(Viết từ California)
Trong chuyến công du Hoa Kỳ vừa qua của thủ tướng Phan Văn Khải và phái đoàn, một số sự cố đã xảy ra.
Trước hết là tại cuộc họp báo ở Seattle, một người trong phòng họp đã la lớn, nhắm vào thủ tướng Việt Nam: "Ông là kẻ nói dối" khi ông Khải đang trả lời về những cáo buộc vi phạm nhân quyền tại Việt Nam.
Tại thủ đô Washington, trước Nhà Trắng, ông Nguyễn Anh Tuấn, tổng biên tập báo điện tử Vietnamnet, và mấy người bạn đã bị người biểu tình nhổ nước bọt, rượt đuổi. Theo lời ông Tuấn thì ông đã bị đánh bằng cán cờ.
Tại một địa điểm gần khách sạn nơi cư ngụ của phái đoàn, một quan chức Việt Nam đã bị một người biểu tình, ông Tuấn Lê, 34 tuổi, đánh trọng thương.
Trong dạ tiệc chiêu đãi phái đoàn Việt Nam tại khách sạn Mayflower, một cựu chiến binh Mỹ, ông Jerry Kiley, đã hất rượu về phía thượng nghị sĩ John McCain và thủ tướng Phan Văn Khải khi nghị sĩ McCain vừa dứt lời giới thiệu nhà lãnh đạo Việt Nam.
Trong những sự cố trên, công tố viên liên bang Hoa Kỳ đã quyết định truy tố hai người, ông Tuấn Lê và ông Jerry Kiley.
Những phiên tòa buộc tội đã diễn ra trong những ngày qua tại thủ đô Washington. Ông Tuấn Lê bị truy tố vì tội gây thương tích cho ông Nguyễn Quốc Huy, phó chủ nhiệm văn phòng chính phủ Việt Nam. Ông Jerry Kiley bị truy tố với tội cố ý hăm dọa, quấy nhiễu một quan chức nước ngoài, khách mời của chính phủ Hoa Kỳ và cản trở thủ tướng thi hành công vụ.
Nhìn vào những sự cố trên thì hành động la lối, sỉ vả vào phái đoàn ở Seattle hay biểu tình ồn ào, lớn tiếng là cách bày tỏ sự bực tức cao độ mà không vi phạm luật pháp Hoa Kỳ. Các quan chức chính phủ Mỹ từ tổng thống trở xuống khi xuất hiện trước công chúng cũng có khi gặp sự phản đối như thế. Người gây ồn ào, làm mất trật tự được nhân viên an ninh đưa ra khỏi phòng hội và không bị phạt gì.
Trường hợp ông Jerry Kiley thì sự phẫn uất được bày tỏ ở mức quyết liệt hơn việc dùng ngôn từ để phản đối hay sỉ nhục đối tượng. Trong phiên tòa buộc tội, ông Kiley đã từ chối nhận một tội nhẹ và đóng tiền phạt vài chục đô la. Ông cương quyết ra tòa để được trắng án vì cho việc làm của mình, tạt rượu, không nhằm chủ ý gây thương tích cho một ai mà đó chỉ là biểu tượng màu máu của đồng đội, ông dùng để nói với thượng nghị sĩ McCain và thủ tướng Khải là họ đã chết do bởi sự phản bội của những quan chức này.
Trong nhiều năm qua, những hội tù nhân và người Mỹ mất tích (POW-MIA) thường phản đối và chỉ trích mạnh thượng nghị sĩ McCain và ứng viên tổng thống John Kerry. Hành động của ông Kiley là cao điểm của những chỉ trích đó.
Đây không phải là lần đầu tiên sự cố xảy đến với phái đoàn quan chức Việt Nam trong những chuyến đi công tác Hoa Kỳ.
Tháng 12 năm 2001 khi phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phái đoàn gồm nhiều bộ trưởng đến San Francisco gặp gỡ doanh nhân Việt Mỹ thì một phụ nữ Việt, bà Đặng Nguyễn Ngọc Hạnh, từ Pháp sang, đã vào phòng họp la lớn những lời lẽ chống cộng sản, chống lại phái đoàn. Nhưng người phụ nữ này lại đem theo bùi nhùi và xăng, với ý định phóng hỏa, theo lời bị can khai trước toà là để tự thiêu, nhưng bà đã bị bắt trước khi châm mồi lửa. Công tố viên của chính phủ Hoa Kỳ truy tố bà với tội mưu toan gây thương tích cho khách của chính phủ Mỹ.
Một vài hội đoàn người Việt đã đứng ra tổ chức gây quỹ pháp lý giúp cho bị can. Sau nhiều ngày tòa xử công khai ở San Francisco, chánh án đã tuyên phạt bà Ngọc Hạnh 5 năm tù ở.
