Hôm nay,  

Cháy Rừng: Mây Lửa, Lốc Xoáy Lửa Và Bão Lửa

8/23/202400:00:00(View: 1294)

chay rung

Cháy rừng không chỉ là những ngọn lửa hung hiểm lan rộng và thiêu đốt xung quanh. Những đám cháy lớn có thể tự tạo ra một “hệ thống thời tiết” riêng. Nếu không bị chế ngự, “hung thần” sẽ nuốt chửng mọi thứ trên đường đi. (Nguồn: pixabay.com)


Đám cháy Park Fire ở California đã tạo ra ít nhất một cơn lốc xoáy lửa, còn được gọi là lốc lửa, xoáy lửa hoặc vòi rồng lửa. Nhưng lốc xoáy lửa là gì, và có thực sự đáng sợ như cái tên không?
 
Cháy rừng không chỉ là những đám cháy hung hiểm lan rộng ra xung quanh, mà còn có thể tự tạo ra cả một hệ thống thời tiết riêng biệt, gọi là “fire weather system” (xin tạm dịch là “hệ thống thời tiết của đám cháy,” có gió, mây, bão…). Trong hệ thống này, một loại mây đặc biệt được hình thành gọi là “pyrocumulonimbus” (Cumulonimbus Flammagenitus cloud – CbFg – một loại mây vũ tích hình thành phía trên một nguồn nhiệt và thường có hình nấm, chẳng hạn như hỏa hoạn, núi lửa phun trào, hoặc nổ hạt nhân…). NASA gọi hiện tượng này là “rồng mây phun lửa” vì có thể phóng ra những tia sét mạnh mẽ xuống mặt đất, gây ra thêm nhiều đám cháy mới và đôi khi còn tạo ra lốc xoáy lửa.
 
Kiểu thời tiết gây hỏa hoạn đã góp phần gây ra nhiều đám cháy đi vào lịch sử, như Đám cháy Black Saturday năm 2009 thiêu rụi hơn một triệu acres rừng ở Úc và các đám cháy rừng trên khắp Bờ Tây Hoa Kỳ năm 2020. Đặc biệt trong tình hình Trái đất ngày càng nóng lên (global warming), những trận bão lửa (firestorms) ngày càng phổ biến.
 
Bão lửa được hình thành như thế nào?
 
Bão lửa được hình thành qua quá trình đối lưu (convective process), hiện tượng nhiệt độ tăng lên khiến cho không khí nóng bay lên cao. Trong quá trình này, cột không khí ẩm nằm phía trên một đám cháy trở nên cực kỳ nóng, bốc lên cao và di chuyển vào tầng khí quyển rồi nguội dần ở đó. Khi không khí nguội đi, hơi nước sẽ ngưng tụ thành những giọt nước nhỏ, tạo ra các đám mây lửa, hay còn gọi là mây pyrocumulus (pyrocumulus clouds, hay flammagenitus cloud).

Dù đều được hình thành bởi quá trình đối lưu, nhưng khác những đám mây trắng mịn như bông mà ta thường thấy hàng ngày, mây lửa không mang màu trắng mà có màu xám hoặc nâu, vì tro, khói và bụi bặm từ đám cháy bên dưới bị cuốn vào các luồng không khí. Những đám mây lửa có thể vươn cao đến gần 6 dặm (khoảng 9.6 km).
 
Khi đám cháy vẫn tiếp tục hoành hành, dòng không khí nóng bốc lên lại tiếp tục đẩy khói và bụi lên cao vào phần bên dưới của tầng bình lưu (tầng cao hơn, nằm ngay bên trên tầng đối lưu), tạo ra những cụm mây lửa lớn hơn nữa, gọi là mây pyrocumulonimbus, gọi tắt là pyroCbs.
 
Mặc dù trông giống như những đám mây dông thông thường, nhưng mây pyroCbs thật sự là hung thần. Những “hung thần” này vẫn bị “trói chân” ở chỗ đám cháy đã sinh ra chúng, nên tức tối khạc ra lửa và sét, khiến cho đám cháy bên dưới càng bạo phát. Hơn nữa, sét từ các đám mây pyroCbs thường có điện tích dương, khiến bão kéo dài dai dẳng hơn chứ hiếm khi tạo ra mưa để dập lửa.
 
