Biên Giới Tử Thần
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Cuộc tấn công quy mô của quân đội Mỹ, NATO cùng quân của chính quyền Afghanistan vào thị trấn Marjah, căn cứ chính của Taliban ở tỉnh Helmand miền Tây Nam nước này, đã gặp những cuộc giao tranh lớn ở ngoại vi thị trấn. Vào đầu tuần này quân đồng minh càn quét những ổ loạn quân ẩn núp và đã tiến được 500 mét về trung tâm thị trấn. Đại úy Abraham Sipe, phát ngôn nhân của Thủy quân Lục chiến Mỹ nói vẫn còn nhiều khu vực cần phải giải tỏa và quân đồng minh tiếp tục tiến theo kế hoạch. Với 15,000 quân đồng minh, đây là cuộc hành quân lớn nhất kể từ khi Mỹ và đồng minh tiến đánh nước này từ tháng 10 năm 200. Tám năm đã trôi qua, một cuộc chiến dài nhất của Mỹ kể từ đầu Thế Kỷ 21.
Cuộc tiến quân lần này chậm, không phải vì có sự kháng cự quy mô của loạn quân, mà vì những bom, bẫy mìn do loạn quân gài sẵn ở khắp mọi nơi, nhất là ở vùng ngoại thành. Loạn quân chia ra từng toán nhỏ, đánh tỉa rồi bỏ chạy vào trung tâm điểm thị trấn hoặc giấu súng, mặc thường phục để trộn lẫn với dân chúng. Trước khi mở cuộc tấn công, trong nhiều ngày Mỹ đã loan báo cho dân chúng thị trấn biết sẽ có trận đánh lớn để dân chúng có thời giờ chạy ra ngoài. Tuy vậy có rất ít người chạy vì họ sợ rằng cũng như nhiều nơi khác trước đây, sau khi quân đồng minh dẹp được Taliban rồi là rút để nhường cho quân chính quyền Karzai đóng giữ. Nhưng quân chính quyền quá yếu, kết quả là Taliban lại lén trở về như cũ. Đây cũng là trận đánh lớn nhất dưới quyền tư lệnh cấp cao của tướng Stanley McChrystal sau khi có quyết định của Obama cho phép bố trí thêm 30,000 quân nữa để tìm cách tạo mối quan hệ chặt chẽ với dân chúng Afghanistan.
Lần này dân chúng ở Marjah vẫn núp ở trong nhà. Chính vì thế tai họa đã xẩy ra. Hôm chủ nhật phi cơ Anh đã bắn 2 quả rốt kết trúng một căn nhà ở ngoại thành, giết chết 12 thường dân. Phát ngôn nhân của quân NATO sáng thứ Hai nói đạn rốc kết đã bắn sai mục tiêu đến 600 mét. Trong số người chết có 6 trẻ em. Thống soái Không quân Anh Sir Jock Stirrup nói vụ bắn sai mục tiêu là "một lỗi lầm nghiêm trọng" trong nỗ lực tìm kiếm sự ủng hộ của các cộng đồng dân địa phương. Trong một cuộc phỏng vấn dành cho đài BBC, ông nói: "Cuộc hành quân này không phải nhằm đánh Taliban, thật ra nhằm bảo vệ dân chúng. Khi đã giết cả dân chúng thì còn bảo vệ cái gì được nữa"".
Trước khi có cuộc hành quân Tổng Thống Karzai đã từng yêu cầu quân NATO và quân chính quyền thận trọng về khả năng gây tổn hại đến dân chúng địa phương. Nay ông yêu cầu mở cuộc điều tra đầy đủ về vụ bắn rốc kết. Về mặt chi tiết sáng thứ Hai, Bộ trưởng bộ Nội vụ Afgha là Atmar nói có 9 thường dân chết và 2 hay 3 loạn quân chết. Ông nói: "Sự thật loạn quân đã bắt một số dân chúng giam trong căn nhà nói trên và chúng đã bắn lên phi cơ. Điều không may là lực lượng của chúng tôi không biết trong căn nhà đó có thường dân".
Cấp chỉ huy cao nhất của đồng minh NATO là tướng Mỹ Stanley McChrystal đã ngỏ lời xin lỗi về "những cái chết bi thảm đó" và ra lệnh ngưng mọi cuộc dùng phi cơ bắn rốc kết cho đến khi có lệnh mới. Kết quả tạm về cuộc hành quân quy mô này là sáng thứ Bẩy có 2 quân sĩ đồng minh chết - 1 Mỹ và 1 Anh. Các giới chức Afgha nói 27 tên phản loạn đã chết.