Trường hợp ông Tuấn Lê tòa sẽ phân xử hành động gây thương tích cho nạn nhân trong những ngày tới. Hành động bạo lực của ông, nếu tòa xét có tội, sẽ hại cho ông vì còn là một thường trú nhân. Tuy việc trả ông về Việt Nam khó xảy ra do bởi bản chất của vấn đề, nhưng ông có thể gặp khó khăn khi xin nhập tịch sau này.
Ngoài những sự cố làm lu mờ chính nghĩa của đoàn người biểu tình, nhiều người Mỹ gốc Việt đã làm một việc ý nghĩa bằng cách đóng góp 36 nghìn đô la để đăng "Lời Kêu GọÏi Dân Chủ Cho Việt Nam" trên nhật báo Washington Post ngày 21 tháng 6. Đây được coi như tiếng nói phản bác lại những điều thủ tướng Phan Văn Khải viết về tự do, dân chủ tại Việt Nam trong bài chính luận của ông đăng trên nhật báo Washington Times cùng ngày.
Những cuộc biểu tình trong tinh thần ôn hòa đều gây tiếng vang. Nhất là sự tập họp đó thể hiện nguyện vọng một cách tự do, dân chủ chứ không bị mua chuộc như nhà nước thường tuyên truyền, bôi bác. Hồi ký mới phổ biến của nguyên phó thủ tướng Đoàn Duy Thành, chương 9, có viết mỗi người tham gia biểu tình phản đối Vietnam Expo '94 ở San Francisco "được bọn phản động thuê mỗi ngày 75 USD." Nếu có thể mua được người biểu tình thì sứ quán Việt Nam đã bỏ tiền để đem người đến hoan hô các phái đoàn Việt Nam.
Tuy nhiên đối với đoàn biểu tình, nếu để bạo động xảy ra, rồi bị tòa xét xử và cho đó là diễn đàn phơi bày những vi phạm nhân quyền, chà đạp tự do của một nhà nước độc tài, đảng trị thì biện luận đó mất chính nghĩa, vì khởi xướng bạo lực là đã chà đạp lên luật pháp, một hành vi thường có trong những chế độ độc tài.
Biểu tình là quyền của người dân một nước dân chủ. Nhưng bạo động sẽ không bao giờ nói lên được chính nghĩa.
Trong chuyến công du Hoa Kỳ vừa qua của thủ tướng Phan Văn Khải và phái đoàn, một số sự cố đã xảy ra.
Trước hết là tại cuộc họp báo ở Seattle, một người trong phòng họp đã la lớn, nhắm vào thủ tướng Việt Nam: "Ông là kẻ nói dối" khi ông Khải đang trả lời về những cáo buộc vi phạm nhân quyền tại Việt Nam.
Tại thủ đô Washington, trước Nhà Trắng, ông Nguyễn Anh Tuấn, tổng biên tập báo điện tử Vietnamnet, và mấy người bạn đã bị người biểu tình nhổ nước bọt, rượt đuổi. Theo lời ông Tuấn thì ông đã bị đánh bằng cán cờ.
Tại một địa điểm gần khách sạn nơi cư ngụ của phái đoàn, một quan chức Việt Nam đã bị một người biểu tình, ông Tuấn Lê, 34 tuổi, đánh trọng thương.
Trong dạ tiệc chiêu đãi phái đoàn Việt Nam tại khách sạn Mayflower, một cựu chiến binh Mỹ, ông Jerry Kiley, đã hất rượu về phía thượng nghị sĩ John McCain và thủ tướng Phan Văn Khải khi nghị sĩ McCain vừa dứt lời giới thiệu nhà lãnh đạo Việt Nam.
Trong những sự cố trên, công tố viên liên bang Hoa Kỳ đã quyết định truy tố hai người, ông Tuấn Lê và ông Jerry Kiley.
Những phiên tòa buộc tội đã diễn ra trong những ngày qua tại thủ đô Washington. Ông Tuấn Lê bị truy tố vì tội gây thương tích cho ông Nguyễn Quốc Huy, phó chủ nhiệm văn phòng chính phủ Việt Nam. Ông Jerry Kiley bị truy tố với tội cố ý hăm dọa, quấy nhiễu một quan chức nước ngoài, khách mời của chính phủ Hoa Kỳ và cản trở thủ tướng thi hành công vụ.
Nhìn vào những sự cố trên thì hành động la lối, sỉ vả vào phái đoàn ở Seattle hay biểu tình ồn ào, lớn tiếng là cách bày tỏ sự bực tức cao độ mà không vi phạm luật pháp Hoa Kỳ. Các quan chức chính phủ Mỹ từ tổng thống trở xuống khi xuất hiện trước công chúng cũng có khi gặp sự phản đối như thế. Người gây ồn ào, làm mất trật tự được nhân viên an ninh đưa ra khỏi phòng hội và không bị phạt gì.
