HANOI -- Chính phủ CSVN thua kiện một Việt kiều và bị một tòa quốc tế buộc phải bồi thường Việt kiều này gần 50 triệu đôla Mỹ -- gồm 37.581.596 đôla thiệt hại và gần 7,9 triệu đôla án phí.
Người đứng tên kiện là Vua ‘chả giò’ Trịnh Vĩnh Bình, Việt kiều Hà Lan, đã thông báo và giải thích về vụ thắng kiện này với hai thông tấn RFA và VOA.
Bản tin RFA kể rằng triệu phú Trịnh Vĩnh Bình đã cho Đài Á Châu Tự Do RFA biết tin này vào ngày 10/4 vừa qua sau khi có phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế ở Paris, Pháp.
Ông Trịnh Vĩnh Bình không muốn công bố cụ thể số tiền mà chính phủ Việt Nam sẽ phải trả ông là bao nhiêu và bao giờ sẽ phải thực hiện. Tuy nhiên bản tin của VOA vào ngày 11/4 trích phán quyết của tòa cho biết chính phủ Việt Nam phải trả cho ông Bình tổng cộng 37.581.596 đôla thiệt hại và gần 7,9 triệu đôla án phí. Trong số này có 10 triệu đô la tiền tổn thất về tinh thần. Đài Á Châu Tự Do chưa thể xác định được thông tin này. Tòa Trọng tài Quốc tế từ chối cung cấp thông tin về vụ án và phán quyết của tòa.
Lên tiếng với Đài Á Châu Tự Do sau phán quyết của tòa, ông Bình nói “Chính phủ Việt Nam cần phải cẩn thận. Không dễ gì tịch thu tài sản của người khác. Chắc chắn sẽ còn những vụ kiện khác nữa trong thời gian tới”.
Ông Trịnh Vĩnh Bình không cho biết cụ thể sắp tới ông sẽ kiện chính phủ Việt Nam những gì.
RFA ghi rằng đây là vụ kiện lần 2 giữa ông Trịnh Vĩnh Bình và chính phủ Việt Nam được bắt đầu vào năm 2014. Ông Trịnh Vĩnh Bình đòi chính phủ Việt Nam bồi thường vì vi phạm luật đầu tư liên quan đến Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư song phương giữa Hà Lan và Việt Nam và vi phạm nhân quyền vì bắt giữ ông trái pháp luật.
Theo Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư giữa hai nước, Việt Nam sẽ phải tuân thủ phán quyết của tòa.
Nhà triệu phú Trịnh Vĩnh Bình từng đem 3 triệu đô la Mỹ về đầu tư ở Việt Nam vào cuối năm 1987. Tuy nhiên vào năm 1998, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu bắt ông với cáo buộc hối lộ và vi phạm các quy định về quản lý – bảo vệ đất đai. Ông bị giam 18 tháng 20 ngày và 1 năm 6 tháng quản chế. Năm 1999, ông bị tuyên án tù 11 năm và bị tịch thu toàn bộ tài sản.
Năm 2000, ông Trịnh Vĩnh Bình trốn ra ngoài và vượt biên về Hà Lan. Đến năm 2003, ông khởi kiện nhà nước Việt Nam tại Trung tâm trọng tài Thương mại Stockholm, Thụy Điển, đòi bồi thường trên 150 triệu đô la.
Vào tháng 12 năm 2006, trước khi vụ kiện diễn ra, Việt Nam đã thương lượng với ông Bình để ký một thỏa thuận tại Singapore làm theo đó ông Bình ngưng vụ kiện và cam kết trả lại tài sản, bồi thường các khoản chi phí phát sinh từ việc theo đuổi phiên tòa, cũng như tạo điều kiện để ông trở lại đầu tư ở Việt Nam. Đổi lại, phía Việt Nam đề nghị ông Bình phải rút đơn khỏi tòa Trọng tài Quốc tế và không tiết lộ nội dung thỏa thuận.
Tuy nhiên đến năm 2014, ông Bình tiếp tục kiện chính phủ Việt Nam lần thứ hai tại Tòa trọng tài Quốc tế ở Paris, Pháp với cáo buộc Việt Nam không thực hiện đúng cam kết trả tiền và tài sản cho ông trong lần thỏa thuận ngoài tòa lần trước. Ông Bình mướn văn phòng luật sư King & Spalding LLP ở Houston, Texas, đại diện cho ông.
