Ơn Đền Nghĩa Trả

Linh Tiên, người huyện Thiên Hưng, tỉnh Triết Giang, lấy chồng từ năm mười sáu tuổi. Chẳng may năm ấy trời khô hạn. Chồng đi lấy nước bị xẩy tay mà té… giếng chết, khiến Tiên rầu rầu bảo dạ:
- Vợ chồng hương lửa đang nồng, mà vội sớm lìa xa, ắt kiếp trước có làm chi không phải!
Chị chồng của Linh Tiên là Ngọc Thư, thấy em còn trẻ người thon đẹp, mà sớm tối bao ngày chỉ đặng một mình ên, mặc cho bão rớt mưa tuôn cũng… ì ra như dzậy, nên nhân lễ mãn tang vừa xong ngay hôm đó, mới gọi Tiên vào mà nói nọ nói kia:
- Hôm nay em đã mãn tang chồng, thì đừng… thủ tiết làm chi nữa. Chớ hoa có thời. Em có lứa - mà chẳng chịu bước thêm - thì lỡ mai sau muốn phang luôn cũng không làm sao tới được!
Linh Tiên lắc đầu, đáp:
- Em đã lấy chồng, thì sống là người họ Phạm. Chết thì làm ma nhà họ Phạm. Chớ không canh cải gì nữa cả!
Ngọc Thư vội đảo mắt một vòng. Khi tin chắc là chẳng có ai, liền ghé miệng vào tai của Linh Tiên mà gấp gáp nói rằng:
- Đã làm thân con gái, thì phải biết nuôi… chồng nuôi con. Nay em chửa có con, mà chồng lại vui chơi nơi miền đất lạnh, thì em phải kiếm chồng khác mà… nuôi nữa. Chớ lẽ nào… rảnh thế được hay sao"
Linh Tiên ngoác miệng ra cười một tiếng thật to, rồi liến thoắng nói rằng:
- Nuôi chồng. Vừa hao mòn tâm trí. Vừa tổn hại xác thân, thì mập béo chi mà vơ vào cho mệt"
Ngọc Thư cơ hồ như tức nghẹn. Máu dồn lên tới cổ, đỏ cả mang tai, lớn tiếng mà nói rằng:
- Chẳng thà em xấu chị còn đở tức. Đằng này em mượt mà. Êm tựa như nhung, mà để phí cả ra, thì còn nói đến chữ khôn ngoan làm chi nữa!
Linh Tiên biết chị mình đang giận, nên chẳng dám nói thêm, mà chỉ quay lưng rồi thì thầm bảo dạ:
- Mặc ai nói ngã nói nghiêng, thì ta cũng vững như kiềng ba chân. Thôi thì chị thương tình chị nói, miễn mình không chịu thì thôi. Chớ đừng nói tới nói lui mà hư tình thân thuộc.
Từ đó, Linh Tiên lấy nghề dệt cửi làm phương cách sinh sống, cho tới hơn năm mươi vẫn còn bên khung cửi. Một hôm, sửa soạn đi nằm. Chợt nghe tiếng gõ cửa ầm ầm thật cấp bách. Linh Tiên nhìn ra, thấy một thiếu nữ tay xách bị cói đang đứng ngoài khung cửa. Tiên lấy làm lạ, bèn vội vã hỏi rằng:
- Nàng tên gì" Ở đâu" Sao lại đến đây trong đêm dài tăm tối"
Người con gái đáp:
- Con họ Thôi, tên là Tiểu Oanh, vì trốn đứa đạo tặc mà trôi dạt đến đây, mong bà nhủ lòng thương mà ra tay cứu giúp.
Linh Tiên vội mời Tiểu Oanh vào nhà. Khêu ngọn đèn lên, thì thấy một trang thiên hương quá chời là đẹp, liền thì thào tự nhủ:
- Hồng nhan đa truân. Chẳng vậy mà người con gái này khổ vì cái sắc của mình, đến nỗi phải chạy trốn trong đêm, thì mới biết có sắc chưa hẳn là sung sướng!
Đoạn, mời Tiểu Oanh ngồi xuống. Lấy chén súp cho ăn, rồi thong thả nói rằng:
- Ta làm nghề dệt cửi. Thiếu của… để mà chỉ có của ăn, thì làm sao cứu giúp nàng cho đặng"
Tiểu Oanh liền đảo mắt một vòng, biết ngay nhà trống vắng, thiếu hẳn bóng đàn ông, nên hớn hở hớn ha trải phơi niềm tâm sự:
- Bà ở một mình. Thôi thì nhận con cho có người cười vui trong sớm tối. Đỡ bớt quạnh hiu, mà lại có kẻ chăm sóc khi Đông về giá lạnh. Còn việc dệt cửi thì con thừa sức làm. Bà chẳng phải lo, đến miếng cơm của người đang sức sống…
Linh Tiên mừng thầm trong bụng, nhưng chưa tiện nói ra. Mãi một lúc sau mới thì thào bảo dạ:
- Ở đời thường xảy ra cảnh hoạn nạn, đau khổ của kẻ khác, nhưng lại là niềm sung sướng hân hoan của chính mình. Thôi thì sự tình đã ào ra như rứa, ta cũng chơi luôn. Chớ không thể để mất cơ may đang bày ra trước mắt!
