Càng ngày người ta càng thấy nguyên Chủ tịch Hội đồng Dự trữ Liên bang Alan Greenspan là người nhìn xa.
Ông đã về hưu từ cuối tháng Hai năm nay dù chỉ cần vài tháng nữa là đạt kỷ lục làm chủ tịch ngân hàng trung ương lâu nhất. Ông thừa sức và uy tín yêu cầu điều ấy mà lại không. Có khi Greenspan nhìn xa hơn mọi người nghĩ khi kinh tế Hoa Kỳ bắt đầu đi vào một giai đoạn chuyển biến kể từ khi ông về hưu. Chuyển hay biến là vấn đề của vị kế nhiệm, ông Ben Bernanke.
Chủ tịch Bernanke vừa nhậm chức là hai lần (tính đến hôm nay) làm thị trường điên đảo và tuột giá vì những phát biểu của mình, lần thứ hai là hôm thứ Hai mùng năm vừa qua khi ông lên tiếng và làm chỉ số kỹ nghệ Dow Jones (DJIA) sụt mất gần 200 điểm vào buổi chiều!
Thị trường điên đảo có lẽ vì chính Chủ tịch ngân hàng trung ương cũng điên đảo.
Bất cứ một tân chủ tịch nào cũng được hay bị thị trường "coi cẳng coi giò", thăm dò quyết tâm và phản ứng. Ông Greenspan đã bị trong vụ sụt giá chứng khoán tháng 10 năm 1987. Ông Bernanke là khuôn mặt mới và cũng bị thị trường thử thách.
Mà thị trường hiện nay lại đang ở giai đoạn bất định. Trong ba tháng đầu năm, kinh tế Hoa Kỳ tăng trưởng mạnh hơn mọi dự đoán, và điều ấy có nghĩa là lạm phát có thể tăng. Mà lạm phát tăng là ngân hàng trung ương phải nâng lãi suất sau 16 lần tăng 25 điểm (0,25%) kể từ tháng Sáu năm 2004. Theo thống kê công bố ngày 10 tháng Năm, chỉ số vật giá bỗng tăng đột ngột nên mọi nười dự tính là lãi suất sẽ còn tăng sau kỳ họp 28-29 tháng Sáu của Ủy ban Tièn tệ trong ngân hàng trung ương Mỹ.
Nhưng đồng thời, một số chỉ dấu khác lại cho thấy là kinh tế Mỵ có thể bị suy trầm nhẹ từ cuối năm nay qua tới năm sau. Đã thế, dù mức thấp nghiệp giảm xuống 4,6%, thống kê nhân dụng lại cho thấy một hình ảnh khác: số người kiếm việc làm đã tăng chậm bằng một nửa dự đoán ban đầu. Khi tin vui và tin buồn lại lẫn lộn như vậy, dư luận chưa biết ngân hàng trung ương sẽ ứng biến ra sao, và có còn tăng lãi suất hay không.
Gặp hoàn cảnh "tranh tối tranh sáng" như vậy, ông Greenspan có kiểu nói thị trường gọi là "Fed-speak", tức là mơ hồ nước đôi, hiểu sao cũng được. Ông Bernanke thì không vậy. Ông nói thẳng ra và nói thẳng rằng ngân hàng trung ương chưa biết tính sao. Sự bất trắc được "thành thật khai báo" như vậy khiến thị trường thấy bất an và tuột giá. Từ đầu tháng Năm đến nay đã mất hơn 5%!
Chủ tịch Ben Bernanke cần chứng minh với thị trường, nhất là giới đầu tư vào trái phiếu, rằng mình là người quyết liệt chống lạm phát, nghĩa là sẵn sàng tăng lãi suất để hạ nhiệt guồng máy sản xuất nếu kinh tế tăng trưởng quá mạnh. Nhưng, giá dầu thô gia tăng, tình hình nhân dụng chưa sáng sủa và vật giá loại nhu yếu (chỉ số tiêu thụ giá lẻ trừ ảnh hưởng của thực phẩm và xăng dầu) gia tăng không mạnh trong khi thị trường địa ốc lại nguội dần. Vì vậy, nhiều người cho là ngân hàng trung ương nên tạm ngưng tăng lãi suất sau 16 đợt vừa qua.
Chúng ta đang ở vào một khúc quanh, và như người đạp xe vào khúc quanh, không cứng tay lái mà chập choạng là có khi ngã. Giới kinh doanh địa ốc cho là nên ngừng tăng lãi suất và họ theo dõi mọi tin tức kinh tế có chiều hướng minh chứng việc đó. Ngược lại, nhiều người còn sợ lạm phát nên tin là lãi suất sẽ lại tăng vào ngày 29 này. Chủ tịch Bernanke nói trắng nói đen gì cũng lập tức bị suy diễn và suy diễn theo hướng bi quan. Ông không biết nói theo kiểu nhập nhằng trong vùng đất xám trắng đen lẫn lộn, một sở trường của ông Greenspan.
Vì vậy, không nên ngạc nhiên khi thấy là kinh tế càng phát đạt thì người ta càng sợ lạm phát, mà càng sợ lạm phát thì lãi suất càng tăng và lãi suất tăng là gây phí tổn cho sản xuất làm cổ phiếu các doanh nghiệp sụt giá. Đấy là lý do khiến tin vui kinh tế lại làm thị trường chứng khoán tuột giá! Và tin buồn lại khiến người ta cho là lãi suất hết tăng làm cổ phiếu lên giá.
Riêng về thị trường địa ốc, người ta có thể kết luận ra sao"
Chủ tịch Ben Bernanke cần chứng tỏ là mình triệt để ngăn ngừa lạm phát và rằng nguy cơ lạm phát vẫn còn rất cao, nên khi do dự vì tin vui buồn lẫn lộn, ông cũng vẫn sẽ có quyết định thủ cựu và an toàn, là sẽ nâng lãi suất. Là điều người ta có thể kiểm chứng vào trưa 29 này.
Sau đó, thị trường địa ốc sẽ thấy hậu quả trong vài tháng tới, khi lãi suất tín dụng địa ốc sẽ tăng.
Send comment
