Khi nghe nói "nhà cửa dạo này đắt quá", bà con nên tự hỏi là đắt là căn cứ trên cái gì" Cũng thế, khi bàn xem gia đình có khả năng mua nhà không, bà con mình cũng cần một vài con tính dễ làm đặng quyết định cho sát.
Một cách tính đơn giản là kiểm xem nếu mua ngôi nhà đó, hàng tháng phải trả bao nhiêu tiền.
Khi mua nhà, ta có một phần tiền mặt (tiết kiệm của mình, có khi là vay mượn trong gia đình) trả làm downpayment, phần còn lại là đi vay ngân hàng hay công ty tài trợ địa ốc. Khoản vay mượn ấy thì mình phải trả hàng tháng, gồm vốn (principal) và lời (interest). Hàng tháng, muốn ở ngôi nhà ấy thì bà con phải thanh toán phần V (vốn) và L (lời).
Nhưng, nào chỉ có vậy"
Mình còn phải trả tiền thuế thổ trạch (property tax) và cả tiền bảo hiểm tín dụng nữa (homeowner insurance). Nghĩa là hàng tháng phải trả V+L+T+B.
Nếu tiền down của mình chưa tới 20% trị giá ngôi nhà thì chủ nợ đòi bà con phải mua thêm một loại bảo hiểm phụ trội là Private Mortgage Insurance (PMI) đặng phòng ngừa khi mình xảy tay không trả nổi tiền vay mượn.
Nếu mình vay trong gia đình bạn bè một ít tiền để nạp đủ 20% downpayment thì cũng phải tính đến chuyện trả nợ nữa chớ. Hàng tháng phải để dành một khoản tiền cho việc đó, hãy tạm kêu bằng F.
Tổng cộng lại, mỗi tháng mình phải trả một số phí tổn gọi là C = V+L+T+B+PMI, chưa kể một phần của khoản tiền vay trong nhà (F).
Đó là phí tổn hàng tháng đặng có thể mua ngôi nhà đó. Khả năng mình thanh toán được hay không là tùy ở income, lợi tức, của gia đình (một hay hai người gia chủ).
Giới địa ốc có lối tính nhẩm khả năng mua nhà là chi phí hàng tháng chỉ bằng hoặc thấp hơn 28% lợi tức hàng tháng. Thí dụ mua một căn nhà mà tháng tháng phải trả chừng 3.000 Mỹ kim thời lợi tức trong nhà mỗi tháng phải trên 10.700 đô la. Thấp hơn là mình đuối sức, tức là nên tìm căn nhà rẻ hơn!
Đã vậy, bộ mua nhà rồi ngồi không sao" Còn các khoản chi tiêu khác nữa chớ. Hàng tháng bà con còn trả tiền credit card đã lỡ rẹt. Tiền trả ông Bill đó cộng với chi phí C cho ngôi nhà phải dưới 36% lợi tức hàng tháng thì mới được giới địa ốc coi là an toàn. Khả năng mua nhà được giới địa ốc tính như vậy, với hai tỷ lệ sanh tử là 28% và 36% lợi tức hàng tháng. Nếu mỗi tháng ta kiếm ra 10.000 đồng thì chỉ có thể dành 800 trả tiền bill và 2.800 trả tiền nhà thôi.
Khi kinh tế phát đạt thì giới địa ốc tính rộng rãi hơn một chút, khi kinh tế đình đọng thì họ nhích tỷ lệ đó cao hơn để hạn chế rủi ro. Kết luận là mình đừng "nghèo mà ham" mà khổ. Hoặc lỡ mua nhà cao quá khả năng thì phải cố cày thêm job nữa và tần tiện bớt chi tiêu vào các khoản khác. Điều tối kỵ là đã không tính trước như vậy mà thổi lợi tức của mình lên đặng được "qua-ly-phai". Sau đó mới cực!
Gửi ý kiến của bạn
