt chủng nhiều loại sinh vật, cháy rừng, nước biển dâng cao
- Chính phủ VN nên chú ý rằng gia đình Trump gợi ý có thể mua ảnh hưởng từ Trump bằng cửa hậu: qua doanh nghiệp gia đình Trump.
- TT Biden sẽ có bài phát biểu chia tay toàn quốc vào thứ Tư 15/1/2025
- TT Biden tăng trừng phạt ngành năng lượng Nga
- Rudy Giuliani, cựu luật sư Trump, bị tòa án kết án coi thường tòa lần thứ hai trong tuần này
- Rủ nhau vuốt ve Trump: Amazon.com Inc. gỡ bỏ chương trình đa dạng DEI
- Đan Mạch gửi tin nhắn riêng cho nhóm của Trump, sẵn sàng bàn về an ninh ở Greenland
- TT Biden cáo buộc Trump khi rời Bạch Ốc 2020 đã tăng nợ liên bang lên 2 nghìn tỷ đô la và cắt giảm thuế cho tỷ phú hưởng lợi. Biden nói ông đã tạo ra 16,6 triệu việc làm, "nhiều hơn bất kỳ nhiệm kỳ tổng thống nào" và có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong 50 năm qua.
- Roy Austin, Phó chủ tịch phụ trách Dân Quyền Meta Platforms Inc., rời Meta sau khi Meta xóa chương trình đa dạng, đa văn hóa DEI.
- Trump đã bị tòa tuyên án nhưng không bị phạt gì. Bây giờ là hình ảnh tên phạm tội hình sự vào ghế Tổng Thống Mỹ
- Những người sùng bái Trump nổi giận, đấu tố Thẩm phán Tòa án Tối cao Amy Coney Barrett là phản bội vì không cho hoãn bản án Trump
- Trump sẽ không quản lý hàng ngày Trump Organization sau khi vào Bạch Ốc
- Kinh tế thời Bidne tăng tốc, và Trump im lặng hưởng lợi: kỷ lục 21 triệu đơn đăng ký kinh doanh mới được nộp trong thời Biden.
- TT Biden và Zelensky nói qua phone: nói về chiến trường, quân viện và gói trừng phạt ngành năng lượng của Nga.
- Phất cao lá cờ MAGA: Mark Zuckerberg nói chính phủ Biden gây sức ép Meta xóa các tin vịt về vaccine, kể cả tin đúng và hài hước
- Thủ tướng Greenland: chỉ muốn thành 1 nước độc lập.
- Kinh tế Nhật tăng lợi tức trong năm 2025 nhờ AI bùng nổ, chỉ sợ Trump siết thuế quan.
- Mỹ: liên minh giữa Mỹ và Nam Hàn vững chắc
- Vatican: linh mục đồng tính OK, nhưng cần độc thân
- Nhiều hãng hàng không Mỹ hủy và hoãn cà ngàn chuyến bay vì bão mùa đông, mất điện
- Las Vegas: Robot hình người sẽ tràn ngập trong 5 năm tới, các ngành sản xuất, chăm sóc người già, nông nghiệp, giáo dục và phẫu thuật.
- Đài Loan báo động dân số giảm, sinh nở giảm, kết hôn
- Meta Platforms sẽ bỏ chương trình đa văn hóa, công bằng và hòa nhập, cùng lúc bỏ chương trình kiểm tra tin xác thực
- Macy's sẽ đóng cửa 150 cửa hàng ở 22 tiểu bang
- San Diego: 1 cựu sếp Bưu điện và con trai chôm hơn 5,1 triệu đô, cả 2 cha con vào tù
- TIN VN. Hơn 90 công nhân khóc đòi lương ở công ty Anctek Việt Nam tại Đồng Nai.
- TIN VN. Kẹt xe: Sau tiệc cuối năm, nhiều người 'khóc ròng' vì không đặt được taxi, xe công nghệ.
- TIN VN. Mỗi năm 70.000 người Việt tử vong vì bệnh liên quan ô nhiễm không khí.
- GHI ƠN Tổng Thống Jimmy Carter: Bài viết của Sophal Ear, cựu tỵ nạn Campuchia và bây giờ là Giáo sư Đại học Arizona State University và là 1 ủy viên Refugees International.
.
QUẬN CAM (VB-11/1/2024) ⦿ ---- Quyền đại sứ Hoa Kỳ tại Nam Hàn, Joseph Yun, đã cam kết củng cố liên minh giữa hai quốc gia khi ông đến Sân bay quốc tế Incheon vào thứ Bảy. Theo Hãng thông tấn Yonhap, Yun, người đảm nhận vai trò tạm quyền sau khi Philip Goldberg nghỉ hưu, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ Hoa Kỳ-Nam Hàn, gọi đây là "trụ cột cốt lõi".
.
Thừa nhận sự bất ổn chính trị của đất nước Nam Hàn sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bị luận tội, Yun bày tỏ sự lạc quan về khả năng vượt qua thách thức của Seoul. "Nam Hàn đã phải đối mặt với nhiều khó khăn và luôn trở nên mạnh mẽ hơn", ông được trích dẫn như vậy.
.
⦿ ---- Tòa thánh Vatican đã thông qua một phán quyết mới cho phép những người nộp đơn xin làm linh mục ở Ý là người đồng tính—miễn là họ vẫn độc thân. Tờ New York Times đưa tin rằng các hướng dẫn không thay đổi giáo lý của Giáo hội Công giáo rằng "khuynh hướng đồng tính" là "rối loạn nội tại" hoặc những người đàn ông có khuynh hướng đồng tính "ăn sâu" không nên trở thành linh mục.
.
Nhưng hiện tại, khuynh hướng tình dục sẽ không tự động loại trừ những người nộp đơn vào chủng viện, miễn là anh ta vẫn giữ được sự trong sạch độc thân. Các quốc gia khác mà đồng tính luyến ái là bất hợp pháp hoặc không được chấp nhận có khả năng sẽ không tuân theo phán quyết của Ý. Sự thay đổi này diễn ra khi Giáo hội Công giáo tiếp tục tính đến thực tế rằng chủng viện từ lâu đã là nơi trú ẩn của những người đàn ông đồng tính, mặc dù nhà thờ lên án các mối quan hệ đồng giới.
.
Năm ngoái, Đức Giáo hoàng Francis đã sử dụng một lời chỉ trích chống lại người đồng tính khi ông nói rằng có quá nhiều người đàn ông đồng tính trong chủng viện. Quyết định này được đưa ra ngay sau thông báo của Đức Giáo hoàng Francis về người phụ nữ đầu tiên giữ một chức vụ quan trọng tại Vatican.
.
⦿ ---- Bản tin rạng sáng Thứ Bảy của các đài TV Los Angeles cho biết Sở cứu hỏa đã báo cáo tiến triển trong việc dập tắt một số đám cháy ở Quận Los Angeles, lệnh sơ tán mới và đóng cửa đường vào cuối ngày thứ Sáu cho thấy rủi ro vẫn còn đối với cư dân và những người ứng cứu đầu tiên. Đám cháy Palisades lan rộng hơn về phía đông vào thứ Sáu, với các đội cứu hỏa và máy bay tập trung thêm nỗ lực vào khu vực Mandeville Canyon.
.
Sau đây là những cập nhật mới nhất về các đám cháy tính tới khuya Thứ Sáu, rạng sáng Thứ Bảy:
.
Đám cháy Palisades Fire: 21.596 mẫu Anh, đã dập tắt 8%.
Đám cháy Eaton: 14.117 mẫu Anh, đã dập tắt 3%.
Đám cháy Kenneth: 1.052 mẫu Anh, đã dập tắt 50%.
Đám cháy Hurst: 771 mẫu Anh, đã dập tắt 70%.
Đám cháy Lidia: 395 mẫu Anh, đã dập tắt 98%.
Đám cháy Archer: 19 mẫu Anh, đã dập tắt 0%.
.
Thiệt hại: Theo Cal Fire, hơn 10.000 nhà, công trình có khả năng bị hư hại hoặc phá hủy chỉ riêng 2 đám cháy Eaton và Palisades. Con số thiệt hại chính xác của 6 đám cháy chưa thể ghi được. Đó là những con số sơ bộ có thể tăng lên và bao gồm mọi thứ từ nhà ở đến nhà kho; các thanh tra thiệt hại vẫn đang có mặt tại hiện trường để thống kê thiệt hại.
.
.
⦿ ---- Đức Giáo hoàng Francis cho biết ngài "buồn" trước sự mất mát về người và sự tàn phá trên diện rộng do cháy rừng ở Los Angeles gây ra, và đã gửi "lời chia buồn chân thành" tới những người bị ảnh hưởng.
"Đức Giáo hoàng Francis bảo đảm với các bạn và các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi thảm kịch này về sự gần gũi về mặt tinh thần của ngài", Đức Hồng y Parolin (Bộ trưởng Ngoại giao) của Tổng giám mục Los Angeles cho biết trong một tuyên bố được công bố vào thứ Bảy thay mặt cho Đức Giáo hoàng.
.
"Giao phó linh hồn những người đã khuất cho lòng thương xót của Chúa toàn năng, Đức Thánh Cha gửi lời chia buồn chân thành tới những người đang đau buồn vì mất mát của họ", tuyên bố cho biết. Đức Giáo hoàng nói thêm rằng ngài cầu nguyện cho các nỗ lực cứu trợ của các dịch vụ khẩn cấp và "ban phước lành cho tất cả mọi người như một lời cam kết về sự an ủi và sức mạnh trong Chúa".
.
