Từ phản quốc cấp 2 đến yêu nước cấp 1, Việt gian và Việt kiều chỉ cách nhau có đường tơ sợi tóc, cách nhau bằng bề dày của tờ giấy đô la xanh của Mỹ. Tôi nhớ rất nhiều bạn tù vượt biên nhốt chung với kinh tế, chánh trị, bị kêu án từ một đến năm năm về tội phản quốc cấp 2 và di lý (nói theo quản giáo) đi Đồng Phú, Bùi Gia Mập... để chịu án với hình sự, không biết chết sống thế nào.
Tôi cũng nhớ khi ra tù, vì có con vượt biên, tôi được mời một cách trân trọng đến Mặt Trận Tổ Quốc thành phố để được long trọng “lên lớp” là yêu cầu con gửi tiền và tiền về. Và kết quả là đa số thân nhân đều trả lời là con, cháu còn đi học, hoặc làm công nghèo quá. Tự nhiên nếu có gửi thì gửi “chui” (bất hợp pháp) qua vô số đường dây đến nỗi người Tàu Hongkong vẫn chịu thua về kỹ thuật. Riêng tôi, tôi cấm đám con chở củi về rừng, lại còn rắc rối với người có “tiền sự” như tôi.
Nhưng trước Tết, đài Pháp quốc hải ngoại (RFI) loan tin số tiền người Việt gửi về là một tỷ hai. Thông tấn Reuters cũng thế. Riêng Thông Tấn Xã VNCS cho là 3 tỷ đô la. Số tiền đô la đó rất lớn so với ngân sách một quốc gia của 13 nước nghèo nhất thế giới. Nó cũng không nhỏ đối với 3 triệu nguời Việt đang tỵ nạn CSVN ở ngoại quốc, vì chân ướt chân ráo ở xứ lạ quê người, còn non một phần tư thế kỷ. Đọc con số tỷ, tôi liên tưởng tới các bà ngồi còm lưng cắt chỉ 12 giờ một ngày, bảy ngày một tuần, với giá một cái áo vài cents. Hay những ông cụ trên 65 tuổi được lãnh SSI chưa đến 700 đô một tháng, đi bộ để dè sẻn 15 cents xe bus cao niên, nhịn từng tô hủ tiếu vài đồng. Với những em công nhân làm thêm giờ trong ca khuya, ngày cuối tuần. Tất cả dành dụm, dè sẻn để gửi về cho gia đình trả tiền học, bịnh viện hay buôn bán nhỏ, trong cơn nguy ngập. Tất cả dành dụm, dè xẻn để về thăm quê, thăm xứ mà niềm thương nỗi nhớ đốt cháy tim gan qua bao nhiêu năm tháng xa cách.
Do chính trị bá đạo là căn bản, cứu cánh biện minh phương tiện; do lạc quan với xảo thuật phi nhân trong việc đầu cơ trên xương tàn cốt rụi của quân nhân Mỹ, để được ngưng cấm vận, bình thường hóa bang giao với Mỹ, Hà Nội thừa thắng xông lên trong mặt trận đầu cơ tình thương nhà, tình thương nước của những người mà cách đây chưa đầy một thập niên bị họ xem là Việt gian và phản “quốc xã hội chủ nghĩa”.
Tôi ngoặc kép “quốc xã hội chủ nghĩa” vì tôi là một người của hàng trên 70 triệu (cộng sản chỉ chiếm 3.7% dân số) người Việt Quốc Gia xem và tin “Quan nhất thời, Dân vạn đại”. Qua dòng lịch sử, mấy lần Bắc thuộc, Pháp thuộc, bao nhiêu triều đại lên xuống, đi vào bóng tối, bao nhiêu chính quyền mất, dãy non sông gấm vóc của dân tộc Việt vẫn còn. Chúng tôi yêu non sông đất nước, yêu làng nước gia đình. Vì non sông đất nước, vì làng nước gia đình chứ không vì tĩnh từ nặc mùi và chói đỏ màu xã hội chủ nghĩa đó. Tình yêu, tình thương đơn sơ mà thiêng liêng đó hoàn toàn vô vị lợi như tình mẹ thương con.
Chúng tôi dẫu biết CSVN đang cần đô la - chỉ tệ mạnh - để cứu nguy kinh tế là cái phao cuối cùng, sự chính thống mỏng manh của chánh quyền đã quá mất lòng dân và trên đà sụp đổ, chúng tôi vẫn về thăm quê, thăm nhà. Đất nước chẳng của riêng ai, gia đình là của chúng tôi dù CSVN có cấp hộ khẩu hay không.
Nhưng chúng tôi là con người tự do. Không ai có thể cấm chúng tôi đem niềm tin, cách hành sử, tư tưởng tự do dân chủ vốn vì nó mà chúng tôi phải đổi mạng sống trên các thuyền nan trên bể lớn, để lại sau những năm tù vằng vặc, làng nước, gia đình, ra đi tị nạn CS để lập lại từ đầu. Không một răn đe nào - diễn biến hòa bình - chống phá cách mạng - làm yếu lòng chúng tôi trên đường về quê về nhà cả: Vì quê nhà là của dân tộc VN, tuyệt nhiên không riêng của CSVN, Quan, các ổng chỉ nhất thời, dân, chúng tôi mới vạn đại. Chúng tôi là những giọt nước tràn cái ly vốn đã quá đầy, nhân dân đã chịu hết nổi trong mấy chục năm độc trị của CSVN.
Dù chúng tôi biết là số tiền gửi ngoài và trong cao hơn một tỷ hai đô la nhiều, có thể nuôi sống bộ máy an ninh, công an, cảnh sát để kềm kẹp nhân dân trước cơ nguy nổi dậy. Ngoài tình thương bất vụ lợi đối với quê nhà, số tiền đó bơm vào lãnh vực tài chánh tư qua tiêu thụ gia đình, cá nhân, có thể là đòn bẫy để vực lên nền sản xuất của kinh tế tư nhân có lợi cho nhân dân đang bị đè bẹp bởi thuế khóa vì bù lỗ quốc doanh và nuôi bộ máy quan liêu cồng kềnh và vô hiệu nhất thế giới của đảng và nhà nước CSVN. Nó sẽ là viên thuốc trị bịnh nếu được dùng cho nhân dân. Nó sẽ là thuốc độc bọc đường làm băng hoại đảng CSVN nếu ngoại tệ được Đảng và Nhà Nước xem như phần xôi thịt để chia nhau. Cho đến bây giờ từ chuyên viên đến học giả vẫn bi quan về kinh tế VNCS. Vậy con số 1 tỷ 2 đô la do người Việt tị nạn CSVN gửi về sẽ là con dao hai lưỡi. Người biết xài là công cụ hữu ích cho đất nước. Người tham và ngu sẽ bị đứt tay. Năm châu bốn biển người Việt đang chờ xem màn chót của vở kịch mà CSVN các ông giành độc diễn. Nhân dân và lịch sử sẽ là búa rìu phê phán trong những ngày tháng sắp tới.