BANGKOK (KL) - Các quốc gia có quyền tự ý sản xuất thuốc trị bệnh AIDS giá rẻ hay không, nếu điều này vi phạm luật quốc tế mậu dịch"
Theo tin của Marwaan Macan-Markar trên Inter Service, Thái Lan đang sản xuất các loại thuốc chống bệnh AIDS rẻ tiền với cớ y tế là nhân quyền căn bản, bất chấp phản đối của các công ty Hoa Kỳ nghiên cứu ra công thức chữa trị bệnh AIDS.
Bịnh AIDS hay HIV là thứ bịnh giết hại người trong quốc gia Thái Lan, một quốc gia có dân số 62 triệu người. Chính quyền Thái Lan đã khuyến khích việc sản xuất thuốc tại địa phương qua các cơ quan như là Tổ chức GPO về Dược Phẩm của Chính quyền. Tổ chức GPO đang sản xuất ra một phạm vi thuốc cùng loại rẻ tiền hơn, năm loại thuốc của phạm vi này rất cần cho các người bịnh dùng pha lẫn với nhau để trị bịnh AIDS.
Giới chức thẩm quyền của Thái cho biết, bịnh AIDS đang hoành hành, sẽ giết chết trên 50 ngàn dân Thái trong 5 năm tới.
“Nếu cơ quan GPO có thể sản xuất ra các thứ thuốc khác cho các bịnh nhân bị bịnh HIV mà chính phủ Thái Lan không bị các chính quyền của Tây phương trừng phạt hay đe dọa cho trừng phạt về mậu dịch, việc giải quyết của WTO trong tuần này làm lợi cho bịnh nhân trong các quốc gia nghèo khó hơn,” theo như lời của ông Paul Cawthorne, người đứng đầu của Văn phòng MSF, một tổ chức y sĩ quốc tế không giới tuyến.
Người Tây phương biết cách chăm sóc gia súc để tăng thu hoạch trong cuộc sống. Thái Lan cũng là một thị trường làm giầu cho các quốc gia Tây phương, việc tự sản xuất thuốc để trị cho dân chúng không còn là vấn đề đối với các quốc gia này. Người Tây phương bao giờ cũng khéo léo chia động từ sống, tôi sống, anh sống, tất cả chúng ta cùng sống.
Việc giải quyết này đã bị gạt ra trong cuộc họp Mậu dịch Thế giới cấp Bộ trưởng tại thủ đô Doha của Qatar. Việc giải quyết này có thể cho phép các quốc gia đang bị các bịnh hoành hành như bịnh AIDS, bịnh sốt rét, bịnh lao phổi bước qua cái luật lệ cứng nhắc, có quyền chọn loại thuốc cùng loại rẻ tiền hơn đối với loại thuốc do các đại công ty đang giữ bản quyền để bán trên thị trường, các quốc gia này sẽ không còn sợ các quốc gia Tây phương dùng các việc mậu dịch để trừng phạt.
“Xin quí vị hãy thử các lời cam kết này đối với một loại thuốc có tên Vitonovir do một công ty dược phẩm tại Hoa kỳ sản xuất,” theo lời của đại diện Cawthorn, một cơ quan cứu trợ y khoa tại Brussel. Cơ quan cứu trợ này là thành phần của phe vận động quyền người dân trong xã hội, mở ra cuộc vận động chống lại luật bản quyền của tổ chức WTO. Thuốc Vitonovir là một loại thuốc quan trọng được dùng chung với những loại thuốc khác cho những bịnh nhân bị bịnh AIDS hàng ngày.
Đại diện Cawthorn cho biết: “Nếu cơ quan GPO sản xuất được các phiên bản thuốc cùng loại không, bị áp lực của Hoa kỳ, việc giải quyết có tính chất thương mại này đang đạt được tới một mức quan trọng.”
Hồi dầu năm, chính quyền Thái Lan đã tỏ ra giận dữ với Hoa kỳ chỉ cho sản xuất một loại thuốc cùng loại trong một thời hạn ngắn. Washington đã muốn đặt Thái Lan vào ưu tiên đầu để quan sát.
Ông Heather Grady là người của tổ chức Oxfam chuyên về chấm dứt nghèo đói trên thế giới, ông cũng công nhận cần phải có sự theo dõi cam kết này của tổ chức WTO.
