Phép Thần Internet
Bất kể những rào cản và từơng lửa, bất kể những cạm bẫy và cò mồi, mạng lưới Internet đang giúp cho các nhà họat động dân chủ trên tòan thế giới nhiều hơn những gì mà khoa học đã cống hiến cho các thế hệ họat động dân chủ và nhân quyền trứơc kia.
Bạn hãy nhớ tới thời của vài trăm năm trứơc, khi tin khẩn cấp phải có các chiến binh kỵ mã chuyền thư từng chặng, hay là buộc chân chim bồ câu, hay là đốt lửa trường thành báo tin, hay mới vài thập niên gần đây là phất cờ báo tin, hay gõ tín hiệu Morse, và rồi máy truyền tin, điện thọai, fax… và rồi Internet.
Nhìn lại như thế, chúng ta bây giờ mới thấy như dường chúng ta đang sống trên các cõi trời.
Một phần nào là như thế. Vì những gì ngày xưa chúng ta gọi là thần nhãn với mắt nhìn xa ngàn dặm, thì bây giờ đã thấy ngay trên màn hình TV, gọi là thiên nhĩ với tai nghe muôn dặm xa thì đã có điện thọai. Và thông tin thì không gì hơn Internet, khi thế giới đã biến thành một ngôi làng - không hoàn toàn đúng là tí hon, nhưng hẳn không còn là biền biệt bốn biển bảy núi nữa. Nhưng bạn có biết rằng tại Trung Quốc, khi viết nhật ký mạng và dùng email, thì sử dụng dịch vụ Google an toàn hơn là dùng Yahoo không"
Dù vậy, bất kể mọi tường lửa, mọi rào cản. Thế giới thực sự đã gần nhau hơn. Cuộc chiến cho dân chủ, tự do và nhân quyền cũng đã biến thái, với đôi khi thông tin gần như cấp kỳ. Bạn hãy nghĩ về các tờ báo giấy: cần tới 24 giờ, các thông tin mới cập nhật. Nhưng với Internet và các diễn đàn ăn theo, thí dụ Yahoogroups.com và PalTalk.com thì thông tin gần như là chớp nhóang.
Chính như thế, các nứơc độc tài tòan trị vẫn luôn luôn nhìn Internet như "vừa là cơ hội, vừa là thách thức," một cụm từ phổ biến mà người cộng sản ưa nói cho những gì mà họ không muốn nói thẳng. Thế nên, với "thách thức" thì các nhà nứơc CS Trung Quốc và CS Việt Nam dựng lên từơng lửa; với "cơ hội" thì ầm ĩ mời gọi nhau vào làm ăn.
Nhưng thực tế vẫn là vỏ quýt dày thì có móng tay nhọn. Ngòai các kỹ thuật vượt từơng lửa, vẫn còn có những mảng trên Internet mà công an chưa rào cản hết nổi.
Thí dụ, theo báo Vancouver Sun, số ấn hành 16-10-2006, lực lượng 40,000 công an mạng đang điều hành The Great Firewall of China (Hỏa Bích Trường Thành) đang cảm thấy nhức nhối vì không xiết nổi hòan toàn các thông tin cấm đối với 131 triệu công dân mạng Hoa Lục: Các tiến bộ kỹ thuật của những người họat động dân chủ đã vượt khả năng tường lửa của công an.
Trường hợp điển hình mới nhất là Han Dongfang, người phụ trách tổ chức công nhân tới biểu tình hỗ trợ cho sinh viên tại Thiên An Môn năm 1989, và rồi sau đó bị bắt vào tù, và rồi bị trục xuất ra khỏi Trung Quốc. Hiện họ Han đang ở Hồng Kông, điều hành một tổ chức thu thập và phát tán thông tin về các vụ lạm dụng công nhân và nông dân Trung Quốc.
Công an mạng đã bít hết mọi lối tới các trang web nhắc tới tên họ Han và các bản tin của ông, và cản được cả làn sóng phát thanh hàng tuần của Han chĩa vào Hoa Lục. Nhưng nhức nhối chính là: công an chưa tìm ra cách ngăn cản các hồ sơ phim và âm thanh phát tán từ tổ chức của Han.
