Mối quan hệ giữa Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã rơi xuống mức thấp nhất sau khi Hoa Kỳ bỏ phiếu trắng, cho phép thông qua nghị quyết ngừng bắn ở Gaza tại Liên Hiệp Quốc; quyết định này đã bị nhà lãnh đạo Israel chỉ trích gay gắt, theo Reuters.
Sau cuộc biểu quyết tại Hội Đồng Bảo An về lệnh ngừng bắn ngay lập tức giữa Israel và Hamas, Netanyahu bất ngờ hủy chuyến thăm Washington trong tuần này của một phái đoàn cao cấp, theo dự kiến là để thảo luận về cuộc đổ bộ của Israel vào thành phố Rafah ở phía nam Gaza.
Việc hoãn chuyến thăm gây ra trở ngại lớn cho nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza. Washington đang cố gắng thuyết phục Thủ tướng Netanyahu xem xét các giải pháp thay thế cho cuộc đổ bộ vào Rafah, khu vực tương đối an toàn cuối cùng cho người dân Palestine.
Mối đe dọa về một cuộc tấn công thảm khốc đã làm gia tăng căng thẳng giữa hai đồng minh lâu năm là Hoa Kỳ và Israel, đồng thời đặt ra câu hỏi về việc liệu Washington có thể hạn chế viện trợ quân sự cho Jerusalem hay không, nếu Netanyahu vẫn tiếp tục thách thức Biden và leo thang chiến tranh.
Trong quá khứ, Hoa Kỳ thường bảo vệ Israel tại LHQ bằng cách sử dụng quyền phủ quyết hoặc đảm bảo rằng các biện pháp được phê chuẩn không ảnh hưởng xấu đến Israel. Tuy nhiên, quyết định bỏ phiếu trắng của chính quyền Biden tại Liên Hiệp Quốc lần này dường như cho thấy Hoa Kỳ ngày càng bất mãn với nhà lãnh đạo Israel.
Tổng thống Biden chuẩn bị tái tranh cử vào tháng 11. Ông vừa phải đối mặt với áp lực không chỉ từ các đồng minh của Hoa Kỳ mà còn từ nội bộ Đảng Dân Chủ về cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza.
Netanyahu cũng đang đau đầu với các vấn đề trong nước, đặc biệt là yêu cầu của các thành viên liên minh cực hữu về một đường lối cứng rắn trước Palestine. Ông cũng phải thuyết phục thân nhân của các con tin rằng chính quyền Israel đang làm mọi cách để tất cả nạn nhân được trả tự do, trong khi phải đối mặt với nhiều cuộc biểu tình kêu gọi ông từ chức.
Khi văn phòng của Netanyahu tuyên bố hủy chuyến thăm, ông nói rằng việc Hoa Kỳ không sử dụng quyền phủ quyết để bác bỏ nghị quyết là một “bước lùi rõ ràng” từ quan điểm trước đó, và sẽ gây tổn thất cho các nỗ lực chiến tranh của Israel.
Các viên chức Hoa Kỳ cho biết chính quyền Biden cảm thấy ‘khó hiểu’ trước quyết định của Israel và coi đây là một phản ứng thái quá, đồng thời nhấn mạnh rằng không có thay đổi nào trong chính sách.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc Phòng Israel Yoav Gallant vẫn tiến hành các cuộc họp cao cấp ở Washington vào thứ Hai. Có thể thấy, dù đang xảy ra một số mâu thuẫn, hai đồng minh vẫn duy trì liên lạc và tiếp tục làm việc cùng nhau.
Tuy nhiên, việc Hoa Kỳ bỏ phiếu trắng tại LHQ đã khiến cho rạn nứt giữa Tổng thống Biden và Thủ tướng Netanyahu càng sâu sắc hơn. Dù hai nhà lãnh đạo đã biết nhau từ nhiều năm, nhưng mối quan hệ của họ luôn căng thẳng, ngay cả trong những thời điểm tốt nhất.
Với nỗ lực tái tranh cử năm 2024, Biden phải đối mặt với các hạn chế và áp lực từ nhiều phía khi đưa ra các quyết định liên quan đến Israel. Ông vừa phải tránh tạo cơ hội cho Đảng Cộng Hòa tận dụng để tấn công mình, đặc biệt là với các cử tri ủng hộ Israel; vừa phải tránh làm mất lòng của các DB cấp tiến trong Đảng Dân Chủ, vốn đang bất bình trước sự ủng hộ mạnh mẽ ông dành cho Israel.
Còn với Netanyahu, khi theo dõi các cuộc thăm dò dự luận thời gian vừa qua, ông thưà biết mình sẽ thua thảm hại nếu có bất kỳ cuộc bầu cử nào được tổ chức vào thời điểm hiện tại. Ông cũng quá rõ phần lớn người dân Israel vẫn ủng hộ tiếp tục cuộc chiến ở Gaza, bởi những mất mát và đau thương từ cuộc tấn công ngày 7/10 vẫn chưa nguôi ngoai.
Vì lẽ đó, có vẻ như Netanyahu sẵn lòng mạo hiểm thử thách sự kiên nhẫn và lòng khoan dung của Washington.
Tất cả các thành viên trong chính phủ của Netanyahu đều ủng hộ tiếp tục tiến hành chiến tranh cho đến khi tiêu diệt được Hamas và trả tự do cho tất cả con tin; hầu như không có dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ chịu lắng nghe lời khuyên từ Hoa Kỳ, bất chấp nguy cơ bị quốc tế cô lập ngày càng tăng.
Bộ trưởng Tài Chánh Bezalel Smotrich cho biết, với Israel, Hoa Kỳ là một đối tác quan trọng chứ không phải là “quốc gia bảo trợ.”