ÚC ĐẠI LỢI: Mối quan hệ giữa hai ông John Howard và Peter Costello đã bị sứt mẻ trầm trọng ngày hôm thứ Hai khi vị Tổng trưởng Ngân khố tố cáo Thủ tướng đã không nói sự thật. Họ tranh cãi kịch liệt về những gì đã được nói trong một cuộc họp xảy ra ở Canberra tháng Mười Hai năm 1994, ông Costello đã bác bỏ hoàn toàn lời nói của ông Howard và nói rằng: “Công chúng có quyền biết sự thật hoàn toàn.”
Vấn đề là một sự thỏa thuận mà ông Costello nói là ông Howard đã đề nghị, theo đó ông ta sẽ trao quyền lãnh đạo đảng Tự Do cho ông Costello trong khoảng thời gian năm 1998. Cũng buổi tối hôm thứ Hai, cựu bộ trưởng Ian McLachlan, người duy nhất có mặt trong cuộc họp này, đã đưa ra một bản ghi chép mà ông đã viết lúc đó, và kể từ đấy ông luôn luôn cất điều ghi chép này trong ví suốt 12 năm qua.
Bản ghi chép này gồm 41 chữ (tiếng anh) viết rằng: “Cuộc họp thứ Hai tháng Mười Hai, 1994. Lời hứa được đưa ra bởi JH (John Howard) tại một cuộc họp buổi tối trong phòng làm việc của PC (Peter Costello) rằng nếu AD (Alexander Downer) từ chức và Howard trở thành Thủ tướng, và rồi sau một nhiệm kỳ rưỡi ông ta sẽ trao quyền lãnh đạo cho PC. IMcL (Ian McLachlan).”
Vào sáng hôm thứ Hai ông Costello nói rằng ông “còn nhớ rất rõ” lời hứa của ông Howard với ông, và ông tin chắc vào lời nói đó. Tuy nhiên, Thủ tướng Howard đã phủ nhận bất cứ lời hứa nào như thế này và nói rằng: “Chẳng có sự thỏa thuận nào cả. Quyền lãnh đạo đảng Tự do không được quyết định bởi John Howard hoặc Peter Costello hoặc bất cứ cá nhân nào khác. Quyền lãnh đạo đảng Tự Do nằm trong tay của những người bao gồm trong Nghị viện Liên bang đảng Tự Do.”
Ngoại trưởng Alexander Downer, thủ lãnh đảng Tự do trong thời gian năm 1994, nói rằng ông không hề biết tí gì về sự thỏa thuận này. Ông Downer phát biểu rằng: “Chúng tôi biết ơn ông John Howard rất nhiều và một trong những điều mà chúng tôi biết ơn ông ta là khi ông quyết định về hưu, theo sự hoạch định của chính ông, chúng tôi rất tôn trọng điều đó.” Một người ủng hộ ông Howard khác, bà Bronwyn Bishop buổi tối hôm đó nói rằng ông Costello đã tự đặt mình vào một tình thế tuyệt vọng. Bà Bishop đã nói với đài truyền hình ABC rằng: “Ông ấy phải quyết định thách thức hoặc rút lui và trở lại hàng ghế sau.”
Thế nhưng sự tranh cãi công khai này sẽ được phe ủng hộ ông Costello sử dụng để áp lực ông Howard rút lui trước khi cuộc bầu cử được tổ chức vào cuối năm tới. Lý lẽ của họ là một sự thay đổi quyền lãnh đạo sẽ giải quyết tình trạng căng thẳng, chương trình nghị sự của chính phủ đã cũ rích và cần sự lãnh đạo của ông Costello để có một phương pháp mới.
Tuy nhiên sự tranh cãi này không được trông đợi sẽ làm nổ ra một cuộc thách thức của ông Costello bởi vì vị Tổng trưởng Ngân sách đã tỏ cho thấy ông ta sẽ vẫn ở trong Nội các. Dù với sự bất đồng gay gắt, hai ông Howard và Costello ngày hôm nay phải làm việc với nhau khi Nội các họp để chuẩn bị cho cuộc họp vào ngày thứ Sáu với các thủ hiến tiểu bang.