QUẬN CAM (O.C. Register) - Nhà báo Steven Greenhut viết trên baó Orange County Register hôm Chủ Nhật rằng hầu hết doanh gia gốc Việt tại Little Saigon khi nói chuyện với ông đều bày tỏ sự hỗ trợ bản thương ước Việt-Mỹ, và xem đây như một khí cụ để đẩy Việt Nam vào hướng đi mới cởi mở hơn, mặc dù vẫn còn nhiều trở ngại thư lại và tham nhũng. Dưới đây là tóm lược.
Năm ngoái, trong khi ngồi trong 1 quán rượu ở Sài Gòn, Việt Nam, tôi nói chuyện với một người Mỹ đang làm việc cho một hãng quốc tế. Ông nói rằng, ông có thể gần như làm được bất cứ chuyện gì ông muốn tại VN mà không bị chính phủ CSVN gây khó dễ, với điều kiện ông đừng công khai chỉ trích chủ nghĩa xã hội hay âm mưu lật đổ CSVN.
Tôi thấy thiệt là khó tin. Nhưng nhiều người khác cũng nói hệt như vậy. Vâng, đúng là nhà nước CSVN đàn áp các tu sĩ và các nhà bất đồng chính trị - 1 điều tệ hại. Nhưng CSVN cũng cởi mở hơn một số chính quyền cấp tiểu bang Mỹ trong vài phương diện. Những người tôi gặp ở VN đều bật cười khi tôi nói về lệnh cấm hút thuốc ở California. Họ cũng không teh63 hình dung sự khó khăn xin giấy phép xây cất ở Mỹ. Họ cũng dội khi nghe nói mức thuế cao ở Mỹ.
Trong khi vài chính khách Hoa Kỳ tiếp tục bàn về việc giao thương với cựu thù CSVN, thì mậu dịch vẫn tiếp diễn giữa 2 nước. Thượng Viện dự kiến sẽ phê chuẩn thương ước để giảm rào thuế quan cho hàng từ VN. Nghĩa là hệt như sự bùng nổ nhiều cơ hội mới. Và đương nhiên sẽ có các quan hệ mới, sự thịnh vượng mới, tăng thêm mức độ dân chủ hóa, và thị trường tự do hơn.
Thí dụ: Mới tuần trước, tôi ăn phở ở Little Saigon, Quận Cam, với 3 doanh gia địa phương, trong đó 2 người mới trở lại Mỹ từ chuyến làm ăn ở VN. Bản doanh ở Fountain Valley, công ty của họ là TDA Trading Inc., nhập cảng các thực phẩm VN - nước mắm, nước tương và tương ớt (hot chili). Họ đã nhập cảng2 thùng containers - nặng 40 tấn, khoảng 50,000 đơn vị sản phẩm - từ 1 công ty ở Sài Gòn.
Hầu hết các công ty VN ở Mỹ cũng nhập hàng đó, nhưng là từ Thái Lan.
Ba doanh gia gốc Việt này tin là họ sẽ có thị trường không chỉ ở Quận Cam, nhưng còn tại San Jose, Portland, Houston và các thành phố đông dân Việt.
Nhưng làm sao lấy giấy visa, thu xếp với nhà nước CSVN, qua mặt các cuộc kiểm tra, chi hối lộ và đủ thứ"
Họ kể, đơn giản lắm. Visa dễ xin, đặc biệt nếu nói là về làm ăn. Họ không liên hệ trực tiếp với nhà nước. Họ chỉ vào VN, thu xếp với 1 công ty ở Saigon để đưa mấy thứ sản phẩm đó và rồi hợp đồng.
Nhiều Việt Kiều nghĩ rằng họ phải hối lộ khi về thăm nhà. Nhưng các doanh gia TDA này noí là họ chưa bao giờ chi hối lộ trong 10 chuyến về VN.
Duy nhất trở ngại chính là thuế quan quá cao của Hoa Kỳ đánh trên sản phẩm VN.
Như thí dụ vừa kể cho thấy, làm ăn giưã Việt-Mỹ như thế chỉ là làm ăn giữa những cá nhân như 3 doanh gia này và các bạn đối tác ở Sài Gòn.
Tương tự, ngay cả ở kinh doanh mức độ lớn hơn.
Công ty Providential Holdings Inc., bản doanh ở Fountain Valley, hồi tháng 5 xin đươc5 giấy phép sản xuất sản phẩm màn hình LCD ở Biên Hòa, và dự đoán sẽ có thương vụ 500 triệu đô la trong vòng vài năm: họ dùng kỹ thuật Nam Hàn để chế màn hình LCD cho đồng hồ, máy vi ba, màn hình trên xe hơi, và màn hình điện toán.
Henry Fahman (1 người Mỹ gốc Việt ) kể, “Không khó chút naò cả. CSVN rất cởi mở cho dự án đầu tư nước ngoài.” Thí dụ, xưởng của Providential tại VN sẽ được miễn/giảm thuế 10 năm vì trong khu chế xuất, cũng như được miễn thuế xuất nhập cảng.
Fahman nói, “Tôi tin là với những làn sóng vốn, sáng kiến và tài năng, nhà nước CSVN sẽ bắt đầu nhìn vấn đề theo quan điểm mới.”
Dĩ nhiên, chính phủ CSVN vẫn đôi khi xiết chặt bàn tay sắt. Bản tin Reuters tuần trước viết, “Bộ Văn Hóa CSVN sẽ đề nghị cấm rượu trong quán nhạc, vũ trường và tiệm karaoke.”
Tương lai VN có vẻ nhiều hứa hẹn, nếu nhà nước CSVN biết kềm chế sự thôi thúc của các bệnh chứng Mác Lê Hồ.
Gửi ý kiến của bạn