Trong những trường hợp tồi tệ hơn, các cụm mây pyroCbs có thể tạo ra lốc xoáy lửa, khi dòng không khí nóng bốc lên rất nhanh và bị xoắn lại. Lốc xoáy lửa thường chỉ tồn tại trong vài phút và có chiều cao không quá 150 feet (khoảng 45 mét), nhưng với tốc độ gió lên đến 140 dặm/giờ (khoảng 225 km/h), chúng có thể diệt sạch bất kỳ thứ gì nằm trên đường đi của mình.
 
Những trận bão lửa tàn khốc nhất gần đây
 
Thời tiết hỏa hoạn sản sinh ra những đám cháy rừng tàn khốc nhất gần đây. Năm 2009, Đám cháy Black Saturday ở tiểu bang Victoria, Úc, đã tạo ra các cụm mây pyroCb cao hơn 9 dặm (khoảng 14.5 km) và “quậy” ra thêm các đám cháy mới thiêu trụi hơn một triệu acres (hơn 400,000 ha đất). Đám cháy Black Saturday đã cướp đi sinh mạng của 173 người, trở thành thảm họa cháy rừng chết chóc nhất kể từ năm 1788.
 
Năm 2017, một đám cháy rừng còn lớn hơn nữa xảy ra ở British Columbia, tạo ra 5 trận bão lửa gần như là cùng lúc. Khi khói bay lên cao, các hạt carbon đen trong khói hấp thụ năng lượng mặt trời, khiến cho cột khói càng nóng hơn nữa và tiếp tục bay cao và xa hơn. Kết quả là, bão lửa đã đẩy khói lên tới 14 dặm (khoảng 22.5 km) vào thẳng tầng bình lưu. Nhiều nghiên cứu cho thấy các cột khói này tương đương với những cột khói từ một vụ phun trào núi lửa thông thường, và tồn tại trong bầu khí quyển suốt gần 9 tháng trời.
 
Tại Hoa Kỳ, tiểu bang California cũng từng chứng kiến nhiều sự kiện kinh hoàng có mây pyroCb. Trong Đám cháy Carr gần thành phố Redding vào tháng 7/2018, một lốc xoáy lửa đã “ra đời” với tốc độ lên đến 143 dặm/giờ (khoảng 230 km/h), và là thủ phạm gây ra 4 trong số 8 cái chết liên quan đến đám cháy này. Vào tháng 8/2020, Bắc Cali trải qua một mùa “rực lửa” với hàng loạt những cảnh báo về lốc xoáy lửa trong các đám cháy rừng.
 
Bão lửa không chỉ gây hại cho môi trường mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Khói từ các đám cháy rừng chứa nhiều không khí độc hại và các hạt bụi nhỏ li ti, có thể gây ra nhiều bệnh về hô hấp và tim mạch. Nên khi bão lửa khiến cho đám cháy lan rộng, khói lại càng dày đặc, không khí càng ô nhiễm nghiêm trọng.
 
Liệu hỏa hoạn và lốc xoáy lửa sẽ ngày càng nhiều?
 
Biến đổi khí hậu đang làm cho các đám cháy rừng ngày càng lớn hơn và dữ dội hơn. Các khoa học gia tin rằng hành tinh này sẽ chứng kiến nhiều trận bão lửa hơn. Năm 2019, Úc đã ghi nhận số lượng bão lửa nhiều bằng con số tổng cộng của 20 năm trước đó. Ngày 7/9/2020, một đám mây pyrocumulus gần Fresno, California, đã “vươn mình” lên tới 10 dặm (khoảng 16 km) đến tầng bình lưu. Đây là một kỷ lục đối với một đám cháy rừng ở Bắc Mỹ, và rất có thể đã mang một lượng lớn khí thải carbon (carbon emissions, gồm khí CO2 và nhiều loại khí nhà kính khác) vào tầng bình lưu.
 
