Hôm nay,  

Nói Với Nhà Thơ Du Tử Lê Về Nhạc Trần Duy Đức

06/02/200300:00:00(Xem: 5235)
PHOTO: Nhạc sĩ Trần Duy Đức với tiếng đàn guitar.


Nhạc của Trần Duy Đức kén chọn người nghe, nhưng nếu có ai nghe lần thứ nhì, thứ ba thì sẽ thấy "đó là cuốn sách chịu được sự đọc lại, và người ta càng đọc nhiều lần càng thấy thích thú với những thế giới mới mở ra..." Đó là nhận xét của nhà thơ Du Tử Lê về nhạc Trần Duy Đức.
Một cuốn sách chịu được sự đọc lại" Và có bao nhiêu cuốn sách đó trên đời này" Vào một ngày đầu tháng 3 năm 2003, nhạc của Trần Duy Đức sẽ được "đọc lại" trong một chiều nhạc thính phòng "Trần Duy Đức & Bằng Hữu" tại Quận Cam.
Trần Duy Đức đã sáng tác nhạc từ trước 1975. Trong khi giao thiệp dễ dãi và tốt bụng với bằng hữu, Trần Duy Đức lại thuộc loại khó tính về sáng tác. Anh khó tính tới nỗi có khi "Đức nghiền ngẫm phổ nhạc một bài thơ lâu tới cả nửa năm hay một năm, khi đã có nhiều biến khúc khác nhau và rồi chọn được một biến khúc hài lòng nhất, thì Đức mới chịu thôi," theo lời của Du Tử Lê, người có nhiều bài thơ được Đức phổ nhạc.
Lòng trân trọng với nhạc Trần Duy Đức có thể tìm được ở bất kỳ nhà phê bình âm nhạc nào trong cộng đồng Việt. Hãy thử trích lời nhà văn Chu Tất Tiến, trong bài "Những Aâm Vực Đẹp Ở Nhạc Trần Duy Đức" năm 1992, đã ghi nhận rằng "Người nghệ sĩ Trần Duy Đức, với vầng trán du ca, với giọng nói nhỏ nhẹ như tiếng hát trầm đã tạo ra những chuyển động mới trong nghệ thuật âm nhạc... Thơ Du Tử Lê đã là nét chấm phá độc đáo, nhạc Trần Duy Đức lại là những âm vực đẹp, lúc rì rào, lúc trôi nổi, khi mênh mông. Anh đã dùng những âm giai lạ, tạo nên một kích thích cho người nghe, dẫn thính giả đi miên man tìm một khám phá mới... Nghe nhạc Trần Duy Đức mà nhớ lại những tháng ngày nào đó, trầm ngâm trong rừng núi mù sương Đà Lạt, cạnh một ly cà phê bốc khói, ngắm thác đổ như tuôn mây từ trời xuống, lòng muốn chùng, tim muốn lặng. Rồi tưởng như lang thang trên bãi cỏ xanh, nhuộm lá vàng xào xạc, thấy mình cô đơn hơn bao giờ hết..."
Nhạc Trần Duy Đức đúng là một âm vực đẹp, mang cả núi rừng Đà Lạt, trong từng nốt nhạc có chất chứa cả cỏ xanh, lá vàng, thác đổ...
Tôi đã nghe nhạc Đức từ nhiều năm rồi, nhưng gần đây, trong các đêm phải làm việc khuya, bật máy điện toán, tìm vào Internet, tới trang web http://www.dutule.com , nghe lại nhạc Trần Duy Đức và rồi chợt thấy lại hình ảnh của mình đang ngơ ngẩn giữa núi rừng Đà Lạt năm nào. Đức đúng là một cuốn sách chịu được sự đọc lại.
Nhưng, nhạc của Đức khác thế nào với nhạc của các nhạc sĩ khác" Tôi đã hỏi câu này với nhà thơ Du Tử Lê, người có thơ được phổ thành nhạc bởi ước chừng 100 nhạc sĩ nhiều thập niên qua.
Khác gì à, nhà thơ trầm ngâm, và rồi nói say sưa về nhạc Trần Duy Đức.
Đức có thói quen phổ nhạc mà vẫn giữ nguyên bản bài thơ, điều rất mực khó khăn. Không có chuyện sửa lời. Đức vẫn tự khó tính với mình trong cách sáng tác, và có khi mất rất nhiều thì giờ, nửa năm hay một năm, chỉ để ôm ấp một bài thơ cho thành nhạc.
