Elena Bonner
Chúng tôi đã sống và tiếp tục sống trong một quốc gia của những điều dối trá. Lời dối trá lớn gọi Nga là một quốc gia dân chủ. Những tiến trình bầu cử vừa mới được thai nghén đã bị hiếp đáp trong những cuộc bầu cử ở Chechnya, trong cuộc chiến lần thứ nhất ở đây, và cứ thế xẩy ra sau đó, trong chiến thắng bầu cử năm 1996 của Yeltsin, vốn được quyết định phần lớn bằng tiền bạc chứ không phải bằng ước muốn của những người đi bầu. Rồi tới việc chỉ định Putin, kẻ thừa kế Yeltsin, như thể Nga là một vương quốc, và lần này, không chỉ tiền bạc: đòn bẩy bầu cử chủ yếu đã biến thành điều gọi là “những biện pháp hành chánh”, nghĩa là một áp lực trực tiếp từ chế độ. Trò bầu cử “máy móc” như vậy cứ thế trải dài ra, từ viên thủ hiến cho tới những viên chức địa phương. Và một khi không có những cuộc bầu cử đúng đắn (valid), thì cũng không có dân chủ, theo đúng định nghĩa của từ này. Khi chuyện này xẩy ra ở Beralus, mọi người đều gật gù, như vậy là phản dân chủ, nhưng chẳng ai dám nói như thế với nước Nga, do sợ hãi.
Cái chế độ dựng đứng (vertical) được xây dựng bởi Putin - chia nước Nga ra làm bẩy “okrugs”, đứng đầu bởi một viên chức do tổng thống chỉ định, hoạch định hiến pháp cho những thể chế cộng hòa quốc gia, thay đổi đường lối theo đó thượng viện được thành lập, bằng cách hạn chế chức năng của nó – chế độ này được đưa ra như là một chương trình nhằm mang lại trật tự cho nước Nga. Nhưng những thay đổi này đã đem thêm quyền lực vốn đã không giới hạn cho tổng thống, và trên thực tế, đã biến nước Nga đa quốc gia, từ một xứ sở mang tính liên bang thành một quốc gia tập trung quyền lực vào một trung tâm, và trở thành thống nhất một khối, cũng theo nghĩa này. Và như vậy, chúng đạp đổ Hiến pháp của đất nước chúng tôi.
Liền lập tức theo đó, những con người từ những cơ quan an ninh – nghĩa là từ KGB-FSB, và quân đội – đã và đang được bổ nhiệm vào những chức vụ cao cấp trong chính quyền, bảo đảm ảnh hưởng của họ trên toàn quốc. Do đó, những năm gần đây lại một loạt những bắt bớ và những phiên toà như vả vào mặt luật pháp. Trong đó có trường hợp thương gia người Mỹ, Edmond Pope; nhà ngoại giao Valentin Moiseyev; ký giả Grigory Pasko, và sĩ quan hải quân Sergei Nikitin. Những người này bị buộc tội gián điệp. Đấy là chưa kể vụ buộc tội, hoàn toàn do dàn dựng, nhắm vào ký giả Andrei Babitsky vào năm vừa rồi. Đâu phải chỉ có một, mà ít nhất cũng trên vài vụ ám sát chính trị đã được hoàn toàn giải quyết.
Một hiện tượng nguy hiểm khác rong ruổi cùng những lời dối trá, đó là mở rộng kiểm soát của nhà nước về mặt truyền thông đại chúng, dưới những vỏ bọc: trừng phạt những vi phạm tài chính, chống tham nhũng hối lộ. Trong khi huỷ diệt một số những cơ quan và cơ sở tín dụng điều hành ngành xuất bản hoặc những đài truyền hình, nhà nước tạo ra, dưới sự kiểm soát của nó, những cơ quan xuất bản và đài truyền hình khác, quyền lực hơn, và tham nhũng hơn. Cứ cách thức làm ăn như vậy được áp dụng trong những địa bàn khác và tất cả đều nằm dưới chiêu bài chống tham nhũng. Và trong khi cả thế giới biết về những toan tính của chính quyền nhằm nắm lấy ngành truyền hình quốc gia, và chiến dịch của nhà nước chống lại Boris Berezovsky và Vladimir Gusinsky, những vụ bách hại này hiển nhiên mang mầu sắc bài Do Thái, rất ít người biết chuyện gì xẩy ra cho truyền thông đại chúng ở những vùng đất xa xôi của đất nước. Ở những nơi chốn hẻo lánh đó, những vụ việc tương tự như trên thường xuyên chấm dứt bằng bạo động, thành thử khó mà bảo đây là những trường hợp ngoại lệ. Như thể, trong một khoảng thời gian ngắn, thực sự không có những đài truyền hình tự do, độc lập, hay là một phương tiện truyền thông nào khác ở Nga.Thay vì vậy, chúng tôi có “Chủ thuyết An Ninh về Thông Tin”, nó đòi hỏi nhà nước phải kiểm tra báo chí và truyền hình.
Nhưng thảm họa và nhục nhã lớn của nước Nga mới, là hai cuộc chiến tại Chechnya và công cuộc diệt chủng đối với dân chúng đất nước này. Những cuộc chiến này đã được thổi phồng trước đó, bởi tuyên truyền nhằm chống Chechnya. Vẫn là những lời dối trá. Sau bao nhiêu năm, từ “chuchmek” đã được sử dụng trên toàn Liên bang Xô viết và nước Nga [sau đó], đây là một từ xúc phạm nhằm chỉ tất cả những người không phải gốc Slavic; một nhãn hiệu mới được đem ra thay thế, “người mang tính quốc gia Caucasian”, được sử dụng không phải chỉ ở trên đường phố, bởi “những đám đông”, mà luôn cả trong những tài liệu chính thức.
Cuộc chiến tranh lần đầu, là do Yeltsin cần, để nâng cao thế giá của ông ta trong những cuộc thăm dò dư luận; và nhờ nó mà đám đàn em vây quanh ông ta đã ôm được hàng tỉ rúp. Cuộc chiến đó chấm dứt với sự huỷ diệt hoàn toàn thành phố Grozny. Cư dân của nó chừng nửa triệu người. Con số người tị nạn: ba trăm ngàn người. Những sự độc ác, tàn nhẫn trong khi xẩy ra chiến tranh ở Samashki và những làng mạc khác – những sự độc ác tàn nhẫn mà chúng ta có thể chắc chắn một điều là, sẽ chẳng có một toà án theo kiểu Nuremberg nào ở đây. Cuộc chiến cướp đi cuộc sống của trên một trăm ngàn thường dân, sinh sĩ Nga, và kháng chiến quân Chechnya. Và cuộc chiến đó mang tên: “công cuộc tái lập trật tự theo như hiến pháp qui định.” Những nhà lãnh đạo Tây phương (ông bạn Bill, ông bạn Helmut, và tất cả những ông bạn còn lại), đã coi cụm từ trên có giá “face value” [giá trị trên danh nghĩa], (hay giả đò nó có giá như vậy – dối trá lây lan như bệnh hủi, như thiên tai, dịch hạch). Họ nghĩ, cách tốt nhất là có mặt tại Moscow vào lúc cao điểm của cuộc chiến, để tham dự cuộc diễn binh kỷ niệm lần thứ 50 chiến thắng của Đồng Minh trong Cuộc Chiến Lớn II.
(còn tiếp một kỳ)
Jennifer Tran chuyển ngữ.
Gửi ý kiến của bạn