⦿ ---- Hollywood vẫn tiếp tục cháy. Các đám cháy rừng sáng Thứ Bảy vẫn lan nhanh khắp Los Angeles, được thổi bùng bởi gió mạnh và thảm thực vật khô, khiến hàng chục nghìn cư dân — bao gồm cả những người nổi tiếng — phải chạy trốn khỏi lửa và đám khói đang lan rộng. Theo cơ quan y tế của Quận L.A., cho đến nay đã có ít nhất 11 người chết. Hàng nghìn công trình đã bị ảnh hưởng cho đến nay trong trận hỏa hoạn tàn khốc nhất trong lịch sử thành phố, đồng thời cũng làm gián đoạn danh sách ngày càng dài các sự kiện và hoạt động kinh doanh.
.
Lính cứu hỏa đang chạy đua để đạt được tiến triển trước khi có thêm gió và điều kiện khô hạn. Đám cháy Palisades ven biển đã được khống chế ít nhất 11% nhưng hiện đang di chuyển vào đất liền hướng đến các cộng đồng Encino, West LA và Brentwood — nơi có Trung tâm Getty và Đại học UCLA. Gần 50.000 sinh viên và nhân viên UCLA nhận được email cho biết tất cả các lớp đều lên trực tuyến, và cảnh báo mọi người hãy sẵn sàng chạy về nơi an toàn nếu (và nhấn mạnh là nếu) có lệnh di tản.
.
.
⦿ ---- Thống đốc California đang kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về nguyên nhân khiến một số vòi cứu hỏa mất áp suất nước trong thời gian cao điểm của các cuộc đấu súng trong tuần này. Một bài đánh giá của CNN về phản ứng cho thấy sự kết hợp tàn khốc của nhiều yếu tố đã đẩy nguồn lực của quận vượt quá giới hạn.
.
Văn phòng FBI tại Los Angeles chịu trách nhiệm cho nhiều quận ở Nam California đã bước vào giai đoạn tình trạng khẩn cấp được gọi là "Tiếp tục hoạt động" trong bối cảnh cháy rừng và khói dày đặc trong khu vực, một nguồn tin quen thuộc với vấn đề này nói với CNN. Các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ lên kế hoạch sẵn sàng di tản công quyền, cho các giao thức để đảm bảo hoạt động liên tục của họ để ứng phó với các thảm họa thiên nhiên hoặc do con người gây ra.
.
⦿ ---- FBI Los Angeles di tản về Quận Cam. Trung tâm hoạt động 24 giờ của FBI đã được chuyển từ khu vực Westwood của Los Angeles đến Quận Cam trong bối cảnh khói dày đặc khi cơ quan này tiếp tục theo dõi chặt chẽ các mối đe dọa an ninh quốc gia và tội phạm trong khu vực, nguồn tin cho biết.
.
⦿ ---- Nhiều lính cứu hỏa làm việc suốt ngày đêm trong các vụ cháy rừng dữ dội ở Los Angeles đang bị giam giữ. Sở Cải tạo và Phục hồi chức năng California cho biết tính đến thứ Sáu, gần 1.000 tù nhân đã tình nguyện tham gia cứu hỏa, làm việc để dập tắt các đám cháy.
.
Tùy thuộc vào kỹ năng, những tù nhân này kiếm được từ 5,80 đến 10,24 đô la mỗi ngày trong trường hợp khẩn cấp. Cal Fire cũng trả thêm cho các tù nhân tình nguyện cứu hỏa 1 đô la mỗi giờ. Họ làm việc theo ca 24 giờ và tù nhân cứu hỏaàn có kỹ năng kém nhất kiếm được ít nhất 26,90 đô la mỗi ngày.
.
Royal Ramey, từng làm lính cứu hỏa trong thời gian bị giam và được Thống đốc Gavin Newsom ân xá năm 2022, đã nói chuyện với Victor Blackwell của CNN về chương trình này. "Về cơ bản, đó là cùng một công việc", Ramey nói khi được hỏi liệu các tù nhân có thực hiện cùng một công việc như lính cứu hỏa thông thường hay không. "Chúng tôi ở ngoài đó. Chúng tôi ở tuyến đầu. Chúng tôi sử dụng các công cụ. Chúng tôi ra ngoài và chúng tôi ở ngoài đó cắt dây và làm việc của mình". Tiểu bang ước tính chương trình tù nhân cứu hỏa tiết kiệm cho tiểu bang được khoảng 100 triệu đô la mỗi năm.
.
⦿ ---- Múc cháo từ thiện. Hoàng tử Harry và công nương Meghan được một đoàn làm tin tức địa phương Fox 11 phát hiện tại Trung tâm Hội nghị Pasadena, nơi đã được chuyển đổi mục đích sử dụng thành nơi sơ tán. Hai người đã trò chuyện với người sáng lập World Central Kitchen José Andrés và các tình nguyện viên của tổ chức, cũng như những người ứng cứu đầu tiên và nạn nhân. WCK, đối tác lâu năm của Archewell Foundation, đã phân phát các bữa ăn miễn phí cho các đội cứu hộ và những người bị ảnh hưởng bởi các vụ cháy lớn.
.Từ phải: Hoàng Tử Harry và công nương (mũ lưỡi trai) an ủi người mất nhà.
.
Cặp đôi cũng được nhìn thấy đang ôm Thị trưởng Pasadena Victor Gordo, người sau đó mô tả cặp đôi với Fox 11 là "những người tuyệt vời" đã "thực sự vực dậy tinh thần". Gordo cho biết họ đã có mặt tại trung tâm vào đầu ngày, khi họ lặng lẽ phục vụ đồ ăn và không bị nhận ra vì họ đeo khẩu trang. Hoàng tử Harry và Meghan đã chuyển đến Hoa Kỳ vào năm 2020, nơi họ định cư tại Montecito, cách Los Angeles khoảng 90 dặm, cùng với các con của họ, Hoàng tử Archie và Công chúa Lilibet.
.
⦿ ---- "Các đám cháy rừng ở California không còn là đám cháy hoang dã nữa", tờ Wall Street Journal đưa tin, nghĩa là không chỉ có cây cối và bụi rậm bốc khói. Các đám cháy bùng phát khắp Quận Los Angeles đã tàn phá các khu vực đô thị, thiêu rụi đường sá, nhà cửa và các tòa nhà thương mại, phát tán các hạt có khả năng "độc hại hơn nhiều" so với các hạt từ đám cháy gỗ, một chuyên gia về khói cháy rừng cho tờ WS Journal biết. "Ví dụ, khi bạn đốt nhựa hoặc đốt cao su, bạn sẽ thu được một số thứ khá kinh khủng", một bác sĩ nói thêm. Hiện tại, chất lượng không khí ở hầu hết vùng Southland của California đang ở mức nguy hiểm, theo tờ Los Angeles Times.
.
Nhưng khói có thể gây lo ngại ngay cả đối với những người không ở gần đó. Theo báo cáo của USA Today, khói có thể tồn tại trong khí quyển trong nhiều tuần, ngày càng trở nên độc hại hơn và có thể di chuyển hàng trăm dặm. Các hóa chất liên quan đến nhiều loại ung thư đã được tìm thấy trong khói cháy rừng ở California, ngoài vi nhựa, thủy ngân, chì và carbon monoxide. Nguy hiểm nhất là vật chất dạng hạt, hỗn hợp các hạt rắn và lỏng lơ lửng trong không khí. Các hạt vật chất nhỏ nhất, có đường kính dưới 2,5 micromet, có thể đi sâu vào phổi và mạch máu và di chuyển đến các cơ quan khác. "Tiếp xúc với PM 2.5 trong các vụ cháy rừng có liên quan đến nguy cơ cao bị ngừng tim, suy tim, lên cơn hen suyễn, đột quỵ và các bệnh khác", theo Tạp chí WSJ.
.
Một nghiên cứu gần đây đổ lỗi cho hơn 50.000 ca tử vong ở California trong giai đoạn 2008 đến 2018 là do tiếp xúc với PM 2.5 từ khói cháy rừng. Những người mắc bệnh phổi và tim, trẻ em, phụ nữ mang thai và người lớn tuổi là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất, mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị ảnh hưởng đến đường hô hấp, có thể mất nhiều giờ hoặc nhiều ngày mới xuất hiện.
.
Các quan chức khuyến cáo nên theo dõi các báo cáo về chất lượng không khí tại khu vực của bạn. Theo tờ LA Times, nếu khói bay vào người, hãy đeo khẩu trang N95 hoặc P-100 có lớp bịt kín nếu bạn phải ra ngoài. Khi ở trong nhà, hãy đóng cửa sổ và sử dụng máy lọc không khí và bộ lọc có xếp hạng MERV từ 13 trở lên. Và khi lái xe, hãy sử dụng chế độ tuần hoàn không khí để ngăn không khí bên ngoài tràn vào bên trong.
.
⦿ ---- Thống đốc California Gavin Newsom đã mời Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đến thăm tiểu bang và tận mắt chứng kiến thiệt hại do cháy rừng bùng phát vào đầu tuần này gây ra. Trump đổ lỗi cho Newsom về các vụ cháy, tuyên bố rằng ông "từ chối ký tuyên bố khôi phục nguồn nước". Do vậy, theo Trump, quận Los Angeles không có đủ nước để dập tắt các vụ cháy. Newsom đã phủ nhận các cáo buộc.
.
"Khi ngài chuẩn bị nhậm chức tổng thống một lần nữa, tôi mời ngài đến California. Hàng trăm nghìn người Mỹ - những người phải rời bỏ nhà cửa và lo sợ cho tương lai - xứng đáng được chứng kiến tất cả chúng ta cùng nhau làm việc vì lợi ích tốt nhất của họ, chứ không phải chính trị hóa một thảm kịch của con người và phát tán thông tin sai lệch từ bên lề", theo Newsom viết.
.
.
⦿ ---- Cháy California: Elon Musk phóng tin vịt về cháy rừng, gây nguy hiểm. Theo các quan chức, các bài đăng sai sự thật và gây hiểu lầm liên tục của Elon Musk từ tài khoản mạng xã hội X của ông đã gây nguy hiểm đến tính mạng khi cháy rừng hoành hành ở miền Nam California.