Điều nữa, Du Tử Lê nói, Đức chọn thơ cầu kỳ, và có khi trúc trắc nữa. "Có nhiều nhạc sĩ thích bài 'Ở Chỗ Nhân Gian Không Thể Hiểu,' mà vẫn tránh phổ bài này. Chính nhạc sĩ Phạm Đình Chương đã nói là thích bài thơ này, nhưng không làm gì cả chỉ vì có mấy chữ mà cả chục dấu hỏi... Thế nhưng Đức lại phổ ra các dấu hỏi ngã tử tế... và dù bài thơ rất mực trúc trắc, Đức vẫn vượt qua."


Trầm ngâm một chặp, nhà thơ Du Tử Lê giải thích thêm, "Đức còn một điểm lạ nữa, là phổ thơ tự do mà không cần đổi lời hay cắt ngắn gì. Như bài thơ tự do 'Khi Tưởng Tới Người Vắng Mặt' được Đức phổ nhạc xong, thì tôi rất mực kinh ngạc. Chỉ có vài nhạc sĩ Việt Nam tới chỗ như thế, ngoài khả năng biến thơ tự do thành nhạc, còn là một tấm lòng trân trọng với thơ và nhà thơ..."
Nhà thơ Du Tử Lê tâm sự về những cơ duyên quen với nhạc sĩ Trần Duy Đức.
Năm 1982, họ quen nhau tại quán cà phê Tay Trái của Du Tử Lê. Lúc đó, Đức mới ở Việt Nam qua. Khi các nhạc sĩ đã buông đàn xuống, Đức mới nói với Việt Dzũng là Đức muốn hát. Du Tử Lê mời Đức lên sân khấu. Đức cầm đàn, hát hai ca khúc Đức phổ thơ từ thơ Du Tử Lê, và một ca khúc Đức phổ từ thơ Cung Trầm Tưởng.
Khi Đức rời sân khấu, về chỗ ngồi, mọi người trong quán vẫn còn ngây ngất - anh đã đem những âm vực lạ đưa vào thơ, và khi anh ngưng tiếng hát, các nốt nhạc vẫn còn như lơ lửng giữa trời. Họ thân nhau từ đó. Đức giải thích là Đức đọc thơ Lê từ báo Văn, thời Đức đóng quân ở Pleiku. Sau đó, tuần nào, anh em cũng mời Đức tới dự chương trình.
Có lẽ những nét lạ lẫm dị thường trong Đức là do ảnh hưởng từ một tiền kiếp nào đó, theo nhận xét của một số bằng hữu. Nhà văn Lê Hà Nam, trong bài viết "Trần Duy Đức, Con Chim Đến Từ Núi Lạ Ngứa Cổ Hót Chơi" hồi năm 1992, đã ghi nhận:
"Tiếng cổ cầm Koto của người Phù Tang thời dựng nước vuốt theo từng nốt nhạc Trần Duy Đức, như sóng bạc đầu trên âm hưởng quần đảo, nghìn xưa. Phạm Công Thiện, có lần kể, một đạo sĩ Mỹ, bạn anh, từ Tây Tạng trở về, gặp Trần Duy Đức, đã buột miệng tiết lộ với anh rằng tiền kiếp Trần Duy Đức vốn là đạo sĩ của dòng tu khổ hạnh ở Kyoto. Dòng tu lâu đời nhất của xứ Thần Mặt Trời, tới nay, vẫn còn trên những đỉnh núi tuyết..."
Một Thiền Sư Nhật Bản cổ thời" Dáng Đức gầy, đầu hói gần như đầu các sư, đôi mắt sâu thẳm và đôi tai tinh luyện, chụp bắt được những âm thanh lạ lùng... Có phải là do cơ duyên nhiều kiếp trước"
Trả lời câu hỏi về buổi nhạc sắp tới của Đức, nhà thơ Du Tử Lê nói rằng anh tin chiều nhạc thính phòng của Trần Duy Đức & Bằng Hữu sẽ thành công lớn, vì nhiều yếu tố: có nhiều nghệ sĩ sẽ hát nhạc Trần Duy Đức, và các ca nhạc sĩ này thuộc nhiều thế hệ khác nhau; địa điểm rộng rãi, với các phương tiện âm thanh và ánh sáng tối hảo; chương trình dài nhiều giờ, và có nhiều ca khúc trình diễn hơn.
Dưới đây là lời mời gọi chính thức của ban tổ chức buổi trình diễn nhạc này.
