 |
Anh Minh và sạp báo Zippost |
Anh Minh đi qua Mỹ và đến Cali vào cuối năm 1989. Anh Minh kể lại: “ đối với một người không bằng cấp, tiền bạc như tôi thời đó, việc kíêm tiền nhanh nhất, dễ nhất là đi bỏ báo Mỹ!”. Nhà anh hồi đó ở Fullerton. Anh nhận việc bỏ báo ở Huntington Beach. Mỗi ngày anh rời nhà từ 3 giờ sáng trên một chiếc xe cũ mèm, đi 20 miles để đến khu vực làm việc, bỏ báo cho khỏang 300 địa chỉ trong vòng 2 tiếng đồng hồ.
Giao báo Mỹ xong, anh đi tìm… báo Việt để đọc! Vào thời điểm đó, báo tiếng Việt còn cho không, đặt ở trước cửa các chợ. Anh phải mầy mò ra các chợ khu Bolsa để tìm tờ Người Việt, tờ nhật báo Việt Nam duy nhất thời đó. Khi còn, khi hết. Những người ở xa muốn đọc báo tiếng Việt thiệt là khổ sở! Báo Việt Nam lúc đó cũng đã có dịch vụ giao báo tận nhà qua bưu điện. Một tuần giao hai lần, có nghĩa là tin tức bị lạc hậu đi vài ngày. Chán cảnh “đọc báo cũ”, anh nảy ra ý nghĩ kết hợp công việc giao báo Mỹ với giao báo Việt. Vào tháng 4 năm 90, anh lên tòa sọan tờ Người Việt xin mua lại 100 tờ nhật báo mỗi ngày, để thử nghiệm việc giao báo cho người Việt trong khu vực Little Sài Gòn, sau khi anh đã giao báo Mỹ xong. Tòa sọan quyết định tặng không cho anh 100 tờ, và hỗ trợ bằng cách đăng dịch vụ của anh lên trang quảng cáo. Ai có nhu cầu, xin gọi phone cho anh Minh, sẽ được phục vụ! Anh đã khởi đầu nghề giao báo Việt như vậy đó.
|
Nhân viên Zippost đặt báo vào các thùng báo… |
Cũng trong thời điểm đó, một số nhu cầu mới phát sinh đối với ngành báo tiếng Việt. Nhiều tờ báo mới ra đời. Người đọc có thêm tờ nhật báo mới: Việt Báo. Những tờ tuần báo, nguyệt san, bán nguyệt san vẫn chưa có trung tâm phát hành. Người đọc vẫn phải tự tìm báo ở các chợ, cửa tiệm. Anh Minh quyết định phát triển công việc phát hành của mình thêm một bước nữa bằng cách sang lại tiệm Zippost, lúc đó thuần túy dịch vụ mailbox & gởi bưu phẩm. Anh đến từng tòa sọan các tờ báo, đề nghị được bày bán các tờ báo của họ trên các kệ báo của Zippost, mô hình của các sạp báo ở Sài Gòn xưa. Zippost đã trở thành trung tâm phát hành báo chí đầu tiên của người Việt tị nạn. Anh Minh kể lại: “ tôi vẫn có nhớ cảm giác mãn nguyện của mình khi lần đầu nhìn những tờ báo, tạp chí tiếng Việt được đặt trang trọng trên các kệ báo của Zippost. Hồi đó, tôi gặp một trở ngại là nhiều người Việt của mình chưa có thói quen “mua báo”, nay phải trả tiền khi lấy báo tại Zippost. Tôi đã phải giải thích với bà con rằng tiền bán báo để bù cho những chi phí như thuê chỗ, thuê người sắp xếp báo chí lên kệ, để phục vụ cho người đọc thỏai mái hơn. Cũng mất cả năm mới hình thành lại được thói quen mua báo này”.
Thành tựu đạt được thật là đáng khích lệ cho công sức của anh Minh bỏ ra. Sau hai năm, lượng người đọc đến mua báo tại Zippost tăng gấp 5 lần. Từ thành công của Zippost, nhiều cửa tiệm cũng có nhu cầu mở thêm các sạp báo khác để phục vụ cho cộng đồng người Việt. Anh Minh cũng là người tổ chức, giao báo cho chừng 10 sạp báo nữa trong khu vực Little Sài Gòn. Sau chặng đường hơn 15 năm hình thành & phát triển, dịch vụ phát hành báo tiếng Việt đã có một bộ mặt khác hẳn. Hiện nay đã có 3 trung tâm phát hành tại Nam Cali. Báo tiếng Việt cũng đã đi ra nhiều tiểu bang khác ngòai Cali, phục vụ cho bà con người Việt mình trên khắp nước Mỹ. Có thể nói, người Việt là cộng đồng thiểu số có hệ thống báo chí bằng ngôn ngữ riêng lớn nhất, phong phú nhất ở Cali.
|
...và giao báo tại các cửa tiệm mỗi sáng |
Tuy nhiên, trong tương lai xa hơn, chừng vaì chục năm nữa, tình thế có thể sẽ thay đổi. Cũng theo anh Minh, khi thế hệ thứ nhất và thứ hai của người Việt tị nạn mình đã trở thành quá khứ, ai sẽ là người đọc báo tiếng Việt trên đất Mỹ này"
Anh kết thúc câu chuyện với một câu hỏi hóc búa như vậy, làm tôi thừ người ra suy nghĩ mông lung. Hình ảnh ông đồ già của cụ Vũ Đình Liên mơ hồ hiện ra trước mắt tôi:
“… Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ…”
Như nhìn thấy được suy nghĩ của tôi, anh đổi giọng và chủ đề liền: “Nhưng hơi đâu mà lo! Bảo đảm đời mình vẫn đọc báo tiếng Việt thả dàn. Sau đó thì là chuyện của đám con cháu. Cuối tuần này ghé về nhà tôi làm một vài ly rượu vang chơi cho biết gia đình. Hai đứa con gái của tôi lớn lên ở Mỹ, mà nói, đọc, viết tiếng Việt cũng được lắm!...”
Có lẽ lạc quan vẫn là đức tính cố hữu của anh, giúp anh vượt qua gian lao của buổi khởi đầu giao báo tiếng Việt. Khi tôi xin phép được đổi tên gọi anh là “Anh Minh Sạp Báo”, anh cười hỉ hả…
Tháng 3 -2008
Gửi ý kiến của bạn