Vào tháng 8 năm 2017, sau phiên tòa ở Paris, ông Bình xuất hiện ngoài phiên tòa với gương mặt vui vẻ và ra dấu hiệu chiến thắng nhưng phán quyết của tòa vẫn chưa được công bố.
Bản tin VOA ghi thêm một số chi tiết rằng Tòa án Trọng tài Quốc tế vừa gửi thông báo thắng kiện cho ông Trịnh Vĩnh Bình: Trong thông báo kèm theo phán quyết dài gần 200 trang gửi cho ông Trịnh Vĩnh Bình mà VOA đọc được, Tòa án Quốc tế nói rằng bên bị đơn (chính phủ Việt Nam) đã vi phạm Điều khoản 3(1) về Đối xử Công bằng và Thỏa đáng, và Điều 6 về trưng thu trong Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư lẫn nhau giữa Vương quốc Hà Lan và nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Tòa cũng yêu cầu chính phủ Việt Nam bồi thường cho ông Bình 27.518.596 đôla cho phần tài sản đã chiếm của ông, 10 triệu đôla cho "thiệt hại tinh thần", 786.672,71 đôla cho án phí ở Tòa án Quốc tế và 7.111.170,94 đôla cho chi phí pháp lý, luật sư.
VOA ghi lời ông Trịnh Vĩnh Bình rằng chính phủ CSVN chớ nên nghĩ rằng cướp tài sản người dân dễ dàng: “Đây có thể là một dấu hiệu cho chính phủ Việt Nam thấy rằng những ngày tới đây, họ không nên khinh xuất bắt bớ người vô tội hoặc để cho con ông cháu cha, những người có thế lực, vây cánh chiếm đoạt tài sản một cách vô tội vạ, chiếm đoạt một cách hợp pháp bằng cách ‘cưỡng chế’ theo luật pháp Việt Nam, nhưng dĩ nhiên, theo luật pháp quốc tế thì đây là một sự vi phạm trắng trợn”.
VOA kể rằng từ những năm thập niên 1990, khi ông Trịnh Vĩnh Bình, khi đó là triệu phú rất thành công ở Hà Lan với biệt danh “Vua Chả Giò”, trở về Việt Nam đầu tư theo tiếng gọi “Về nước đầu tư” của Hà Nội.
Sau khi quyết định bán cơ sở kinh doanh tại Hà Lan, ông Bình đã mang về nước 2.338.250 đôla và 96 ký vàng sau 60 lần nhập cảnh, bắt đầu từ năm 1990, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán, Tổng cục hải quan Việt Nam và Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất.
Về nước, ông bắt tay vào kinh doanh trong nhiều lĩnh vực: khách sạn, thủy hải sản, xuất cảng, nông sản, rau quả, trồng rừng… trong vòng hơn 6 năm, giá trị số vốn ban đầu ông Bình đưa về Việt Nam được nhân lên hơn 8 lần.
VOA kể rằng vào ngày 5/12/1996, ông Trịnh Vĩnh Bình chính thức bị bắt với cáo buộc tội “trốn thuế”. Cáo buộc ban đầu này sau đó nhanh chóng được chuyển đổi thành “vi phạm các quy định về quản lý đất đai” và tội “hối lộ” vì thiếu căn cứ.
Ông Trịnh Vĩnh Bình bị tạm giam hơn 18 tháng trước khi được đưa ra xét xử. Trong thời gian này, ông Bình cho biết ông không được phép tự ý chọn luật sư, mà PA 24 chỉ định luật sư cho ông và buộc ông phải trả 50 triệu đồng cho luật sư này.
Ông Bình kể với VOA rằng điều kiện giam giữ khắc nghiệt trong thời gian này đã khiến ông suy sụp hoàn toàn và từng nghĩ đến chuyện tự tử.
Tháng 8/1998, Tòa án Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tuyên án 13 năm tù đối với ông Trịnh Vĩnh Bình về tội vi phạm các quy định về quản lý và bảo vệ đất đai và tội đưa hối lộ, phạt 400 triệu đồng, tịch thu tài sản được cho là “sang nhượng bất hợp pháp”.