CHIỀU NHẠC TRẦN DUY ĐỨC
Với lòng trân trọng, một số nghệ sĩ thân hữu sẽ tổ chức một buổi nhạc thính phòng "Trần Duy Đức & Bằng Hữu" vào chiều chủ nhật 2-3-2003 tại Vũ Trường Majestic Club vào lúc 3:00PM-7:00PM. Các nghệ sĩ trình diễn trong buổi nhạc này sẽ có Từ Công Phụng, Vũ Thành An, Nam Lộc, Lê Xuân Hân, Duy Quang, Julie, Quỳnh Hương, Diễm Liên, Diễm Ngọc, Anh Dũng, Trần Thái Hòa, Như Mai, Huấn Ngữ, Nguyên Khang, và nhân vật chính, dĩ nhiên, Trần Duy Đức. Đặc biệt, nếu thu xếp được, ca sĩ Khánh Ly cũng sẽ tới hát trong buổi chiều này, theo lời chị cho biết. MC sẽ là Phan Dụy & Bùi Bảo Trúc. Ban nhạc: Piano: Vương Hương - Thụy Khanh; Violon: Luân Vũ; Cello: Nguyễn Thị Hậu; Guitar: Lê Ngọc; Trống: Minh Đức; Bass: Minh Kiệt. Giá vé 25$. Đặt mua tại: nhà sách Tự Lực (714) 531-5290; nhà sách Tú Quỳnh (714) 897-3557; Tamise (714) 531-5468/726-0358; Nguyệt Hạnh (714) 554-7161; Mimi Studio (714) 531-1244; Thu Hằng (818) 360-7691; CNN (714) 448-9692.
Độc giả có thể vào trang http://www.dutule.com để nghe một số ca khúc của Trần Duy Đức.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng 12 sắp đến năm nay 2019, là tháng cuối cùng trước khi Hiệp Ước Thành Đô được áp dụng. Năm tới, 2020, Việt Nam sẽ chánh thức do Nhà cầm quyền Tàu Cộng kiểm soát …... Con đường đấu tranh để Việt Nam thoát khỏi quỷ đạo Cộng Sản Tàu e rằng bế tắc!
Lời Tòa Soạn: Họa sĩ Duy Thanh vừa từ trần vào giờ 9:30 PM, đêm Chủ Nhật 24/11/2019 tại bệnh viện General Hospital San Francisco, tại thành phố San Francisco, California.
Trong khi nhiều người Trung Quốc nhờ công dân Việt Nam đứng tên lập công ty, bơm tiền mua nhà đất ào ạt tại các thành phố du lịch ven biển, xem như đầu tư bất động sản và xây khu nghỉ dưỡng… một số công ty khác lặng lẽ thâu tóm, mua lại nhiều công ty Việt Nam để nắm chặt cổ họng nền kinh tế Việt…
Tội phạm Trung Quốc đóng giả cảnh sát, công tố viên để lừa đảo trực tuyến chuyển hướng sang Đông Nam Á khi bị trấn áp tại quê nhà.
COPENHAGEN - Đan Mạch nhận trọng trách dẫn đầu kế hoạch huấn luyện không tác chiến tại Iraq từ cuối năm 2020.
Theo báo cáo mới nhất của Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI), các hãng sản xuất xe hơi Mỹ trở thành mục tiêu tấn công hàng đầu của tin tặc trong năm 2018.
Tăng sĩ Phật Giáo Thiền Tông Gregory Filson đang đạp xe xuyên qua nước Mỹ trong một nỗ lực nối kết với đất mẹ và nâng cao ý thức về bệnh Alzheimer’s.
Cảnh Sát Tiểu Bang Massachussetts trở thành đơn vị đầu tiên thử nghiệm Spot, một loại robot chó, được chế tạo bởi Boston Dynamics, để tham gia các đơn vị tháo dỡ bom.
Giá nhà tại 20 thành phố Hoa Kỳ đã tăng cao hơn dự kiến trong tháng 9, cho thấy tín hiệu rằng giá trị nhà đang ổn định ở mức cao, và nhu cầu nhà ở vẫn cao. Đây là đợt tăng giá đầu tiên kể từ năm 2018.
Ronna McDaniel – Chủ Tịch Uy Ban Quốc Gia Đảng Cộng Hòa (RNC)- đã tuyên bố hôm 26/11 rằng: hành động đầu tiên của tỉ phú Michael Bloomberg khi chính thức tuyên bố tranh cử ửng viên tổng thống đảng Dân Chủ không khác nào cộng sản.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.