Bài Trích Việt Báo Tết Đinh Hợi Đang Phát Hành Khắp Nơi
Trang Sử 220 Năm Trước: Tổng Thống Mỹ Gặp Hoàng Tử Cảnh
Liên hệ Mỹ-Việt, từ 220 năm trước đây, từng có một cơ duyên đặc biệt: Vị Tổng Thống Thứ Ba của nước Mỹ, khi còn là Sứ Thần Thomas Jefferson tại Pháp, đã kết thân với Hoàng Tử Cảnh, khi vị hoàng tử nhỏ của Việt Nam đang là “cục cưng” của hoàng hậu Pháp Marie Antoinette.
Năm 1801, khi vua Gia Long thống nhất sơn ha, Thomas Jefferson cũng là Tổng Thống Hoa Kỳ. Trong bộ sách “The Papers of Thomas Jefferson” có thư của Jefferson kể chuyện ông đã gặp Hoàng Tử Cảnh.
Sau đây là một đoạn trích từ bài viết của nhà nghiên cứu Trần Đông Phong trong báo xuân Việt Báo (hình bìa bên). Ông là tác giả cuốn sách bestseller của năm 2006, “Việt Nam Cộng Hoà-1O Ngày Cuối Cùng.”
Lịch sử có thể đã khác hẳn, nếu vị đông cung thái tử kề cận vua Gia Long không mất vì bệnh đậu mùa năm 1801. Nếu chính ông kế ngôi vua. sẽ không thể có chuyện vua Minh Mạng bác bỏ hiệp ước giao thương với đặc sứ của Tổng Thống Hoa Kỳ Andrew Jackson vào giữa thập niên 1830. Và không chừng, cũng chẳng có hai cuộc chiến tranh Đông Dương...
Một trong những nhà lãnh đạo Mỹ đầu tiên đã biết đến nước Việt Nam xa xôi qua cái tên Cochin-China hay Xứ Đàng Trong từ cuối thập niên 1780 là ông Thomas Jefferson, vị tổng thống thứ ba của Hoa Kỳ, khi ông đang đảm nhận chức vụ Sứ Thần Toàn Quyền của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ tại nước Pháp.
Thomas Jefferson là một con người đa tài. Mọi người ai cũng biết ông là tác giả bản Tuyên Ngôn Độc Lập (Declaration of Independence) đã được Quốc Hội Hoa Kỳ chấp thuận thông qua vào ngày 4 tháng 7 năm 1776 tại Philadelphia, sau đó ông làm Ngoại Trưởng, Phó Tổng Thống rồi đắc cử trở thành vị tổng thống thứ 3 của nước Mỹ (1801-1809). Ngoài những chức vụ nói trên, Thomas Jefferson còn nổi tiếng trong nhiều lãnh vực khác: luật sư, đại biểu Quốc Hội, Thống Đốc tiểu bang Virginia, sứ thần toàn quyền tại Pháp, kiến trúc sư, một nhà phát minh về khoa học, một triết gia và một người say mê khảo cứu về nông học, trong đó có việc nghiên cứu để cải thiện việc trồng trọt các loại cây ăn trái tại Hoa Kỳ và đặc biệt là ngành trồng lúa tại hai tiểu bang North và South Carolina.
Chính vì việc đi tìm một giống lúa thích hợp cho vùng Carolina mà trong thời gian làm Sứ Thần Toàn Quyền tại Paris, Thomas Jefferson đã gặp gỡ và quen biết với một vị hoàng tử người Việt Nam vào năm 1787.
Thomas Jefferson đã lưu giữ gần như hầu hết những thư từ người ta gửi cho ông và những thư từ ông viết cho người khác, về sau được xuất bản trong bộ sách "The Papers of Thomas Jefferson" gồm 19 bộ, dài trên mười mấy ngàn trang, trong đó người ta có thể đọc thấy mối quan tâm của ông về việc tìm kiếm một loại lúa giống thích hợp cho vùng Carolina của Hoa Kỳ và theo ông thì đó là loại lúa cạn của nước Cochin-china tức là nước Việt Nam ngày nay...
Ngày 13 tháng Giêng năm 1788, Thomas Jefferson viết thư cho William Drayton cho biết một tin đầy lạc quan về loại lúa Cochin-china:
"Tôi có rất nhiều hy vọng sẽ nhận được một ít hạt giống lúa cạn từ Xứ Đàng Trong vì một vị hoàng tử trẻ của xứ Cochin-china hiện đang có mặt tại Pháp, đã hứa hẹn một cách chắc chắn với tôi rằng ông ta sẽ cung cấp cho tôi loại lúa đó. Tuy nhiên cũng cần phải chờ đợi một thời gian nữa. Tất cả những việc này cũng chỉ là những thí nghiệm và điều khôn khéo nhất là chúng ta phải cứ thử tất cả nhưng cái gì tốt nhất thì chúng ta mới giữ lại."
Xem đầy đủ chi tiết trong giai phẩm Việt Báo Tết Đinh Hợi, đã phát hành khắp nơi.
Gửi ý kiến của bạn
