HÀ NỘI (Reuters) - Một bản phân tích của Reuters sáng thứ hai 15-11 nhận định việc Hà Nội công khai khiển trách 3 quan chức cấp cao về tội “quản lý sơ sót” không chắc đã chặn đứng được ngọn trào tham nhũng trong nội bộ đảng Cộng sản Việt Nam và cũng không thể cải thiện được hình ảnh của đảng trong con mắt dân chúng đang bất mãn.
Các nhà phân tích nói việc tố cáo - bao gồm cả đề nghị cách chức Phó Thủ tướng Ngô Xuân Lộc - thật ra chỉ là một biện pháp quá nhẹ tay, mặc dù đây là lời trách cứ nghiêm trọng nhất đối với cán bộ cấp cao từ nhiều năm nay.
Bộ ba này là những “thương vong” đầu tiên cỡ lớn trong hai năm chiến dịch khởi sự từ tháng 5 năm nay với mục đích quét sạch nạn tham nhũng trong đảng và phục hồi niềm tin của dân chúng đối với bộ máy nhà nước.
Mặc dù bản tuyên bố thứ năm tuần trước sau cuộc họp của Trung ương đảng không nói ba quan chức này là “tham ô”, nhưng người ta cảm thấy bóng dáng tội nhũng lạm đã thấm vào những yếu tố nêu ra trong lời trách cứ.
Các nhà phân tích coi việc tố cáo công khai này như một sự cảnh cáo rõ rệt đối với những người khác để họ phải làm ăn trong sạch.
Nhưng không một người nào trong 3 người đó - Lộc là một cựu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Trung ương và cựu Tổng Cục trưởng Hải quan - bị khai trừ ra khỏi đảng.
Trên thực tế, Lộc và cựu Thống đốc Ngân hàng nhà nước Trung ương Cao Sĩ Kiêm vẫn giữ nguyên ghế ủy viên trong ban Chấp hành Trung ương đảng.
Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam tại Trung tâm Á châu-Thái Bình Dương về Nghiên cứu An ninh, trụ sở ở Hawai, nói với Reuters: “Biến chuyển mới đó không cho thấy dấu hiệu nào là đảng có khả năng diệt trừ tham những ở Việt Nam”.
Các nhà phân tích đồng ý nhận xét là cần phải có một cái gì hơn khiển trách công khai mới có hy vọng chấm dứt được nạn tham nhũng kinh niên ở Việt Nam.
Từ lúc công bố việc khiển trách ba quan chức nói trên, báo chí nhà nước không hề đả động đến việc này.
Ngoài Ngô Xuân LỘc và Cao Sĩ Kiêm, người thứ ba bị khiển trách là Phạm Văn Dinh, cựu Tổng cục trưởng Hải quan.
Quốc hội Việt Nam có thể sẽ cách chức Phó thủ tướng của Lộc khi Quốc hội họp trong một tháng bắt đầu từ thứ năm tuần này. Lộc và Kiêm đã bị đảng cảnh cáo, nhưng chưa biết Dinh sẽ bị trừng phạt như thế nào.
Các nhà phân tích nói điều đáng chú ý là đảng đã phải mất thời gian lâu mới xử lý được những vấn đề liên quan đến Lộc, Kiêm và Dinh. Cả 3 người này đều có chức tước cao cấp nhưng không ngồi bên trong bức tường kiên cố bao che 19 người của bộ Chính trị, trái tim thực sự của quyền lực ở nước Việt Nam ngày nay.
Sự trì trệ đó có nghĩa là rất ít có hy vọng được thấy cây chổi quét tham nhũng quét lên đến bộ Chính trị, mặc dù một loạt những thư tố cáo của những người dân từ 18 tháng qua đã chỉ đích danh một số ủy viên bộ Chính trị phạm tội tham ô cửa quyền.
Thayer nói: ”...Chiến dịch đánh tham nhũng chưa chắc đã lan đến cấp quyền lực tối cao, kể cả bộ Chính trị, mà một số ủy viên đã bị tố cáo”.