Nghĩ vậy, liền bảo Tiểu Oanh thu xếp đồ đạc, rồi chỉ vào cái giường để ở góc nhà, mà nói:
- Từ nay, bà cháu mình ngủ với nhau trên cái giường này. Vui cùng hưởng, hoạn nạn cùng chia. Dẫu chẳng máu mủ bà con, nhưng cũng cứ coi nhau như là ruột thịt…
Tiểu Oanh mừng quá, vội chắp tay van vái Trời Đất, rồi quay lại nhìn vào mắt của Linh Tiên, mà tha thiết nói rằng:
- Có người, suốt đời chỉ quanh quẩn với những lợi ích của chính mình, mà chưa một lần thoát ra để nghĩ tới người khác. Còn bà. Lòng như biển cả. Lượng tựa non cao, khiến con đây mát lòng mát dạ.
Nói rồi, vào trong thay áo quần đi ngủ. Lúc bước ra, Linh Tiên sửng sốt mà nói rằng:
- Ta đã bằng ấy tuổi, mà đứng trước sắc đẹp của con, còn muốn… chết. Huống chi bọn phàm phu tục tử. Háo sắc háo danh, thì có thể bán cả… tổ tiên để mong chút duyên may nhỏ xuống đời khô khát…
Tiểu Oanh phì cười, nói:
- Nếu mà được như dzầy, thì thiệt là quá đã!
Từ đấy, một già một trẻ tâm đầu ý hợp, nên việc làm như mây bay nước cuốn. Chẳng vấp váp gì hết cả. Đã vậy Tiểu Oanh lại khéo tay, nên vải dệt ra đều trơn bóng mịn màng, khiến thiên hạ đặt hàng như tôm về buổi sáng. Linh Tiên thấy vậy, muốn đem chuyện Tiểu Oanh đang ở tạm nhà mình nói cho chòm xóm nghe, nhưng Tiểu Oanh gạt phắt, còn nói với lại rằng:
- Nếu bà không cẩn thận lời nói, con sẽ ra đi. Chớ không thể ở thêm giây phút nào nữa cả!
Linh Tiên rụt rè nói:
- Người ta gặp một chút. Nào có mất mát gì. Sao con lại khó khăn với mình nhiều như thế"
Tiểu Oanh nhẹ nhàng đáp:
- Tai vách mạch rừng. Con chỉ sợ tên đạo tặc biết con trú ngụ nơi đây, thì hai bà cháu sẽ ra người thiên cổ. Vả lại, nếu là bạn gái đến thì tiếp họ cũng chẳng ngại gì. Chỉ sợ kẻ thất phu, ăn nói sàm sỡ, làm nhơ bẩn chốn tâm can, thì dẫu chuyển kiếp cũng khó mà ra được.
Một hôm, có Phí Sinh là danh sĩ trong ấp, nhân tiện đi ngang qua nên ghé vào thăm. Chợt thấy Tiểu Oanh đang ngồi bên khung cửi, bèn lẹ miệng hỏi rằng:
- Nàng có họ hàng gì với bà này" Sao lại lạc đến đây cho đời thêm… tươi sáng"
Tiểu Oanh liền nhìn Linh Tiên cười cho một phát. Tiên dịu giọng nói rằng:
- Nó là cháu bên họ nhà chồng. Chớ chẳng xa lạ gì hết cả.
Phí Sinh hớn hở nói:
- Tôi nghĩ là nàng chưa có chồng. Có đúng vậy chăng"
Tiên cười cười đáp:
- Cháu tôi tuổi Dần, hơi cao số, nên đến hôm nay vẫn chưa hiểu được gia đình nó ấm áp mần răng!
Phí Sinh như trống dồn trong bụng. Chẳng biết nói sao, nên từ tạ ra về. Hôm sau, đợi lúc Linh Tiên đem hàng đi bỏ mối, Phí Sinh mới chận lại, rồi dúi vào tay hai chục lượng vàng ba số chín, mà khẩn thiết nói rằng:
- Tôi chưa vợ. Cháu bà chưa chồng. Vậy hai chục lượng này, có là nhịp cầu nối kết được không đây"
Linh Tiên lắc đầu, đáp:
- Chuyện duyên nợ không thể lấy tiền bạc ra mà đo được.
Phí Sinh vội thò tay vào bọc. Dúi thêm mười lượng nữa, rồi ấp úng nói:
- Chưa đến mức ăn thua, mà mất toi ba chục lượng vàng ròng. Bà còn chưa vừa ý, thì xem nhau như… đồng hương làm sao được"
Linh Tiên liền mở ruột tượng ra, nhét vàng vào, rồi vui vẻ nói:
- Tôi chỉ mở lời. Còn được hay không, thì số vàng kia cũng chẳng bao giờ trở lại…
Phí Sinh xua tay, đáp:
- May thì được vợ. Không may thì được… thú đau thương. Có chi mà hối tiếc!