Các khoa học gia tin rằng các trận bão lửa thải ra nhiều chất ô nhiễm vào thượng tầng khí quyển. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ về những ảnh hưởng của bão lửa đến tình hình biến đổi khí hậu, chẳng hạn như liệu chúng có phá hư tầng ozone bằng những cột khói khổng lồ hay không, hay những cột khói này có tác dụng làm mát tạm thời khi chặn bớt ánh sáng mặt trời.
 
Câu trả lời cho những câu hỏi này sẽ là chìa khóa giúp chúng ta hiểu được tác động thực sự của những trận bão lửa khi phải đối mặt với sự hâm nóng toàn cầu (global warming).
 
Nguồn: “How wildfires unleash fire clouds—and even fire tornadoes” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Tóc bạc có nguyên nhân chính là di truyền từ ông bà, cha mẹ. Ngoài ra, còn có rất nhiều những nguyên nhân khác làm tóc sớm bạc như tâm lý bất ổn, căng thẳng thần kinh (Stress), bi quan, lo lắng, mất ngủ, cũng làm cho tóc sớm bạc. Nhân vật Ngũ Tử Tư qua một đêm lo lắng đã bạc cả mái tóc trong truyền thuyết Trung Hoa là chuyện có thể xảy ra. Sau đó ông dùng hà thủ ô cùng vài vị thuốc khác chữa được tóc bạc. Nhưng những phương pháp này không chắc chắn có hiệu quả bởi những nguyên nhân kể trên.
H: Hội Đồng Thẩm Mỹ (HĐTM) có nghĩa là gì trong phạm vi hành nghề? Trả lời: Phạm vi hành nghề đề cập đến các dịch vụ khác nhau mà người có bằng hành nghề được phép làm việc theo luật. Ở California, ngành nghề thẩm mỹ được định nghĩa trong Mục 7316 của Bộ luật Kinh doanh và Nghề nghiệp.
Mùa xuân đã về, qua những ngày đông giá. Thời trang mùa xuân với những màu tươi sáng, vải thêu ren trên váy, những màu mạ non, nâu lợt, trắng mát … không bao giờ lỗi thời. Màu tóc khác lạ cũng làm nổi bật nét xuân. Trang Thời Trang & Thẩm Mỹ Việt Báo xin mời các bạn đọc đóng góp thêm hình ảnh các loại: Hình học nghề, hành nghề, tự trang điểm, diện quần áo đẹp, v.v…
Ôn dịch là một trong những thảm họa lớn của nhân loại mà một khi xuất hiện sẽ cướp đi vô số mạng người và để lại vô vàn đau thương và mất mát. Đó chính là những gì cơn đại dịch COVID-19 đang gieo rắc kinh hoàng cho toàn thế giới, không phải chỉ tuần qua mà nhiều tháng trước và sẽ còn kéo dài không biết chừng nào chấm dứt trong những ngày sắp tới.
Hãng thông tấn CNN đã trả lời cho hàng chục ngàn độc giả trên khắp thế giới hỏi về nhiều vấn đề liên quan đến dịch corona. Việt Báo xin trích dịch một số để giúp cho độc giả hiểu rõ hơn về dịch bệnh COVID-19 đang hoành hành. Mua thức ăn từ nhà hàng đem về có an toàn? Vâng, an toàn, nhưng bạn có thể lau sạch lại bên ngoài gói đựng thức ăn để an tâm. Không có bằng chứng cho thấy vi khuẩn corona được lây lan qua thực phẩm, theo Cơ Quan CDC của Mỹ cho biết. Thông thường nó lây qua các giọt nước phun ra từ hệ thống hô hấp lúc người bị nhiễm vi khuẩn corona ho hay nhảy mũi. Nhưng vẫn tốt để khử trùng những đồ đựng thức ăn và rửa tay sau đó, theo Trưởng Ban Y Tế của CNN là Bác Sĩ Sanjay Gupta cho biết. Ông cũng nhấn mạnh rằng vi khuẩn corona là vi khuẩn đường hô hấp, và nó rất dễ dính vào mặt của bạn mà không biết. Chúng ta giữ khoảng cách nơi công cộng cho đến bao lâu? Có lẽ nhiều tháng. Nhưng bạn có thể phải làm điều đó “dài dài,” vì dịch bệnh có thể đến trong nhiều đợt.