Báo Công An Nhân Dân ngày 6/6/2005 cho biết đến ngày ông Bình bị Cơ quan An ninh Điều tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu bắt giữ (5/12/1996), ông nắm trong tay 11 căn nhà, 114 nền nhà và 2.847.745 m2 đất.
...Sau phiên phúc thẩm, bản án của ông Trịnh Vĩnh Bình giảm từ 13 năm xuống thành 11 năm tù (năm 1999).
Ông Bình kể với VOA:
“Phiên xử sơ thẩm đến phúc thẩm không thay đổi gì mấy. Tôi thấy tình hình không êm rồi. Họ có giấy triệu tập tôi trở lại trại tù. Họ cho tôi thời gian 7 ngày. Trong thời gian đó, tôi tiếp tục làm đơn khiếu nại, nhưng thấy không êm rồi. Tới giờ chót, tức ngày hôm sau đi trình diện thì tôi trốn.”
Sau khi ra khỏi Việt Nam, ông Bình đã nộp đơn kiện chính phủ Việt Nam ra tòa trọng tài quốc tế. Hai bên “dàn xếp” ngoài tòa vào năm 2005 và Việt Nam đền ông Bình 15 triệu đôla, miễn án, tạo điều kiện cho ông Bình trở lại Việt Nam, đồng thời hoàn trả tài sản đã tịch biên.
Tuy nhiên, vào thời điểm đó, tin tức về vụ kiện đã bị cắt đứt hoàn toàn, cả trong nước lẫn quốc tế. Nguyên nhân, theo lời ông Bình, là vì đây là điều kiện phía Việt Nam đưa ra trong Thỏa thuận: Không tiết lộ thông tin cho truyền thông, báo chí.
Tháng 1/2015, ông Trịnh Vĩnh Bình quyết định khởi kiện Chính phủ Việt Nam ra Tòa trọng tài Quốc tế lần thứ hai vì theo lời ông Bình, người cho là mình đã “bị lừa”, thì chính phủ Việt Nam đã lần lữa không trả lại bất kỳ tài sản nào cho ông ngoài số tiền bồi thường trên.
Người đứng tên kiện là Vua ‘chả giò’ Trịnh Vĩnh Bình, Việt kiều Hà Lan, đã thông báo và giải thích về vụ thắng kiện này với hai thông tấn RFA và VOA.
Bản tin RFA kể rằng triệu phú Trịnh Vĩnh Bình đã cho Đài Á Châu Tự Do RFA biết tin này vào ngày 10/4 vừa qua sau khi có phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế ở Paris, Pháp.
Ông Trịnh Vĩnh Bình không muốn công bố cụ thể số tiền mà chính phủ Việt Nam sẽ phải trả ông là bao nhiêu và bao giờ sẽ phải thực hiện. Tuy nhiên bản tin của VOA vào ngày 11/4 trích phán quyết của tòa cho biết chính phủ Việt Nam phải trả cho ông Bình tổng cộng 37.581.596 đôla thiệt hại và gần 7,9 triệu đôla án phí. Trong số này có 10 triệu đô la tiền tổn thất về tinh thần. Đài Á Châu Tự Do chưa thể xác định được thông tin này. Tòa Trọng tài Quốc tế từ chối cung cấp thông tin về vụ án và phán quyết của tòa.
Lên tiếng với Đài Á Châu Tự Do sau phán quyết của tòa, ông Bình nói “Chính phủ Việt Nam cần phải cẩn thận. Không dễ gì tịch thu tài sản của người khác. Chắc chắn sẽ còn những vụ kiện khác nữa trong thời gian tới”.
Ông Trịnh Vĩnh Bình không cho biết cụ thể sắp tới ông sẽ kiện chính phủ Việt Nam những gì.
RFA ghi rằng đây là vụ kiện lần 2 giữa ông Trịnh Vĩnh Bình và chính phủ Việt Nam được bắt đầu vào năm 2014. Ông Trịnh Vĩnh Bình đòi chính phủ Việt Nam bồi thường vì vi phạm luật đầu tư liên quan đến Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư song phương giữa Hà Lan và Việt Nam và vi phạm nhân quyền vì bắt giữ ông trái pháp luật.