Ông trùm công nghệ và "người bạn đầu tiên" của Donald Trump đã khuếch đại các câu chuyện cực hữu và phân biệt chủng tộc cho 212 triệu người theo dõi của mình, đổ lỗi cho đảng Dân chủ và các sáng kiến về sự đa dạng về các vụ cháy rừng tàn khốc, hạ thấp vai trò của biến đổi khí hậu và thay vào đó chỉ trích các nữ lính cứu hỏa cá nhân - cụ thể là phụ nữ da màu hoặc lính cứu hỏa đồng tính nữ - bằng cách chia sẻ khuôn mặt và tên của họ, theo báo cáo của Washington Post.
.
“DEI có nghĩa là mọi người CHẾT”, Musk nói trong một trong hàng chục bài đăng về sự tàn phá, và ông cũng trả lời "đúng" cho một video tuyên truyền của Alex Jones tuyên bố rằng các vụ cháy là "một phần của âm mưu toàn cầu lớn hơn" nhằm gây ra sự sụp đổ của Hoa Kỳ. Musk đã nhiều lần tăng cường các bài đăng cho những người theo dõi mình với tuyên bố sai sự thật rằng việc tài trợ cho các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) của Sở Cứu hỏa Los Angeles đã lãng phí tiền vốn có thể được chi cho ứng phó khẩn cấp, và các quan chức tiểu bang cho biết các bài đăng của ông đã gây ra hỗn loạn và làm suy yếu lòng tin vào nỗ lực của họ nhằm ngăn chặn đám cháy và hỗ trợ người dân.
.
Brandon Richards, người đứng đầu các nỗ lực truyền thông phản ứng nhanh của Thống đốc Gavin Newsom, cho biết: "Bạn không chỉ chiến đấu với một câu chuyện sai sự thật về một tài khoản. Bạn đang chiến đấu với một câu chuyện sai sự thật về một số tài khoản lớn và sau đó là tất cả những người đang nhai lại nội dung của họ".
.
“Nếu mọi người không tin tưởng chính phủ của họ, nhưng chính phủ nói rằng bạn đang ở trong vùng sơ tán và cần sơ tán mọi người, mọi người có thể không làm điều đó hoặc họ có thể làm quá muộn”, Richards nói thêm.
.
“X từng là nơi để tìm thông tin chính xác trong trường hợp khẩn cấp”, Renée DiResta, giáo sư nghiên cứu tại Đại học Georgetown cho biết. “Nhưng những thay đổi về cách nền tảng này quản lý nội dung và sự gia tăng của những kẻ gieo rắc cơn thịnh nộ có động cơ kinh tế đã khiến nó trở nên kém hữu ích hơn nhiều cho mục đích đó”.
.
⦿ ---- Thế Vận cũng phải di tản? Nhà bình luận bảo thủ Charlie Kirk cho rằng Los Angeles nên mất quyền đăng cai Thế vận hội Olympic 2028. Người sáng lập Turning Point USA cho biết hôm thứ Sáu rằng thành phố L.A. không nên tổ chức một sự kiện quan trọng như vậy nếu không có đủ nguồn lực để dập tắt các vụ cháy rừng đang tàn phá khu vực này trong tuần này. Kirk, người đã đi cùng Donald Trump Jr. trong chuyến đi đến Greenland tuần này, đã tiện tay đề xuất chuyển các trò chơi đến Miami hoặc Dallas—các thành phố ở các tiểu bang đỏ.
.
"Thế vận hội Los Angeles nên bị hủy bỏ", ông đăng lên X. "Nếu bạn không thể lấp đầy một vòi cứu hỏa, bạn không đủ điều kiện để đăng cai Thế vận hội. Hãy chuyển chúng đến Dallas hoặc Miami, để các vận động viên trên thế giới có thể thi đấu ở một nơi có khả năng xây dựng và vận hành một thứ gì đó một cách an toàn". Các quan chức California đã bị chỉ trích trong những ngày gần đây sau khi nhiều vòi cứu hỏa trên khắp Los Angeles hết nước, khiến lính cứu hỏa rất thất vọng. Ngay cả Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng lên tiếng về cuộc khủng hoảng này, đổ lỗi cho Thống đốc California Gavin Newsom về thảm họa này.
.
⦿ ---- Bồ cũ của Elon Musk: Tận thế như Kinh Thánh cảnh báo rồi, địa cầu hâm nóng tới cháy rừng. Bồ cũ của tỷ phú Elon Musk, nữ ca sĩ Grimes đã chia sẻ một cảnh báo ảm đạm khi cô sơ tán Los Angeles do các vụ cháy rừng đang diễn ra. Trong một bài đăng trên X, ngôi sao nhạc pop sinh ra ở Canada tuyên bố, "Không khí ở đây khá giống Kinh thánh", đồng thời nói thêm, "Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể đã hết thời khi ngồi khoanh tay chờ đợi trong khi mọi cấp độ văn hóa, môi trường, chính phủ, thể chế, sức khỏe tâm thần, v.v. của chúng ta rõ ràng đã sụp đổ".
.
Trả lời bài đăng của một người dùng khác về cách các đội cứu hỏa nên cải thiện phản ứng của họ đối với tình trạng khẩn cấp đang diễn ra, cô ấy đã viết, "Điều đó có thể giúp ích cho LA nhưng chúng ta đang phải đối mặt với hàng tỷ người tị nạn khí hậu từ những khu vực kém giàu có hơn trên thế giới".
.
Đưa ra cảnh báo về biến đổi khí hậu, cô ấy nói thêm, "Đó là vấn đề của [mọi người]. Sẽ không ai được tha. Nếu bạn nghĩ rằng mình bằng cách nào đó miễn nhiễm, tôi xin nhắc nhở bạn rằng bạn phải sống sót trong một chuỗi cung ứng mong manh". Grimes hẹn hò với Musk từ năm 2018 đến năm 2022 và có ba người con với Elon —Æ A-Xii, Exa Dark Sideræl và Techno Mechanicus. Các đám cháy đang diễn ra ở Los Angeles đã để lại hậu quả tàn khốc và cướp đi sinh mạng của 10 người.
.
⦿ ---- Ngôi nhà ở Malibu của người chiến thắng Powerball Edwin Castro đã bị lửa thiêu rụi trong trận cháy rừng tàn khốc ở Los Angeles. Castro, người đã trúng giải độc đắc Powerball trị giá 2 tỷ đô la vào tháng 11/2022, đã mua bất động sản bên bờ biển này với giá 3,8 triệu đô la. Các bức ảnh cho thấy những con sóng vỗ vào đống đổ nát của ngôi nhà của Castro, nơi anh đã mua vào tháng 9/2023.
.
Castro cũng đã dùng tiền thắng xổ số của mình để mua một ngôi nhà trị giá 4 triệu đô la cho cha mẹ anh ở Altadena. Mặc dù Altadena bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các vụ cháy rừng, nhưng ngôi nhà của cha mẹ anh vẫn đứng vững cho đến bây giờ. Ngôi nhà trị giá 25,5 triệu đô la của Castro ở Hollywood Hills cũng không bị ảnh hưởng bởi các vụ cháy, nơi anh gần đây đã tăng cường an ninh sau các báo cáo về máy bay không người lái bay xung quanh bất động sản. Vào tháng 9, Castro bị kiện tội ăn cắp vé số trúng thưởng của mình từ Jose Rivera. Vụ án đã bị bác bỏ vì ông Rivera không nắm giữ tờ vé số. Chiến thắng của Castro là khoản tiền thưởng xổ số lớn nhất trong lịch sử.
.
⦿ ---- Khí hậu: không nơi nào ở Mỹ an toàn nữa. Là một nhà khoa học về khí hậu, Peter Kalmus đang theo dõi thảm họa cháy rừng ở khu vực Los Angeles với sự lo lắng. Nhưng trong một bài luận trên tờ New York Times, Kalmus giải thích rằng mối lo ngại của ông có một nét riêng: Ông đã nhổ tận gốc gia đình mình ra khỏi thị trấn Altadena (quận Los Angeles) hai năm trước vì các biển báo cảnh báo cứ chất đống, và "Tôi sợ rằng khu phố của chúng tôi sẽ bị cháy". Và giờ thì nó đã xảy ra - ngôi nhà mà ông và vợ đã nuôi dạy con cái trong 14 năm đã biến mất, cùng với những ngôi nhà khác trên con đường cụt trước đây của họ.
.
Kalmus đã nói đúng, nhưng "ngay cả tôi cũng không nghĩ rằng những đám cháy có quy mô và mức độ nghiêm trọng như thế này sẽ san phẳng nó và những khu vực rộng lớn khác của thành phố sớm như vậy". Ông viết rằng một điều mà biến đổi khí hậu liên tục dạy cho chúng ta là những tác động tồi tệ nhất của nó vẫn xảy ra sớm hơn dự đoán.
.
Kalmus kể lại lịch sử cá nhân của mình với tư cách là một nhà khoa học trong vùng nguy hiểm và cảnh báo rằng "sẽ không có gì thay đổi cho đến khi cơn giận dữ của chúng ta đủ mạnh". Ông chỉ đích danh các công ty dầu khí và than và nói rằng điều quan trọng là phải có "mọi phía của quang phổ chính trị" cùng tham gia vào sự thay đổi có ý nghĩa. Còn gia đình Kalmus, họ chuyển đến Carolina—nơi đã bị cơn bão Helene tấn công cách đây vài tháng. "Không còn nơi nào thực sự an toàn nữa", Kalmus viết.
.
