1) Thí dụ có 23 giác mặt và một mặt trăng và có 24 giác đáy, v.v. Theo tôi được biết tiêu chuẩn cắt hiện nay của hột xoàn là 58 giác cắt cả thảy cho hột có dạng tròn (Round shape) còn các dạng khác (fancy shape) không cần có tiêu chuẩn 58 giác cắt (facet). Cho hột có dạng tròn phần trên gọi là crown 32 giác mặt (24 stsr facet, 8 bezel) và một mặt trảng (table). Phần duới gọi là pavilion 24 giác đáy (facet) và dít (culet).
2) Nguời ta xếp hạng D,E,F...PQ.. Xin được bổ xung đây là hệ thống phân hạng đặt ra do sáng kiến của GIA (Gemological institude of America) do Ô Robert Shipley sáng lập kể từ sau năm 1930 nhằm để phân biệt với những hệ thống khác về màu sắc (color) khác đã không giải thích đuợc sự đẹp của độ trong suốt của kim cuơng. Thí dụ hột xòan không có màu trắng... Chính sự phân biệt này mà GIA trở thành nổi tiếng. Danh từ colorless (D,E,F) để biểu thị tính trong suốt cao nhứt của hột xoàn. Nước (water) không có màu trắng mà là colorless để phân biệt tính trong suốt thứ cấp tuỳ theo mức độ nitrogen lẫn lộn trong hột xoàn.
3) Độ trong suốt (Clarity). Chữ vvs là very very slight included, chớ không phải very small inclusion để phân biệt minute inclusion hoặc minor reflection và chữ free inclusion tức là interally flawless hoặc imperfect I có tất cả 11 hạng từ F đến I3; ngoại trừ Diamond rapaport thêm vào SI3.
4) Độ cứng (hardness). Góp ý với tác giả rằng chưa có một kim cuơng nhân tạo hoặc tổng hợp (Simulant hoặc synthetic) nào có độ cứng 10 Moh. mà chỉ có độ chiết suất (refraction index) cao hơn, thídụ cz hoặc garnet (GAG); cz single refraction index, GaG double refraction index; Căn cứ vào điểm này ta có thể kết luận giả hay thiệt mà không cần đến Diamond Tester chỉ phân biệt Thermal inertia của hột xòan chớ không phải do độ cứng hay chiết suất.
Dù hột xoàn có bắt chuớc cỡ nào cũng có kẽ hở của nó và có thể khám phá được. Phương pháp của Nga Sô lỗi thời so với các phát minh nhân tạo mới đây như Yehuda Do Thái, Mossanite Mỹ và mới nhứt hiện nay đang đuợc thiên hạ bàn tán đó là chi nhánh Kaplan, Pergasus diamond cải thiện về màu sắc vĩnh viễn do hãng General Electric chế tạo, nhưng tất cả đều được khám phá. Dư luận ồn ào là mục đích để tăng giá trị của kim cuơng giống như đề tựa của tác giả “Là vua của đá quý” hay của De Beer “Diamond for ever.”
Đá quý của nuớc ta là bị những kẻ tham lam lấy bán là vì họ nghèo chớ không phải họ không biết có giá trị. Nhưng họ không thể bán đuợc giá cao. Làm sao đồ ăn cấp mà bán được giá" Mặt khác con buôn không thể trả theo giá Định luợng của cơ quan định giá được (No appraisal for insurance replacement apply for poor country).
Nhận thấy sự khảo cứu của tác giả có nhiều giá trị cho sự hiểu biết về đá quý. Do đó mạo muội góp ý để tác giả nghiên cứu nhiều bổ ích hơn nữa.
Thành Thật kính chào
Trịnh Thanh Bình