Trần Việt Bắc là bút hiệu. Tác giả là cựu sĩ quan Hải Quân của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Tới Hoa Kỳ từ năm 1975. Hiện đang cư trú tại miền nam California. Nghề nghiệp : công nhân thiết kế điện tử từ năm 1979 tới nay. Sở thích: học hỏi và tìm hiểu về lịch sử nước Việt.
Đã có góp vài bài viết về lịch sử, "Lê Đức Phi, bà là ai"", "Lại bàn về việc ai giết Lê Lai" …. trong diễn đàn của Việt Báo.
-------------
Lời tựa:
Để bảo vệ Việt Nam thoát khỏi sự xâm lăng của bắc phương thì nhà Trần đã có công vào bậc nhất. Ba lần đánh thắng quân Nguyên Mông, một đội quân đã chinh phục Trung Hoa và nhiều nước khác từ Á qua Âu. Nhà Trần thay nhà Lý, sau đó đã lãnh đạo đất nước để chống lại đội quân kiêu hùng này. Sự thay đổi triều đại là một chính biến rất lớn lao. Biến cố này cũng tương tự như sự thay đổi thể chế miền nam Việt Nam hồi 30 năm trước. Biết bao nhiêu sách vở và tài liệu đã nói tới việc này. Tuy nhiên việc thay đổi triều đại từ Lý sang Trần chỉ được bộ chính sử của Việt Nam là Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (ĐVSKTT) ghi lại sơ sài. Nguyên nhân và diễn tiến việc nhà Trần bước vào chính trường chỉ được viết chưa đầy một trang giấy . Tiếp theo là bộ Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục (KĐVSTGCM) của Quốc Sử Quán triều Nguyễn cũng không thêm được những chi tiết gì mới hơn. Thời cận đại thì có Việt Nam Sử Lược của ông Trần Trọng Kim, Việt Sử Toàn Thư và Việt Sử Tân Biên của ông Phạm Văn Sơn cũng chỉ ghi lại một cách giản lược những nguyên nhân và diễn tiễn, dựa theo hai bộ ĐVSKTT và KĐVSTGCM.
May mắn là cổ sử của Việt Nam còn lại được quyển Đại Việt Sử Lược (ĐVSL) của tác giả Khuyết Danh đã ghi thêm khá nhiều chi tiết về những diễn tiến này . ĐVSL đã được viết trong thời Trần Phế Đế (1377-1388). Khá nhiều những sử liệu trong sách này được dùng để tham khảo cho bài viết.
Vì muốn học hỏi và hiểu biết thêm sử về nước nhà, người viết đã mạo muội viết ra những suy nghĩ thô thiển của mình, mong được chỉ bảo thêm để sửa chữa những sai lầm và thiếu sót.
Phần 1: Họ Trần tham chính
Nhà Trần lên làm vua thay nhà Lý sau một cuộc chính biến không đổ máu với câu tuyên bố của Điện tiền chỉ huy sứ Trần Thủ Độ : "Bệ hạ (1) đã có chồng rồi”, các quan đều vâng lời, xin chọn ngày vào chầu.(Đại Việt Sử Ký Toàn Thư-ĐVSKTT).
Rồi sau đó là bài chiếu “……nói "Quân tử tìm bạn, tìm mãi không được, thức ngủ không nguôi, lâu thay lâu thay". Nay trẫm suy đi tính lại một mình, duy có Trần Cảnh(1) là người văn chất đủ vẻ, thực thể cách quân tử hiền nhân, uy nghi đường hoàng, có tư chất thánh thần văn võ, dù đến Hán Cao Tổ, Đường Thái Tông cũng không hơn được. Sớm hôm nghĩ chín từ lâu nghiệm xem nên nhường ngôi báu, để thỏa lòng trời, cho xứng lòng trẫm, mong đồng lòng hết sức, cùng giúp vận nước, hưởng phúc thái bình. Vậy bố cáo thiên hạ để mọi người điều biết". Tháng 12, ngày mồng một Mậu Dần, Chiêu Hoàng mở hội lớn ở điện Thiên An, ngự trên sập báu, các quan mặc triều phục vào chầu, lạy ở dưới sân.