⦿ ---- Trái đất đã ghi nhận năm nóng nhất từ trước đến nay trong năm 2024, với mức tăng đột biến lớn đến mức hành tinh này tạm thời vượt qua ngưỡng khí hậu lớn, các cơ quan giám sát thời tiết công bố hôm thứ Sáu. Theo AP, đây là lần đầu tiên trong lịch sử được ghi nhận, hành tinh này vượt quá giới hạn ấm lên mong đợi trong cả một năm. Các nhà khoa học cho biết nếu Trái đất duy trì ở mức trên ngưỡng này trong thời gian dài, điều đó có nghĩa là số ca tử vong, sự tàn phá, mất mát các loài và mực nước biển dâng cao do thời tiết khắc nghiệt đi kèm với sự nóng lên.
.
Nóng nhất từ trước đến nay: Nhiệt độ trung bình toàn cầu của năm ngoái dễ dàng vượt qua mức nhiệt kỷ lục của năm 2023 và tiếp tục tăng. Theo Cơ quan Khí hậu Copernicus của Châu Âu, Văn phòng Khí tượng của Vương quốc Anh, cơ quan thời tiết của Nhật Bản và nhóm Berkeley Earth tư nhân, nhiệt độ đã vượt qua ngưỡng ấm lên dài hạn là 1,5 độ C (2,7 độ F) kể từ cuối những năm 1800 theo yêu cầu của hiệp định khí hậu Paris năm 2015.
.
Tại Hoa Kỳ: NOAA cho biết năm 2024 là năm nóng nhất đối với Hoa Kỳ. Không chỉ là năm nóng nhất trong lịch sử ghi chép từ năm 1850, mà còn có khả năng là năm nóng nhất đối với hành tinh trong 125.000 năm.
.
Kết hợp: Tất cả những điều trên xảy ra sau một năm xảy ra thảm họa khí hậu chết người—27 tỷ đô la chỉ riêng tại Hoa Kỳ vào năm 2024—và khi năm 2025 bắt đầu với các vụ cháy rừng tàn khốc ở miền nam California.
.
⦿ ---- Tổng thống Biden sẽ có bài phát biểu chia tay toàn quốc vào thứ Tư 15/1/2025, vài ngày trước khi nhiệm kỳ của ông với tư cách là tổng thống thứ 46 kết thúc. CBS News đưa tin, đây sẽ là bài phát biểu thứ năm của Biden từ Phòng Bầu dục; bài phát biểu gần đây nhất là lời giải thích của ông về việc rút lui khỏi cuộc đua giành chức tổng thống vào mùa hè năm ngoái. Bài phát biểu - một truyền thống có từ cuối nhiệm kỳ tổng thống của George Washington - được lên lịch vào lúc 8 giờ tối theo giờ miền Đông. Tức là, 5 giờ chiều giờ California Thứ Tư.
.
Tổng thống Biden cũng có kế hoạch đánh giá di sản chính sách đối ngoại của mình trong bài phát biểu tại Bộ Ngoại giao vào thứ Hai 13/1/2025, theo tờ The Hill đưa tin. Một quan chức chính quyền cho biết Biden sẽ trình bày quan điểm của mình rằng Hoa Kỳ đang nắm quyền chỉ huy trên toàn cầu và vị tổng thống sắp mãn nhiệm sẽ để lại hoạt động chính sách đối ngoại của quốc gia trong tình trạng tốt hơn so với thời điểm Donald Trump rời nhiệm sở sau nhiệm kỳ đầu tiên của .
.
⦿ ---- Chính quyền của Tổng thống Biden đã công bố vào thứ Sáu rằng họ sẽ mở rộng lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng cực kỳ quan trọng của Nga, tiết lộ một nỗ lực mới nhằm gây đau đớn cho Moscow vì cuộc chiến khốc liệt của nước này ở Ukraine khi Tổng thống đắc cử Trump trở lại nắm quyền và tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt xung đột. Có tin Trump đang có kế hoạch gặp Vladimir Putin trong vòng vài tháng nữa và sẽ tìm nhượng bộ để Putin ngưng chiến ở Ukraine.
.
Chính quyền Biden coi lệnh trừng phạt mới là lệnh trừng phạt quan trọng nhất cho đến nay đối với các ngành dầu mỏ và khí đốt tự nhiên hóa lỏng của Moscow, động lực thúc đẩy nền kinh tế của Nga. Các quan chức cho biết các lệnh trừng phạt, nhằm trừng phạt các thực thể kinh doanh với người Nga, có khả năng khiến nền kinh tế Nga thiệt hại hàng tỷ đô la mỗi tháng, theo AP đưa tin.
.
Hơn 180 tàu chở dầu bị nghi ngờ là một phần của đội tàu ngầm được Điện Kremlin sử dụng để trốn tránh lệnh trừng phạt dầu mỏ cũng như các thương nhân, công ty dịch vụ mỏ dầu và các quan chức năng lượng Nga cũng là mục tiêu của lệnh trừng phạt mới. Theo Bộ Tài chính, một số tàu bị nhắm mục tiêu bị nghi ngờ vận chuyển dầu của Iran bị trừng phạt. "Hoa Kỳ đang có hành động toàn diện chống lại nguồn thu chính của Nga để tài trợ cho cuộc chiến tàn bạo và bất hợp pháp của nước này chống lại Ukraine", Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết trong một tuyên bố.
.
Trong một động thái phối hợp với Mỹ, Vương quốc Anh cũng đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với các công ty năng lượng của Nga. Hoa Kỳ và Anh đều nhắm mục tiêu vào hai nhà sản xuất dầu lớn của Nga, Gazprom Neft và Surgutneftegas, cùng hàng chục công ty con. Bộ Ngoại giao cho biết hai công ty này sản xuất hơn 1 triệu thùng dầu mỗi ngày, trị giá 23 tỷ đô la một năm, theo AP.
.
Bộ trưởng Ngoại giao Anh David Lammy cho biết "doanh thu từ dầu mỏ là mạch máu của nền kinh tế chiến tranh của Putin". Ông nói thêm rằng "việc tiếp quản các công ty dầu mỏ của Nga sẽ làm cạn kiệt ngân quỹ chiến tranh của Nga—và mỗi rúp chúng ta lấy từ tay Putin đều giúp cứu sống người dân Ukraine".
.
⦿ ---- Rudy Giuliani, cựu luật sư của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump, đã bị tòa án kết án là coi thường tòa lần thứ hai trong tuần này vào thứ Sáu. Cả hai phán quyết đều liên quan đến nỗ lực của Giuliani nhằm lật ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020 và những tuyên bố mà ông đưa ra chống lại Ruby Freeman và Shaye Moss, hai nhân viên bầu cử ở Georgia. Những người này đã thắng kiện khi tòa phán rằng Giuliani đã phỉ báng 2 người này vào năm 2024 (vì nói 2 người tráo phiếu bầu Trump bằng phiếu bầu Biden ở Georgia) và tòa án đã ra lệnh cho ông phải trả cho 2 người 148 triệu đô la.
.
Tuy nhiên, Freeman và Moss cho biết Giuliani vẫn tiếp tục đưa ra những tuyên bố phỉ báng. Thẩm phán Beryl Howell của Quận Columbia đồng ý, tuyên bố rằng ông Giuliani "đã tham gia vào loại phỉ báng tồi tệ nhất". Bà cũng ra lệnh cho ông phải ký một tuyên bố trong vòng 10 ngày thừa nhận rằng ông đã đọc tất cả các lời khai trong vụ án và được tòa án xét xử công bằng. Nếu ông Giuliani từ chối, ông sẽ phải đối mặt với khoản tiền phạt 200 đô la mỗi ngày.
.
⦿ ---- Rủ nhau vuốt ve Trump: Amazon.com Inc. có kế hoạch dừng một số chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) như một phần trong sáng kiến "loại bỏ các chương trình và tài liệu lỗi thời", CNBC đưa tin vào thứ sáu, trích dẫn một ghi chú nội bộ mà Phó chủ tịch phụ trách Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập Toàn cầu (DEI) của Amazon Candi Castleberry gửi cho nhân viên của công ty.
.
"Thay vì để các nhóm riêng lẻ xây dựng các chương trình, chúng tôi đang tập trung vào các chương trình có kết quả đã được chứng minh - và chúng tôi cũng hướng đến mục tiêu thúc đẩy một nền văn hóa thực sự hòa nhập hơn", Castleberry cho biết trong ghi chú, gọi cách tiếp cận này là "sự tiến hóa thành 'được xây dựng sẵn' và 'sinh ra đã hòa nhập', thay vì 'được gắn thêm vào'".
.
Trước đó vài giờ cũng hôm Thứ Sáu, Meta Platforms Inc. cũng thông báo rằng họ sẽ chấm dứt các chương trình DEI trong một bản ghi nhớ nội bộ gửi cho nhân viên. Công ty đã trích dẫn "bối cảnh pháp lý và chính sách" hiện tại xung quanh các nỗ lực DEI tại Hoa Kỳ là lý do để đóng các chương trình. Các chương trình đa dạng văn hóa, đa dạng sắc tộc đã bị Trump chống dữ dội vì cho là không cần thiết và không có lợi cho kinh doanh.
.
⦿ ---- Đan Mạch đã gửi tin nhắn riêng cho nhóm của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump, bày tỏ sự sẵn sàng thảo luận về việc tăng cường an ninh ở Greenland hoặc tăng cường sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ trên hòn đảo này, Axios đưa tin, trích dẫn các nguồn tin quen thuộc với vấn đề này. Báo cáo lưu ý rằng Đan Mạch đặt mục tiêu giải quyết các mối quan ngại về an ninh của Trump mà không làm thay đổi tình trạng của Greenland. Trump đã gọi hòn đảo này là quan trọng đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ, ám chỉ đến sự cạnh tranh với Nga và Trung Quốc.
.
