HOA KỲ – Tối Thứ Năm, 21 tháng 7 năm 2022, một số phụ tá hàng đầu của Tổng thống Trump đã mô tả việc ông không hành động gì trong gần 3 tiếng đồng hồ khi đối mặt với vụ bạo loạn chết người ở Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Một nhân chứng giấu tên khai rằng các nhân viên Sở Mật Vụ có nhiệm vụ bảo vệ phó tổng thống lúc bấy giờ đã sợ hãi đến nỗi họ đã gửi lời từ biệt cho gia đình, và một cựu phụ tá nói rằng ông Trump đã “bật đèn xanh” cho vụ việc, theo NYTimes đưa tin ngày Thứ Năm, 21 tháng 7 năm 2022.
“Đáng lẽ ông ấy không nên làm thế,” phụ tá Sarah Matthews, phó trưởng phòng báo chí của cựu tổng thống cho biết. “Ông ấy lẽ ra phải đứng ra kêu gọi những người này về nhà, rời khỏi đi và lên án hành vi bạo lực.”
Ủy Ban Hạ Viện Điều Tra Vụ Bạo Loạn Điện Capitol Ngày 6 Tháng 1 (Ủy Ban 6 Tháng 1) đã trở lại khung giờ vàng vào tối Thứ Năm với một tràng bằng chứng – bao gồm thêm chi tiết về đòi hỏi giận lẫy của tổng thống về việc tuần hành đến Điện Capitol chung với những kẻ bạo loạn – cho thấy sự vô trách nhiệm của Trump vì đã thất bại và thậm chí thổi phồng vụ bạo loạn được thực hiện dưới danh nghĩa của mình.
DB Bennie Thompson, chủ tịch Ủy Ban 6 Tháng 1, cho biết: “Trong 187 phút vào ngày 6 tháng 1, người đàn ông có năng lượng tàn phá vô độ này không hề có hành động. Không phải bởi các phụ tá của ông ta, không phải bởi các đồng minh của ông ta, không phải bởi những tiếng hô hào bạo lực của những kẻ bạo loạn hay những lời cầu xin tuyệt vọng của những người đang đối mặt với đám đông. Ông ấy không hề nhúc nhích.
Phiên điều trần tối Thứ Năm tuần này là đỉnh điểm của nhiều tuần lễ điều trần được lập ra để ghi lại tài liệu cho công chúng và cho lịch sử, những nỗ lực không ngừng của Trump và các đồng minh để lật đổ cuộc bầu cử năm 2020. Đối với nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng trong Ủy Ban, đó là mảnh ghép cuối cùng của câu chuyện mà người dân Hoa Kỳ không thể ngoảnh mặt làm ngơ, và là nỗ lực trực tiếp nhất để tìm ra kẻ chịu trách nhiệm cho một cuộc tấn công nền dân chủ.
DB Adam Kinzinger (Đảng Cộng hòa, Illinois) nói: “Dù quan điểm chính trị của quý vị là gì, bất cứ quý vị nghĩ về kết quả của cuộc bầu cử như thế nào đi nữa, tất cả người dân Hoa Kỳ đều phải công nhận một điều. Hành vi của Donald Trump vào ngày 6 tháng 1 là sự vi phạm đỉnh điểm đối với lời tuyên thệ nhậm chức của ông ấy và hoàn toàn bỏ qua nghĩa vụ đối với quốc gia.” Ông nói thêm: “Đó là một vết nhơ trên lịch sử của chúng ta. Đó là một sự sỉ nhục đối với tất cả những người đã ngã xuống, hy sinh để phụng sự cho nền dân chủ của chúng ta.”
Với lời khai từ phó cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, luật sư hàng đầu của ông, phát ngôn viên của ông và những người khác, Ủy Ban cho biết cựu tổng thống đã không làm bất cứ điều gì để giúp đỡ trong hơn 3 tiếng đồng hồ khi ông xem vụ bạo loạn được phát trực tiếp trên truyền hình từ ngay bên ngoài Phòng Bầu Dục.
Một số diễn biến khác:
- Một viên chức an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc, xin giấu tên, kể rằng các thành viên phụ trách an ninh của phó tổng thống tại Điện Capitol lúc đó đã “gào thét” khi cố gắng đưa phó tổng thống ra khỏi tòa nhà một cách an toàn, và vì lo sợ có thể mất mạng nên họ đã nhắn gửi lời từ biệt cho các thành viên trong gia đình mình.
- Trong cảnh quay chưa qua chỉnh sửa của ông Trump ghi lại một đoạn clip vào ngày 7 tháng 1, cựu tổng thống được cho là đã từ chối nói rằng cuộc bầu cử đã kết thúc. Ông nói với con gái và những người khác một ngày sau vụ việc ở Điện Capitol: “Tôi không muốn nói rằng cuộc bầu cử đã xong rồi.”
- Ủy Ban Hạ Viện đã chiếu đoạn video chưa từng thấy về ông Trump trong Vườn Hồng ghi lại một đoạn trong vụ bạo loạn ở Điện Capitol, trong đó ông nói với những kẻ bạo loạn rằng, “Chúng tôi yêu mọi người. Các bạn rất đặc biệt.” Trái ngược hoàn toàn, sau đó họ chiếu video về những gì đang xảy ra tại Điện Capitol vào đúng thời điểm đó: một đám đông bạo lực vẫn cố gắng xông vào tòa nhà, báo cáo một sĩ quan khác bất tỉnh, và hơi cay xịt vào những kẻ bạo loạn.
- Có 2 người đã lặp lại những gì giống với lời khai của Cassidy Hutchinson, một cựu phụ tá Bạch Ốc, về việc Trump đòi chạy đến Điện Capitol “chung vui” với những người biểu tình. Một phụ tá an ninh quốc gia cảnh báo rằng cuộc biểu tình sẽ trở thành một “cuộc nổi dậy, đảo chính, hay bất cứ thứ gì” nếu tổng thống được đi. Một sĩ quan cảnh sát D.C. đã nghỉ hưu, tham gia đoàn xe của tổng thống, kể rằng ông đã nhận được thông báo có một “cuộc tranh cãi nảy lửa” về việc có nên đi hay không.
- Trong lời khai trực tiếp, 2 phụ tá của Trump cho biết họ đã từ chức bởi sự kinh hoàng trước dòng tweet của tổng thống chỉ trích Phó Tổng thống Mike Pence trong vụ bạo loạn Điện Capitol. Matthew Pottinger, người từng là phó cố vấn an ninh quốc gia dưới thời Trump, và Sarah Matthews, phó trưởng phòng báo chí, đều cho rằng dòng tweet kia không khác gì châm dầu vào lửa.
- Mặc dù phiên điều trần hôm Thứ Năm dự kiến sẽ là cơ sở cho một loạt các phiên điều trần sắp tới trong tháng 6 và tháng 7, ông Thompson cho biết Ủy Ban có kế hoạch tái triệu tập để có thêm các phiên điều trần vào tháng 9 khi tiếp tục điều tra và hướng tới việc công bố báo cáo sơ bộ.