Trường hợp ông Jerry Kiley thì sự phẫn uất được bày tỏ ở mức quyết liệt hơn việc dùng ngôn từ để phản đối hay sỉ nhục đối tượng. Trong phiên tòa buộc tội, ông Kiley đã từ chối nhận một tội nhẹ và đóng tiền phạt vài chục đô la. Ông cương quyết ra tòa để được trắng án vì cho việc làm của mình, tạt rượu, không nhằm chủ ý gây thương tích cho một ai mà đó chỉ là biểu tượng màu máu của đồng đội, ông dùng để nói với thượng nghị sĩ McCain và thủ tướng Khải là họ đã chết do bởi sự phản bội của những quan chức này.
Trong nhiều năm qua, những hội tù nhân và người Mỹ mất tích (POW-MIA) thường phản đối và chỉ trích mạnh thượng nghị sĩ McCain và ứng viên tổng thống John Kerry. Hành động của ông Kiley là cao điểm của những chỉ trích đó.
Đây không phải là lần đầu tiên sự cố xảy đến với phái đoàn quan chức Việt Nam trong những chuyến đi công tác Hoa Kỳ.
Tháng 12 năm 2001 khi phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phái đoàn gồm nhiều bộ trưởng đến San Francisco gặp gỡ doanh nhân Việt Mỹ thì một phụ nữ Việt, bà Đặng Nguyễn Ngọc Hạnh, từ Pháp sang, đã vào phòng họp la lớn những lời lẽ chống cộng sản, chống lại phái đoàn. Nhưng người phụ nữ này lại đem theo bùi nhùi và xăng, với ý định phóng hỏa, theo lời bị can khai trước toà là để tự thiêu, nhưng bà đã bị bắt trước khi châm mồi lửa. Công tố viên của chính phủ Hoa Kỳ truy tố bà với tội mưu toan gây thương tích cho khách của chính phủ Mỹ.
Một vài hội đoàn người Việt đã đứng ra tổ chức gây quỹ pháp lý giúp cho bị can. Sau nhiều ngày tòa xử công khai ở San Francisco, chánh án đã tuyên phạt bà Ngọc Hạnh 5 năm tù ở.
Trường hợp ông Tuấn Lê tòa sẽ phân xử hành động gây thương tích cho nạn nhân trong những ngày tới. Hành động bạo lực của ông, nếu tòa xét có tội, sẽ hại cho ông vì còn là một thường trú nhân. Tuy việc trả ông về Việt Nam khó xảy ra do bởi bản chất của vấn đề, nhưng ông có thể gặp khó khăn khi xin nhập tịch sau này.
Ngoài những sự cố làm lu mờ chính nghĩa của đoàn người biểu tình, nhiều người Mỹ gốc Việt đã làm một việc ý nghĩa bằng cách đóng góp 36 nghìn đô la để đăng "Lời Kêu GọÏi Dân Chủ Cho Việt Nam" trên nhật báo Washington Post ngày 21 tháng 6. Đây được coi như tiếng nói phản bác lại những điều thủ tướng Phan Văn Khải viết về tự do, dân chủ tại Việt Nam trong bài chính luận của ông đăng trên nhật báo Washington Times cùng ngày.
Những cuộc biểu tình trong tinh thần ôn hòa đều gây tiếng vang. Nhất là sự tập họp đó thể hiện nguyện vọng một cách tự do, dân chủ chứ không bị mua chuộc như nhà nước thường tuyên truyền, bôi bác. Hồi ký mới phổ biến của nguyên phó thủ tướng Đoàn Duy Thành, chương 9, có viết mỗi người tham gia biểu tình phản đối Vietnam Expo '94 ở San Francisco "được bọn phản động thuê mỗi ngày 75 USD." Nếu có thể mua được người biểu tình thì sứ quán Việt Nam đã bỏ tiền để đem người đến hoan hô các phái đoàn Việt Nam.
Tuy nhiên đối với đoàn biểu tình, nếu để bạo động xảy ra, rồi bị tòa xét xử và cho đó là diễn đàn phơi bày những vi phạm nhân quyền, chà đạp tự do của một nhà nước độc tài, đảng trị thì biện luận đó mất chính nghĩa, vì khởi xướng bạo lực là đã chà đạp lên luật pháp, một hành vi thường có trong những chế độ độc tài.
Biểu tình là quyền của người dân một nước dân chủ. Nhưng bạo động sẽ không bao giờ nói lên được chính nghĩa.
Gửi ý kiến của bạn
