Bắc Kinh đã đưa ra các quy định mới về việc tuyển binh trong thời chiến, trong đó ưu tiên các cựu chiến binh, được cho là nhằm nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu của PLA, theo trang SCMP đưa tin ngày Thứ Năm, 13 tháng 4 năm 2023.
Các quy định mới được công bố vào Thứ Tư, 12 tháng 4, cho biết việc tuyển binh sẽ “tập trung vào chuẩn bị cho chiến tranh” và tăng hiệu quả bằng cách kêu gọi những binh sĩ “có năng lực cao” nhập ngũ. Đây là một phần của sửa đổi các điều khoản tuyển binh được thông qua vào đầu tháng này bởi Quốc Vụ Viện (State Council) và Quân Ủy Trung Ương (Central Military Commission) TQ – cơ quan chỉ huy cao nhất của Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình đứng đầu. Các quy định mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 5 năm 2023.
Lần đầu tiên, một chương riêng về tuyển binh thời chiến đã được đưa vào quy định chung, trong đó nêu rõ rằng các cựu quân nhân sẽ được ưu tiên và cho phép gia nhập đơn vị cũ của họ hoặc các vị trí tương tự.
Thứ Năm, CMC đã công bố một bản Hỏi & Đáp (Q&A) để giải thích việc bổ sung chương “tuyển binh thời chiến” vào các quy định chung của quân đội. Một viên chức CMC cho biết: “Để đảm bảo việc thay quân thông thường và nhu cầu bổ sung binh lính thời chiến, các quy định mới được tham khảo từ thông lệ chung của nhiều quốc gia ... và đặt ra một chương đặc biệt để quy định về vấn đề tuyển binh thời chiến.”
Công dân nhận được giấy thông báo tuyển binh thời chiến phải đến địa điểm nhập ngũ đúng thời gian quy định, nếu không sẽ bị xử phạt theo quy định sửa đổi lần cuối năm 2001.
Theo các quy định, trong thời chiến, Quốc Vụ Viện và Quân Ủy Trung Ương có thể điều chỉnh các điều kiện và phương pháp tuyển binh “trong phạm vi quy định của pháp luật.”
Đây là một phần trong những nỗ lực liên tiếp của Bắc Kinh nhằm điều chỉnh và cải thiện hệ thống pháp luật để hỗ trợ cho việc điều động của quân đội trong thời chiến, đồng thời tăng cường sự hiện diện quân sự của mình ở eo biển Đài Loan.
Vào tháng 2, các nhà lập pháp Trung Quốc đã thông qua một nghị quyết trao cho quân đội quyền thay đổi cách áp dụng Luật tố tụng hình sự trong thời chiến, “nhằm đảm bảo các nhiệm vụ quân sự và cải thiện khả năng giành chiến thắng của PLA.”
Và trong “hai phiên họp” thường niên của Quốc Hội vào tháng 3, các đại biểu của PLA đã kêu gọi “ban hành các luật như huy động lực lượng dự bị” như một phần của nhu cầu nghiên cứu và đẩy nhanh việc ban hành luật thời chiến.
Bắc Kinh đang phải đối mặt với căng thẳng địa lý chính trị trên một số mặt trận, bao gồm cả Biển Đông, phần biên giới tranh chấp với Ấn Độ, và đặc biệt là ở eo biển Đài Loan.
Trong chuyến thăm Bộ Tư Lệnh Chiến Khu Nam Bộ của PLA hôm Thứ Tư, ông Tập nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi thành một lực lượng chiến đấu hiện đại thông qua “các cuộc tập trận chiến đấu thực sự” và các khái niệm chiến tranh sáng tạo.
Chuyên gia về quân luật Xie Dan ở Bắc Kinh cho biết các sửa đổi mới đã lấp đầy khoảng trống trong bộ luật thời chiến của Trung Quốc, nhưng đồng thời cũng xuất phát từ nhu cầu chuẩn bị quân sự, bao gồm cả tranh chấp ở eo biển Đài Loan.
Ông Xie cho biết luật quân sự của Trung Quốc – đặc biệt liên quan đến thời chiến – đã trở thành “điểm yếu” trong nhiều thập niên hòa bình kể từ lần cuối cùng Trung Quốc tham gia chiến sự.
Ngoài việc sửa đổi luật nghĩa vụ quân sự năm 2021, Bắc Kinh cũng sửa đổi Luật Trừ Bị (Reservist Law) vào tháng 12 để cải thiện sự phát triển của lực lượng trừ bị, trong đó đề cập đến những công dân nào được chỉ định trước sẽ trở thành thành phần quan trọng của PLA nếu đất nước bước vào thời chiến.
Việc tuyển binh của PLA cũng tập trung vào sinh viên đại học và sinh viên tốt nghiệp, đặc biệt là những người có nền tảng kiến thức về khoa học và kỹ thuật, để hoàn thành mục tiêu xây dựng quân đội đẳng cấp thế giới vào năm 2050 của ông Tập Cận Bình.