HÀ NỘI (TH) - Tổng Thống Clinton đã đánh dấu Lễ Cựu Chiến Binh hôm Thứ Bảy với lời vinh danh các tử sĩ Hoa Kỳ - từ 17 thủy thủ chết trong vụ nổ bom taù Cole tháng trước cho tới các chiến binh tử trận trong Cuộc Chiến VN và Thế Chiến II.
Trong buổi lễ đặt vòng hoa tại Mồ Chiến Sĩ Vô Danh ở Nghĩa Trang Arlington, Clinton đọc diễn văn trước đám đông 5,000 người, cũng đã nói về chuyến công du VN sắp tới của ông.
Clinton nói về mong muốn của ông tăng cường hợp tác với VN, nhưng cũng noí rằng ưu tiên cao nhất là sẽ giải quyết đầy đủ nhất số hồ sơ lính Mỹ mất tích trong Cuộc Chiến VN.
Theo tin AP, chuyến đi sẽ có các cuộc nói chuyện về bản thương ước mà hai chính phủ còn chờ phê chuẩn, về nhân quyền và các vấn đề tồn đọng từ cuộc chiến nguyên chấm dứt ngày 30/4/1975, khi Clinton đang dạy luật ở Đại Học Arkansas.
Bản tin AFP nhận xét rằng Clinton sẽ tìm cách tạo quân bình trong chuyến đi Việt Nam, nơi Hoa Kỳ sử dụng mậu dịch như khí cụ ngoại giao để hy vọng mở cửa xã hội đất nứơc CS này, tin rằng thế đa nguyên chính trị có thể tới được nhờ việc tự do hóa kinh tế.
Tuy nhiên, Catharin Dalpino, một học giả ở Brookings Institution và là cựu phụ tá Thứ Trưởng Ngoại Giao, tin rằng các giới quân sự và cựu chiến binh Mỹ sẽ theo dõi sát chuyến đi Clinton. Bà nói, họ sẽ xem kỹ “xem có dấu hiệu nào của một lời xin lỗi, nếu có, tôi nghĩ là sẽ có phản ứng tiêu cực từ các giới này.
Cũng theo AFP, Clinton sẽ buộc phải nói về hồ sơ nhân quyền với Hà Nội, nhưng có vẻ như là “trong chỗ riêng tư” bất kể thúc giục từ các nhóm nhân quyền và Quốc Hội Mỹ.
Theo Reuters, chuyến đi VN của TT Clinton, chuyến đi lịch sử đầu tiên của một nguyên thủ Hoa Kỳ sau chiến tranh, sẽ tập trung vào việc thuc đẩy cải cách và hòa nhập vào cuộc toàn cầu hóa.
Theo giáo sư Carl Thayer, của Trung Tâm Nghiên Cứu An Ninh Á Châu Thái Bình Dương tại Hawaii, nhà lãnh đạo Hoa Kỳ sẽ nhân dịp này nói lên sự ủng hộ tiến trình cải cách và hô hào sự nối tiếp và gia tăng các nỗ lực cải tổ ở một trong những nước CS lớn còn lại của thế giới.
Ông Clinton cũng sẽ chỉ ra tầm quan trọng của một kế hoạch từ phía Hoa Kỳ nhằm tài trợ một chương trình để xúc tiến những chuẩn bị cho hiệp ước mậu dịch song phương.
Sự ký kết hiệp ước bị đình trệ một năm vì sự chống đối của các đảng viên CSVN. Sau cùng ký kết hồi Tháng 7, các nhà cải cách trong nội bộ chính quyền CSVN hi vọng hiệp ước đó sẽ mở đường cho sự gia nhập Tổ chức Mậu Dịch Thế Giới, đưa VN hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu hóa.
Mới đây, đại sứ Pete Peterson nói rằng ông phấn khởi về thái độ tán thành ở các viên chức CSVN đối với hiệp ước mà Quốc Hội CSVN chưa phê chuẩn.
Các viên chức Hoa Kỳ cho biết một phái đoàn doanh gia sẽ tháp tùng TT Clinton tới Saigon, trung tâm của kinh tế Miền Nam, để gặp các nhà công kỹ nghệ của Saigon. Thành phần này đại diện số người đặt hi vọng vào toàn cầu hóa ngày càng tăng tại VN. Theo giáo sư Thayer, thành phần này muốn tiếp cận thị trường Hoa Kỳ và mong muốn sự trở lại của các nhà đầu tư đã ra đi sau cuộc khủng hoảng toàn châu Á.
Gửi ý kiến của bạn