Theo Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư giữa hai nước, Việt Nam sẽ phải tuân thủ phán quyết của tòa.
Nhà triệu phú Trịnh Vĩnh Bình từng đem 3 triệu đô la Mỹ về đầu tư ở Việt Nam vào cuối năm 1987. Tuy nhiên vào năm 1998, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu bắt ông với cáo buộc hối lộ và vi phạm các quy định về quản lý – bảo vệ đất đai. Ông bị giam 18 tháng 20 ngày và 1 năm 6 tháng quản chế. Năm 1999, ông bị tuyên án tù 11 năm và bị tịch thu toàn bộ tài sản.
Năm 2000, ông Trịnh Vĩnh Bình trốn ra ngoài và vượt biên về Hà Lan. Đến năm 2003, ông khởi kiện nhà nước Việt Nam tại Trung tâm trọng tài Thương mại Stockholm, Thụy Điển, đòi bồi thường trên 150 triệu đô la.
Vào tháng 12 năm 2006, trước khi vụ kiện diễn ra, Việt Nam đã thương lượng với ông Bình để ký một thỏa thuận tại Singapore làm theo đó ông Bình ngưng vụ kiện và cam kết trả lại tài sản, bồi thường các khoản chi phí phát sinh từ việc theo đuổi phiên tòa, cũng như tạo điều kiện để ông trở lại đầu tư ở Việt Nam. Đổi lại, phía Việt Nam đề nghị ông Bình phải rút đơn khỏi tòa Trọng tài Quốc tế và không tiết lộ nội dung thỏa thuận.
Tuy nhiên đến năm 2014, ông Bình tiếp tục kiện chính phủ Việt Nam lần thứ hai tại Tòa trọng tài Quốc tế ở Paris, Pháp với cáo buộc Việt Nam không thực hiện đúng cam kết trả tiền và tài sản cho ông trong lần thỏa thuận ngoài tòa lần trước. Ông Bình mướn văn phòng luật sư King & Spalding LLP ở Houston, Texas, đại diện cho ông.
Vào tháng 8 năm 2017, sau phiên tòa ở Paris, ông Bình xuất hiện ngoài phiên tòa với gương mặt vui vẻ và ra dấu hiệu chiến thắng nhưng phán quyết của tòa vẫn chưa được công bố.
Bản tin VOA ghi thêm một số chi tiết rằng Tòa án Trọng tài Quốc tế vừa gửi thông báo thắng kiện cho ông Trịnh Vĩnh Bình: Trong thông báo kèm theo phán quyết dài gần 200 trang gửi cho ông Trịnh Vĩnh Bình mà VOA đọc được, Tòa án Quốc tế nói rằng bên bị đơn (chính phủ Việt Nam) đã vi phạm Điều khoản 3(1) về Đối xử Công bằng và Thỏa đáng, và Điều 6 về trưng thu trong Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư lẫn nhau giữa Vương quốc Hà Lan và nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Tòa cũng yêu cầu chính phủ Việt Nam bồi thường cho ông Bình 27.518.596 đôla cho phần tài sản đã chiếm của ông, 10 triệu đôla cho "thiệt hại tinh thần", 786.672,71 đôla cho án phí ở Tòa án Quốc tế và 7.111.170,94 đôla cho chi phí pháp lý, luật sư.
VOA ghi lời ông Trịnh Vĩnh Bình rằng chính phủ CSVN chớ nên nghĩ rằng cướp tài sản người dân dễ dàng: “Đây có thể là một dấu hiệu cho chính phủ Việt Nam thấy rằng những ngày tới đây, họ không nên khinh xuất bắt bớ người vô tội hoặc để cho con ông cháu cha, những người có thế lực, vây cánh chiếm đoạt tài sản một cách vô tội vạ, chiếm đoạt một cách hợp pháp bằng cách ‘cưỡng chế’ theo luật pháp Việt Nam, nhưng dĩ nhiên, theo luật pháp quốc tế thì đây là một sự vi phạm trắng trợn”.
