Hôm nay,  

Nguyên Khai, Chất Huế Trong Tranh

12/08/200600:00:00(Xem: 3860)

Một họa phẩm Nguyên Khai.

Mỗi lần có dịp ngắm tranh Nguyên Khai, tôi  thường nhớ đến thơ Đinh Hùng, những bài thơ, câu thơ, chữ thơ thật nhẹ nhàng, thật bay bướm  thật tài hoa. Thơ Đinh Hùng  tả  nàng thiếu nữ - hơn thế nữa- là Kỳ nữ, là  Tiên nữ  xuống trần:

“Ta thường có từng buổi sầu ghê ghớm

Ở bên em, Ôi biển sắc rừng hương

Em lộng lẫy như  ngàn hoa nắng sớm

Em đến đây như đến tự thiên đường”

(Kỳ nữ)

Tôi không hỏi Nguyên Khai có biết bài  thơ này hay không và nếu có thì  nó có ám ảnh anh hay không. Nhưng rõ ràng những thiếu nữ trong tranh của anh  đều là  “biển sắc rừng hương” là  “ngàn hoa nắng sớm” và “như đến tự thiên đường”. Xem tranh  vẽ thiếu nữ của Nguyên Khai  ta có cảm tưởng những cô nàng mình hạc xương mai ấy bước ra từ cõi mộng, rồi một lần nữa , nếu các bạn cứ để cho cái khung trời tím (xanh, đen đỏ, lục …) ấy liên tu bất tuyệt trùm lấp cái cõi u minh trước mặt, thì hẳn rằng các nương tử áo tím, áo vàng, áo trắng, áo xanh, áo hoa  ấy sẽ uốn lượn, bay vèo ra từ bức tranh để làm nàng  Giáng Kiều của Bích Câu Kỳ Ngộ.

 Nguyên Khai rất  dè sẻn khi cho thiếu nữ của mình ăn uống, nhưng chàng lại rất hào sảng phóng cọ cho những bộ ngực muôn vàn thanh tân ấy phát tiết. Tuy vậy, cái đẹp của những bộ ngực rưng rức ấy được anh thăng hoa lên  bằng những nhát cọ nhanh và dài, xuyên suốt qua tim nên nó gợi cảm mà không gợi dục.

Rợn xuân tình trên bộ ngực thanh tân

Ta gần em mê từ ngón bàn chân

Mắt nhắm lại cho lòng nguôi gió bão

Khi thần tụng ta quì nâng nếp áo

Nhưng cuối đầu trước vẻ ngọc trang nghiêm

(Đinh Hùng)

Trong những trường hợp này ta mới thấy được  Nguyên Khai chú trọng thật nhiều trong  chi tiết. Có thế mới tạo ra cái e ấp trên gương mặt, cái dịu dàng của những cánh tay bạch tuộc. Nguyên Khai đã vẽ bằng sự miệt mài và với cả tâm hồn mình nên khách thưởng ngoạn dễ dàng nhận ra tấm lòng yêu quê hương đất nước của anh, cụ thể là  xứ Huế đầy ắp thơ mộng. Cuộc đời người nghệ sĩ nổi trôi theo vận nước thì tác phẩm của họ phải ảnh hưởng theo. Nguyên Khai cũng vậy, bên cạnh những bức tranh vẽ thiếu nữ, hoa lá, chim, ngựa vân vân, nghĩa là  anh mô tả khía cạnh êm đềm, nhân ái của cuộc sống, có không ít những bức mô tả những nhọc nhằn, những vết thương chí mạng của đồng bào anh quê hương anh.

Trong loại tranh này, Nguyên Khai có một bức  nổi bật hẵn lên trong loạt tranh chủ đề hoài niệm về đất nước và dân tộc. Bức tranh diễn tả một bầy chim đang hoảng loạn, lấn áp nhau, đâm sầm vào nhau bay không phương hướng trong một bầu trời đỏ rực lên màu khói lửa. Những con mắt thất thần, những cánh, những lông rụng rơi tơi tả, bầy chim cứ thế mà xao xác vỗ cánh. Xem bức tranh  này ta không khỏi liên tưởng đến những ngày tan hoang  thê thảm của Tháng Tư Bảy Lăm, cả một dân tộc đã bỏ chạy toáng loạn như điên như cuồng. Biết bao nhiêu người vô tội đã chết tức tưởi, đã như những cánh chim kia tan tác khắp bốn phương trời.