Tối ấy, lúc nằm ngủ chung. Linh Tiên mới đem chuyện của Phí Sinh ra mà kể, không quên dặm mắm thêm muối cho tăng phần ướt át. Kể xong, mới hỏi Oanh rằng:
- Phép lạ của tình cờ chỉ đến một lần. Không đến lần thứ hai. Vậy con nghĩ sao về tình duyên đang đến"
Tiểu Oanh lặng người đi một chút, rồi chậm rãi đáp:
- Muốn tiến đến một cuộc tình trước mặt, thì phải quên đi những chuyện tình sau lưng. Con chưa có chuyện tình sau lưng, nhưng không thể lấy thằng này làm chồng cho được!
Linh Tiên thất sắc, hỏi:
- Sao con lại nói tùm lum như thế"
Tiểu Oanh mạnh dạn:
- Mới gặp người ta, mà đã muốn chuyện đá vàng, là người thiếu hiểu biết. Mới nhìn thấy sắc, đã chết lịm tâm can, thì cái yêu kia sẽ tàn tạ chậm nhanh theo cái sắc đang còn hay đi… xuống, thì đúng là người thiếu chung thủy. Mới trao đổi một vài câu. Chưa tỏ tường tính nết. Cái ở cái ăn, mà vội xáp vô như mèo thấy mỡ, thì đúng là người bồng bột ham vui. Chỉ biết thỏa mãn cái ham chớ chẳng biết nghĩ suy gì hết cả…
Đoạn, thở hắt ra một cái, rồi chắc nịch nói rằng:
- Người mà hội đủ ba cái tầm bậy đó. Lấy đặng hay sao"
Linh Tiên suy nghĩ một hồi lâu, rồi chậm rãi giải phân điều hơn thiệt:
- Phí Sinh là danh sĩ trong ấp. So với ngoài xã hội, cũng có tiếng tăm. So với kẻ giàu sang, cũng thuộc thứ ngang hàng vai vế. Nay con chịu nhận Phí Sinh làm chồng, thì trước là có sự nể vì ngoài xã hội. Sau có tiền để làm đẹp với người ta, thì khỏi phải tiếc lo tuổi xuân mình qua chóng…
Rồi ngừng lại một chút để thở, đoạn nắm lấy tay của Tiểu Oanh, mà thận trọng nói rằng:
- Không có đàn bà xấu. Chỉ có đàn bà không có tiền để làm đẹp. Nay con có cơ hội để kiếm tiền. Há lại chịu bó mình trong cái cực hay sao"
Tiểu Oanh cười cười đáp:
- Bà có nhận đồ hối lộ của người ta hay không mà nói cho người ta nhiều dữ dzậy"
Linh Tiên vội đưa tay vào trong ruột tượng. Lôi ra một lượng vàng ba con chín, rồi ngập ngừng nói rằng:
- Sáng nay, Phí Sinh có nhờ ta làm nhịp cầu nối kết, để tính chuyện phu thê. Ta chưa kịp nhận, thì Phí Sinh đã dúi vào tay lượng vàng này, nói là để bà mua trầu ăn tới tới. Ta vui mừng trộm nghĩ: Chưa đám cưới đã rộng rãi thế này. Chừng đón họ rước dâu, ắt tài lộc sẽ đến chơi nhiều hơn nữa.
Tiểu Oanh nghe vậy, mới hổng biết nói sao, bèn thì thầm tự nhủ:
- Ân công của ta dẫu suốt đời bên khung cửi, cũng khó lòng kiếm được một chỉ một phân. Chớ nói chi đến lượng vàng ba con chín. Nay ta được ân công đùm bọc. Vui nhọc xẻ chia, thì không thể vì chuyện đâu đâu mà đánh mất thâm tình đang có được.
Nghĩ vậy, bèn nở một nụ cười thật tươi, mà hớn hở nói rằng:
- Bà đã lỡ nhận tiền của người ta mà con không cho gặp là bất nhân. Được bà cứu vớt mà vội vã quên ơn là cái phường bất nghĩa. Con tuy không phải là người tài cao hiểu rộng, nhưng quyết không trở thành thứ bất… tum lum như thế!
Đoạn, nhìn vào mắt của Linh Tiên, mà thủng thẳng nói rằng:
- Con có thể vì bà mà tiếp kiến ông ấy một lần - nhưng chữ nợ duyên - Chắc ăn là hổng có!w

• Tội Ác: Tên Bạo Dâm Giết Người Tối Nguy Hiểm!
• Chicago: Dẫn Đầu Hội Thảo Bạo Động Tại Trường Học
• Mừng Với Hòa Bình...
• My Way, “Lối Riêng Đời Tôi”