⦿ ---- Chính phủ Việt Nam nên chú ý rằng gia đình Trump cho biết có thể mua ảnh hưởng từ Trump bằng cửa hậu: Doanh nghiệp gia đình Trump đã công bố một thỏa thuận đạo đức tự nguyện vào thứ sáu cho phép họ ký kết các thỏa thuận với các công ty tư nhân nước ngoài, một động thái có thể giúp các tác nhân bên ngoài cố gắng mua ảnh hưởng với chính quyền mới. Cái gọi là sách trắng về đạo đức (so-called ethics white paper) cấm Trump Organization thực hiện các thỏa thuận trực tiếp với các chính phủ nước ngoài nhưng cho phép thực hiện với các công ty tư nhân ở nước ngoài.
.
Theo AP đưa tin, đây là một sự thay đổi đáng kể so với nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống đắc cử Trump. Các quy tắc đạo đức mà Trump đã ký tám năm trước cấm cả các thỏa thuận của chính phủ nước ngoài và công ty nước ngoài. Cam kết mới chỉ nêu rõ "không có giao dịch mới nào với các chính phủ nước ngoài". Công ty của Trump cũng tuyên bố sẽ cam kết thực hiện một số biện pháp bảo vệ từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông nhằm ngăn chặn các lợi ích tài chính tư nhân của ông định hình chính sách. Điều đó bao gồm việc thuê một cố vấn đạo đức bên ngoài để thẩm định các thỏa thuận.
.
"Trump Organization không chỉ cam kết đáp ứng mà còn vượt xa các nghĩa vụ pháp lý và đạo đức của mình trong nhiệm kỳ Tổng thống của cha tôi", Eric Trump, phó chủ tịch điều hành, cho biết. Công ty đã gây ra mối lo ngại trong số các chuyên gia về đạo đức của chính phủ bằng cách cắt giảm các thỏa thuận cho các khách sạn và khu nghỉ dưỡng chơi gôn tại Việt Nam, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.
.
Các luật sư về đạo đức gọi các biện pháp bảo vệ là không đủ, theo tờ New York Times, trích dẫn một ví dụ từ tuần này. Gia đình Trump vừa tiết lộ rằng họ sẽ tổ chức một giải đấu golf vào tháng 4 tại khu nghỉ dưỡng Trump National Doral ở Miami do LIV Golf tài trợ, giải đấu mới do chính phủ Saudi tài trợ. Thỏa thuận đó sẽ mang lại hàng trăm nghìn đô la doanh thu.
.
"Nếu tổng thống nhận được bất kỳ khoản lợi nhuận hoặc lợi ích nào từ các chính phủ nước ngoài—không chỉ là các thỏa thuận mới—thì ông ấy đã vi phạm Hiến pháp", Richard Painter, một luật sư về đạo đức của Bạch Ốc trong chính quyền George W. Bush và là người chỉ trích Trump về các vấn đề đạo đức, cho biết. "Dòng tiền phải dừng lại vào ngày 20 tháng 1/2025".
.
⦿ ---- Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cáo buộc Tổng thống đắc cử Donald Trump đã ban hành một loạt chính sách gây tổn hại trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Phát biểu tại một cuộc họp báo, Biden cho biết Trump đã tăng nợ liên bang lên 2 nghìn tỷ đô la và cắt giảm thuế "mang lại lợi ích to lớn" cho các tập đoàn và người Mỹ giàu có. Ông bình luận về quyết định ngừng sử dụng công cụ kiểm tra thực tế trên các nền tảng truyền thông xã hội của Meta Platform Inc., tuyên bố rằng điều đó "hoàn toàn trái ngược với bản chất của nước Mỹ" và "đáng xấu hổ".
.
Biden cũng bảo vệ thành tích của mình, tuyên bố rằng chính quyền của ông đã tạo ra 16,6 triệu việc làm, "nhiều hơn bất kỳ nhiệm kỳ tổng thống nào" và chứng kiến tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong 50 năm qua. "Tôi tin rằng nền kinh tế mà tôi sẽ rời đi là tốt nhất thế giới và mạnh mẽ hơn bao giờ hết đối với tất cả người Mỹ", ông kết luận. Ông cũng loại trừ khả năng tự ân xá trước để bảo vệ mình trước bất kỳ hành động pháp lý nào trong tương lai của chính quyền Trump.
.
⦿ ---- Roy Austin, Phó chủ tịch phụ trách Dân Quyền và Phó cố vấn chung của Meta Platforms Inc., đã thông báo rằng ông sẽ rời công ty vào cuối tháng 3/2025. Meta gần đây đã thực hiện những thay đổi chính sách quan trọng trên các mạng xã hội của mình, bao gồm Facebook và Instagram, chẳng hạn như chấm dứt việc sử dụng chương trình kiểm tra thực tế và dừng các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) của công ty.
.
"Tôi bị thu hút bởi công ty này vì phạm vi hoạt động rộng lớn và tiềm năng tạo ra tác động có ý nghĩa đến cuộc sống của hàng tỷ người. Tôi muốn trở thành một phần của nỗ lực mang lại sự thay đổi tích cực, đặc biệt là đối với những người bị thiệt thòi, áp bức và bị im lặng", Austin cho biết. Ông nói thêm rằng các thành viên trong nhóm quyền công dân của ông sẽ chuyển sang các vai trò khác nhau trong Meta.
.
⦿ ---- Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump sẽ không còn tham gia vào hoạt động quản lý hàng ngày của Trump Organization sau khi ông nhậm chức tổng thống, theo tờ The Wall Street Journal đưa tin vào thứ sáu, trích dẫn một kế hoạch đạo đức do công ty công bố.
.
Trong kế hoạch đạo đức, cũng lưu ý rằng Trump Organization không có kế hoạch ký kết các thỏa thuận mới với các chính phủ nước ngoài trong khi Trump giữ chức nguyên thủ quốc gia. Ông cũng sẽ chỉ có "quyền truy cập hạn chế" vào các thông tin tài chính của công ty. Trump Organization còn có kế hoạch tự nguyện quyên góp lợi nhuận thu được từ các quan chức chính phủ nước ngoài cho Bộ Tài chính Hoa Kỳ.
.
Eric Trump, con trai của tổng thống đắc cử, giữ chức phó chủ tịch điều hành của công ty, đã nhấn mạnh trong một tuyên bố rằng công ty "không chỉ cam kết đáp ứng mà còn vượt xa các nghĩa vụ pháp lý và đạo đức của mình trong nhiệm kỳ tổng thống của cha tôi".
.
⦿ ---- Tổng thống đắc cử Donald Trump đã bị tuyên án nhưng không bị phạt gì cả trong vụ án tiền bịt miệng nữ nhơn của ông vào thứ sáu, một kết quả củng cố bản án lịch sử của ông trong khi cho phép ông trở lại Bạch Ốc mà không bị đe dọa bởi án tù hoặc tiền phạt. Với việc Trump xuất hiện qua video từ khu điền trang của mình ở Florida, bản án đã lặng lẽ khép lại một phiên tòa phi thường đầy rẫy những khoảnh khắc không thể tưởng tượng được ở Hoa Kỳ chỉ vài năm trước.
.
Đây là vụ truy tố hình sự đầu tiên đối với một cựu tổng thống Hoa Kỳ và ứng cử viên tổng thống lớn. Vụ án ở New York đã trở thành vụ án duy nhất trong bốn bản cáo trạng hình sự của Trump được đưa ra xét xử và có thể là vụ án duy nhất sẽ được đưa ra xét xử. Và bản án được đưa ra 10 ngày trước lễ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai của ông.
.
Trong khoảng sáu phút phát biểu trước tòa, Trump bình tĩnh nhưng kiên quyết gọi vụ án là "một sự vũ khí hóa chính phủ" và "một sự xấu hổ cho New York". Ông khẳng định rằng mình không phạm bất kỳ tội nào. Sau phiên tòa kéo dài khoảng nửa giờ, Trump đã đăng trên mạng xã hội của mình rằng phiên điều trần là một "trò hề đê tiện". Ông nhắc lại rằng ông sẽ kháng cáo bản án của mình.
.
Thẩm phán Juan M. Merchan của Manhattan có thể đã tuyên án người đàn ông 78 tuổi này tới bốn năm tù. Thay vào đó, Merchan đã chọn một bản án tránh né các vấn đề hiến pháp gai góc bằng cách kết thúc vụ án một cách hiệu quả nhưng bảo đảm rằng Trump sẽ trở thành tổng thống đầu tiên nhậm chức với một bản án trọng tội trong hồ sơ của mình.
.
⦿ ---- Những người sùng bái Donald Trump đang vô cùng tức giận với Thẩm phán Tòa án Tối cao Amy Coney Barrett, cáo buộc người bảo thủ này phản bội vị tổng thống tiếp theo bằng cách cho phép bản án hình sự của Trump được tiến hành. Barrett — người bị Trump đưa lên ghế thẩm phán — đã cùng với Chánh án John Roberts và ba thẩm phán cấp tiến của tòa án bác bỏ yêu cầu hoãn bản án của ông sau khi ông bị kết tội gian lận kinh doanh liên quan đến các khoản thanh toán tiền bịt miệng.
.
Ông đã bị Tòa New York tuyên án nhưng cho vô điều kiện vào thứ Sáu, nghĩa là bản án của Trump vẫn có hiệu lực (có 34 tội hình sự) nhưng ông không phải chịu hình phạt nào. Newsweek đưa tin vào thứ Sáu rằng các kênh truyền thông xã hội đang xôn xao vì MAGA tấn công Thẩm phán Tối cao Barrett là phản bội.
.
"Theo tôi, Amy Coney Barrett là nỗi thất vọng lớn nhất kể từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump. Tôi đã hoàn toàn bị lừa bởi người cấp tiến kín đáo này!" Vince Langman, một người ủng hộ Trump thẳng thắn đã viết.
.
Tom Fitton, chủ tịch của Judicial Watch, đã viết, "Chánh án Tối cao Roberts và Thẩm phán Tối cao Amy Coney Barrett đã cùng với các đồng nghiệp cánh tả của họ cho phép sự lạm dụng chưa từng có này. Phán quyết này chẳng có ý nghĩa gì cả…"
.