“Đó là một lời nói chính trị, không phải một ràng buộc theo pháp lý. Chúng ta cần thiết theo rõi xem Hoa kỳ sẽ đưa những trừng phạt thương mại nào trong tương lai. Liệu ông Bộ trưởng Y tế của Thái Lan có còn dám khuyến khích cho sản xuất loại thuốc cùng loại này mà không sợ sự hăm dọa của Hoa kỳø,” theo lời của ông Grady.
Đối với cả hai ông Cawthorn và Grady, những bước đi như thế đặt thành vấn đề như một thông điệp bắt nguồn từ việc quyết định của tổ chức WTO, nó công nhận y tế là nhân quyền, một nhân quyền có đầy đủ ý nghĩa cho bịnh nhân tại các quốc gia đang phát triển.
“Đây là một sự phá vỡ quan trọng, để đưa tổ chức WTO trở lại với quan niệm thương mại chỉ là thứ phụ thuộc của y tế,” theo như sự xác nhận của ông Grady.
Đó là một sự chiến thắng trên nguyên tắc, theo như lời của ông Walden Bello, giám đốc điều hành của cơ quan “Tụ điểm trên Nam địa cầu”, một tổ chức nghiên cứu độc lập nằm tại Thái Lan.
“Vấn đề này là một sự trắc nghiệm, như còn cao hơn và đứng trên luật lệ của tổ chức WTO, hay qui luật về mậu dịch,” theo như ông Bello cho biết thêm là cho chuyển nó sang thành qui luật mậu dịch quan trọng trong việc làm ra các chính sách trong tương lai. “ Hiện nay các quốc gia đang mở mang có ngay một phương tiện quan trọng để dùng một cách rộng rãi trong việc tìm cách trị các bịnh hoạn hiện thời và trong tương lai.”
Dọn đường cho các loại thuốc cùng loại, tổ chức WTO cũng đã phải nhượng bộ các tổ chức phi chính phủ, các cơ quan đại diện cho nhân quyền và các nhà vận động về quyền y tế của con người.
“Công nghiệp dược phẩm đã bị buộc phải dựng dạy và ghi lấy tinï báo trước này trong khi hành nghề lấy thương mại và lợi tức để đè vấn đề y tế,” theo lời của ông Grdy của tổ chức Oxfam, tổ chức đã mợ ra cuộc vận động toàn thế giới hồi tháng hai để buộc các đại công ty dược phẩm phải giảm bớt giá những loại thuốc thực thiết dụng trong việc chữa trị các bịnh nhân mang bịnh AIDS hay HIV.
Hồi tháng tư, công nghiệp dược phẩm đã chịu áp lực ngay sau khi có cuộc tranh chấp giữa các công ty dược phẩm với chính quyền Nam Phi. Nam Phi đã nêu ra và đã có quyết định xin tu chính luật lệ này để cho phép có thuốc cùng loại một cách dễ dàng hơn để chữa trị các bịnh nhân có bịnh AIDS.
Cũng trong hồi tháng bẩy, Chương trình phát triển của LHQ cũng đã kết tội công nghiệp dược phẩm đang khước từ đối với hàng triệu người đang đau khổ về bịnh AIDS hay HIV trong việc để thế giới đang phát triển sản xuất thuốc cùng loại chống bịnh AIDS. Trong bản “Tường trình 2001 về sự phát triển của loài người”, cớ quan đại diện của LHQ đã kêu gọi các quốc gia phát triển củng cố luật phát để sản xuất thuốc rẻ tại địa phương, thuốc cứu sống những người đang mang bịnh AIDS.
Bản tường trình này còn viện lý, trong khi các quốc gia phát triển cho chế thuốc, phải tránh sản xuất những thuốc vi phạm luật bản quyền của tổ chức WTO, tránh đụng chạm tới các quốc gia đã được phát triển. Các quốc gia đã hưởng lợi nhờ các loại thuốc này trong đó có Hoa kỳ, Canada, Úc, Anh quốc và Đức quốc.
Quyền sống là quyền của con người, quyền chết bao giờ cũng dành cho loài súc vật.
Gửi ý kiến của bạn
