Điển hình như mấy tháng nay. Vì lý do an ninh, Văn Khố Quốc Gia từ chối không cho một chuyên viên Liên Hiệp Quốc sao chụp một bản đồ Phi Châu cũ ba mươi năm. Vì lý do bảo mật, Bộ Tư Pháp không cho một luật sư tranh đấu cho nhân quyền danh sách những người ngoại quốc bị bắt từ sau ngày 11 tháng 9. Vì lý do an toàn xã hội, Cơ Quan Quản Lý Môi Sinh không cho một chuyên viên môi trường sao chụp tài liệu một loại thảo mộc có thể gây ô nhiễm tập thể cho cả đia phương đông người. Chánh quyền đã rút ra khỏi websites của Nhà Nước hàng trăm ngàn tài liệu đã được phổ biến và tự do truy cập trước đây. Đường lối bảo mật này đảo ngược 180 độ so với đường lối mở rộng của nhà cầm quyền Mỹ sau vụ Watergate.
Ban đầu dân tự chế, im lặng để chánh quyền làm. Bây giờ người cấp tiến lẫn kẻ bảo thủ đều bắt đầu than phiền, phản đối. Ô. Morton Halperin, một viên chức thâm niên trong Hội Đồng Ngoại Vụ từng phục vụ bốn đời TT, nhận định chua cay. Ngay trong Thế Chiến 2, khi chánh quyền Mỹ ra lịnh an trí người Mỹ gốc Nhựtï, cũng không có việc bảo mật tài liệu công như vậy. Giám đốc Heritage's Foundation, từng ủng Hộ TT Bush, cũng bực bội, "Nếu công chúng đã chi tiền, công chúng được quyền xem. Làm khác là che dấu sự thật, dù chánh quyền đó là Cộng hoà hay Dân chủ."
Phiá chánh quyền trả lời, tất cả mọi việc hạn chế phổ biến tin tức, tài liệu của Nhà Nước, chỉ vì an ninh quốc gia, chỉ thu hẹp vào một hạng đối tượng thôi: quân khủng bố. Thuần pháp lý, Bộ Tư Pháp dùng kỹ thuật giải thích luật pháp chặt chẽ đối với Đạo Luật Tư Do Thông Tin năm 1996, qui định quyền của công chúng truy cập tài liệu Nhà Nước. TT Bush ủng hộ chủ trương này của Bộ Tư Pháp. Chánh quyền tiểu bang đa số cũng noi theo; có một vài tiểu bang còn làm mạnh hơn liên bang nữa.
Quốc Hội tỏ ra dè dặt. Đa số dân biểu nghị sĩ cho là phải cân đối nhu cầu bảo mật công vụ và nhu cầu bão vệ Hiến pháp, tức bão vệ quyền được biết người dân, trừ phạm vi liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia.
Trong tình hình chưa ngã ngũ đóù, vấn đề nổ lớn khi một số nghị sĩ, dân biểu đối lập đặt vấn đề và vận động mở cuộc điều tra nhơn vụ một hệ thống truyền thông khui ra vụ FBI ở Phoenix có trình báo tin quân khủng bố có thể khủng bố bằng cách dùng máy bay đâm vào các cơ quan đầu não của Mỹ. Nhưng TT không báo động nhân dân và có biện pháp đối phó. Phó TT tuyên bố Hành pháp sẽ cộng tác tích cực với Quốc Hội để điều tra hầu rút kinh nghiệm, nhưng Oâng cực lực phản đối việc lợi dụng cuộc điều tra vào mưu đồ chánh trị phe đảng. Cố vấn An ninh Quốc Gia giải trình về chuyên môn. Rằng, có một tin báo cuả FBI, nhưng quá tổng quát, không cụ thể rõ ràng, ở đâu, lúc nào, ra sao. Đó đúng là một bản phân tích hơn là một tin tình báo, được đánh giá để có thể quyết định hành động. Mỗi ngày Hội Đồng An Ninh Quốc Gia có hàng ngàn nguồn tin do các cơ quan an ninh Mỹ trong lẫn ngoài nước tổng hợp và tóm kết trình lên. Một tin không đánh giá độ A, B, C, D , bậc 1,2,3,4, v.v. như thế, thì làm sao có thể sử dụng được mà báo động để nhân dân xao xuyến. TT Bush cũng phải giải bày với nhân dân và kết luận, Ông ngửi thấy mùi chánh trị trong vấn đề này. Cuộc bầu cử tháng 11 đâu còn xa nữa.
Quyền hiểu biết của nhân dân và trách nhiệm bảo mật của chánh quyền chỉ là khiá cạnh của một vấn đề lớn hơn: Tự do cá nhân và trách nhiệm xã hội. Chưa có lời giải sau cùng để con người có cả hai. Theo nhà xã hội học Amitai Etzioni , năm 1993, 1996, nhân xét người Mỹ hiện đại tranh thủ tối đa quyền lợi cá nhân hiến và luật định nhưng không hăng hái đóng góp cho chế độ đó vững mạnh. Quân đội đi đánh khủng bố để yên nhà, lợi việc thì ủng hộ; nhưng quân đội tuyển mộ, số người tình nguyện không tăng. Ai cũng cũng muốn phiên toà xử phải có bồi thẫm (jury), nhưng ít người năng nỗ đi làm nhiệm vụ khi được triệu dụng. Chạy xe trên đường êm re thì khoái, nhưng đóng thuế thì nhăn. Xã hội muốn tồn tại phải cân đối tự do cá nhân và trách nhiệm xã hội.
Cuộc chiến chống khủng bố chưa chấm dứt. Kẻ thù của Mỹ đã đặt Mỹ vào thế tự vệ sinh tồn trong cuộc chiến bất cân xứng (asymetric war) trường kỳ. Địch không ở đâu xa, ở ngay trên đất Mỹ, trường kỳ mai phục trong bóng tối, đợi lúc Mỹ sơ hở là đánh. Mục tiêu thanh toán của họ chính là nhân dân Mỹ, sự giàu mạnh của Mỹ, và chế độ tự do dân chủ của Mỹ. Hoà bình Mỹ đang hưởng là hoà bình giữa cuộc chiến, sự im lặng của một bãi mìn chưa tìm ra người và nơi đặt. FBI thường báo động để đề phòng là vì thế.
Non một năm dành sự dễ dàng và ủng hộ cho TổngThống kiêm Tư Lịnh Tối Quân Lực làm nhiệm vụ bảo quốc an dân chưa đủ. Non một năm "Mỹ Đoàn Kết Đứng Lên" trước cuộc tấn công đầy xúc phạm vào nội đia Mỹ của quân khủng bố, chưa đủ. Non một năm hai đảng Cộng Hoà, Dân Chủ đã xây lưng đâu cật trên mặt trận ngoại giao và chiến trường, không thể vì lý do bầu cử mà để mất ý nghĩa cao thượng của tinh thần Tổ Quốc Trên Hết. Sinh mạng của nhân dân, máu xương của quân đội Mỹ, người làm chánh trị không thể lợi dụng để làm lợi thế tranh chấp đảng phái, đề tài tranh cử. Nhân dân Mỹ không thể vì thừa mứa vật chất và an lành mà quên câu "Cư An Tư Nguy."