Và người dùng “Ultra MAGA” X @JamesMo97816813 đã viết, "Chánh án Roberts và Amy Comey Barrett đã cùng với các đồng nghiệp cánh tả của họ là Thẩm phán Merchan và Alvin Bragg cho phép sự lạm dụng chưa từng có này", người dùng này đã đăng. "Phán quyết này chẳng có ý nghĩa gì cả… Barrett đã nhận được những lời đe dọa ngay từ đầu và bà ấy đã để điều đó chi phối các quyết định của mình. KẺ PHẢN BỘI."
.
Barrett đã đứng về phía các thẩm phán cấp nhiều lần trong các phán quyết được đưa ra trong vài tháng qua. Bà đã cùng họ tạm thời ngăn chặn Idaho cấm phá thai khẩn cấp và không đồng ý với việc bảo vệ cựu Tổng thống Trump khỏi bị truy tố vì một số hành động đã thực hiện khi còn đương nhiệm.
.
⦿ ---- Kinh tế dưới thời Bidne tăng tốc, và Trump im lặng hưởng lợi. Bạch Ốc cho biết hôm thứ Sáu rằng đã có kỷ lục 21 triệu đơn đăng ký kinh doanh mới được nộp trong nhiệm kỳ của chính quyền Biden. Các cơ quan liên bang cũng đã trao kỷ lục 183 tỷ đô la cho các cơ hội ký hợp đồng liên bang cho các doanh nghiệp nhỏ, cũng như 78 tỷ đô la cho các doanh nghiệp nhỏ gặp bất lợi.
.
"Khởi nghiệp kinh doanh nhỏ là hành động thể hiện hy vọng và sự tin tưởng vào nền kinh tế", Tổng thống Joe Biden cho biết trong một tuyên bố. "Trong nhiệm kỳ của tôi, các doanh nhân Mỹ đã thực hiện bước đầu tiên trong hành trình này với số lượng kỷ lục, nộp 21 triệu đơn đăng ký kinh doanh mới -- nhiều hơn bất kỳ nhiệm kỳ tổng thống nào khác được ghi nhận". Bạch cho biết các doanh nghiệp nhỏ là động lực của nền kinh tế Mỹ, họ thúc đẩy sự phục hồi kinh tế và họ biến nền kinh tế Mỹ trở thành nền kinh tế mạnh nhất thế giới.
.
⦿ ---- Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc điện đàm vào thứ Sáu và thảo luận về những diễn biến mới nhất trong cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga, Zelensky cho biết trong một bài đăng trên X. Người đứng đầu nhà nước Ukraine chia sẻ rằng các nhà lãnh đạo đã giải quyết "nhu cầu liên tục tăng cường phòng không của chúng ta để bảo vệ sinh mạng ở các thành phố và làng mạc của Ukraine khỏi khủng bố của Nga - các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái hàng ngày".
.
Zelensky nhấn mạnh tầm quan trọng của gói trừng phạt mới nhất của Hoa Kỳ nhắm vào ngành năng lượng của Nga. "Điều đáng chú ý là các lệnh trừng phạt này hiện đang tấn công vào đội tàu chở dầu ngầm của Nga và các công ty chủ chốt như Gazprom Neft và Surgutneftegaz, những công ty chuyển tiền trực tiếp cho [Tổng thống Nga Vladimir] Putin. Ông ấy phải cảm thấy cái giá phải trả cho cuộc chiến của mình khi chứng kiến nó tác động trực tiếp đến túi tiền của mình", ông kết luận.
.
⦿ ---- Phất cao lá cờ MAGA: Mark Zuckerberg, CEO của Meta, đã tuyên bố trên podcast của Joe Rogan vào thứ Sáu rằng nhóm của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã gây sức ép buộc nhân viên Meta xóa nội dung cụ thể trong quá trình triển khai vaccinen của chính quyền.
.
Theo Zuckerberg, các quan chức đã chỉ trích một meme có sự góp mặt của Leonardo DiCaprio, trong đó có nội dung hài hước gợi ý về các giải quyết pháp lý tiềm năng trong tương lai liên quan đến vắc-xin COVID-19. Zuckerberg tuyên bố nhóm của mình đã từ chối xóa meme, bảo vệ sự hài hước và nội dung trung thực. Ông cáo buộc chính quyền cố gắng ngăn chặn các cuộc thảo luận về tác dụng phụ của vắc-xin, nhấn mạnh rằng Meta đã phản đối việc xóa thông tin chính xác. "Ý tôi là về cơ bản, những người này từ chính quyền Biden sẽ gọi điện cho nhóm của chúng tôi và hét vào mặt họ và chửi rủa họ", ông nói.
.
Những nhận xét này được đưa ra khi Meta công bố một thay đổi mạnh mẽ trong chính sách kiểm duyệt của mình, có thể phù hợp với mối lo ngại ngày càng tăng về kiểm duyệt khi Tổng thống đắc cử Donald Trump, người chỉ trích các hoạt động kiểm duyệt nội dung, chuẩn bị nhậm chức tổng thống.
.
⦿ ---- Thủ tướng Greenland Mute Egede cho biết hôm thứ sáu rằng ông muốn hòn đảo Bắc Cực, lãnh thổ tự trị của Đan Mạch, trở thành một quốc gia độc lập. Phát biểu tại một cuộc họp báo, Egede nhấn mạnh rằng "nguyên trạng không phải là một lựa chọn. Chúng tôi không muốn là người Đan Mạch, chúng tôi không muốn là người Mỹ, chúng tôi muốn là người Greenland."
.
Trước đó, Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng Greenland nên gia nhập Hoa Kỳ vì lợi ích của người dân và không loại trừ khả năng sử dụng lực để giành quyền kiểm soát hòn đảo.
.
⦿ ---- Kinh tế Nhật tăng lợi tức trong năm 2025 nhờ AI bùng nổ, chỉ sợ Trump siết thuế quan. Các công ty Nhật Bản dự kiến sẽ công bố mức lợi nhuận kỷ lục trong năm kinh doanh thứ năm liên tiếp, được hỗ trợ bởi nhu cầu chip mạnh mẽ do cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo và chính sách tiền tệ bình thường hóa của Nhật Bản.
.
Chi tiêu tiêu dùng vững chắc, được hỗ trợ bởi một đợt tăng lương mạnh khác dự kiến vào năm 2025 và các biện pháp kích thích của chính phủ để bù đắp lạm phát, có khả năng sẽ hỗ trợ các lĩnh vực nhạy cảm với nhu cầu trong nước như các nhà bán lẻ và nhà sản xuất thực phẩm.
.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết các mối đe dọa về thuế quan của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump và khả năng đảo ngược tình trạng đồng tiền Nhật Bản suy yếu có thể kìm hãm tăng trưởng lợi nhuận tại các nhà sản xuất hướng đến xuất khẩu như các nhà sản xuất ô tô.
.
"Chúng tôi dự kiến mức tăng trưởng lợi nhuận ổn định sẽ tiếp tục vào năm tài chính 2025", Masaki Motomura, chiến lược gia cổ phiếu cấp cao tại Nomura Securities, cho biết. Theo Nomura Securities, lợi nhuận trước thuế tại các công ty niêm yết tại Nhật Bản dự kiến sẽ tăng 6,1 phần trăm trong năm tài chính 2025, sau mức tăng ước tính là 7,4 phần trăm trong năm tài chính 2024 hiện tại.
.
SMBC Nikko Securities dự báo lợi nhuận trước thuế của các công ty niêm yết sẽ tăng 6,5 phần trăm trong năm tài chính 2025 và 7,1 phần trăm vào cuối năm tài chính hiện tại, trong khi Daiwa Securities dự kiến mức tăng trưởng 6,7 phần trăm cho các công ty niêm yết trong năm kinh doanh mới và mức tăng 8,0 phần trăm trong năm tài chính này.
.
Nhu cầu về chip sẽ tiếp tục tăng do sự phát triển của AI trên toàn thế giới. Theo dự báo của Nomura, ngành điện và chính xác, bao gồm các công ty liên quan đến chip, sẽ là động lực chính cho tăng trưởng chung, với mức tăng ước tính 16,0 phần trăm trong lợi nhuận trước thuế trong năm tài chính 2025.
.
⦿ ---- Nhiều hãng hàng không tại Hoa Kỳ đã hủy nhiều chuyến bay vào thứ Sáu khi cơn bão mùa đông lan rộng khắp miền Nam đất nước, gây ra tình trạng mất điện và gián đoạn đáng kể trong việc đi lại. Theo công ty theo dõi chuyến bay FlightAware của Mỹ, 2.898 chuyến bay trong, đến và đi khỏi Hoa Kỳ đã bị hủy hôm Thứ Sáu.
.
American Airlines đã hủy 745 chuyến bay và hoãn 524 chuyến, trong khi Delta Airlines hủy 471 chuyến và hoãn 744 chuyến. Các hãng hàng không khác, chẳng hạn như Southwest, PSA Airlines, Frontier, Spirit và các hãng khác, cũng đã hủy nhiều chuyến bay và hoãn một số chuyến khác.
.
Dữ liệu cho thấy Sân bay quốc tế Hartsfield-Jackson Atlanta bị gián đoạn nhiều nhất, với 518 chuyến bay bị hủy và 305 chuyến bị hoãn. Sớm hơn hôm Thứ , một trong những máy bay của Delta đã phải sơ tán hành khách sau khi sự cố động cơ khiến chuyến bay phải hủy bỏ khi cất cánh.
.
