Một tùy viên quân sự Tây phương ở Bangkok nói: “Hiện nay ở Việt nam, khó mà nói rằng ảnh hưởng của chính phủ chấm dứt ở chỗ nào và ảnh hưởng của quân đội bắt đầu ở đâu"” Ông nói tiếp: “Tại những nơi mà Đảng Cộng sản nhận thấy có một sự sa sút về sự ủng hộ của dân chúng thì quân đội lại tiến lên kiểm soát nền kinh tế để củng cố kiểu mẫu chính trị cộng sản trên đất nước đang bước vào thế kỷ thứ 21.”
Tìm cách tăng gia uy tín của mình, phe quân nhân đã thành công trong việc đưa các tướng lãnh cao cấp nhứt vào chính phủ, kể cả vào giới ngoại giao và phát triển kinh tế.
Các kế hoạch đầy tham vọng của quân lực CSVN gồm có việc thiết lập 13 đặc khu kinh tế thương mại tự do gần biên giới của các quốc gia cộng sản Trung quốc, Ai lao và Cao mên. Đến năm 2013 thì Quân đội CSVN sẽ đưa 85.000 quân sĩ được huấn luyện đặc biệt tới những vùng nầy. Việc “thuộc địa hóa” đó chỉ là một giai đoạn đầu của việc thiết lập cơ sở cho hàng nhiều trăm ngàn dân chúng tiếp theo bước chân của họ.
Với việc kiểm soát các khu thương mại tự do, phe quân nhân không còn tùy thuộc ở chính phủ nữa. Giống như Khmer Đỏ ở trong rừng, sống về việc buôn lậu gỗ, dá quý, ma túy, v.v.. quân đội Việt Cộng tìm cách thiết lập khu vực quân sự của riêng họ.
Nói trong tờ “Việt Nam Economics Times”, thiếu tướng CSVN Nguyễn văn Chính tuyên bố:” Chúng tôi dính vào nền kinh tế không phải chỉ để làm tiền.”
Tự do hành động một cách độc lập đối với ngân quỹ của chính phủ, quân đội CSVN mua sắm võ khí và củng cố sự kiểm soát của họ đối với người dân.
Các phương pháp kiểm soát chắc chắn là sẽ thay đổi khi phe quân đội bắt đầu cho thấy sức mạnh kinh tế của họ. Đó là một điều mà bà Madeleine Albright và bộ Ngoại giao Hoa kỳ không nhận thức được, khi Hoa kỳ mở cửa tòa tổng lãnh sự tại Saigon năm rồi và bình thường hóa thương mại với chế độ ở Việt nam.
Hồi tháng 12 vừa qua, Chính phủ CSVN đã hành quyết một số những tên buôn lậu ma túy. Không giống như các nền kinh tế có nạn buôn lậu ma túy như ở các quốc gia lân bang Thái lan, Miến điện, Ai lao hay Cao mên, Việt nam thích dùng kiểu cách kiểm soát xưa đối với quần chúng.
“Ma túy là một phương tiện để kiểm soát, không khác gì việc nửa đêm cơ quan KGB tới thăm nhà bạn”. Tùy viên quân sự Tây phương xin được giấu tên, cho biết như vậy.
“Hãy nhìn ở Anh, ở Thái lan, ở Hoa kỳ. Hãy nhìn xem ma túy đã làm gì đối với thanh niên. Ma túy làm cho con người trở nên dễ bảo và mất bản năng. Họ trở thành lười biếng. Họ không dám tranh chấp gì với chính phủ. Đó là một phương tiện kiểm soát trở về với thời kỳ chiến tranh Nha phiến giữa Anh và Trung Quốc. Việc vừa rồi Chính phủ Cộng sản bắt bớ những kẻ buôn ma túy có nghĩa là chính phủ sẽ không tìm cách kiểm soát dân chúng với MTV, ma túy hay những cách thức khoái lạc khác. Đó là một dấu hiệu kinh khủng đối với những người cấp tiến Tây phương nghĩ rằng chính phủ cộng sản sẽ nhún nhường, thay đổi và chấp nhận các giá trị Tây phương.” (Ghi chú: MTV là băng tần truyền hình âm nhạc Hoa Kỳ, nơi đây tượng trưng cho nhạc trẻ.)