RIGA – Hôm Thứ Tư, Nga đã cáo buộc Ukraine dàn dựng một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (drone) nhằm ám sát Tổng thống Vladimir Putin tại Điện Kremlin; ngay sau đó, cáo buộc này đã bị các viên chức Ukraine mạnh mẽ bác bỏ, cảnh báo rằng đây có thể là cái cớ để Nga leo thang chiến tranh, theo tin từ NYTimes.
Nga tuyên bố đã ngăn chặn vụ tấn công và Putin không có trong tòa nhà vào thời điểm đó. Trong số những bí ẩn xung quanh vụ tấn công là câu hỏi làm thế nào mà hai cái drone lại có thể tiếp cận thành công một trong những tòa nhà được bảo vệ cẩn mật nhất ở ngay trung tâm Moscow. Một số chuyên gia phân tích cho rằng vụ việc có thể là ‘cờ giả’ do Nga dựng ra, trong khi một số khác cho rằng đây có thể là một ‘cuộc biểu diễn’ của Ukraine, nhắm vào một biểu tượng ‘tối thượng’ của quyền lực nhà nước Nga.
Tuyên bố từ Điện Kremlin cho biết: “Kiyv đã cố gắng thực hiện một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào dinh thự của Tổng Thống Liên Bang Nga ở Điện Kremlin. Hai chiếc drone đã nhắm thẳng vào Điện Kremlin. Chúng tôi coi những hành động này là hành động khủng bố có kế hoạch và âm mưu nhằm vào tính mạng của tổng thống Liên Bang Nga, được thực hiện vào ngay trước Ngày Chiến Thắng, lễ duyệt binh ngày 9 tháng 5,” dịp kỷ niệm hàng năm vai trò của Liên Xô trong việc đánh bại Đức Quốc Xã trong Thế Chiến II.
Tuyên bố cho biết thêm: “Nga có quyền đáp trả và sẽ thực hiện ở bất cứ đâu và khi nào chúng tôi thấy phù hợp.”
Các đoạn clip lan truyền trên mạng xã hội cho thấy hai máy bay không người lái lao thẳng về phía Điện Kremlin vào khoảng 2:30 sáng, giờ địa phương. Chiếc drone đầu tiên dường như đã đâm vào mái vòm của Thượng Viện Điện Kremlin, bên trong có văn phòng của Putin; chiếc drone thứ hai thì có vẻ như đã phát nổ trên mái vòm của Thượng Viện.
Phía Ukraine nhanh chóng và dứt khoát phủ nhận mọi liên quan đến cáo buộc mà Nga đưa ra.
Tại hội nghị thượng đỉnh các nước Bắc Âu ở Phần Lan, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết: “Chúng tôi không tấn công Putin hay Moscow, chúng tôi đang chiến đấu trên lãnh thổ của đất nước mình, để bảo vệ các ngôi làng và thành phố của mình. Chúng tôi không có đủ vũ khí để làm việc đó.”
Trước đó, Cơ Quan An Ninh Liên Bang Nga (FSB) cho biết họ đã triệt phá một mạng lưới tình báo quân sự Ukraine đang chuẩn bị “các âm mưu ám sát các nhà lãnh đạo ở Crimea.”
Mykhailo Podolyak, cố vấn của Zelensky, cho biết cáo buộc của Nga là “có thể đoán trước” và có thể báo hiệu rằng Moscow đang “chuẩn bị dồn sức cho một cuộc tấn công khủng bố quy mô lớn.”
Nga đã nhiều lần cáo buộc Ukraine dàn dựng các cuộc tấn công nhằm vào các địa điểm quan trọng trong lãnh thổ Nga. Kyiv thường đáp lại bằng những tuyên bố mơ hồ – không nhận trách nhiệm trực tiếp về các vụ tấn công nhưng nói rằng họ “rất vui lòng” dõi theo chúng.
Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ngày càng tiến gần đến thủ đô của Nga. Hồi tháng 2, một chiếc UAV rơi gần thị trấn Kolomna, cách thành phố khoảng 60 dặm về phía đông nam; tháng 4, một chiếc drone cách Moscow chỉ 18 dặm về phía đông.
Trong những tháng gần đây, các hệ thống phòng không Pantsir-S1 và S-400 đã được triển khai khắp thủ đô, dường như để củng cố hệ thống phòng thủ của Moscow. Ba hệ thống mới được lắp đặt ở trung tâm Moscow – trên mái nhà của Bộ Quốc Phòng, Bộ Nội Vụ và một trung tâm thương mại – tạo thành một mái vòm bảo vệ Điện Kremlin chặt chẽ.
Theo một viên chức quốc phòng cấp cao khác của Châu Âu, các máy bay không người lái trong vụ tấn công Điện Kremlin là loại drone thương mại nhẹ và dễ kiếm, phạm vi bay lại hạn chế, cho thấy người phóng 2 chiếc drone này ở Moscow hoặc gần đó. Lượng thuốc nổ gắn trên drone cũng không nhiều và không thể gây ra nhiều thiệt hại.
Mặc dù Cung Điện Thượng Viện (Senate Palace) là nơi ở chính thức của Tổng Thống Nga, nhưng Putin chủ yếu sử dụng nó để tiếp khách và các hoạt động công cộng. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết khi vụ tấn công xảy ra, Putin đang làm việc tại dinh thự ở Novo-Ogaryovo, một khu đất chỉ cách thủ đô vài dặm về phía tây.
Putin cũng đã dành thời gian ở dinh thự trên Hồ Valdai, một tòa dinh thự nguy nga trong rừng nằm giữa Moscow và St. Petersburg.
Vài phút trước khi Điện Kremlin đưa ra tuyên bố về vụ tấn công hôm Thứ Tư, Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin cho biết thành phố sẽ cấm tất cả các loại drone, ngoại trừ những phương tiện được sử dụng bởi các cơ quan chính phủ.