Tin AFP nói cuộc hành quân này là thử thách lớn đầu tiên cho chiến lược của TT Obama để tiễu trừ Taliban sau 8 năm chiến tranh tại Afghanistan. Báo Washington Post của Mỹ viết đây là thử thách mấu chốt cho chiến lươc mới của TT Obama với việc tăng thêm 30,000 quân, tạo thêm sự ủng hộ của dân chúng và thêm nhiều tiền về kinh phí chiến tranh. Bạch Ốc cho biết TT Obama đang theo sát cuộc hành quân với những phúc trình luôn luôn được cập nhật hóa của Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates. Các giới chức còn cho biết Obama đã điện đàm với tướng McChrystal, nhưng họ không tiết lộ chi tiết.
Giữa tuần này trong lúc quân đội Mỹ đã tiến sâu vào giữa thị trấn Marjah, người ta được biết một tin rất quan trọng được xác nhận: Lãnh tụ quân sự Taliban Mullah Ghani Baradar đã bị bắt ở Karachi, Pakistan, từ mấy ngày trước. Đây là một biến cố có nhiều ý nghĩa nhất kể từ khi cuộc chiến Afghanistan khởi sự vào năm 2001. Tin này khiến chúng tôi nghĩ miền biên giới giữa hai nước Afghanistan và Pakistan giờ đây đã biến thành Biên giới Tử Thần. Baradar là nhân vật như thế nào" Vào đầu Thế kỷ 21, khi quân đội Mỹ tấn công và đổ bộ ở Afgha, nước này do Taliban cai trị dưới quyền Trưởng lão Hồi giáo Mullah Mohammed Omar, người đã che chở cho Osama bin Laden mở căn cứ huấn luyện khủng bố ở vùng biên giới. Sau khi Mỹ chiếm thủ đô Kabul, chính quyền Taliban bỏ chạy, dùng dân quân đánh Mỹ. Mấy năm sau Omar từ chức, không thấy xuất hiện và sau đã bỏ vai trò chính trị để trở lại làm trưởng lão đạo Hồi ẩn núp ở một nơi nào đó. Nhân vật thứ 2 lên cầm đầu Taliban chính là Baradar.
Vụ bắt giữ Baradar xẩy ra ở Karachi, chứng tỏ hiện nay ở Pakistan có thể còn nhiều vai vế quan trọng của Taliban còn sống lẫn trong dân chúng ở thành phố này. Karachi nằm ở phía Nam Pakistan, là một hải cảng duy nhất thuộc vùng biển Á rập thuộc Ấn độ dương nên bọn chỉ huy khủng bố dễ liên lạc với thế giới bên ngoài và cũng là một thành phố lớn nhất. Người ta không rõ làm thế nào chính quyền Pakistan dò tìm được nơi trú ngụ của Baradar. Trước đây Mỹ rất bất mãn vì cho rằng cơ quan Tình báo Pakistan đã che chở cho bọn lãnh tụ Taliban ẩn núp ở nước này.
Bây giờ chính nhà cầm quyền Pakistan đã bắt Barardar, chứng tỏ mối quan hệ giữa Mỹ và Pakistan đã thay đổi theo chiến lược mới của TT Obama. Báo New York Times cho biết Baradar đã bị bắt từ 10 ngày trước,nhưng chính quyền Pakistan đã giữ kín tin này theo lời yêu cầu của Washington để tình báo Mỹ có thể sử dụng những tin tức do Baradar khai ra và truy nã thêm những tên cầm đầu Taliban và cả bọn khủng bố còn trốn lánh tại Pakistan.
Tại Peshawar thuộc vùng biên giới tiếp giáp Afghanistan, quân đội Pakistan từ cuối năm 2009 đã mở các cuộc tấn công liên tục để truy nã Taliban và khủng bố, trong khi Mỹ dùng phi cơ không người lái hiện đại bắn rốc kết vào những nơi tình nghi có các tay cầm đầu Taliban hội họp, một lãnh tụ quân sự Taliban đã bị chết. Những biến chuyển mới có thể còn xẩy ra trong những ngày tới.