Khi được hỏi về những bức tranh được tạo thành bỡi những con IC, những bộ phận phế thải của  máy computer, Nguyên Khai đáp rằng, loạt tranh này có một số người không thích, nhưng nó chỉ  là một trong những thể loại tìm tòi, sáng tác trên con đường nghệ thuật của riêng anh giống như anh đã từng đắp tượng, điêu khắc.

Anh giới thiệu những giọt nước ba chiều của anh. Đẹp thật, lung linh thật.. Tôi  nghĩ nó không là hai hay ba chiều chi cả, mà nó có thật và như chỉ chực chờ rơi xuống, hay sắp sửa chảy văng ra khỏi bức tranh cho mát người thưởng ngoạn. Trong những bức tranh vẽ tĩnh vật của Nguyên Khai  ta dễ dàng thấy anh đã cố gắng đưa màu sắc thiên nhiên vào tranh, điều mà Paul Cezanne  cho là một yếu tố quan trọng nhất trong hội họa .  Có người cho tranh Nguyên Khai nhuốm sắc buồn, nhưng với tôi, tranh Nguyên Khai  phàn ánh tâm hồn hiền hòa, chân chất của anh, phản ánh cái êm đềm, thơ mộng của đất thần kinh.

Sự nghiệp hội họa của Nguyên Khai gắn liền với xứ Huế, dù cho anh có ở bất cứ phương trời nào và vẽ bất cứ dưới chủ đề nào, chất Huế vẫn cứ bàng bạc trong tranh. Nói thậm xưng một chút thì ngôn ngữ trong tranh của Nguyên Khai là ngôn ngữ của một cô gái  Huế nhỏ nhẹ thầm thì, khiến mọi người phải thinh lặng lắng tai thả hồn vào cung bậc du dương mật ngọt.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
IDLIB - Tin Reuters ngày 25/10: 1 số dân tị nạn Syria bị đuổi từ Thổ Nhĩ Kỳ qua biên giới phía nam, nơi giao tranh đang diễn ra.
IDLIB - Nga dàn xếp với Thổ Nhĩ Kỳ để tuần tiễu biên giới đông bắc Syria sau khi Mỹ rút, bỏ lại đồng minh Kurd là SDF.
BEIJING - Thay đổi bản chất của kỹ nghệ chế xuất Hoa Lục hé lộ tại hội chợ Canton tuần này, trong lúc đối đầu thương mại Mỹ-Hoa tiếp tục.
BAGHDAD - Vào ngày 25/10, biểu tình chống chính quyền tại thủ đô Iraq gồm đa số thanh niên bị cảnh sát bắn hơi cay và đạn cao su. Ít nhất 1 người chết, theo tin cảnh sát.
Khoảng cuối tháng 10/2019, Microsoft công bố báo cáo tài chính Q3/2019, kết thúc vào ngày 30/09/2019 (tức Q1 năm tài chính 2020).
NEW YORK - Tin CNN ngày 25/10: mất $7 tỉ trong các giao hoán sau giờ hoạt động của Wall Street, tỉ phú chủ nhân Amazon mất vị trí đầu bảng người giàu nhất thế giới.
WASHINGTON - Cựu DB Beto O’Rourke (Texas)-là ứng cử viên tổng thống đảng Dân Chủ - đã bác bỏ chỉ trích đề nghị mua lại súng mà ông đã đưa ra.
WASHINGTON - Ông Tim Morrison, viên chức của hội đồng an ninh quốc gia, sẽ là nhân vật đầu tiên của Bạch Ốc ra điều trần tại Hạ Viện.
WASHINGTON - Vào ngày 25/10, cựu TT Clinton, bà Hillary Clinton và cựu TT Obama có mặt trong số khách viếng linh cữu của DB Cummings mới qua đời ở tuổi 69.
WASHINGTON - New York Times đưa tin ngày 25/10: Bạch Ốc đang suy tính nhu cầu tăng nhân số tham mưu để ứng phó với cuộc điều tra luận tội đang tăng tốc và mở rộng.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.