Cúm gia cầm không chỉ là hiểm họa của các trang trại sữa và trứng, mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng nếu các đột biến mới giúp siêu vi trùng dễ lây lan hơn giữa người với người. (Nguồn: pixabay.com)
(Ngày 6 tháng 1, NYTimes) – Sở Y tế Louisiana cho biết, một bệnh nhân nhiễm cúm gia cầm (cúm gà, H5N1) đã qua đời. Đây là trường hợp tử vong đầu tiên do cúm gia cầm ở Hoa Kỳ; trước đó, đã có tin tức cho hay các mẫu siêu vi trùng từ bệnh nhân mang những đột biến có thể giúp chúng dễ dàng lây nhiễm sang con người hơn.
Cuối tháng trước, Cơ quan Kiểm soát và Phòng bệnh (CDC) cho biết các đột biến (mutations) được tìm thấy từ bệnh nhân ở Louisiana không xuất hiện trong đàn gia cầm tại nhà, cho thấy chúng có thể đã phát triển trong cơ thể bệnh nhân khi bệnh tình trở nặng.
Một trong những đột biến này cũng được phát hiện trong mẫu siêu vi trùng từ một bé gái 13 tuổi ở Canada. Bé đã phải vào bệnh viện và cần phải thở máy, nhưng hiện đã hồi phục.
Cả hai bệnh nhân đều nhiễm một phiên bản virus đang lưu hành trong quần thể chim hoang dã, khác với loại đang gây ra đợt bùng phát ở gia súc. Theo các chuyên gia, dù chỉ là những trường hợp riêng lẻ, nhưng cả hai đều cho thấy nguy cơ siêu vi trùng có thể biến đổi thành các dạng mới nguy hiểm hơn.
Bác sĩ James Lawler, Giám đốc Global Center for Health Security tại Đại học Nebraska, nhấn mạnh rằng: “Tin tức này là một lời nhắc nhở rằng H5N1 đã và vẫn là một loại siêu vi trùng rất nguy hiểm. Siêu vi trùng càng lan rộng, đặc biệt là khi lây nhiễm sang con người và các loài động vật hữu nhũ khác, thì nguy cơ chúng thu nhận các đột biến giúp chúng thích nghi và lây lan giữa người với người cũng tăng lên. Đây là một nguy cơ mà tất cả chúng ta đều phải đối mặt.”
Ông cũng cảnh báo rằng nguy cơ này càng trở nên nghiêm trọng hơn khi chúng ta đang bước vào mùa cúm. Các chuyên gia y tế lo ngại rằng nếu một người đồng thời nhiễm cả cúm gia cầm và cúm mùa, thì đây có thể là điều kiện lý tưởng cho H5N1 phát triển thêm những đột biến giúp chúng lây lan mạnh hơn giữa người với người.
H5N1 đã lưu hành trong chim hoang dã trong nhiều năm và bắt đầu xuất hiện trên gia súc tại Hoa Kỳ từ năm ngoái. Đợt bùng phát này đã tác động đến hơn 900 đàn gia súc tại 16 bang, và vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Siêu vi trùng cũng đã lây lan từ các trang trại sữa sang các trang trại trứng và tiếp tục hiện diện rộng rãi trong các loài chim hoang dã.
Bang California, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ đợt bùng phát ở gia súc, đã phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng vào tháng 12 năm ngoái. Theo CDC, chỉ riêng trong năm 2024, đã có ít nhất 66 trường hợp nhiễm H5N1 ở Hoa Kỳ. Phần lớn các ca nhiễm xảy ra ở những người làm việc tại các trang trại có gia súc hoặc gia cầm nhiễm bệnh. Hầu hết các bệnh nhân chỉ gặp triệu chứng nhẹ như đau mắt đỏ hoặc các bệnh về hô hấp. Tuy nhiên, trên toàn thế giới, đã có khoảng 500 ca tử vong vì cúm gia cầm trong 20 năm qua, phần lớn ở khu vực Đông Nam Á.
Với trường hợp bệnh nhân tử vong tại Louisiana, người này được đưa vào bệnh viện vào tháng trước. Tuy nhiên, các viên chức y tế của tiểu bang không cung cấp thêm thông tin chi tiết, với lý do tôn trọng quyền riêng tư của bệnh nhân.
Trước đó, chỉ có một trường hợp nhiễm H5N1 ở người được ghi nhận tại Hoa Kỳ , đó là một công nhân trang trại gia cầm ở Colorado vào năm 2022.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên uống sữa chưa qua tiệt trùng vì có thể chứa hàm lượng siêu vi trùng H5N1 rất cao. Dù chưa có bằng chứng cho thấy loại sữa này gây bệnh ở người, nhưng đã có nhiều con mèo ở các bang khác nhau chết sau khi uống sữa có chứa siêu vi trùng.
Gửi ý kiến của bạn