⦿ ---- Las Vegas: Robot ngày nay thực hiện kiểm tra an toàn tại các nhà máy công nghiệp, tiến hành kiểm soát chất lượng trong sản xuất và thậm chí bắt đầu bầu bạn với bệnh nhân trong bệnh viện. Nhưng sớm thôi -- có lẽ là rất sớm -- những cỗ máy ngày càng giống con người này sẽ làm các nhiệm vụ phức tạp hơn, giải phóng con người đồng thời đặt ra những câu hỏi phức tạp về vai trò của trí tuệ nhân tạo đang thu hút sự chú ý.
.
Tại một hội thảo do Hiệp hội Người nghỉ hưu Hoa Kỳ (American Association of Retired Persons) tổ chức tại Triển lãm Điện tử Tiêu dùng (CES) ở Las tuần này, các chuyên gia đã mô tả 5 năm tới là giai đoạn mà robot chuyển đổi chủ yếu từ các cơ sở công nghiệp sang các cơ sở dịch vụ, giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động chăm sóc sức khỏe ngày càng trầm trọng. Marc Theermann, giám đốc chiến lược của công ty robot Boston Dynamics cho biết, việc nhìn thấy robot ở những nơi như công viên giải trí hoặc trường đại học "sẽ dẫn đến robot đồng hành có thể vào cuối thập niên này".
.
Cris Gardner, phó chủ tịch dự báo tương lai tại AARP, dự đoán robot sẽ hỗ trợ về mặt cảm xúc khi chúng vào nhà và hỗ trợ các công việc hàng ngày. Bà cho biết, mọi người "sẽ sở hữu một robot hình người tổng quát giống như cách họ sở hữu một chiếc xe hơi."
.
Những lời tiên tri về tương lai phi thực tế lấy robot làm trung tâm từ lâu đã xuất hiện trong trí tưởng tượng của công chúng. Tuy nhiên, những đột phá gần đây trong AI tạo ra đã mang lại nhiều độ tin cậy hơn cho những dự đoán về cả tỷ robot hình người trong cuộc sống hàng ngày.
.
Theo báo cáo từ Abundance 360, một hội nghị và liên doanh giáo dục do doanh nhân Peter Diamandis đứng đầu, thì vai trò trung tâm của robot trong những năm tới "bị đánh giá thấp". Robot có thể tạo ra "kỷ nguyên sung túc chưa từng có", giúp giảm chi phí trong khi giải phóng con người "để tập trung vào những mục tiêu sáng tạo và trọn vẹn".
.
Tuy nhiên, phân tích cũng xác định chín lĩnh vực có khả năng thay thế việc làm, bao gồm sản xuất, chăm sóc người già, nông nghiệp, giáo dục và phẫu thuật.
.
⦿ ---- Đài Loan báo động dân số giảm, sinh nở giảm, kết hôn . Theo dữ liệu của Bộ Nội vụ (MOI) công bố hôm thứ Sáu, tổng cộng có 134.856 trẻ sơ sinh chào đời vào năm 2024, ít hơn 715 trẻ so với năm 2023, đánh dấu năm thứ chín liên tiếp có sự suy giảm. Năm ngoái cũng đánh dấu số trẻ sơ sinh thấp nhất từ trước đến nay tại Đài Loan.
.
Con số này đã giảm kể từ năm 2016 khi có 208.440 trẻ sơ sinh chào đời. Có 193.844 trẻ sơ sinh vào năm 2017, 181.601 vào năm 2018, 177.767 vào năm 2019, 165.249 vào năm 2020, 153.820 vào năm 2021, 138.986 vào năm 2022 và 135.571 vào năm 2023, theo dữ liệu của MOI.
.
Tỷ lệ sinh thô -- số ca sinh sống trên 1.000 người -- vào năm 2024 là 5,76, MOI cho biết. Trong khi đó, 202.107 người đã tử vong vào năm ngoái, giảm so với mức 205.368 của năm 2023, theo dữ liệu của MOI.
.
Do đó, mức tăng dân số tự nhiên của Đài Loan, được tính bằng cách trừ số ca tử vong khỏi số ca sinh, là âm 67.251 vào năm 2024. Tăng trưởng xã hội -- số người chuyển đến Đài Loan trừ đi số người rời đi -- là 47.029 người.
.
Xét về số liệu dân số tự nhiên và gia tăng xã hội, tổng dân số Đài Loan đạt 23.400.220 vào cuối năm 2024, giảm 20.222 so với năm 2023. Thống kê của MOI cũng chỉ ra rằng 123.061 cặp đôi đã kết hôn vào năm 2024, ít hơn 2.131 so với 125.192 cặp đôi đã kết hôn vào năm 2023.
.
⦿ ---- Meta Platforms Inc. đã tiết lộ vào thứ Sáu rằng họ sẽ chấm dứt các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) do "bối cảnh pháp lý và chính sách xung quanh các nỗ lực đa dạng, công bằng và hòa nhập [tại Hoa Kỳ]", theo một bản ghi nhớ nội bộ được gửi cho nhân viên và được công bố bởi một số cơ quan truyền thông Hoa Kỳ.
.
"Tòa án Tối cao Hoa Kỳ gần đây đã đưa ra các quyết định báo hiệu sự thay đổi trong cách tòa án tiếp cận DEI. Tòa án tái khẳng định các nguyên tắc lâu đời rằng không nên dung thứ hoặc thúc đẩy sự phân biệt đối xử dựa trên các đặc điểm vốn có. Thuật ngữ 'DEI' cũng đã trở nên đáng lên án, một phần vì một số người hiểu nó là một thông lệ cho thấy sự đối xử ưu tiên đối với một số nhóm hơn những nhóm khác", Janelle Gale, phó chủ tịch phụ trách nhân sự của Meta, cho biết trong bản ghi nhớ.
.
"Phương pháp tiếp cận danh mục đa dạng" của công ty khổng lồ công nghệ này sẽ bị hủy bỏ như một phần của những thay đổi gần đây nhất. Các chương trình nhà cung cấp đa dạng, cùng với các chương trình đào tạo công bằng và hòa nhập, cũng sẽ bị đóng cửa. Meta gần đây đã thông báo rằng họ sẽ ngừng chương trình kiểm tra tin thực tế của mình.
.
⦿ ---- Macy's cho biết hôm thứ Năm rằng họ có kế hoạch đóng cửa 150 cửa hàng tại 22 tiểu bang trên khắp cả nước do hoạt động kém hiệu quả như là bước tiếp theo của công ty trong việc tìm lại lợi nhuận. Macy's đã đưa ra thông báo trong một bản tin phát hành hôm thứ Năm, nêu tên 66 trong số 150 cửa hàng và cho biết sẽ xác định số còn lại vào thời điểm sau.
.
Công ty gọi việc đóng cửa là một phần trong chiến lược "Chương mới táo bạo" được thiết kế để đưa công ty trở lại trạng thái có lợi nhuận, loại bỏ các cửa hàng hoạt động kém hiệu quả và đổ nguồn lực vào các địa điểm có lợi nhuận. Việc đóng cửa các cửa hàng sẽ diễn ra trên toàn quốc, với chín cửa hàng đóng cửa tại New York, tám cửa hàng tại Florida và sáu cửa hàng tại Texas. Macy's cho biết họ vẫn muốn mở 45 địa điểm Bloomingdale và Bluemercury khi tiếp tục phục vụ cho lĩnh vực hàng hóa xa xỉ.
.
⦿ ---- San Diego: Một cựu nhân viên Bưu điện Hoa Kỳ và con trai của ông đã rút hàng triệu đô la từ các mẫu lệnh chuyển tiền bưu chính (postal money order forms ) bị đánh cắp đã bị tòa án liên bang San Diego tuyên án tù hôm thứ Tư. Dewayne Morris Sr., 65 tuổi và Dewayne Morris Jr., 41 tuổi, cả hai đều ở Inglewood, đã bị buộc tội cùng với một số bị cáo khác sử dụng các lệnh chuyển tiền bị đánh cắp để mở tài khoản ngân hàng, rút tiền mặt và chi tiêu số tiền đó vào các khoản mua sắm xa xỉ như xe hơi và "kỳ nghỉ xa hoa", theo Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ.
.
Các lệnh chuyển tiền được lấy từ một bưu điện nơi Dewayne Morris Sr. làm giám sát viên, theo các công tố viên, những người cho biết chúng có giá trị hơn 5,1 triệu đô la. Các bị cáo là cha và anh trai của cố cầu thủ NBA Darius Morris, người đã chơi cho Los Angeles Lakers, Los Angeles Clippers và ba đội khác trong sự nghiệp kéo dài bốn mùa giải từ năm 2011 đến năm 2015.
.
Morrises đã bị bồi thẩm đoàn liên bang San Diego kết án vào năm ngoái và vào thứ Tư, Morris trẻ tuổi đã bị kết án hơn 12 năm tù, trong khi cha anh ta nhận bản án bảy năm tù. Darius Morris đã qua đời vào năm ngoái ở tuổi 33 vì bệnh động mạch vành, với ma túy và rượu góp phần gây ra cái chết của anh ta, theo Cơ quan giám định y khoa Quận Los Angeles.
.
Ngoài các vụ trộm cắp, các công tố viên cho biết Dewayne Morris Jr. đã đe dọa một trong những nhân chứng trong vụ án và cố gắng khiến người đó phủ nhận trong một bản ghi âm rằng Morris Jr. đã đưa cho anh ta lệnh chuyển tiền qua bưu điện. Cả hai cha con Morrises đều bị kết tội âm mưu và gian lận ngân hàng, trong khi Morris Jr. còn bị kết tội mua chuộc nhân chứng.
.
⦿ ---- TIN VN. Hơn 90 công nhân khóc đòi lương ở công ty Anctek Việt Nam tại Đồng Nai. Theo VOV. Hơn 90 công nhân xây dựng công trình của Công ty trách nhiệm hữu hạn Anctek Việt Nam tại khu công nghiệp Giang Điền, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai tụ tập trước công trình cầu cứu các cơ quan chức năng vào cuộc để nhà thầu trả lại những đồng tiền là mô hôi, xương máu mình đã bỏ ra.