Lọat hồ sơ lịch sử nói (oral histories, sử đọc thành lời) về các cuộc biểu tình ở Thiên An Môn lưu trữ trên mạng Nhân Quyền Trung Quốc (www.hrichina.org) đã được hạ tải tới 17,000 lần để các hồ sơ phim và âm thanh này nghe qua các máy iPod và máy nhạc MP3.
Như thế, tuy chúng ta không có được các thống kê quy mô về trừơng hợp Việt Nam, nhưng chắc chắn các hồ sơ nhân quyền, hay các file phim và âm thanh về cuộc chiến dân chủ Việt Nam cũng đang được lưu hành tại nhiều thành phố lớn ở quê nhà - có thể chưa phổ biến, nhưng hẳn là đang tiếp cận với nhiều người quan tâm.
Hãy chú ý tới con số 17,000 lần hạ tải các hồ sơ ở trang Nhân Quyền Trung Quốc, thấy rõ như thế là quá ít so với con số 131 triệu công dân mạng Hoa Lục, và tất nhiên quá ít so với tòan dân 1.3 tỉ người. Nhưng con số thực được nghe phải nhiều lần hơn, vì mỗi file hạ tải có thể được gửi qua email nhiều lần cho bạn hữu, vì người vượt từơng lửa để vào được trang web này tất nhiên là mong muốn phát tán các hồ sơ nhân quyền.
Một thực tế nữa, nền kinh tế mở cửa của Trung Quốc và Việt Nam đang giúp dễ dàng hơn cho cuộc chiến dân chủ. Chỉ cần nhìn về Bắc Hàn là thấy thiên đường xã hội chủ nghĩa kinh hòang tới mức nào. Nhưng ngay tới một mực nhẹ nhàng hơn, thí dụ ở Cuba, nơi của Lãnh Tụ XHCN Vĩ Đại Fidel Castro, cũng cho thấy "thách thức" của Internet tới mức nào.
Phóng viên Stephen Gibbs của đài BBC ghi nhận rằng tại Cuba, công dân cần phải có giấy phép trứơc khi mua máy điện tóan. Và "giấy phép này gần như bất khả xin được. Giấy chấp thuận này cũng cần có để đăng ký với sở cung cấp dịch vụ Internet của Cuba."
Trong tình hình nhiều nơi trong thế giới bị rào trong cái chuồng khổng lồ Tường Lửa XHCN Vĩ Đại, tất nhiên là các công ty đã giúp dựng rào phải rất là nặng tội - vì cũng tương tự như hành vi bán súng liên thanh cho Stalin xử bắn hàng triệu người dân Liên Xô để biến khối công dân XHCN còn lại phải hồng hơn, phaỉ đỏ hơn, phaỉ vâng lời hơn.
Đó là lý do nhiều đại biểu tham dự thượng đỉnh Liên Hiệp Quốc về Internet tại Hy Lạp hôm Thứ Ba 31-10-2006 đã lên án các công ty Google, Cisco Systems, Microsoft và Yahoo vì đã hợp tác sát cánh với công an Trung Quốc, "gợi ý rằng các luật mới cho toàn cầu về quyền tự do ngôn luận có thể cần thiết," theo bản tin của Cnet News.
Nhưng trong các công ty, thì mặc cảm tội lỗi lớn nhất vẫn là hãng Hoa Kỳ Cisco, nơi chuyên sản xuất các máy routers để điều hợp lưu lượng giao thông mạng, theo dõi trên mạng và ngăn cản các trang web trong sổ đen.
Đó cũng là lý do mà Art Reilly, giám đốc hãng Cisco về chính sách kỹ thuật, phải phân trần trong hội nghị Internet Governance Forum của LHQ này, rằng Cisco không hề sửa đổi gì các máy routers khi bán cho chính phủ Trung Quốc, "Cũng là cùng thiết bị mà chúng tôi bán cho các nứơc khác trên thế giới. Không gì khác cả."
Có một thông tin quan trọng đối với những người quan tâm về dân chủ tại Trung Quốc: rằng nếu bạn sử dụng email, và nếu bạn viết nhật ký mạng (blog) thì sử dụng Google sẽ an tòan hơn là dùng Yahoo.