Kính thưa quý phụ huynh, Để tuân theo lời kêu gọi của chính quyền trong nỗ lực chống dịch Corona, Ban Tổ Chức cuộc thi Ước Mơ Việt xin công bố vài thay đổi như sau
Các quốc gia khối G20 cam kết “mặt trận thống nhất” hôm Thứ Năm, 26 tháng 3 trong trận chiến chống vi khuẩn corona, nói rằng họ bơm 5,000 tỉ đô la vào kinh tế toàn cầu để chống lại đại dịch giữa những dự đoán suy thoái sâu rộng, theo AFP cho biết.
Tính tới Thứ Năm, 26 tháng 3, Hoa Kỳ đã có 83,545 trường hợp được báo cáo bị lây corona tại 50 tiểu bang và lãnh thổ Mỹ, theo tài liệu từ Đại Học Johns Hopkins cho biết. Hoa Kỳ hiện đã qua mặt số trường hợp bị lây vi khuẩn corona của Hoa Lục và Ý, trước đây là cao nhất trên thế giới. Các nước có người bị lây corona cao kế tiếp là Tây Ban Nha, Pháp, Đức, và Iran.
Một bác sĩ Mỹ gốc Việt tại thành phố Garden Grove là một trong những vị bác sĩ đầu tiên tại Hoa Kỳ bắt đầu cung cấp thử nghiệm vi khuẩn corona nhanh mà được phổ biến tại Á Châu có thể cung cấp các kết qủa trong vòng 10 phút bằng cách thử nghiệm mẫu máu lấy từ ngón tay, theo bản tin của Báo Orange County Register cho biết hôm Thứ Tư và cập nhật hôm Thứ Năm.
Hà Nội đã ra lệnh hạn chế tụ tập nơi công cộng và đóng cửa các dịch vụ không quan trọng cho đến khi có thông báo khác như một phần của các biện pháp giảm bớt lây lan của vi khuẩn corona, theo thông tin từ chính quyền Hà Nội mà Reuters cho được cho biết hôm Thứ Tư.
Với tỉ số phiếu 96 trên 0, Thượng Viện Hoa Kỳ đã thông qua gói thỏa hiệp kích thích kinh tế lên tới 2,000 tỉ đôla ngay trước giữa đêm Thứ Tư, 25 tháng 3 năm 2020, chấm dứt nhiều ngày bế tắc và gửi dự luật tới Hạ Viện – mà Chủ Tịch Hạ Viện Nancy Pelosi nói là sẽ sớm thông qua dự luật lịch sử để mang tài trợ tới cho các cá nhân, tiểu thương, và đại công ty “với sự hậu thuẫn mạnh của lưỡng đảng.”
Việt Nam đã đưa hàng chục ngàn người vào các trại cách ly khi làn song công dân từ hải ngoại trở về nhà để trốn đại dịch vi khuẩn corona lây lan tại Châu Âu và Hoa Kỳ, theo bản tin của Reuters cho biết hôm Thứ Năm, 26 tháng 3.
Thiệt là đại họa. Trong họa có phúc nếu Tập Cận Bình nhận thức được rằng khi chưa có khả năng kiểm soát được một con vi khuẩn thì chớ có nuôi tham vọng làm bá chủ toàn cầu. Qua coronavirus, tôi cũng hy vọng rằng dân tộc Trung Hoa (nói riêng) và nhân loại (nói chung) sẽ không tiếp tục để yên cho một thằng điên đẩy hết cả mọi người xuống hố.
Nói chuyện quyền dân hay nhân quyền với Cộng sản Việt Nam như nước đổ đầu vịt hay nước đổ lá khoai, thế mà nhà nước và báo đài đảng thì cứ oang oang cái mồm “Tôn trọng, bảo vệ và thúc đẩy quyền con người là chủ trương nhất quán của Việt Nam”.
Chúng ta nên nhớ rằng COVID-19 đáng sợ vì số người bị nhiễm bệnh có thể lên cao đến mức hệ thống y tế không lo nổi và không còn khả năng chăm sóc người bệnh và do đó, họ sẽ chết.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.