VOA kể rằng từ những năm thập niên 1990, khi ông Trịnh Vĩnh Bình, khi đó là triệu phú rất thành công ở Hà Lan với biệt danh “Vua Chả Giò”, trở về Việt Nam đầu tư theo tiếng gọi “Về nước đầu tư” của Hà Nội.
Sau khi quyết định bán cơ sở kinh doanh tại Hà Lan, ông Bình đã mang về nước 2.338.250 đôla và 96 ký vàng sau 60 lần nhập cảnh, bắt đầu từ năm 1990, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán, Tổng cục hải quan Việt Nam và Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất.
Về nước, ông bắt tay vào kinh doanh trong nhiều lĩnh vực: khách sạn, thủy hải sản, xuất cảng, nông sản, rau quả, trồng rừng… trong vòng hơn 6 năm, giá trị số vốn ban đầu ông Bình đưa về Việt Nam được nhân lên hơn 8 lần.
VOA kể rằng vào ngày 5/12/1996, ông Trịnh Vĩnh Bình chính thức bị bắt với cáo buộc tội “trốn thuế”. Cáo buộc ban đầu này sau đó nhanh chóng được chuyển đổi thành “vi phạm các quy định về quản lý đất đai” và tội “hối lộ” vì thiếu căn cứ.
Ông Trịnh Vĩnh Bình bị tạm giam hơn 18 tháng trước khi được đưa ra xét xử. Trong thời gian này, ông Bình cho biết ông không được phép tự ý chọn luật sư, mà PA 24 chỉ định luật sư cho ông và buộc ông phải trả 50 triệu đồng cho luật sư này.
Ông Bình kể với VOA rằng điều kiện giam giữ khắc nghiệt trong thời gian này đã khiến ông suy sụp hoàn toàn và từng nghĩ đến chuyện tự tử.
Tháng 8/1998, Tòa án Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tuyên án 13 năm tù đối với ông Trịnh Vĩnh Bình về tội vi phạm các quy định về quản lý và bảo vệ đất đai và tội đưa hối lộ, phạt 400 triệu đồng, tịch thu tài sản được cho là “sang nhượng bất hợp pháp”.
Báo Công An Nhân Dân ngày 6/6/2005 cho biết đến ngày ông Bình bị Cơ quan An ninh Điều tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu bắt giữ (5/12/1996), ông nắm trong tay 11 căn nhà, 114 nền nhà và 2.847.745 m2 đất.
...Sau phiên phúc thẩm, bản án của ông Trịnh Vĩnh Bình giảm từ 13 năm xuống thành 11 năm tù (năm 1999).
Ông Bình kể với VOA:
“Phiên xử sơ thẩm đến phúc thẩm không thay đổi gì mấy. Tôi thấy tình hình không êm rồi. Họ có giấy triệu tập tôi trở lại trại tù. Họ cho tôi thời gian 7 ngày. Trong thời gian đó, tôi tiếp tục làm đơn khiếu nại, nhưng thấy không êm rồi. Tới giờ chót, tức ngày hôm sau đi trình diện thì tôi trốn.”
Sau khi ra khỏi Việt Nam, ông Bình đã nộp đơn kiện chính phủ Việt Nam ra tòa trọng tài quốc tế. Hai bên “dàn xếp” ngoài tòa vào năm 2005 và Việt Nam đền ông Bình 15 triệu đôla, miễn án, tạo điều kiện cho ông Bình trở lại Việt Nam, đồng thời hoàn trả tài sản đã tịch biên.
Tuy nhiên, vào thời điểm đó, tin tức về vụ kiện đã bị cắt đứt hoàn toàn, cả trong nước lẫn quốc tế. Nguyên nhân, theo lời ông Bình, là vì đây là điều kiện phía Việt Nam đưa ra trong Thỏa thuận: Không tiết lộ thông tin cho truyền thông, báo chí.
Tháng 1/2015, ông Trịnh Vĩnh Bình quyết định khởi kiện Chính phủ Việt Nam ra Tòa trọng tài Quốc tế lần thứ hai vì theo lời ông Bình, người cho là mình đã “bị lừa”, thì chính phủ Việt Nam đã lần lữa không trả lại bất kỳ tài sản nào cho ông ngoài số tiền bồi thường trên.
Gửi ý kiến của bạn