Bản tin của phóng viên Declan McCullagh trên mạng CNET kể về một giám đốc hãng Google trình bày trong hội nghị LHQ trên như sau, trích dịch:
"Vint Cerf, một Phó Chủ Tịch hãng Google người nói từ phía cử tọa, ghi nhận rằng công ty của ông đã quyết định không đặt các máy chủ dùng cho các dịch vụ nhật ký mạng và email tại Trung Quốc. Như thế đã cho Google, ít nhất là tới giờ, tránh được nan đề mà hãng Yahoo trải qua - khi công an tịch thu các dữ kiện thông tin nhằm nhận diện lai lịch và bắt giam các phóng viên hay các nhà họat động dân chủ.
Cerf nói, 'Lý do chúng tôi không làm thế là vì chúng tôi không muốn có các dữ kiện nằm trong các máy chủ mà công an Trung Quốc có thể yêu cầu chúng tôi, hay đòi hỏi rằng chúng tôi, phải tiết lộ nhằm nhận diện lai lịch các cá nhân. Do vậy, chúng tôi cố ý không cung cấp một số dịch vụ nhằm bảo vệ lợi ích của ngừơi dân Trung Quốc.'" (hết trích dịch)
Chỉ một câu nói như thế thôi, chỉ một quyết định như thế thôi của hãng Google, cũng chắc chắn đã giúp được một số nhà họat động dân chủ thóat lứơi công an Trung Quốc. Chỗ này, bản tin không ghi nhận lời các viên chức công ty về trừơng hợp Việt Nam, có thể vì thị trừơng quá nhỏ so với Hoa Lục nên bản tin về hội nghị Internet này không nhắc tới.
Tuy nhiên, có một chuyện giễu hết sức là dở trong hội nghị Internet này: một cán bộ Trung Quốc không kể tên đứng lên nói với Nick Gowing của Đài BBC rằng Trung Quốc không hề kiểm duyệt Internet tí nào, "Tại Trung Quốc, chúng tôi không có phần mềm ngăn cản các trang web. Đôi khi chúng tôi gặp trở ngại khi truy cập các trang đó, nhưng đó lại là vấn đề khác. Chúng toi không có hạn chế tí nào cả… Vài ngừơi nói là các nhà báo tại Trung Quốc đã bị bắt. Chúng tôi có hàng trăm nhà báo tại Trung Quốc, và chỉ có vài người bị bắt thôi. Điều đó không liên hệ tí nào tới quyền tự do ngôn luận cả. Chúng tôi có bọn phạm tội hình sự trong xã hội. Có tội phạm hình sự ở tất cả các xã hội chứ…"
Thiệt là giễu quá dở. Các bản nghiên cứu khác nhau của các hội nhân quyền đưa ra trong hội nghị này cho thấy có ít nhất từ 15,000 tới 20,000 trang web bị ngăn cản truy cập tại Trung Quốc.
Sau cùng, bản tin khác của phóng viên Darren Waters của BBC từ Athens lại cho thấy khía cạnh khác: cũng có người, có công ty biết mắc cỡ khi tiếp tay cho công an.
Fred Tipson, cố vấn về chính sách của hãng Microsoft, nói là Microsoft có thể sẽ bỏ chạy ra khỏi các nứơc phi dân chủ như Trung Quốc. Bản tin này cũng không nhắc gì tới Việt Nam, cứ làm như đàn em phía nam này đã có dân chủ tự do rồi.
Tipson nói, "Mọi chuyện đang xấu đi… và có lẽ chúng tôi phải xét lại về sự hiện diện của chúng tôi ở đó. Chúng tôi phải quyết định xem việc [công an] truy bức người viết nhật ký mạng đã tới điểm nào không thể chấp nhận để có thể còn kinh doanh tại đây…"
Internet, Internet… Hãy gọi tên ông thần Internet. Bao giờ thì phép thần Internet mang tới được cho dân Việt thực sự dân chủ, thực sự tự do… Khi thế giới đã trở thành một ngôi làng nhỏ bé, khi tất cả các dân tộc đã trở thành hàng xóm kề cận nhau, và tại sao vẫn còn vài góc sân nhà bên là các kềm kẹp, gông xiềng, với những vuông khăn đỏ đang che mắt và bịt tai…
Send comment