.
⦿ ---- TIN VN. Kẹt xe: Sau tiệc cuối năm, nhiều người 'khóc ròng' vì không đặt được taxi, xe công nghệ. Theo Báo Thanh Niên. Mức phạt cao, đường kẹt xe khắp nơi nên sau buổi tiệc tùng, tất niên cuối năm, nhiều người ở TP.HCM 'khóc ròng' vì không đặt được taxi hay xe công nghệ. Mấy ngày qua, mạng xã hội xuất hiện những dòng trạng thái than thở kẹt xe khắp nơi, nhích từng chút ở các ngã tư. Bên cạnh đó, nhiều người đi tiệc cuối năm, tất niên cũng "khóc ròng" sau tiệc vì không đặt được taxi hay đặt xe công nghệ để về nhà. Thử đủ các app nhưng đều bó tay. Sau buổi tiệc tất niên ở Q.3 (TP.HCM) cùng đồng nghiệp, anh Trung Phú (ngụ Bình Dương) đặt xe ôm công nghệ về nhà. Tiệc tàn, 22 giờ, anh đứng trước công ty mở app Grab, lộ trình di chuyển hơn 10 km, ứng dụng hiển thị tài xế quanh đây nhưng 10 phút vẫn chưa có tài xế nhận cuốc.
.
⦿ ---- TIN VN. Mỗi năm 70.000 người Việt tử vong vì bệnh liên quan ô nhiễm không khí. Theo Soha News. Theo TS. Angela Pratt - Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam, ở Việt Nam, ít nhất 70.000 người tử vong mỗi năm vì ô nhiễm không khí từ các bệnh đường hô hấp cấp, sự trầm trọng thêm các bệnh nền như hen suyễn và các tình trạng khác như đột quỵ, bệnh tim và ung thư phổi. Tính trung bình cứ mỗi 7,5 phút lại có một người Việt Nam tử vong vì một căn bệnh do tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm.
.
⦿ ---- GHI ƠN Tổng Thống Jimmy Carter: Bài viết trên báo USA Today ngày 9/1/2025 sau đây của Sophal Ear, một người tỵ nạn Campuchia và bây giờ là Phó Giáo sư Thunderbird School of Global Management tại Đại học Arizona State University và là 1 ủy viên trong hội đồng Refugees International. Bài viết nhan đề "I cannot let your people die': Jimmy Carter's compassion saved refugees like me" ('Tôi không thể để người dân của các người chết': Lòng trắc ẩn của Jimmy Carter đã cứu những người tị nạn như tôi).
.
Sự lãnh đạo của Tổng thống Carter trong cuộc khủng hoảng Đông Nam Á đã thúc đẩy Hoa Kỳ tái định cư gần 200.000 người tị nạn vào cuối những năm 1970s. Đối với nhiều người, đó là sự khác biệt giữa sự sống và cái chết.
.
Vào ngày 17 tháng 4/1975, Khmer Đỏ tiến vào Phnom Penh và thế giới của gia đình tôi bị đảo lộn. Cha tôi, người điều hành một hiệu thuốc nhỏ, đã chết vì bệnh kiết lỵ và suy dinh dưỡng trong một trong những trại lao động của chế độ. Mẹ tôi, một góa phụ với năm đứa con, phải đối mặt với một lựa chọn bất khả thi: Ở lại và chết, hoặc mạo hiểm mọi thứ để chạy trốn.
.
Khmer Đỏ tuyên bố rằng người Việt Nam ở Campuchia có thể trở về Việt Nam ‒ một tuyên bố mà nhiều người tin rằng là một cái bẫy. Nhưng mẹ tôi đã nhìn thấy một tia hy vọng. Bà giả vờ là người Việt Nam, đổi tên cho các con và tự rèn luyện không biết mệt mỏi về ngôn ngữ. Canh bạc của bà đã thành công, cho phép chúng tôi rời khỏi Campuchia. Lòng dũng cảm và quyết tâm phi thường của mẹ tôi đã cứu mạng chúng tôi.
.
Tuy nhiên, hành trình của chúng tôi vẫn chưa kết thúc. Chúng tôi đã đến Việt Nam nhưng vô cùng túng quẫn, phải nhờ vào lòng tốt của người thân và người lạ để sống sót. Năm 1978, với sự giúp đỡ của bà con gia đình xa, chúng tôi đã đến Pháp. Và cuối cùng, sau bảy năm, chúng tôi định cư tại Oakland, California, nơi anh chị em tôi có thể đến trường và xây dựng lại cuộc sống của mình.
.
Cuộc trốn thoát của chúng tôi là một phép màu, nhưng tôi biết mọi chuyện có thể dễ dàng diễn ra theo chiều hướng ngược lại. Hàng triệu người tị nạn chiến tranh Campuchia, Lào và Việt Nam không may mắn như vậy. Đến cuối những năm 1970s, cuộc khủng hoảng người tị nạn đã trở thành một trong những thảm họa nhân đạo lớn nhất của thế kỷ 20. Các trại tị nạn quá đông đúc và thiếu kinh phí, trong khi các quốc gia ngần ngại can thiệp. Nhưng có một người đàn ông đã từ chối ngoảnh mặt làm ngơ.
.
Sự lãnh đạo và lòng trắc ẩn của Jimmy Carter vẫn luôn dẫn dắt tôi. Năm 1979, trong một cuộc biểu tình do Sue Morton tổ chức ‒ người sau này thành lập Refugees International ‒ Tổng thống Jimmy Carter đã nói với những người biểu tình bên ngoài Bạch Ốc rằng, "Tôi không thể để người dân của các bạn chết". Sáu chữ đó là bước ngoặt đối với vô số gia đình như gia đình tôi.
.
Sự lãnh đạo của Carter trong cuộc khủng hoảng người tị nạn đã thúc đẩy Hoa Kỳ tái định cư gần 200.000 người tị nạn. Đối với nhiều người, đó là sự khác biệt giữa sự sống và cái chết. Hành động của ông đã cứu sống nhiều người, bao gồm cả những người trong gia đình mở rộng của tôi, những người đã đoàn tụ với chúng tôi tại Hoa Kỳ nhiều năm sau đó.
.
Buổi thắp nến cầu nguyện không chỉ là khoảnh khắc minh mẫn về mặt đạo đức; mà còn là khởi đầu của một phong trào. Refugees International ra đời từ khoảnh khắc này, dành riêng để khuếch đại tiếng nói của những người phải di dời và đấu tranh cho quyền của họ.
.
Hôm nay, với tư cách là thành viên hội đồng quản trị, tôi rất vinh dự được tiếp tục sứ mệnh được truyền cảm hứng từ sự lãnh đạo và lòng trắc ẩn của Jimmy Carter, người đã qua đời vào ngày 29 tháng 12 ở tuổi 100. Lễ tang của cựu tổng thống sẽ diễn ra tại Nhà thờ quốc gia Washington vào thứ năm.
.
Đạo luật về người tị nạn đặt ra tiêu chuẩn toàn cầu cho phản ứng nhân đạo. Di sản của Tổng thống Carter đã được ghi nhận thêm vào năm 1980, khi ông ký Đạo luật về người tị nạn thành luật. Đạo luật mang tính đột phá này đã tạo ra một khuôn khổ để Hoa Kỳ bảo vệ những người chạy trốn khỏi sự đàn áp, đặt ra tiêu chuẩn toàn cầu cho phản ứng nhân đạo.
.
Đây vẫn là một trong những thành tựu quan trọng nhất trong chính sách về người tị nạn của Hoa Kỳ. Đối với tôi, di sản của Carter mang tính cá nhân sâu sắc. Nếu không có sự lãnh đạo của ông, vô số gia đình tị nạn như gia đình tôi có thể đã không thể sống sót. Lòng trắc ẩn của ông không chỉ mang lại cho chúng tôi cơ hội thứ hai mà còn cả tương lai. Hành trình của tôi ‒ từ một đứa trẻ mà mẹ tôi từng nghĩ rằng bà có thể phải cho đi, đã trở thành một học giả, người ủng hộ và thành viên hội đồng quản trị của Refugees International ‒ là một phần trong quyết định hành động của Carter khi rất nhiều người còn do dự.
.
Ngày nay, hơn 120 triệu người trên khắp thế giới phải di dời, và di sản của Carter là lời nhắc nhở khẩn cấp: Người tị nạn không phải là số liệu thống kê. Họ là những gia đình giống như gia đình tôi - những người mẹ, người cha và trẻ em chạy trốn khỏi những nỗi kinh hoàng không thể tưởng tượng nổi, để tìm kiếm sự an toàn và hy vọng.
.
Hành động của Tổng thống Carter trong cuộc khủng hoảng người tị nạn ở Đông Nam Á vẫn là hình mẫu cho những điều có thể xảy ra khi các nhà lãnh đạo đứng lên giải quyết những thách thức về mặt đạo đức một cách rõ ràng và quyết tâm. Di sản của ông tiếp tục định hướng cho công việc của Refugees International, truyền cảm hứng cho chúng tôi để bảo vệ những người mà tiếng nói của họ thường không được lắng nghe.
.
"Tôi không thể để người dân của các bạn chết".
Những lời đó không chỉ cứu sống họ trong quá khứ; chúng còn là lời kêu gọi hành động cho hiện tại và tương lai. Khi chúng ta tôn vinh cuộc đời phi thường của Tổng thống Carter, chúng ta hãy tái cam kết với các giá trị của lòng trắc ẩn và công lý mà ông đã thể hiện sâu sắc.
.
Đối với những người trong chúng ta nợ cuộc sống của mình với sự lãnh đạo của ông, di sản của ông không chỉ là lịch sử - mà còn là ngọn hải đăng của hy vọng nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của nhân loại khi đối mặt với khủng hoảng.
.
.