Chiêu Hoàng bèn trút bỏ áo ngự mời Trần Cảnh lên ngôi hoàng đế”. Đổi niên hiệu là Kiến Trung năm thứ 1, đại xá thiên hạ, xưng là Thiện Hoàng , sau đổi là Văn Hoàng. Bầy tôi dâng tôn hiệu là Khải Thiên Lập Cực Chí Nhân Chương Hiếu Hoàng Đế. Phong Trần Thủ Độ làm Quốc thượng phụ, nắm giữ mọi việc cai trị trong nước”.
Sự thật như thế nào" Kết quả thì rõ ràng là nhà Trần lên làm vua thay nhà Lý sau 216 năm làm chủ đất nước, từ khi Lý Thái Tổ lên ngôi năm 1009 tới khi Lý Chiêu Hoàng (2) nhường ngôi cho Trần Cảnh (3) năm 1225.
Sao lại có chuyện “đảo chính” dễ dàng đến như vậy! Việc thay đổi một triều đại đã xảy ra chỉ vì việc tảo hôn của hai đứa trẻ, khi nam và nữ chỉ mới tám tuổi !
Những người biết qua về sử Việt đều hiểu rằng đây là một âm mưu có tính toán từ trước.
Vậy những nguyên nhân nào đã đưa đến cuộc hôn nhân này"
Hầu hết các sử gia xưa, cũng như mới đây đã viết về của cuộc thay đổi triều đại Lý sang Trần, đều cho là sự việc đã chớm mào từ cuộc hôn nhân của Thái tử Lý Sảm và bà Trần Thị Dung, con gái ông Trần Lý .
ĐVSKTT:[i] “Vua [lánh] đến miền Quy Hóa giang ….
“Hoàng thái tử [Sảm] đến thôn Lưu Gia ở Hai Ấp nghe tiếng con gái của Trần Lý có nhan sắc, bèn lấy làm vợ. Nhà Trần Lý nhờ nghề đánh cá nên giàu, người quanh vùng theo về, nhân có quân chúng, cùng nổi lên làm giặc. Thái tử đã lấy con gái của Lý, trao cho Lý tước minh tự, phong cho cậu người con gái ấy là Tô Trung Từ làm Điện tiền chỉ huy sứ.
Ngô Sĩ Liên nói: Thái tử [Sảm] đi lần này là vì nước loạn mà tránh nạn, sao lại buông lòng dâm dục ở ngoài mà tự tiện phong tước cho người" Bởi cao Tông rong chơi vô độ, giường mối bỏ hỏng, cho nên mới thế. Nhưng họ Lý nhân thế mà vong, họ Trần nhân thế mà hưng, ấy là do trời cả”.
Thái tử Sảm đến nhà Trần Lý, gặp con gái ông là Trần Thị Dung, say mê nhan sắc của cô, sau đó cưới cô và phong chức Minh tự cho cha vợ là Trần Lý; cùng chức Điện tiền chỉ huy sứ cho Tô Trung Từ là cậu của Trần Thị Dung. Quyền bính dần dần vào tay họ Trần, kết quả là việc thay đổi triều đại. Trần Cảnh lên ngôi, vua đầu tiên của nhà Trần.
Trần Lý là ai" Tô Trung Từ là ai " Sự việc có đơn giản như ĐVSKTT chép hay không" Người viết trước hết xin trình bày vài điều về gia phả họ Trần, dựa theo ĐVSKTT .
1) “Bệ hạ”: đây là Lý Chiêu Hoàng
2) Theo ĐVSKTT: Bà Lý Chiêu Hoàng (Chiêu Thánh) sinh tháng 9 năm 1218, Thái Tông Trần Cảnh gả bà (vợ của ông!) cho Lê Phụ Trần năm 1258 lúc bà đã 41 tuổi, thời gian sau , bà có hai người con với ông này là Thượng Vị hầu Tông và Ứng Thụy công chúa Khuê . Bà chết năm 1278, thọ 61 tuổi ta.
3) Trần Cảnh sinh tháng 6 năm Mậu Dần 1218, ĐVSKTT: “Họ Trần, tên húy là Cảnh, trước tên húy là Bồ, làm Chi hậu chính triều Lý, được Chiêu Hoàng nhường ngôi, ở ngôi 33 năm [1226-1258], nhường ngôi (làm Thượng hoàng) 19 năm, thọ 60 tuổi [1218- 1277]”
Gửi ý kiến của bạn
